7 4 4
S. Petri Chryfologi
lift» quae nos a vita cxulaucj ant, fob tie ierentut. Et re-
Runaittrotur iuMutiomm nojlram. Mapente’ oondemnatiotwjuftificati.
noapdrcftcondcnatus:noscrgoqqqa ,
i primi culnanopartnti'saddixerat, vt mors qbnoxios fibi
lureretinerer, ■ Cimftus'caeleftis & perils parens #pluta
mortis condemnatione, petmortem proprijm tehirre^
aioneiuftifieauvcnon reus psceat, fed,teatus sipiaqqe
penadd eft,mors,quatreosnaeratiairapetcelieresniento
defiaat,6ifuieamktat infulaspotcftatisijCurinnd.een-
riim.curipfom iudicem qf udeli,s & impiaefl: aulacoiltingere>&
iaeoaddidit. luftificdtiigiturexfide p.acembabeamus
adDeum. Hoceftdiceve.dcrinatjdeiinatdiaterdiucppq^
num,boftisquietis,pacisrnintic.aeqntentto, pouextollaturluiaeuspetlegem
„ Gentilisndn fuperbtat pemar
cutam,Pfclolophusabopinionibusfuisfpumota&;tnaftibusdetumefcat:
nemodqnieritiSyiiemodeop^bus
eloretur s quiavitam qtiam prauaticaeio
rat,& elongauerat 1 npbisfurip»contentio, cefticmti»
reddidi t pax diuina: facet» habeamusad Dijim f ir Do»,mum
no^mlefmOMJlqrn.TmitWhRibelktmc^b.ciVO.
non infurgatin fpiritum: fed fttpern* pack humdis gay.
ipoem ipngaXu r qdgloiriam i . iw W O T j
InmUemfkm, ProptemfcppirVnumh'ok'»'
. " V ;. J ' traiiit,&c. •;
$ E/ r , M o C xi*
PRæ.fe^sfr^cSjApoftolikAio.Ç^r0 pcr yntlrri
hojnipemmàndam to turn ftifçepiifë fe^t<^tia'ra; no R
adpçrorandumnos,l'ç|radflenditmrenpuato &J.pcu'no
dplore Gomppllit.. Si enim exiraij vatesfipgul.an's pppitli,&
vniasvrbis,ac foliusnonmniquam hominiS dftllainëntaücre
dilprimen,. quae mens non tons tdnel^w|pb-.
fcurècurjqu'és (Cnfus no.iytpcà hebçtudo
oculosnon redigat in fonces & • . & “}•%
qbbnào vnÿis l^pfiis'jex^r^pa pöp<^oru*^jK .
culpdiOijvniumdefluxifadpoeifâmyac paten ctóvi^iu'n v -
ftojo Propiçreafiéutpciv#ttm
catumintïauit,&<pcT$eccd$um mots.. ‘5 9ul •
eiftt çautàbonorùiqpmftibm, ianya hi|lülS eft lîiC malo-
•I mat.^Peccatumih hutidmundum intrauit. la bdftc ttiun-
wemtpngapt i S S E » D ù x d u m ; S B i ‘ “ ° § 1
.mnauÊritmundum .? Sèddicis, quornodo-inträuit,per
qpemintrauit,q.uomodq?^^cuIpam.Pçfq5cuiîtH^qr
glmufilvrum Du.. ta öjor:.mpr' Konîelum autem, hoininem.gtquidiPeKatumûilura,an^iîftauùa??Nïc
quod eftfù'n^rs oculis. ^upafebrisçOrpo,.,
i s ^ b f t s s w Ê B m S B B Ê } ad menfuram C h $ i plenitudihis àndefeffa productei .
• Eerfedbevirturiseft, qupdinrenonteneas fpeiiobo«
hU rhM & É s n g S M s uinse charitatis dftendcrctiqualitatem,adiecit; ytquide-
„imchrifim , iïm*dhucmfimiepm«s[H«Mumtmm n ti,c »m a b q u o d v uM n ^ c ^
■ ^ é S ^U r iM u tm t i. Ç fm a ^ ia tm ^ r iu um fwatummmtt, I M P M i «
CWfc .p^;homl?c.?;peccarum
iiit ; caplteiabqmmuiqgenus ^uueco^cent^Q ^U^Einre
'«ghumfuum .glôriam&ani;
"qUäUtimpijs impenderetTupet terrauv^: relê/uat abi,| rat)deglutitinfe{.nus. ïitq . .. I -
! ^uodinIe,&perfeiiempcrpo^idef‘S & pôlSdfc intoelpJ
yffàlMs. I Dicamus ergo cum
I p r o o m n i b u s q u æ r e t r i b ii i t m i h i î C a l i c e i n id lù c a r is a c c i- 1
î < ^ ^ m a m . H o o e f t j & ^ g ó m o r i a r p r o i l l p . E r q u i d ^ m il e ï llle ,
I (ponte jjroimpio & peceacore, ego vix^roIw È # 5^o-
1 n9:egpyix,q,dameadTTabrtemnoncai^voiuhcaé,quana
l o m . i i . i n e ç e i fw a s d u | ? i.A u d ii p f u r ç i d i c e n t e m a d P ë t r ü n u C ù m .
P 1 aucem fenueJs,præcingpc cealiqs, &Tdueet quotunoris
>I vis.' Inaduerûs|rarrçÿ, ^ceißc^s Yoluncari îÆirpoCefl:
! 'c o m t » a r a n :a c q u îe ( è è r ç n e ç e f fit a c is e  ^ v e llè v i r t u t i s / V ô ^
J c n t im o r s i p ( a f u b f ë f t a e f b * 'q u i d fe m p e r d c fe ü ’ö a t ä o ft
m o r s n q l e n t i . E c c a m é n fr a c r e s ,q u i a d i u in æ é H a r i c a t i n il
iimilèpo.t.ëfthomo re d h i b ere ,de c quo d ppcell;: quia fe-
b iiild ilp a q u q d h a b e c ^ a c e e p t u s o ft . D te fic ia c u a d g lo r i a t n ,
'm p r ia c u r a d ^ ic a m ,p e r è a e a d J a f U c ëm . G l o r îe m i jr f r a c r e s j
d e n o u ä i f t i u s c g lp m u t a t i p .h e o o r r im e r c i jt q u i a m o ^ s I
qùse eraç inter homincs^ëparacio cota pieçâÿ
tis,pèr Chriftiïm diiunæ conlfnen-
• datiocftfadfcàchari- ,
I
ebryniamm calis,ntobisjplane dfefleadps eft pareti^ ,♦ qni
nos c^ncaruinmi(eriarr^tn reliquic h£redes, qui non o-
lutfi collaca bona perdidic, fed omnes pofteros (uos.tatn
fetis ciedicoribus obnoxios liereliquic ? Odnian&re i
casac crudelis !*>0 lnifei'i^qinbus ne,cadipifeylibuic, rice
reaunciarelicuicnoshieredesvAudi qqodiequitui'.E^ ny
in omnes homines mors trapfiu'tt. .Scs^he iniuftum fqrte, vt
fdeatur,c^rfc^rvnum teomqes-'^ quia qnftfts pci:vnugi:
per eum ce d^eftaris.eltd danmatu, per quem t| edicum
efte gloriari§,inlucem.« Scd di’cisj'ftigeneridebeo, quod
naqisXujn,nuliquid & criipi ni ,r yj;^n|e .me rerub facraC;
naktrdjquam cil^a^H uftqu^ ^io ni tpa; ndox qui ^ 99,}"
turApo iioli-fe uno, velpo i>dc c dicendo: 1»^««' omnes ^ec-
cauerunt.Sim ill6pmne§pbccau(A^int, merito per iliuni
• omnes fufcepeie fiipplieium. Sicut per vnum homihem in
hunomundum peccatum intratut,&perpeatyum mo?s:&itao^
nines hontine/pertranfiuip, in quo omnispecctitierunt. Sifte in
h4Dmine,ftuein-peecato*.pjerillum5»^inilldoinneSjpeceauerimt.
on ergo beCcatUm^erfum eftin naturam,
feddum pec^tutnjii'O^iftiflgctit^pd^anafi^
exjgicpernatuEam>Deusnacurami^fecgrar,vcnomines
. creaiec advitain:qua: tamen dum morci nolens geheras,
ftli le peelato facecur qbnOxiab,qbiuspcep^ deftfrttftinuica.
NdinquisiftaftntiacftacreSjquociextinguiy.elitnacbrap^
cusfuOSs Scgermina iliatam eftard felft necaviJ
'Scd.
’»ht- j:
Seddum ingemifeit & condolet, amilTam fufpirac Sc de-
fideratfiifcipere libertaccm. Sed per quern rcceperic, Io-
annes primus fignanccr oftendic, qui vifo Chrifto pro-
çlamat & vociferacur,dicens : EcOe agnus Dei, qui col lit
peçcacummundi,peceatùm müdi, hoceft>fratres^quod
per vnum hominem Apöftolus intrafte ceftatur. Gäude-
te ergo,frittes , quiäpeccacum quodmos graui pondéré
deprimebat ad carcarum,à Chrifto fiiblatü eft, 8c in cat-
cara iam demerfum : &nos, qiios morti culpa primi
parencis addixerac, fecundi 8c diuini parencis gratia
à poenaréuocauicad vicam. Saluäri ergo fine,Chrifto
homo non pocerac : quia cociusmundi peccacum
anre ipfius permàhebat aduéeum. Sed cu qupd per Chrir
ftiim iuftificaris,ampledleris: & quod per Adam damna-
tus es,tu réfutas,& alterius tibi poenam obfuiflè cóque-
reris,qui tibi confpicis alterius fubueni(Feiuftitiam;Nu-
quid non in femine tota arbor î'Vitium ergo feminis,vi^
tiurtl eft totius arboris. Si fibi ipfa perfe-paturafubuenire
potuiftet,nunquam earn ad reparandum inie author ipfe
lufcepiftct. Ad vicam earn creatam credis^qui adhuc cam
per àuthot-emdubitas elfe tepar^tamvF^«e^d/^wf»*w>
inqui i,pecçatum er ut in mundo.y fquë àd legeib^cum audis,
vfqite adfinemlegisjhoc eft, vfque ad adueritum Domi"
ni noftri ïefu Chrifti aeçipe. Quia pectsatitm non impur ab a-
turjkitycàm lex non eßetJf’fEi quandolex non fuic,qûfecum
laborat auchoritas 1 Et quànuiisfufïtciat ilia (ententià,
quæ dicitj-Deus morcem non fecit : quare eam,ranl cru- ÿjlfj
cem,tam crudélé,tâm immitemnôriulli àD.eo’velinc ef-
(e condiranâjfcj^e non polluai. Nerqpftné piaculjætti-
mattampiunT,tambonum Deü morcem create potuif-^
,fe:çiuuis vniuerftis^muhdus d,plote çpntinuP,gemitii, la-
chryrriis accufac,& deteftaturauthorem. Si ftiôrs priacn
penes hommes eft eriminum poena, quo aufu concreata
nolnini,& poenaànte crediaxrinnbcentiDeoinfttaefle,
quàmvitaîSedaudiamus Apoftolùm i Si enimynm deli-,
âo morsregnauitper vnum, multo magis abundàntiam gratia^
& donations, & iujlttiaaccipientes ïh vita regnabuntper vnum
Cbnflian Domina»: noÇimm. Ecce vnum,& vnum:Adam
&'Chriftus.Per ilium peccatum regnauit in mortem:per
iftura gracia regnaùit in vicam. Denîque duo hjqp prin-
cipia vitç,& mort,is abiblucionis ôf poenæ, dcfîdprac^eli' 1
bèrtafis,& d,amnacionis extrema:,is quifequitjur, feritio
Àpoftoliaperic 8c déclarât. Jgiturjicutper vnïusdehct uyn in
omnes homines in cpndemnationem : it a &pervniu$ tufiitiam in
omnes homines in iuftificationcm vita.Per vnum & vnum,aut
mors regnat,aut vita con ceditur. Quid his ergo a«^lere
■ fermopoffitmterpretis 1 qüibus adiungit ftleririiim, o-
mnisîpraulorum tuceumbicincehtip. Per vMyjtPdelictum ïn
omnes hommes in condemnationem : ita &per vnïusiufiïtiam in
omnes hommes in iufiïficationemmta. Sicut fènei Humus,fie
ibfo hbmine coeôft ! 'fi'lex âonfuül'ct, Adam pratuaricav fruftas fetnini:.taor.grtn defermt ,aut
to rvticiaenonfmflct: HeuridcmaperitApoftoltis.çùm tapoftetitas: f.catexliisquæadiecitApoftoLQs p'ieq.us
dicit sbmim'lit mors ,é Adam vf-inciuHlorfin V trique le- approbatur., Shut àmuvmmhomr-Hiwbdmm,,femmes
CTcnràcccperanc‘fcd Adam irioxprçuaricatuscft,iyraccè-
P.t-MoylWpræuaricâtôribusproW lgaaifacceptaqi,di- ! ri. Sithomopeccatôr,vtfitD=uSiuftus, qu.arcamsre-
centc Aboftolo, tckpræuaricarionum caufapofitaçfti j dandatàdiudicem,(i pCnagerccllit umoxmm. Etideo
t,__________ _ n, , l s à . i . ’ nnia»raaius,mæuarica- iim,Sscut bervnimbmmii incbtiieuüampecutores cm Regnauit ctgo mdrsperlcgem, quia gua ùi(u s - p tæ u atl ca jtmtores,
quàm pcçcarores.,;& non tantum parentis vitiofl
fedfuota.niapïbstkmore,!æuadeqpraïuir. Sedregntmt,
gSBBywp» Adam vfque,td Mejfen,eùam » ras qui nmpec-
eiiueruni in fiimlitudiiianpreuaricationu Ade. Qqua non ta-
tùm magnos , ièd deuprabat & paruulos . 8c non
tantutn noxios , 'fcd & deuaftabat innqx.os' f inno-
xios dico à culpa propria ^nbn parentis. Et hide gtauius
tratkmehtandaconditio' ,,,quueius parentisfoiuebat
poenam,cuiUs vix vitam deguftarat infantulus : & luebat
peccatum mundi,qui uïundùm cognitum non habebat.
Acquiefcamusctgo,fratres,quod pcrvimm,ôtvniusdc"
liâo mors regnauit-, fiomnespervnumabfoluidefide-
ramus,ôc elle perChriftum : quia qui viuit, Çhriffo débet,
non fibi-.St Adam quodmoriturdd debebat.
V In verba eiufdem,Sienim vnius deliâo mors regnauit,
per vnum,&c. .
S e r m o / CXH.
SI quispoculum aquæfrigidæ fitienti porrigit viato-
fi,aliquantum quidenl animum recreac æftuantis î 8c
humanitati plane fuccurrit, non tarnen penitush.tiip cx-'
tinguic : ka&mâgnumdiiiinæ {ciënciæ deftderantibus
noftëfecretum,notier fermo non fiifficic,qui ad practens
feftinationideferuit,&tempori. Nam ti ad humana pgrdifeenda
tota hominis breuis eft vita:qiiod tempus luftleere
credimi^adintelligentiam pofle diuinam? Date ergo
vehiam,fratresdiintra piihbtüm temppris & horæ v-
nius vix momentum obfcuralucidare, claufa referare,
firmare dubia, ptofubda contingere, toc f*culpr;uniuiet-
fabile facramentum per Omnem modum apenre, no pot-
fum,& eloqui,fi vel câucë æmulis,fecurè fiiijs, credena-
bus çonfidenter,éonftancer incrédules nortValemus.ye-
rum quia hodie Appftplicus fermoçlarofe lummc tcqft-
bus audientiumtotus infudit,nec quicquam Cacholicis
I mentibusreUquitambiguum,cùiïi,dkic i Sienim ynm d é lia*
mors regnauit per vnum. DeclarMai>diftudium ftponç-
tes , côtàümplicirarcipfis Appftpliçis èloquijs mnice-
mur : veveru lcire cupientibusnulla termonc noftro ge-
neretur ôbfcuncas:5îcwi>« vniusdelißO}Vtdicit,mor^regna-
uitp ervn um .Q u zte mortem ab vnö & primo homme ehe
! pofteris a c q ir iü t^ in jm ^ e ^ a p ptobàre Euangphca
■ Bibliotb. Vet. Patr. Tom. Pars i.
dixit,5zctff pervnm bommk inobedieHtiampeccator
tifuntmulti. Vc ftirenr^e eins puipse lifegarcicipes,cilj
ius posnse (pcibs 4 efle perfentuinc.Se4 kntt quid lex pro-
fuenc,acceftante Apoftolo,audianc legis amatores. ietf
4meiK^u t i M^d^fMlia^h^ Ecce,vt A-
poftolus dicic. Non imiyinutionem delijftbtum Lej Rom.ii
•cic efle^ied-Cbpiam :hon perfe,fracres, fed per eum,qui
legem per imbecillkatehi ferre lion poterat. Non ma-
gnitüdo lucis hebetat oculos^ qu* toiis a De(bcreata eft
o c ulis, fe d pcul or urn infirmitaslucis rptanl fuftinere n6
poegft & ferre claritacem: itä &: lex,fratres,quieper fefa-
tis iufta erat,& fatis famfta, dum ab homine fragili feuC-
ram cxigit difeiplinam, magis magifque ongrauic 8c pro-
didit deTinquecem.Et hpc quare,'fratres ? V t p|f gratiam
& vcipam conditoris redirot ad v.itam, qui/per tumorem
& ignoran tiauijcum male innocentia glpriaretuX^in "
bitumparentis.deduee^itur dcpaenarii. Morbusigitur
latebatoccultusrpcr quem omnium tecretamedullarum
&'venarum meatus in ipforumvitaliumtendebantexi-1 .
tinrn,& quandam ifi omnibus,generabaritinternis.
Ven’it lex qua: 8c. vultius proderetjj 8c tandem vetufto
ianguori fupernum aduenire Medicuih nunciaret.yehit omnja *
lex qii* nrandatorfifbmentis in cutem^)rbduceret,quod iateci'oca
in alarm lechalircr feuiebac. Venitlex, vt gladio praece^.^1^*«
ptorum velut apofteinaiopgi temporis aperiret: &■ col-
ledlam diutamem Mutaris fubinde liccaiec effufio. Nee»
tarnen per fe,frätres, autvulnus claude^e, aut fc'gro tan ti
perfedlam addeie valebat iptalanitaten^Qciod v bi vidic
argiotus , & tandem datum (uum miletandus aguoUit,
cccpit ten de re feftinusad Med: cum : Vt quod per legem
prodicum,&;.peripiani diufueratampliatum, tantiMedici
pcriciacinarecur,8:gratia. Amp 1 iatum vu 1 nits3lei-
mus,fratres, quia poll incilionem purredo,lector,hor^
ror,veXätio,iptiyulneri abfcillione genfiratur; 8c fideper
curam deterior mfterandi facids ipfa iägüofisi'.qüaru fue-
ratignoranti periculum cum laterct. Venit ergo Medi-
cus: ;,&rianxfetTö curis#!&: cprationdrri yexacipnibus per-.
defetTofoliusyerbi-authoritatbfubuenit. Sicüt Gentii- ^
rioillc confitetur,cum dicit:Dic verbo,$c lanabiturp'uer Matt. 8.
mcus.EtimplereturilludPropheticum : Mifitvetbum PfaUcto
fuum,& tanauit ebs.Ec ideofequitur: Vlti abundduitpecca-
tumfuperabtindauit & gratia. Ac fi'diceret, vbi dilatatum
eft vulnUSjftjpctefFufa eft fanitas'.Nemo ergo ingratus lit
legi,quiaquem ^grotaftterrj &liacen'teminu|nerat,leua-
' fo- ' I J d l