Matth. 17
B
îphtf.z.
c
Matt. 5.
r>
iM». 14.
I. lean.}.
Petri Chrjfologi._________ j __________ —
audiun*, qholoquuntur cascos redderc* furdos & mutos (
Facere ne loquantur. Sed in hoe loco quid diabolus ho-»
mini fecerir,dcclaretur. Antiquusrefuga,ybiDeumter-
ris repent aduenifle, obftcuxit aures hominum , vinxit
linguam,& obferatis humani fenfus foribus fpeluncae fu?
latebram pe&usfeck, & parauit huraanum : aeftimans
quod illuc auditus verbi, virtusdiuini norhinis nonvc-
nirct; fitnul vt eft dolofus, & cal lid us, pattern capete', Pa*
renrefque talife crediditdeciperefigmento , vc defpera-
rent cutari pofte eum,qui audire nec poterat, nec fari, &
■ vt quoderat diabblici operis , efle crederent debilitatis
humanae, deputarentpignori, afcriberent naturaequod
intulerat hoftis-indufus. Denique ficut Matthaeus de eo-
demrefert: & alia fimulatione iftius mifeti fcfelletat pa-
trem gj nam ibi fic iupplicat, Domine mifercrefilij raei,
quia luna-icus eft,& maletorquetur. Aut humanae natu-
rae,aut caeieftis element! daemon , quod fuae artis fuerat,
*V6>Juitrunc videri, aptans lunae curfihus hominispaffio-
nes, vexabat corpuslunaribusincrementis: vtefle lun*
crederent,quod erat diabolicicriminis &Furoris.Sic homines
iUufit,ckeumuenk gnarosanfamauit apud defidcs
creacuram,quae lumini tantum condjta laedere nefcit,ho*
mines quos contin^a raagis iuuare cogiturieruitute. Verumpofieaquam
yenit occultorum cognitoE , infpc&or
validiflimusfeeretorum , euilatentiadiaboli non pote-
tunt obuiare figmenta , adducitur puer fanandus praece-
ptione diuina: vt quicquid diabolus vinxcr^t, folueretur
a Ciirifto.Egi t,egit inim icus vt hoc quod videbatur, eflet
naturae. Sed quare difcipuh non potuerunt eijcere eum?
Quia hie homo gentilis populi producitur in figuram; fi-
quidem gentilis pop ulus iiycta Apoftolum, habebat fpi-
ritum aeris huius. Aeris, inquit, fpiritusjqui nuncopera-
tur in filijs diffidentiar.Hicergo esat furdus & mutus, qui
nec audire legem potetat y nec Deum poterat confireri,
fed in igne gehennae, & pet aquas amari femper gurgitis
iactabaturmec poterat a difcipulis,vel vllo. homine fana-
ri, quia Chriftus olifft auditus fidei,confeffio falutis, gentium
red e mptio dicebatur & Vita. Denique vbi imperio
Chrifti fugatus eft daabolus,patcfcunt claufa,vincula fol-
uunturdctmo red<litur,auditus redit,homoreparatur,&
fblus diabolus deflet diuturna fe pofleflione detrufiun.
Hinc eft quod veniens exgentibus impofitionemanus,&
exorciimis ante a daerndn^purgatuf, & aperitionem au-
rium percipit, vt fidei capere poflit auditum, vt pofik ad
faiusem frofequente Domino peruen ire. 9
be pace.
,,,o
S E R. M o L i l t
BEati pacifici,ai t Euangelifta, Chariffimi, quia ipfi fili)
Dei vocabuntur.Merito Chriftianae virtutes virefeut
in eo,qui vnanimitarem C btiftianaehabet pads,nec per-
ueniturad vocloulum filij Dei>nifiper nomenpacifici.
Pax eft chariffimi,qu$ fpoliat hominem fcruitute,dat nomen
ingenuum;mutatapud Deum cumconditione per-
fonam:exfamulo filium,liberum facitexferuo. Paxfra-
crum voluntas eft Dei , iucunditas Chrifti, petfciftio eft
fan&itatis,iijftitiae regula,magiftra doAtinae, morum cu-
ftodia atque in rebus qmnibuslaudabilisdifciplina. Pax
fuffragi cm precu meft iupplicationum facilis, atq; impe-
trabilis viadefideriotum omnium comperens plenitu-
dS.Pax dileiftionis mater eft,concordue vinculum,ac pu-
x x mcntisindicium manifeftum, quaefibi exigic de Deo
quod velit: quae quicquid voluerit, petit, quicquid pe-
tieriryfun>it.Pax praeceptisregalibus conferuanda eft,ipfo
Domino Chriftodicence :Pacemrelinq,uovobis, pacem
raeam do yobis,hoc eft dicere;In pace vos dimifi, in pace
vosinueniam: proficifcensvoluit dace quod defiderabit
redienis in omnibus inuenire. Ccelcftemandatum eft fer-
uarequoddedit;-vna vox eft,inueniam quod dimifi. Pla-
tare pacem radicitus eft Dei^ euellere, pcnirusimmici.
Nam ficut amor fraternkatis ex Deo eft,itaodium.ex dia-
bolo:quapropter damnanda funt odia, quoniam feriptu
eft: Qui oc^t fratrem fuum ,'homicida eft/ Videtiseigo
fratres dileétiffimi, quare pax amanda eft : &diligenda
concocdiatifta Funt enim quâe générant & nutriimtchan
tatem: Lcitis autem fecundum Apoftolum 6 q«»a chantas
ex Deo eft :fine Dëo ergo eft,qui non habet chàritatem.
Pax plebis,chariffimi,eft gloria facerdptis, & pans plena
lætitiaeftpetfeéla charitas filiorum. Sacerdotis eft ad-
monere quod decet, plebis eft audire quod monet; quicquid
non licet,paftoris eft prohiberé,gregis audire ac vel-
lenefiat î vtraque ficonueniant, faluafuntomnia,nec
Deusinuenitin plebe quod puniat, nec facerdos poteft
habere quod doleat.Seruemus ergo fratres mandata quae
vit* funtjteneat fe profundæ pads nexibus coUigatatra-
ternitas & falutari vinculo charitatis mutuafe dilettione
Gonftringat.qu* opërit maltitudinem pccèatorum.Dile-
£tio ergo omnibus defidsrijs ampledtenda elt : quætot
bona p«eft habere,quor praemia. Cuftodienda praeom-
nibusvittutibuspaxeft, quoniam Deus^lemper in pace
eft.Locura non dernus inimico,ne intrkici legete valeat
leminare zizania, & fecuroram ruftico, & fpe l?Pgl la° ° "
Kiselufojexpeétacosfrudusipfa meffis maturitate perdat,
aut vinum vetuftate fuauein liquorem perfidns demuta-
tum infufa foecis petmixtione conturbe t, aut in ter dulcra
mcllafelle venena amariora confundat. Proeulconten-
tiones,psocul Ikes, procul maledi£ta mittantur : & quia
laqueus eft mortis, lingua fiifurronis& bilinguis , paicât
vnufquifque animse fu* , nc in fupplicium fuum vincula
fibi mortis inneétat. Amate pacem, & tranquilla funt o-
mnia: vt&nobisjftæmia, & vobisgaudiareferueus,yt
Ecclefia Dei in pacis vnitate fündata, perfectam m Cnn-,
fto teneat difciplinam.-
tie Zachtto.
$ B R M O . L I V.
BÉattfs Euangelifta proximcdùm diuitisinhumani^ricamdefcribii.
Kfinera, humapci»#aopic & mcettiftcauitaffcéfcus
î fedtiodieZachæidinftisharoMuatem,
Édemque refèrendo, coeleftcnosextnlit, & prouexitad
Fzudiü.Erffl£reJfw,inqait>ïcfMipeFawbuUt>MHitritho.Qi*tc
perambulac, non a^bulati QuiaquodMopiesambula-
uerat,perambulabat Chnftus:(Sc W M
induiitin vii,Iefus ad quieten) promiflæ manfaotus ad-
duxic, ferambtilabai Hicrido. Hiericho ciuitas ipla_eit, qua
lefus Naue iepteno tubarum dâgore (ubuerut. Sed qu)a
Chtiftus venir fatuate quod perietar:ingredituiHieriçho,-
vt quod lextettibiliVociferatiorie deiéeetat(kfù5 ctalno-
repiæ prædicationis attollat. *Jé,inquit, Hlgrtfuiftrant-
buUbat Hiericho, & ecu vit nomme Zncbm ,&bii euctfrmcefs
tublicanorum, &ipfediues. Ptincepspublicanofumincluitate
perdita , perdit! opetis Zachæus egifie (cribitur
ptincipatum tes leco,petfona,offieio,reatuïmagniru o"
monltratur, vc ckmagnitüdinecriminisremittcniislu-
ceat magnitudo.Ênjaarc&at ïe/êw vidtre.Qu) Chnftura vtdere
quaerit,câèlum ynde Chriftus eft,non tcrram,de qua;
au ru ni eftjintucatur.Diues ergo,qui furfûm refpicit, non
portât diuitias,fcd procuïcat : nec incuruatur diûitijs,fca
leuatur:acque agit diuitias ad largientis obfèquium, nop
ad diuiciarum auariti* feruitutem^diuitiarumferuuç,non
Dominus eft auarus;at mifericors tôt feruos fe probat habere
quotnummos. Qiianbàtlefumv'idefe, & non poterat
puturbaïquiaflatiirapuJilUu erat. Saris hic animo magnas c-
rat qui pufUlusvidebaturin corpore 1 nâm mente tange-
bat coelos,qui corpotc homines non s?quabat. Nemo fer-
go de breuitate corporis, cui addere ml poteft, curer : fed
y t fide eminent,hoc procurée. 'Etpracurrens afeendit in arborent
» Quibus putas ifte gradibus altiffiroae arboris petw
uenit adramosîlftecalcauit tcrram,fuperafeenditanram,
cranfccnditauariciam, & totattrdinitiiarnmfupergrefïus
eftmotem, vtpfofiliensip atborcmveniæ, miferieprdi®
apprehertderctfru6tum:&defpcculac6nfemoni$,indulgen
tiæ cernercft largitorem. Afeendit in arborent Sycotnorutn.
Myfterio,non cauià'âfcendk in àtborum S.ycomorum;vt
vnde Adam texeratnuditatem corporis , Zachaeus inde
velarc t feediratem auariciæ. Afieiditin arborent Sj/comorum vt
vider et lefunt,quia inde erat tranfiturus.V etc dixit tranfiturus:
quia
quia Chriftus terrenas vias 6c humanosilabores non man-
furns vcnerat,fed venerat ttanCnuïus. Curnautelefusvenif-
fetadlocum,fitjfticïenSyViditeum. Quafifiillucnonvertiflec
oculosnonvideret, quiNathanael cumabfenseffetlub
eadem arbore longe vidit:fed vidit eum,vidit ad veniami
rèfpexit adgratiam, intendic ad vitam, contemplatus eft
ad falutéi Deus quem videt non vt ignoras,agnofeere cu-
piè^fed vt fciensadgloriam vultvidete. yiditeumt&ait ad
iüum, Zachoeefejhnans defcende,quia hodieoportet mtindomo tua
manere.Si bene afeenderat, quace ci dicitur defcéndeîSu-
perius dixifpræcurrens, afeendit arborerhipræcurrit fer-
uus döminüm: &ante Zach*usafcéditarborem,quam
crucemdominatorafcenderet.‘ hinc eft quod diciturei,
Fejlinantdefcende. fifapis, feft i n a ns defeende.-defeende ante
Dominumde Adamatica arbore, Vt poft crucem domini-
ex paffionis afcendas.Nifi quis tulerit crucem fuam,& fc-
cütus me fuerit:non dixiti præceflerit mè; Defcende ergô
vc deponas tanr* fraüdis onera, pondera cuj)iditatis,vlu-
rarum molem, magifteriuni publitani, exaàioniscrude-
liffimæ princijiatum, expeditus inttes pauperis fcholam,
difcipulatüm miféricôrdiæ,pietatis vfum,patienti* difei-
plinam,ftudia virtutum, feientiam diuini catis, tolerâtiam
paffionum,phiIofophiam mortis, àtqueinter vitalis Ügni
ardua iam pèrfeâus afeendas. Defcende, quia hodie in domo
i Tß.137.
L I V. & L V l . 4 701
mendicus fieri quis dürabit î Quis militans non ad patria
rnîttic, quicquid bellico fudote conqukit,vtado|efcentfç
labóres feneâusdeliciofa couipenfet? Et Chriftiâmis cui
militareeftidquodviuicin fiéculo ; quomodo no^cogi-
tatvtpericulaterrenaotijscoeleftibus confoletut? Qua-
liter hæcfaciat Chriftianus, Zachæus ipfe & verho docet
& monftrat exemplo.Di?«i(fi«wi honorum meorum dopauperi-
btù.&ftcm aliquïd fraude abfiuli,reddo quàdruplum. Qu_i ali e n à
prorogat plus dando diripit,quam furando:nec compef-
citindedolehtumgemicus, fedproducir. Audiodicere,
qui de fraude Deo offert, cumulât crimina , nonemuiï*
dat;quia Deus in tali munere exuuias fuorum pauperum,
non mifencordias,intuetur. Sine cauià Deb plorat,contra
quem iufte eau la pauperis plôrauëfic Deo. Dei vox
eft:Si pignus tuleris fratri tuo tunicam ,anre fobs c^pcafum
reddes illi.Sicut furem lucérnà prodit,itâ fol eos qui fràu
dantur, accufat. Si Volumus Deo oiferre noftra, fi apud
Deum quæ noftra funt, poifidere volumus, mefeam^K 6c
nos audire talia^qualia Zaphæüs aiidiuic. Hodiedomui huic
falusaduenit, quid&htcfiliuseft Âbrahà. Inhumanusdiues
cam effet filius Abrahæ,faôtus éftgehennæfilius:iftfl»cum
effet rapinæ filius 9 dando fua ; aliéna reddendo Abrahae
adoptarur in filium. Ne quis tamen purer Zachæum of-
ferendo dimidium bonorum perfedionis lion tenuiffe
faftigium, qui poft b mnia fua, 6c fèipfuni tuaoportetmemanere. CuiusHomum nonincrauerit Ghri P . m.. 4 fie dédit DomiftuSjillead
diuinam non petueniet manfionèm : 6c cuius I no,vtepifcopàtus honorefulè-us,à menfapublicani quæ-
hicadmenfamnonfçdericChriftns . illeçceleftem non ftusadmenfamdbminicicorporisperueniret:&fraudu-
accumbet ad menfam* Etfeftinans défendit, &fufcepit eum Iencas fæculi diuitias derelinquens, in pa'upertate Chrifti
^<i«denr.Gaudet,quiafufcepit fufeeptorem fuum *quia paft
Veras fæcufi diuitias inuenirec.
ore m fuum pafçit, quia reus iirdicem fufrragio humani-
tatis inclinât, quia cibi & potusfoendte debkorem fuum
In iüud Luc a , Quis ex voois p ÿrem petit panem3&c. Deque
fibi facit &acqukk : & fie fit, vt quæftum non perdat pu-
pair um infilios chart täte.
bliçanus ifte,fed muret. Etcum vidèrent,in(\nit,omnes mur-
murabant dicentes, quoi ad hominem peccatoremdiuertijfet. Et
S e \ m o LY.
quis fine peccato ï Et fi nemo, ipfê fibi veniàm negac,qui pofteaquam præcepta legis diffufavoluminibus,
Deum,quod ad peccatores ingreditur,accufat.Deus qua- A geftalibris, amorem nobis noh fuffecerunc commetld
o p e c c à t o r e r a q u æ r i c , n o n p e c c a t a , f è d h o m i n e m q u æ -
fi t i V t p e c c â t u m q u o d e ft b p u s h o h i i n i s j d e f p i c ia t i v t b p u s
f u ü m q i l ö d h o ’m ö e f t j i i o n a m it t a c . A u d i P r o p h e t a m d i -
c e h t e m v À u e r t e f a c id t h t t ia m a -p ë c c a t is t t ) c i $ : h o c e f t , a a b -
p e r i b u s m e is . d e fe a ü t e m , O p e r a n i a n u ü m t u a r u m .n e
d e f p i c iâ s . I i i d é i c u m V ü l c i g n o f ç e r e , h o m i n e m r e f p i c i i ,
n o n c ü i p a m r p a t e r c u m m iÇ ë r ë r i v u k - f i li o ,'a f r e £ t u m c o g i -
t a t , n o n d ë l i ^ ù m ; f i t i n h o m i r i ë D e 'ù s fü i m è m o r e ft q p e -
r i$ ,v c o p e n s :O b liu ifc a c u r h i im a n i . T u e r g o q u i r e p r e h è n -
d i s , q u i m u r m i i r a s ,c u r a d p e c c a t o r e m d i u e r t e r it C h r i f t u s ,
V ia n i f a l u t is ,e x c m p lu m v e n i æ ,m i fe t i c ô r d i æ f p e m ; d e ta li
in g r e f f u c a p ë , & c a u é n e h o ç t i b i f i t :b j a f p h e m a n d i m a t e r
i a ,q u o d t ib i o c c a f io e ft f a l u t i s , Q k o m e d i c u s n ifî a d æ -
g r u m ? N o n é ft o p u S ji n q û ic i fa n is m e d i c u s , f e d m a le h a -
b e n t i b u s , v b i a n h e lu s p a f t o r , n ifi fc f o u e r ii p e r d ic a m :
Q u a n d o f e e x h o f t i b u s k n m i f c c c , h ifi c u m v u l t lib e r a r e
c a p c iu u m ? E t q u i ;p r e t i o f a m p e r d i t m a t g a r ic a m , l o c a
f q u a l l i d a n o n d ë d i g n a t u r i n c r a r e , & e am - i n t e r ft e r c o r a
ip fa p 'e r q u ir e r e n o n ; a b h o r r e r * f n q u o d p r æ c e p s p o f t f il i ü
non fe dacmatër ? Et drguiciir Deüs qiti ereauit hominem
ad imaginem & fimilitudinem füamiquare hominem inter
pçccata charitace conditoris iriquirit î Mutmiiras ho-
mo quaie hominem Deüs iriter peccata qUaerat : quid facies
eu videris eum propter hominem ipfas cenebras tartan
penetrate? Àüdrtameri quid ingrefîus ad peccatoreitf
feterit Chiiftus.SM»i',inqûit,Z<ic/j<ei«<fixif.Vides qùomo-
dpi ereduseftquiiaeeb'at. lacèmusin vitijs , 6c îacemus
b'ppre(fi:ftamus , cum bonis operibuserigimur ad pfofe-
dtum. $iansi inquic, Zttchaus,dtxit,dtmidiumbönoru meorum
do polt mortem fe crcditeffc vidturum, qui
dimidium bp'n’orüm iam futuram tranfmktic ad vitam.
$it licet ill'e perfc<5fus,qui totum quod habet illuc, vbi vi-
ifturus eft, femper h'inicprtEimittic : eft ifte tamen virtutum
fociüs,con(ors prùiientiæ, ftdei particeps, qui ad Deum
vel dimidiuin mithnquia hombquad hicreliquérir, hoc
am i cric-; ,E c rê verairatres,ftcut fe iftèibi crédif viüere,qui
iïfuc tranf mittit fui: ita illë fe fibi rion crédit efîèyiâutu^
qui'fibiiilicqüod habere deheàt,nilpararit.' Nfam fi pauper
tatem vix ferre poflîïmùs temporalem , in æ'ternurri
Btblmth. Vet. Patr.Tom. 5. Pars. 2 ______. . .
date diuinum durisbominum praecordijs,comparati®ni-
bus,exemplis,inferitur Dei, 6rinfihuaturafFe»3:usi Quts9
inqxtit 9 exvobüpairempétitpanem , nunquidlaptdem dabtttUii j
autpifcem, nunquidpropifceferpentem dabitilli? autfipetient 0-
uum, nunquidpoWtget illï fcorptonem ? Si ergo vos cumfitu malii
noftis bona data dare filijsveßris: quanto magispater veßer cceleßis
(piritumbonum dabttpetentibus fe \ Quis ex vobispatrem petitpd-
nem,nunquidLpidem ddbit iüu Charitas dölüm hon habet:\
fraudem pjeras , affeéfcio nonrecipitfalfitäteiÄ. Si pater
eft, non poteft non amare: fiamat, nifi quod bonum eft
dare rtefeit: rtegat patrem, qüi depatris fufpeólus eftlärgitate
: ignofatfefilium>*flacmdatapaternafblicitant;tötnm
quod eft pietatis excludit, qüi falutarc hon credit
quicquid dèderit Pater: aut quom'odopater pötérii filijs
dare mala pro bonis, qui mala femper pro' filijs paratus
eft fuftincre 9 qui pro filijs, mortem nón refugit, peciculä
non declinat?Ideoque te Deus pacrefn|ecic:ideoatë Voluit
hominem procreari.qui vtique quod te de terraiece-
rat, poterat feciffe qüamplurimos: fed cgit vtgenerando
fGkes quanta effetgenerantis aftedtio,& inte amorc.m tui
tantü jpbares aüthoris, quäcu ipfe author pighotis tuo pi-
gnori conaris impendere. Certè non folum in te quidef-
fèt genèrantis affe^io, fentire te Deus voluit, fed in fetis,
& in pecudibus,&auibus,hoc Deus voluit te videreiqu*
cum de terra produxerit fola iuffione,poftealabor5 fenci-
re compulit generandi: mutare patrias, loca cubilibuja-
pta conquirere, foetus locbrum difficultatibus eomrau-
nire, gemitibus ederc, maximis faboribus ènutrirè, äc fe
morci,fi natos fuos capi videriht,non hegare.Vnde fi non
hominis, vel ferärüm comparatione; pecudum fimilitu-
dirie,exemplis auium,di(ëe,quanta fit in paterna charita-
te fyricericas.Si ergo Deum credis,& conreftus és patrem,
quicquid iüfTerit, quicquid in te elégcrit, crede ti bi fatis
elfe falutifèru.crede fatis effe vitale. Matris data difeutere
no licet,'patris monira retraeftare non cöüenif,fit licèt pa-
terni mädati fpeciés triftiór,res tamc ipfa: falutiferaöc vita-
lis.Sic Abraha vbi Deu patrécredidit,mandatófü formas
höattëditafperas &acerbas:p ircunciftone recipit verecü-
dam: & quae coelèftis pater iubee non difcutit ^fed iifdicat
N nm 5 glóriofa,