x^Abbat. Ch o r emo n. de caßitatt, Collât. X I I .
' De corporepeccati&membra dits.
C À P - ' V T 1 I.
H.Oc itaque peccati corpusmultis viriorum membtis
mribatiuextxudüro., & ad eiusatcinep,portion cm
•quiçquidvelfado, y e ld id o , vcl 6qgitatii>ne peccatur
modo mprnfitanda dtcreuit. E t jn tantum beams Apo-
ftolus förnicationemfiue immundïriani de noftris nrem-
brisextirpan polie confidit,vtnon folùm mortificari eà,
fed ne nômiioari qui dem iiv nobis dcbere pronunciét.
Eornicatio, inquiciis, & onrnis immttndïtïa aüt aitantia.nec
twiünetur invcbu,aiit turpitiViO,aittftnlnloquium, aut fcuni-
litas,qua ad remnonpertinet. Qme e tiam pari modo per ni-
ciolaeffe, &æquali nos àregnôDëi exclufionedepeyecuiùs.
incmbmrèdUifimpfuperteiTamefle dicuntui-.I^on I jc,käbcet,äiceirSilUißautemfätpte,quomahiomnisfornica-
Philip.).
Colojf.y.
enimpoflunt hi-qui ebrum vtiintùr minîfteri ov.eridicè
profite ci | noßra autemconuerfatio in calis eft. H unis igltur
corporis in hocloco Àpoftolüsmembra 4ercribens:Afor-
tificate,mqùh,menjbtaveftraquafyhtfupër terram,forniçatio-
nem,immunditiam,ltbidinem,0OHcupifcentiammalam| &aua-
ritiam,quaeft fimitlacrorumfermtus. Primo itaque loco for-
nicationem crcdiditinteredam, qua; caimali commixtiotor,
atn immundta,autauarus,quodeft idolorum feruitusjion habet
hoereditatem in regno C b r ifti& bei. Et iterum : Nolite er-
rareynequep^hîCArqtnequeidolUferaientes^qneadtilteriineque
molles,nequemafculorumcon(ubitores,nequeftires, nequeauan,
nequeebnofi,neque maledtci, nequc rapacesregnum Dei pofiuls-
bunt. Dubium proinde eflcnon debet, fornicadenis &
îmmunditiæ de membris noftris âboleri jJofle conta-
B
Dent. 2 5.
accidc- ,
tetymolq
gia,
volun-
Matt-s.
c
n.ç p c - r f i ci tiu: Seetindum eciam membrum immunditiam j gium.quandoquidem non aliter ca quàrnauaritiam,ftul-
---- tdôquiuin/emrtlitâtès,ebrietates,à'cfiirtaJ quomm facilisamputatioeft,
mmdauerirabfcindenda. ’
nuncupauit,quxnonnunquamabfque vllo mulieris ta-
d u . vel dormientibus vel vigilantibtts per ipeuriam in-
circümfpedä? mentis obrepit, Sc idetxnötatiirac prohi-
betur inlege,quae immundostjuofquenon'folüm facra-
rum carnium participatione priuäuit, verum etiam ne-
contadu luo landa polluerent, a caftrorum iullrt con-
giegadone fecerni, dicens: Anima quaiunquecomederit de
carnibusfacnßcijfalutjira^uodcllDondaiJmquaeJtimmu-
ditia,pnibiicoramDominq,Sc,qüicquidtetigeritmmundus,m-
mtind:me^itf ln Peutef.quoque; SifuertiAnqditjnter vos|
homo qMndciurnopollut useßfomnio,egredietur extra caftra0& •
iion reuertetur,pnufqüam ad veft>er'a)rttaucturaqua,&poftfoUs
occAßfttfegredietti r. incaßra .D e i nde terri um peccati inem-
brumlibidinem ppnit,.qua2inreeeffibus cpaleftens ani-
ntai ,*acccndere quippiam etiam fine corporis pafiione
'Libidinis! p.oteft,Libidincm enim ab eo quod libeat didarn effe,
’ nöndubiumeft. ppft haje demaiöribus peccatis ad mja
noradefccndens.qua'rmmintuIitmcmbrumjConciipif-
centianii mälain , qua: non iolum ad priedidtam impndi-
öitiäe pafiionem,v,erum etiamadömnesnoxiaseupiditä-
tesgeneraliterreferripbteft,qurecörruptxtantunimodp
volüptatis eft tegritudo| De qua Doirunus m euange^
lioc Qmviderit tnUlieremadconqipißendunt edm,iam meeeba-
tus eßeammcorde ßto. Mukp enim mains eft etiam’tunc
men tis lubrica: defidefium conti nere,cum ei illecebrpfi
afpebt-us offertur occafib. Qujbus mänifeftiifitne’-cpfii-'
pfobarur ad perfectionem puritaris, caftimoniam conti-
nentia:;cofpocalis folain nqn polfe fiifficeie, nifi el etiam
mendsaddatdrinfegritasl Poftqux omnianouiftimum
iiiiuSeoiporismembium;S:auannam,inquit,proculdu-
% o ofteiide’ns non Iolum ab appetitu-rerum alienarum
aliimum edntmendum; verumetiam propria magna'ni-
in it ex concern nenda. Hoc e n ini & iiVadtib us Apoftolo-
rüm fobiiTe le-gitilr credentium m ultitudo, de qua dici-
tur: Muitifudtnüauiem credentium erat eor vnüth,& anima v -
na,tfec quifquamtotumqua poßidebataliq»idfuum'epdicebdt.
fed er ant illis omnia communid. Quptquöt enim poßejfores agro-
rhiii aut doftiorum erant vendentesafferebahtpretiaeorum qua
vendebdiit^pöhsbantante pedes Apoßöloruin.Diuidebaturau-
temfingulisprout cuique opus erat. Et ne ad paiicos pertinere
viderccur ifta pefFettio, auarltiamßinülacrqrüm jbruitUtem
eflc teftatus eft.Nec immerito : C^Urfquis enim non com-"’
mnnicatneccilicatibus egenorum, & pecn niai fuii,quam
infideli tenacitate Confetuat | Chrifti^aipepta poftpo-
nit jidöloiatris crimen i nemrit, amorem Icilicet material
muiidialis diuinai prxferens Caritari.
E
Cokßi.
Wm's-
Aciär-4.
c«kjrh
Au anna
Émula- .
cróruin
feruitus.
D
ftimoniz
perfeftio
expetenda'Éc.
Demor/tf.tationefornicationis & immunditia.
C A P V T I I I .
C I ergo m ultosita proGhrifto fitds. vidimus-abieciffe
v J iubitantias,vt non fblum pbfldfionem pecuhiarum
vcruHi etiam .dchderium de cordibus-eprum in perpetuumpr'obcmus
abfcillUm,cofi iequens eft Ytepdem nip^.
do. etiam fornicationis1 ardorem extingui ppffe credit
nuis. Neque emm rem irnpcHibilcm Apoltolus cam pof-
fibdi'coniunxiilet, led vtraque iciens eife polliJbilia| pati
Quod ad obtinendam.caßimoniapuritatemnonfufficit
humant labor is intehtio.
. - C A P V T I V.
C Ertos tarnen efie nos cpnuenit, quod licet omripm
continentiædiftri<ftionem5 famem fciiicet ac.fitim,,
vigilias qupque & operis iugitatcm, àtque inçcffàbile
fubeamusftudiumle6tionisjperpetuamtamcP cafti1'noniae
puritatem. horum laborum meritp^conti ngere ne-
queamus, nifi in iris iugiter defiidâûtes experientiæ ma-
giftçrio dpcealnùr iiicorruptipnem eius diuinæ gratis
•largitàte concedi. Ob hocfanefplummodoie ynuiquif- ‘
qqe infâtigabiliterinhis exercirijs perdurare debere cor
gnokat.vtperillprum afflicribnêmmiièricordiamDo-
mini confecutus de impugnatipne carras ac dominatio-'
nepræpotentium vitiprum diuino mereatur münere li- -
bèrari ^non quod adepturum fe per illabonfidat iftam
quarrt cupitinuiolatam corpöris caftitatemo T anto au- {__
ternerga acquifitionem caftimoniæ defiderio atq*, amo- Quanto -
re infl ammetar, quanto quis pecuniarum cupidillimus | c a - r
appetitor,v5l qui fumma honorum afiibitione diftendi-
tur j vefqui mtoleràbili pulchræ mulieris amore rapta-
tur, defiderium fuum imparientiffimo ardore.-optat ex--
pleri,&itafiçtvt dum |>ro'intcgritatis perpetüitate inîà-
tiabilicüpidiratefuccendimür, defiderabilis delpiciaçur
cibus, nécéftarius horreatpotus, ipmnus deniquê ipie
naturæ debitusrejfpüatur, veleertè vt deccptor fraudu-
lentiflimuspuritdtis.&æmuïüsaique contrarius çàftica^
ti j attortitâ arqué fufpeéla menteeapktur, ôc:ita ynuf-
quifque quotidie integritatis fu s matutinus exploratör
effexftus, de collatafibi puritatecpngaudeat , eâmque fè
non fiio ftudio née vigilaritia | fed proteéfcioneDpmini
fèntiât confecutum,àc tamdiu illius,pçrleuexantiam fuo
corpo'ci intelligat cohatfuram , quâmdiu earn E>ominus
rfuafiierkmiféràtionelargitiis. Qui enirqhancftabilkèr
pbtinet fidem,nequaquara fuperbùm fapiens de l'uavïr-
mte_ confidet, neque fedu^us lorigis obfeçBm liquoris
indiieij s blahdifiima fecurfiàté loluetur,iciens imp urifii-
mæ colluuionisâfpergine lè protiiius maculandum , fi
vel paululum quid ab éo proteébio diuina difeeflerit, ac
proinde pro perpetüitate éius cum omiii contritione &
humilitate corcfis, indetoflis eft oracionibus éxeuban-
dum.
1 De v tili ta te impugnationis qua nobis de incentiuo-
tum 'afiibusgeneratur.
C A P V T V.
VVItis atitem capere fiiper huius rei qüam dicittius
veiitate euidchsargumentum, per qübd & hæcqu£
i diita funt appiqbetis,& iftam corporispitgnâm quoe ini-
niica nobis putaturad
jfercam efiè docéamini? Corifideratequé'lè illos q u i’éor-
■ ' ■ ' _ pore
x^Abbatts Charernon.deCaßitatey Collatio X I I .
tfroß-16<
ït'reu. i f
» :
Vfal 24.
porerulitfpadones,qu3eprscipuèeaufainvirtutibus ap-
pecendis<lcfid?sreddatac tepidos.Nonnemiia corrum-
pends caftitatis credunt fe pericu^um non lmbere? Qupd
tarnen nemo ita propofiiifl’e me credat, vt neminem eo-
rum penitus inUeniri pofte conftrmem , perfefta ab're-
nurtciatiöne flagrantem, fedquianaturam quodammo-
‘^o fuamvmcant, ii qui fortè eorum adpropofitam per-
fe&ionis palmam famma animi diftriétione contendant,
cuius ardor ac defiderium eum quem femel accenderit,
fainem, fitini,vigilias,nuditatem,cun<ftofquelabores
corporis,non fplpm parieUter verumetiam libenter fufti-
riete compelUe, Vircniip mdoloribuslaboratfibi+&vimfa-
ctt perditionifua. Etiterum: Animaautemegentietiam ama-
radulciavïdentur. Aliasnamque npn potérunt defideria.
j prsfentium rerum vel reprimiyelauelh,nifiproiftis affe-
'cïibus npxijs quos.cupimus amputari, alij falutates fue-
! rint inttomifli. Nulïate.iius enim valer viuacitas mentis
abfquealieuius defiderii-veltimpris, gaudij velmceroris
! affédlPne fubfiftere, nifi h se eadem in bonam partem
I fuerint immutata. Et idcirco fi cafu4 esc®ncupiiceutias
de cprdibus noftris defideramus extrudere, fpirftales in
carumlocis piantemus protinus voluntates^ v tfiis animus
nofter temperimiexus, Schabeat quibus iugiterim-
'moretur, Sc illecebras preefentium ac temporalium re-
fpuatgaudionim. Cumqub in huncftatiim méns noftra.
quotidianis exercitijs erudita profecerit, .tune yerficuli.
iiiiusaftedum expenentia docente concipiét, quem o-
omnes quidem folita. pfallendi modulatione concini-
musjvirtutem verb eius non niiipauci expertique perci-
piunt.jVroiiidebamDominum in conjpeäu tneo femper, quoniam
d dextris'eßmihinecommouear. d ll^tenim,fqlus vim atque,
intellediön hfiius carminis e lf i^ i te r afféquïtur , qui
petueiiiens adiftam de qua loquimur corporis atque ani-
mspuritaténi, iateUigicfe cundismomentis nerurfus
ad eadem deüolüatUr4Domino conteruari, dextrafque
füas, id e ft, operationes fandas ab eodemiugiter com-
muniri. Dominus enim tendisfüisnona finiftris (quia
nihil habet fmiftmm yir fandus) fed a dexetis femper af-
fiftit,a peccatonbus verb Sc impijs non videtur,quia non.
haben t illas déxteras, quibjis Dominus confueuitaififte-
re,nec poflunt dieere cumProphéta, Oculi.mei femper ad
Dominum,qaomam ïpfe eueüetde laqueopedesnieos. Qupd nul-
E
éxtrahénteeodem,fuerint exàltati. Manfuetiergo poffi-
debunt térram,& non folumpoflidebunt eam,(ed etiam
ibid.
deledabutitur in multitudinepacis, quanemoin cuius
carne adhucbella çoncupifcentiæ fufeitantur, Habiliter
perfruetur.NecefTe eft enim ihfeftari eum duriflîmis dæ-
mpnum prfclijs, & igniris luxuriae iaculis faudatum, à
terræ fiiaepofTeffionedeuoIui, donee Dominus auf er at leüa
Pfal.43.
vfqueddfines terra eius, arcum conter at & confringat arma, &
fçuta combinât igni, illafcilicet quem venif Dominus mit-
tere fuper terram: & arcus etiam&àrma cohfrihgat,qui-
busaduerfiis eumnequiriæfpiritâlasdiebùs ac nodibus
dimicäntes, igniris configebant cor eiüs iacülis paflîo-
num. E t ita cum eum Dominus çon terehs bella ab om*
nibus incentiubrum æftibus liberarit ad ilium puritatis
petueniet ftatum, vt depofita confufioné ¥ qua femetip-
liim , id e ft, carnem fuain dum impugnaretur horrebàt,
incipiet e a ,vel ut püriflimo tabernaculo deledari.' N om
90.
enim accedetit ad eum mala, &'flagellum non appr.opinquabit
tabernaculo eius i ad iilud fcilicet Propheticum parientiæ
yirtute perueniens, .vtmanfuetudinis merito non modo
fuam hareditet terram vcmmetiam.deleäetur in multitudine
P/al-tf.
pacts. Vbi autem adhuc-fiipèreft follicitiido certaminis,
F
pacis elfe"non poteû multitudo.Non enim siit^deleâabun-
tttrtnpace,fed/M mHltitudinepacis. Per quod euidente.r o-
ftenditur, ita efficacifîimam medicinam cordis efle pa-
tientiamjtecunduniillu^dSalomonis, Manfitem vir cordis
eft medicus : vt nonfolumiræ,triftitiæ0 acediæ, c^enodo-
xiæ?fuperbiæ, verumetiiamlibidinis^dmniumque pariter
extirpét fomitem vitioruin. Inlonganimitate enim^vt ait
SÀotàon)profi>efitasregïbtis. Nam qui mitjstemper atque
tranquillus eft, nec iracundiæ perturbatipne fuceendi-
tur, nec acediæ atque triftitiæ angorç conlumitur, nec
coenodoxiæ vanitate diftenditur , nèc fiiperbiæ tdmoré
fuftollitur.Pax enim multa dtiigentibus'homen Domini:^
non eftiUisfeandalum. Et ideononimmeritoprpniinciatur |
melipjr patiens yiro forti, & qui cPntinetiram eapiënte ! j. - ^
vrbem. Hanc igitur pacem dpneefirmam atque perpe- j
tuamobtinere racreamur, ,muki$.nccefl^eèft nos impu*
gnatipnibusattentari. Frequenterque nobis eft verfieu- G
lus ifte cumgemitu laehrymisque repeÄndus,Mi/er/rfriw !
fum &aßiäusfum vfquequaque, tota die contrifiatus tngredie- pßi-i7‘
Var,quoniam lumbt met impletifuntillufiombtfs, &non eftfautpfal.
lus poterie vèridicè profiteri,hifi qui vniuerfaquæ in hoc tas in carne mea a facie ira tua, non eftpaxoftibus misa facie in-
muiido funt auc noxia,aut fuperflua, aut cette inferiora fipientia mea. T une enim competenter hæc &'fin veritate
Pfal. 30,
fummis y irtutibus iu&cansjonmem intûitum fuum>omhe
ftudium, omnem curamerga cultumfui eprdis & ea-
ftimpniædefixerit puritatem, atque ita mens iftis cxcrci-
tijs elimata, Sc profedibus expolita'âd perfedam corporis
atque aniime perueniet p uritatem.
Quodpatientia ardoremfornicationis extinguat.
C A P V ï ‘ V I.
Q Vantum enim quis in lënitate ac patiehtia cordis,
tantum in corporis purkate proficiet: quantoquë .
longius iracundias propulerit p atB pnem tanto eaftita-
tem tenadus obtinebit. Non enim æftus corporis decli-
iiabit,nifi qui animi mot-usante comprell biit. Qupd a-
përtilfimeSaluatorisîioftriorelaudata béatitude déclarât:
Bcati fuites,quoniam tpßpoßidebunt terram. Non ergo a-
liter noftram poffidebimus terrain,id eft,non alias clitio-
ni noftrterebellisîh'mus çprppris terrafubdetur, nifi mens
noftrapiiusfiieritpaticnriæ lenitate.ftmdata,nec poterit
quis aduerfiis carnem-luam in fingen tia libidinis ' bella
comprimere , nifi prius armia,mànîu,ëtudiniS inftruatur.
Manfuetienim poifidebunt terram, & habkabunyfiFè-
ciilumfeculifupérearn* Hanc inquariiterram quemadr
moduni obtinere poflimus , idem Prppheta in conte-
quenvibus Piàlmiriplîus edöcetß ExpeädDominum & cu-
jtodi vidm1 ci^&espalta bit te,vt hakditatecqpias terram.Con-
ftac ergo ad, p ofleifionem terræ iftips - firmiter .ôbtiùen-
däm neminem pofibeonfeendere Vn.ifi d ips tantiim <jài
per immobilcnipatienria: lenkàtcm vias D omini duras
ac præcepta teruante s, dg; ccenp (krnaliura'paifionumÿ
deflebimùs,quando poft lorigam pur^atem corporis no-
ftri fperantes iam eatnaliano s omnimodis eualifle con-
tagia, ftimulos carnis ob clationem corldis aduerfum nraSj!» -1
rurfumtentimus infurgere, vc lc e rte ad fallacia fonin io -
rum impuritas no s priltinæ colliiuionis afpërgit. C um
e rgo coepcrit quis d iutüm a cordis Sc corporis puritate
gaudere > nccçfle' eft v t dumpfe crédit vlterius iam, nori.
p o fle ab fila finceritaté dèuo lu i | ihtratemetiffftim quö -
d am n io d o g lo r ie tu r, Sc dicac ; Ego dixi in abuudantia mea, pj-af 29>
nonmouebormaternum, S e d e um v t ilité rà D om in o * fub- *fibi reli-
rë lid u s ilium piiritâtis ftatum in quo fibimet .cofifldéb Aus ,vet
batfenteritpe rturbari ,fe feque in illo fpirita liv ide rit ti- fd k p sc-
tubare fuc çe flu, îé cürrat p r o t i n u s ad i ll iu s i n t e g n e a t is
a u t o r e m , & a g n o f e e n s i n f it m it a t é m l u a m , c o n f i t e a t u r Sc j pj
d i c a t : D o m i n e n o n i n m e a , fe d in t u à Y o l u n t a t c , p r æ ft it i- | '
ftid e cpr im eo yirtiitem . Auerriftifaeiëm tuam a me , &
fa d u s fum conturbatùs. lllu d q u o q u e beati lo b t Siiotrn Db- 9- 1
fitèço quafi a quis timü,& fui ferm t vdut mundtßima marna niea,
tarnen fórdtbus ïntinges me, & abominabuntur me veftime'ntd
mea. Q u p d t a r n e n is q u i fu o v it io . te i n fo r d i b u s t in g it ,'
n o n p o t ë f t d i c e r e f u o c r e a t o r i : D p .n e e e f g o a d p e r f e d u m
p u r it a t is f t a t u m p è r u ë n i a t , n e c e f lè - e ft e u m i n r e q u a li t a t i -
b u s i ft is f r e q u e n t iu s c r u d i r i , q u o ä d u f q u e p e r D e i g r a -
r ia m ç o n iî r m a t u s i n i ll ä q u a m a p p é t i t p u r it a t e e ft ic a c i-
t e r d ic e r e m e r e a e ù r . Expectansexpectant Dominum , & rejpe-
. xit meiexaudiuttprefent meant, &eduxitme deldcu tin fend
■ & de Into fecisj & ftatuitfuprapetrdmpedes
meosj&t direxttgrejfus
meos.
>
Biblmh*Vet.Pdtr.Tom.$.Pars z. O 5 De dif