4-OÛ
p i hiricfubicribere reçu firent: pofttemô, alios in eotmn I
■ I- Tn L___' L : - . i :^ r .M n m n iA n c . v i c o l l l -
Libërius
Ifcêundô
ecclefia
pulfus.
Ni esc*
Tluacue
, cofinuaca
ifidci foc-
jraala
.qualis.
-Dolus ma*
lus epifco-j
porum.
Nicææ
Bithyniæ.
s b
in quo V- !
nius licera:
Sfcsrfacur
clioomencu
jconciliü
diuisü clt
Arimini.
' Vi Je Ni-
ceph c. 4a.
r {/(• fi. SOC.
I Tumult us
in ccclefiis
Grientis.
Cyrillus
Hiérofol, -
■ cpikop..
Macarius.
. Eleufius.
Mâracholôca
fiifficiendi. Iftos vero hinc licentiam na&os, vi com-
puiiflè epifcopos huicfideiformulaefubfcribere.-complu-
lès autem, qui répètent,ecclefijsexciubafle|&pnmum
omnium LiberiumeptfcopumRomanurti.'Quibusrebus
connaëpifcoposlcaliæ confettis f c-onfilium de cceleujs
Oiientfs codtm raodotrattandis cepifle.- Atq; peragran-
tes Thraciam, veniflè Niçæam, vrbem eiufdem région»:
concilioquclibi coatto, fornVulara. Arimini perle&am in
Græc.um vtrtifie fermoneriijeamdiuulgaflc, racam re cilié
: dîflîpafledeniquerurnorem, fidei formulam Nicææ
eompofitam » à concilij generalis lensentia ftabilitam
comprobatam^ue elfe. iftas vero res dedita operaNtcææ
Thraciæ crânfegiflè, atque ferra oném ad hune modum
diîperfifiê, quo fimpliciores homines nominis fimilitudi-
nedéceptos, 6c hàncforntoïamefïequæolim Nicæae vrbisBithyniîeconfirmatafuiflètjarbitrânteSjfaciliusadeidem
formulae aflentiendum inducerent. Arque hi quidem
ifta hoc modo dpmmeinorant. Ali) dicunt,cùmept-
feopiin Concilio Ariminenii congtegati, longa expetta-
tionefatigatiellènt, propterea quod Imperator ipus re-
foondeiC;haud dignatus eft, neque eos ad fuareuerti pet-
mi (it;fatit or es fe&æ Arianæfubornafte quofdam, qui cae-
teros epifcopos commqttefacerent , rem plane indignant
eflè, vtomnes epifeopi acfâcerdotespropterSubftantiæ
nomefîinter fe diflîderénf, præfcrtim cùm liceret filium
patrifimilemdicere,caufàtëjuecontentionis tôlière: atqj
epifcopos Odencis nunquamacquictutos, nifi Sùbftan-
tiæ nomen exfidei formula eximeretur. Gum autem ifti
partium diflentientium c<fnciliàtores eiufmoii rationes
veteratoriè confinxiflbnt, concilium inde induttum,
formulaeab Vrfâcio compofitæconfenfifle. Vrfaciumau-
tëmcum luis veriros , ne l'egati ex concilio ad Imperato-,
rem miffi, redeuntes, cùminficiatiOnem, quant epifcqpî
Occidenris initio feceranr, turn caufam cur vox Confubftantialisfiiblatafir,
planamfacererit: non modolegaxos
ISficaeæ Thraciæ continuifïe, eau lis allatis, iter fore difficile,
tumpropter hyemem, turn propterinopiam mméiïto-
rum, quæ ad publicos curfus fumiifblent : vetùm etiam
perfuafiflè i vt formulamab ipfis Arimini lettanri, in Græ^
cum‘:fermodem ex Latino conuerterent, ipfique mitte
t tent epifcop isO rientis .ira en itnfuturum e fle .v tp e rhanc
! forraulam, quam ad eum finem confècerant, fuum coha-
tum ex fc menti a ad exitum perducerent: 6c tarnen dolum
minime deprehenfumiriab his, qui probare niteréntut,.
quod epifeopi Arimini conu^catij non fuafpontenomen
Subftantiæ, fèd caufà epifcoporüm OrientiSj qui illud
nomen auerfabàntur, reieciiTcnt. Quod quidem perfpi-
ctrè falfùm eft. Nam omnes, paucis exceptis, filitim patri
fùbftantia fîmilem aftèuerarunt,; inq; eo vno dilfederunt,
quod pars filium patri confubftantialem? pars autem fub-
ftanriafimilem efle dieerent. ^tque de hacre hi quidem
hocraodojilliillocommémorant. ‘
De ijs qua Orientalibus ëc'clefiis contigerunt: quoique Marathonius,
(y Eleufius CtzyciepifcopuSi&Macédomus, eos qutCottfubflunttA-
leprofitebantur jxagttabiim: & quid Nouatianorum etCU-
• fia translata efty&ipficum orthodoxes
comntunionem habue-
C A P V T X IX .
DV M i ft a , v t d i d u m e f t , i n I t a l i a g e r u n t u r , t u m u lt u s
m a x tm i in O r i e n t e , a h r £ q u a m C o n c i l i u m S e le u c ia e
e ft e t c o a d u m , f o i t e e x c i t a t i f u n t . N a m A c a c i u s & P a t r o -
p h i lu s ,M a x im o a b d ic a t o> r e d i o n e m e c c l e f i ® H i e r o f o ly ^
n trta n a b C y r i l l o d e fe r u n c . M a c e d o n i u s a u t e m t u r n G o n -
f t a n t i n o p o l i , tu r n i n fin ic im is v r b i b u s p r o p t e r e a t u r b a s
c i e b a t .q u o d M a c a r i u s m i n i ft r o s e c c le fi s e o r d i n ä r e c c e p e -
r a t : h a b e b a r q u e a d iu t o r e s a d e a r n r e m , E l e u f i u m & M a r a *
t h o n iu m : q u o r u m a h e r u m , q u i i a m a n t e a d i a c o n u s fu ae
e cC lö fia e fu e r a r , & d ilig e t is p r o c u r a t o r c c e n o b i o r u m m o -
n a f t i c o r u m , q u a e e r a n t in e g e f t a t e , & i n q u i b u s & v i r i &
m u li e r e s Ä t a t e m d e g e b a n t , e p if e o p u m N i c o m e d i x c r e a -
uit:alterum,nem'péEleufium,epifcopumÇicyzi,qui non
fine magnalaude acfplendorc in aulalmpcratoris amèia-
tëllitem egerat* Ambos quidem vita fatis fpedati & in -
tegcS fuifle prsedicanttfed tamen ftudiose laboraue,vt;eps
qui filium patri confubftantialem affererent, grauiter di-
Uexarent: verum non ea acerbitate, qua Macedonius, in
liips vfi funt. lfte eriim, eos qui fecurn communicare re-
nuebant,nonmodèexagitauit, verum etiam in catenas
cqniecic,tradiditqueiüdicibüs:nonnu|losyifecum-CQtnmuhicare
compulit. Quinetiam püerös & mulieresnon-
M^ccdo.
BH «DCC.
clcfia
tueba.
dum facrisinitiatos myfterijs, violenterrapuit,ipfeq; eos j
inuitosmyfterijsinitiauit. Porróantem multasmultis-in
locisdiruitecclefias, caufa eiufmodipro fe alkta.qUod
Imperator mandatum dederat, vt templa eorqm quifi-
lium.patri confubftantialem affirmarent, difturbarentur.
Quam etiam ob caufam ecclefia Nouatianorum Cori-
ftantinopoli,propter Pelargumpofita,deiedaeft.,Quo
quidem tempore feruntNouatianos ft;renuumfacinuse-
didiflè: quibus fortaflè, vtpote de verbo Confübftantiali
fecum confentientibus.catholici fubfidio venerunt.Naro
cum hi quibus ’impofitum erat negotium huius ecclefi*
demoliendae, Nouatiani, advnumotnnesfimulcoadi,
pars materiem ecclefia deijeere, pars eandem ad Sycas,
quae funt inC vlteriore continenti e regione Conftantino-
polis fitae, tranfportare coepit: eorum molitio 6c conatus
celeriter adexitura perdudus eft. namin ojpere illofaci-
endo non vitifolum,Verum etiam mulieres& pueri focios
fê adiunxéfe. Singuli enim illud opus,vcluti^unusDeo
offerre fupra modum latabantur. Eodem ftudio 6c ratio-
neeadem ecclefia ifta dentio aedificata eft : & poft illud
tempus quo hoefadum eft, Anaftafia nuncupata. Nam
Cóhftanrio moituo , Iulianusin imperium fuccedens,
reddit Noüatianisiöcum|& ibi deintegro extruend* ec-
clèfijepoteftatem facit, ^u o d .quidem fadum eft non fine
Nouatia.
Inóiüeccl,
•fiaConlij.
itinopoli
|deicäa}&
translata,
propenfo populi ftudio , qui ad illud opus operam
fuam lubens contulit, & materiamexSycis-dcou0 ttan-
ftulit. Sédhaecpofteageftafunt. Illoautem teftiporepa-
rum aberat, quin Nouatiani & Catholicipenitüs confpi-
raflent. Nameademde Deofentientes, communiterab
Arianis exagitati, in limilibuscalamitatibusconftitutiyïe
mutua compledi beneuoleritia, in vnum conuenire, pa-
rifer orare cceperunt (^eatholicis enim nulla ^pidemfuit
ecclefia relida , fed drnhes ipfis erant ab Arianisablatae)
atque quoniam (vt eftcredibile ) exaffiduaconfuetudine
fe fine caufa inter ip fos difle nfifle arbi traban t ur,decreue-
runt inter fe deinceps communicare. Quod plane fadum
fuifTet,finoninuidia,credo, paucorum, quiaffirmabant
caufam veterem extate,cur hoc facere recufarent,propen-
fum ad earn rexn mulcitudinis ftudium rerardaflct.
F
Ânaftafia
iceçlcfia
No'iatianoiuni.
Deijsqu&Mantm&i a Macedoniageftafunt:&quUob transla-
- turn Confiantini Magnïfepulchrumfiedefua ete-
ftus efi:& de luttant Cafarts
creatione.
G A P V T X X .
P E R idem tempus Eleufius quoque ecclefiam Noua-
it iànoI rum, quæerant Cyzic;, funditus diruebar. Iftis
verà malis vexabautur Nouatiani illi potiffimum , qui
Mantinæum&rëliquamPaphlagoniam incoiebant.Nam
MacedoÂius, vbi intellexit complures eflè in illis locis
Nouatianos, & ecçlefiafticos viros qui ibicranr, non fatis
habere viriurti ad eos indc expellendos; perfuafit Impera-
tori, vt quatuor milicum cohortes eius rei gratia illo mittetet.
Sic enim fore puiabat, vt homines armorum in-
fueti, cùmarmatosvidèrent, ftatim pr® metu ad ipfius
opinionem fè transferrent. Quod quidem fècus omnino
àccidic. Nam multitudoex MantinæoefFufa, pars falci-
bus.pars fècuribus',pars alijs inftrumentis.in quæfortè in-
cidcbatjfearmare, &cummilitibuscohgredi coeperunr.
Grauique prxlio commifïo, Paphlagones quàm plurimi,
-militesferèomnesceciderunt.^ndefadumeftjVtMacedonium,
velut tam grauis calamitatis authorem,plerique
eius neceftàriorùm infimularent. Imperator quoque
ab eo alic-
G .
Catholi-»
eorum &
Noustu-
nptu con-
cordia
quomodo
difloluB.
H
Vidtfc
ceph.c.f-
lib.y. j
Nouati»’
noruni«-
défia Cy-
zici diiun
Paphlago
nîLdad«
A
Macedù-
niuil rope
ratori
bifiis.
àBjeo alienatus, deinceps odio hàbere coepir. Àcceflit etiam
alia mai6ç>fîmultatis caufâ;quæfuit eïûfmodi, Macedonius
locuium Imperacoris Gonftantini alio transie ne
conftituit.nam eccfefiain qua erat pofitus, viiàeft riiinam
minari. Atque è populo alij illud fierifacilèpàfll funt, alij
CôftaijuÀ^reftiterunt r quandoquidem arbitrabantur rem plané im-
InlP;c^ " J piameftèj&perindelèhabere, acfiètumulo corpusdè-
^edon '! nuôefFqdérccur. jQuibUs fuereauxilio h f , quidodri-
translâtu. :nam Concilij Nicæni propugnabant: qui neque^corpus
Conftamini, vtpofe eiligem dodrinæ fautoris , co.ntuméfia
afficifinebant: 6cMacedonij(fônatibùsomnià cura,
credo,& cogitatione aduerfabantur. At vero ifte ninil
de illis moratus, locùlüm tranftuliedd ecclefiam, in qua
eft ièpulchrum AcaCij martyris. Emultitudine autciiihi
fadum laud are, illi arguere, adeÙ-vt ipfà ecclefiâ alij. ma*
liosimpetumfacere coeperint : 6c ad extremum eçcléfia
6c locus vndiqüe fi tus , fanguine 6c cæde redundant.
Imperator, qui adhucin imperij patte verfusOccFdentem
commorabatur | his rebus nünciatis , gfàurter cpi^mo-
tus eft. Aceufat Macedoniura turn contumeliæ in pattern
fadæ , tum cafus infeffeis quo populus afflidus e
rat: ätque graue odiumin eum .concepit, Qjji^um m O'
B
Iulianos
Cïfit
cicatusj
rientem proficifci cqnfticuifkc^efïètqùeiam îtef ingléf-
j fus , Iulianum confbbrinum ad fè accerfît , Cæiarem
eum créât & in Galliam ad foils occalum vergencem
mittit.
Vide Ni-'
(ph.e- 43»
liiÿ'i Theo.
[.r.c.£8. '
Sar. anno
De Seleticenfi Concilio.
C A P V T X X I .
DVMhaecgerunruf, epifeopi Orienti?numéro cirçi-
tercentum & fèxaginta, S:e|euciàm, quodçftoppidum
Ifâuriæ, conueniunc., Eulebio & Hypatio Cofs.Eo
t*“**' ! etiam accéflîrLeonas,iatelles àulæ impèratoriæ propïèï
{ dignitatis iplendorem çlarus: qui de mandatp Conftan-
C tij -concilio: interfuit, vt eo praefente de fide accuthrè in-
Lauticms. qutreretur. Adfuic etiam Lauritius, præfedus miiitum I-
primus launæ, vt fi qua re opus effet, præfto foret, nam id negotij
konciiij Impejratotis literæ ei impofuerant. In primo congreflu
î°chones' a^eranc c^m n.onnalli epifeopi, tum Patrophilus é-
pifeopus Scythopolis, 6c Macedonius Conftantinopoli-
tanus epifeopus , & Bafilius Aneyræ. Gaufa quidem ab-:
fcnti® alia alijs extititj Parrophilo autem lippttudo: morbus
vero Macedonio. At non deerac fulpiçio, quod cri-
mina,quorum accufatieranc, ad modum veriti, eo tempore
aberant. Gum autem alij propter iftorum abfen-
tiam nollentde rebus controuerfis haberî difceptano-
nem,'Leonas cameniuiïitdifceptàri. Vndealij primùtn
de fide diftérendum eflè, alij in vitas eorum, qui erànt
interipfos accufaci, necellàrio inquirendum aileiebaat:
ex quorum numéro fuit Cyrillus Hierofolymorum , - &
Euftathius Sebaftiæ epifeopus. Caufà autem huius con-
tentionis inter eos fuerunr Imperatorisliteræ,quæpattim
hoc, partim illud iîgnificaruat. Ex qua contentione fadum
eft, y t alij alios deinceps æquo animo ferre nofi pof-
eIcuc-(js lent, fedin duasfadiones diuiderentur. Eorum camen
jonaiii-1 j vicit fententia, qui yoluerunt primum omnium de fide
quxri. Vbi verù ad difeeptationem ventum e ft, placuit
quibufdam , vt nomen Subftantiæ omnino tolieretur:
ijque proponunt formulam fidei , quam non ita pridem
Marcus S ami j compofuerat. Elan c appro bau eran t eu m
epifeopi alij qui forte in caftrisaderant, tumBalilius epifeopus
Aneyræ. Ara majore parte lâboratum eft, vtfidei
formula in dedicatione eccleiiæ Anciochenæ édita, rata
haheretur. Prioris fententiæ patrocinium fufeepere in
piimis Eudoxius, Acacius, Patrophilus, Geotgiusepifço-
pus Alexananæ,yraniusTyri epifeopus, Ôc alij triginta
duo; pofterioris autem, Georgius epifeopus Laodiceæ,
quæcft vrbs Syriæ, EleufiusCyzici, 6c Sophronitis epi
-e fidei
,rtdula ,
jflenfio.
1 Syluattüs
$\cacii formula
fidei
F
Cogreflti!
Ac3cii m
bellus CÖrumliceris
, quàs Macedohip éjaifcöpo Conftahrinopo-
litano feripferant, confeffi erànc , filium cùm alijs'rfbus I „
omnibus, tum ipfa fùbftantia patri fimilem elle , tan-en
iam-priori fuae confelîîoni impude-nter repugnaru nt. Aé \ 1
cum V trin que rriagna co nten tione diiceptatû m eflè.t ,'cla^ |
mareSyluanus epifcopusTarfi,.Non fcrendu'm.eflè, vi
vllaalianoua fideifoi-mula, præret éam qua: cïatÀntio-
chiæprobata, intioduceretui: Ic-dcam loiam tenendam ,coPus'
efle. Qua re graui ter çom m o ti ACaciani, lùfgentcsè cqn-
cilio egrediii ntiir. Rcliqu.i ru pï ea quæ eràn t An rfoehiæ
décréta, perlegébant rpôftridie^ie eins diei in ccclciiam
conuenien çes,foribüs occlu fis, Cum iam foli eflènt, Ça dé^
crecafiiisfuftlagrjs confirmabant. Quastes ira conftirü?
tasadmodum inçufaùic Acacius .-atque.fbrmulam fidei $
quart! ipfêcompofuerat, Leon® & LàUritio mcShftrauit.
Tertio poft die, çùm àlij nonmilli, turn Macedonius &
Bafilius, qui fuperibribns diebus abfuerant, ad concilium
conueniünt. Acaçius,& eius fedatores,nulla alia condi-
tiohein confcflirmepilcoporum venire volebanr,nifi hi
quosabdicauerant ipfi, & iniudicium adduxerant, inde
priuse^iifenc. Qnod quidem faètumeft. Nam qui partes
aduérfarias tuebantur, hoc propterea concedebant,quôd
fufpicabantur Acacium hanc occafionem coiïcilij dilfol-
ueftdi cap tare, quod tum hærefis Actiana in difquiiitio-
nem hoc tëmpore heutiquam venirec , cumiplè eiUsque
fâutorèsiudicium décriminibusfibi obicciis effujerent.
Vbi autem omnes præfto adfuere, Leonas dixit* fe libel-
lum hàbere fibi ab Acacianistraditum. Hic libellus non
>alius erat, quam formula fidëi eum prooemio quodam:
quod quidem alios penitùs lailrbac. Nam Leona's, vtpote
fautor Acacianæfaëfcionis, dedita operaiftudepifeopos
celauerat: vt primùm vero perieCfcus eft hic libellus, con-
ciliumàdmodum tumulruan. Declarabac enim idem li
bellus, quarnuis Imperator maudatiim dedifïèt, nihil ad
fidemftabiiiendam adducenduin præter fauôfas lueras
quoidam tarnen epifcopos, quorum alij erant variarum
gentium fëncentijs apdicati, àlij contra leges ecclefiæ tn-
ftiruri, alias res adduxiflè, ficque concilium grauiter con
'turbaftè.’quinetiam quofdam îpfotum contumelijs a ffi cere,
aliosloqui prohibere ccenific.-deniq; affirm öftere à hdc
AntiochiæftabiUtahaudquaquam deicituros, ctiamliill;
qui ibi inquifitioni de fide tum fufeept® vnà aderanr^ftius
fotmulæàuthorésfuiflèhc. Porto autem,quoniam voce&
hæ, Confubftanriahs6c Subltamia limilis,etiamifum cô
plutium animos perturbant, 6C nonuulli iam nouam vo-
cem excogitare, 6c filium pàtn diflimilem dicere inftitu-
u ntjidcirco voces Confub ftantialis, & Subftantia fimilïs,
reijciendaseflè, vtpöte àlacris literis aliénas: reijciendam
qUoq,Diflimilis,àcq;fillumpatrifimilemplanèfacédum.
Eft enim, vt quodam in locqaitPaulus, imago inuifibilis Dei.
Hæç quidem Acaciani in fiio libelio præfati , deinceps
fubiunxemntfideiformulam, quæ neqj .Concilij Nicæni,
neqiGohcilij Arttiocheni decretis conïenfitdcdua omnino
fuit eompofita, vtnec Ariani, nec Àçaeiani quiequam
delinquereyiderentur, fi fuo ipforum mote credcre per^-
gerent.Natn verbjsjpro quibusppinio ArrPConcilioNicænoreie6fàerat,
penitùsp)Çtermiffis,hisqiVOcibusfilentio
prætëritis,nimirum Quod films quantum ad déïtatem
Colàjf. t.
Npua fidei
form u
ex A c î
CM libello
miro adt
fraudeiii
fia corn
pofita. '
H
fpedtac, mutari non poific, quodque lubftantiæ, conlilij,
poteutiæ&gloriæ partis expreflàimago fit, vtiinConci-
lio Antiocheno diâ:umeft:coqfitebancur fe credere inPa-
trem, Filium, 6c Spjritum ianétum: nominibusque com-
munibus ad fingulas perfonasfignificàndas adiunétis vte-
baùtur, quæ neque fûæ, neque contrariafëntientium do-
ëtrinæ repugnabant:& qui alitër credebar, ecclefia catho- .
lica alienps pronunciabanc. Arq; Libellus à Leona addu-
âus,hæc fête çomplexus eft:cui Acacius ipje & eius fe<fta-
tore^ fubfcripferanr. Quo quidem perlèôto, Sophronius '
Panhlaeon vociferatus.Siïinquit )in diesfineulos propriâ '
Paphlagonyociferatus^ifinquitjin diesfingulos proprta
acfiiamvolputatemjÈxponere, fit idem ipfura quod fidei jaj juet^s
fcopusPompciopolis , quod eft oppidum Paphlagoniæ: foxmulâ edere, accurata veritacis eognitio nos.planè defi- fidei for-
quibus alij complures aflènfi funt. Acacius autem 6c e* I ciec. Aè cùm Acacius aflëreret, nihil obftare quo minus mulas.
iusfaucores, idoneum tenapusfibioblatum. arbitrantes, noua fidei formulaederetur : quandoquidéformula fidei j
ab alijs dç,do<Sfnna fidei diflenciendi: & ifta fimuiata eau- inConcilipNicænocôpofita, etiam fçinel mutata^uerat:
fa, criminafibi illata diluendi, quanquamantè fuisipfo-' Eleufius,qui deinceps iæpius eirefpôdebat, At concilium