i^Abbatis ïjaac de orattone, Gp/latio X.
explicari ea a nobis patienter admittäs. Quânqhàm feia-
rriiis beatitudinem tuam nullis oftendi loicre ineptijs in - ,
firmorum, quævel ob hoc funt iri mediufft prorerendæ,»
ytquæineisabfurdaTum corrigantur. Quantum itaque
opiniohoftra Fe Fe habet , cuiuflibetartis Içu dilciplinæ
perfë&io necelleeft vtà quibufdam mollibusi,ncipièns
rudimen tis,facüiorjb.«s prirrium âc tençrrimis initijsim-
buatrir.v t qüodani ratiqnabili laftfe nutçita paulàtim, e-
ducataque fuccreicat,atqueitaabfinis ad fumma fenfim
gradatimque confcendat : quibus cum fueritplaniora
principia & qriodammodo ianuas arreptas protelliqhis
in<heua,adpenetrabiïiora quoque- perfc&ionis excella
Faftigia conlèquenter & ablqdelaboréperueniat.' Nai'n
quemadmodum prohuntiare puerorum quifpîam iim-
plicéspoterit copulas fyllabanun, nifiprius elementotü
charadteres diligenter agriouerit? V cl qùomodo legendi
pentiäm-cpnlequetur, qui Br eues 8c peranguftas deferi-
ptiones nominiim needum cftidoneus coniugareî.Qua
autem ratio ne isejoiperitia grammatics: dilciplinæ minus
inftructus eft, vel rhetoncam facundiam vel philo-
fophîeam fcientiaih confequetur? Qtiapropter huic qüo-
l que fublimifiîmæ dilciplinæ per quam inftruimur Deo
iugiter inhærere, non dubito quædaminftitutionis elle
fundamenta,quibus primumfirmiflime collocatis, poil:
hère fuperpoiità extollan tur perfectionis excelfafaftigiav-
Cuius hæcefiè principiatenuiterfulpicamur,vt primum
nouerünus qua meditatione tenèatur vel cogitetur
Deu§. TDeinde hànceandem | qüæçunque eft, materiam
quemadmodum valeamus.immobiliter euftodire, quod
ctiam non ambigimüs culmen totiüs perfèdtionis exiliere.
Et idcirco quandam memoriæ huius materiam qûà
Deus menteconcipiatur, velperpetuoteneatur,nobis
cupimus demonftrari, vt eampræ oCulis retentantes cùrn
elaplos nos ab eadem fenferimus, nabeamus inpromptu
quo relpiciencèsillicoreuertamur.acrellimereillam line
ylla,cireu.itus mora&inquilidonis dilficultatepollîmus.
Eiieriit namque vt (cùm de theorijs lpiritalibus euagati
ad noimetiplbs veliit de lethali fopore conuertimur,&
tan quam éxpergefadti materiam quærimus illam 'quæ
qbruta eft qua ipiritalëm memôriam refulcirare pofil-
mus^retardâti îpftusinquifîtionismora, priufquam rê-
periamus earn a noftro conattt iterum deuôluamiir j &
antequam Ipiritalis quidam pariaturintuitui , conçepta
'cqrdfteuanelcatintentio. Quani confufibnem idcirco
nobisacjCidere làtis certum eft, quialpeciale aliquidpræ
oculis propofitufh velqt formulam quandam Habiliter
non tenèmus, ad quam poffit vàgusanimus pbft multos
finfraâusac difeurihs variosreuöcairi, &po ft longa hau-
fràgià velutpbrtum quietis inrrare. Itaque fit, vt hac ig-
noçadohe àcfdifficultate mehs iügicér præpedita, erra-
buôdalèïnper & velut ebriaper diuerlâiadtetur, & ne il*
lud quic^m quodeaui pôtiüsquàminduftrialibimetoc-
curreritipiritaléjdiu ac finniter reheat,dumaiiud ex alio;
lemper recipiens, lîcut introitus eorum arque principia,
itaetiam finem diréeflumqiiënôn fen tia ti^ ^
Rejponßo de ejficaaa ittteleïltis, quipefexperientiam
V - ; codigitur*
C A P V T I X.
ISaac: Inquifitio veftra tam minuta àtque fubtilispro-
ximaepuritatis præfignat indicium* Nec enim de- his
faltem interrogate* non dicam intrqlpiçere àtque dilcèr-
nere quilpiam præualebit, nifi quein diligèns & efficax
mentis induftria ac foliicitudo peruigil ad perlcrtitan-.
damiftarumprofundicatcm prouexent quæftionum, ca-
ftfgataeque vitæ. iugis intentio per experientiam fécérit
a<ftualem,attentare puritatis huiusliminà ianuafqirepul-
fare. Et idcirco quoniam video vos non dicam pro tori-
bus qratiônisîlliusVeræ de qua dilïefimus aftitîlTe, led
ipfis quodalnmodo èxperiendæ manibus penetralia eins
&ihteriora pal pare, &c quædam membra ïam iamq-, con-
tingere,nc6me laboraturümcredo, Vt iamifttraaulam
qUodamfnedo ipiius oberrantes in adyta quoque irf
qüàntumDominusdirexèritin:troducam?nec vos ad in-
trôlpicienda hæc qua: demoiiftrandafuqt vllo difficulta-
tis oDftàculqretardandqs.Proximiisenim cognitiohieft,
qui quid inquirere debeadprudenteragnofeit, nec | '(ç\-
entialqngèeft quicoepitintélligerequidiguoret. Et idcirco
non vereor nötam proditionis vclleuitatis incur-
rere , fi ea quæ in luperiore tradlatu de periecHone ora-
tio.nis diflerens diiputationi liibtraxera,m, propalauer o,
quorum virrutem vobis in hoc exercitio ac ftudió côllo-
catis etiam fine minifteriq noftri lermonis per Dei gra-
tiain arbitror faille re fera ndam.
De inftitutionc oratïonifperpettU.
C A P V T ' X . .’\
QVapfopçer fecundum illam inftitutionem quani
paruulorum eruditiorii prudentiflîmè comparaftis
("qui alias elementorum traditïonem primam'percipere
n o n poflunt ,_nec e o r u m vel àgnofeere lïneas, vel intre-
pida manu queunt delcribere charadteres, nifi quampri-
mùm rypis quibuldam & Formulis ceraÈ diligenter im-
prelfis,emgies eorum exprimere contemplatipne iugi &
quotidianaimitatione conFueFcant) huius quoquç Ipiritalis
theorise tradenda Votais, eft formula, ad quamlem-
per tenaciftimèveftrum intuitum defigçntes,Yel eandem
lalübricervôltfère indirupra iugitate dilcatis, - yél lùbli-
mioresinruitusFcandere illius vfii ac meditationepofli-
tis. Hæc igiturvôbis huiusquam quæritis dilciplinæ atq;
orationisFotmulàpropô'nitur , quam vnulqui^ue mô-
nachusad iugem Dei memôriam tendens ihcëflabili <sô&*
dis volutatio ne medi tari, ex p ù Haomnium cqgitationum
varietàteconfuefcat,quia née alias eam vllo niodo poten
t retentare,nilrab omnibus fuëïit corporalibùs curis ac
Follicitudinibus ablolutus. Qgæ ficut nobis à pâucis qui
antiquiffimorum patrum refidui crant tradita eft , ita à
nobis quoque non nifi rariflüttis ac Verè fitieriiibus inti-
matur. Erit itaque ad perpetdamDeimcmdriâm polïi-
dendam , hæc inleparabiliter propofitd vobis Formula
pietatis : Deus in adiutonum meum intende, Domine ad adiu-
uandum mefefiina.. Hic namqué verficulus non immerito
de toto fçripEurarüm excerptus eft ihftrumento. Rccipit
enim omneS affeânis quicunque Inferri humanæ pollunt
naturæ, & ad omnem ftatuni àtque vniiierlbs incurliis
propriè làtis & competenter aptatur. Hahet fiquidem
aduerfus .vhiueriâ dilcriminà inuoçationerri D ei , habet
hiimilitatém piæcdiifeflionis, habet Follicitüdinis âc ti-
morii perp.etüi vigilantiain ,hàbet eonfidçrationem fra-
gilitatis fuæ,exauditionis fiduciam, confidentiain præ-
lêntis Femperque aftanris prçfi dij .Qui enim,iugiter fiiuni
inuocatproreëtorem, certus eft'eumelfe Femper.præFen-'
tém. Habet amoris 8c charitàns ardôreni, habet infidia-
Eum contemplatiohem inimicorumque forlnïdinëm,'
quibiis perlpieiens lèmetiplum die n'odluque vallatum,
eonfitëturFe non polie fine Fui defcnforisaüxiliolibërarii
Hic verlîèulus omnibus infeiratione dærhonum labo-
tantibus inexpugnabihs munis eft,& impenetrabiliSlo-
rica,ac inunitillimus clypéus. Iftë in acedià^Sè àrixietàtë
animi coll;ôcatps, Feu tfifti tia vel cogitàtionfb us quib af~.
ctimqiie deprèfios * îaliitis remédia de fper a re non p ati-"
tur,oftendens ïllum quem inilocat inlpicère’iqgiter no-
ftr,âcettamina,‘àtq;àluisfiipplicibiisnonabefiè. Iftè nos
in lpiritalibus fdccelïibus coidiFquç lætitia çonftitutps
admonetëxtollipënitüsnondeberèiüec iriflari de pro*
Ipcroftatuquemfineproteâôre D ep rëtineri non polïë
teftatur,dum non lblum.ehrn lemper, {èd ètiam yeloeiter
vtlibiauxilietûrimplorat.Iftèiriduam vcrficiilüsvriicqi*
quefiôftrumin qualibet qnalitatë degenti liëcéflàriusÔC
vcilis inuenicur. Nam qui le Femper &-in omnibus de-
fidërât adiuiiari, maüileftat quôd non tàhtum iri rë-
bûs-düris ac triftibus | lcd etiam in lecundis ac lætis
pari modo,Deô Cgeat adiütôrë , vt quemadmodum.
ex-illis erùi, ira in iftis Sum faciat immoràri , ir ine y-
trpFeiens humanarti Fragilitafeni)finë illïüs opittriatio-
në fiibfifterè; Gafirimargiæ pallione perftringor, cibos
^.uos /
P/al.6ç).
isfbbat. Jfdac de Or ai tone, CoUatio X.
q u q s 'c r e m u s r g n p r à b , I n q u i r o 3 & in F q i ia h d a ,l b l i r u d i n e
iliorum defideria fencio me inuitillimum trahi : dicen-
dûiri proindemihieft,D^i^rfdi«ro^«^ m e u m in te r td ë , D o -
m i n e a d a d iu u a n d u m m e f e f iin a . Aritidpare:h oram-.ftatutæ
refçëïiouisinftigor,Feu moduni iu ftæ a c fo l it æ p a r e it a t is
retinerecum màgno cordis mei dölore cóntendo, ciim
g e m i t u m i h i e ft p r ö c l a m a n d im i : D e i t s in a d in t o r i im m e u m
t n t ß n d e ^ o m i n e a d a d i u u Ä n d u m m e f i f t i n a d c i a n i j s m e o b im -
eftfrsqifci«cf(}ue%lamindum : Dim in aiwtmummêmn
num terroribus èii'CnmuaH'antibus. éxagicor,ö^ immun-
(down^pincuum phanafoiatibus-inquittorj f t ó ïp f i
' j J I
b u ie x d ïim b o : Dm mjdiutmum rneitm iiitendi, Dwmead
aAma,,dumn,rM,m.: Rurfiim cum ftiTOcóïifolaridne
DeramirepadEfusjr&ipfiuSammatusaduemDveli
^'p rob lb e feh ffim d a , &n 9 ^ , 1 ^ &
qt4pdGCïrröt,yr^ff?6tus meo defiderxDti:3buattff,vel eert
0 d , f t o & 6 n s - s c i t o 1 p c ö n . q m r f c W ; o i a n d u m m , b . e f t : I uocareGqnfl.aQs y u n m e ï o n f t a A S l u u u s W o r D c i D c i
DimnadtunnummcmnmmitVDmincn i liimMium nte g i a t i a m d i u t i i i s i m k n o r e t b s t d l ' s m i L é f t v i t ï b u s ^ I
M ' " « A c c e d c p s a d r c f e a i o n c m b o r a l p g u m » ( l i g g j t o r i - i - m a n d p m D m j » ndmoriummium mUnieiDomml d id i i \
A c v p e r c . e p c i p n c r f i p a m s . e x h o r r e o . , i t q u c a b p m m . . e l u H u i u s i g i t u r v e r f i c u l ï ö i b d f t x n a d u é r f i ?
e iuk tup ro c laiuaild um j -YCeruamur# inprofperisvtlerUcmurncextollari^ur •e ft mihi: Déus in adiutorium w e n n e n d e , Domine ad adiuuan-
dumtnefefiina. .Vojeritèmmeob ftfbiliratem^cordis jnfi-
'ftere Ie étio u i , in terp ellan s capitis pr ohibcc dplor, fiora-
üe ülàtüi liieamad laçraïrip'aginàmIbmnusallil’quitti's
:ri| dit,ari¥depupatumquieti tempus,vel tranfgredi;vel prç-
tûpus,&c. uenire cómpellor jipliiin deniquëcanonieum-lynaxeos'
Canöni^^p^^QPumqüemodümlntercideremegrauilfiinaFomnx
I É T j cogir: mp ie lli o , fi militer prodamandiim eft mihi: in
.qdiutoritm meumin'tende jWommead admuandummefeftma-
Sublaróab oculis ineis fi?ppre, multis me noiäibus dia-
bolicisinFomnijs video Farigatum, omnemque apalpe-
bris meis refectionem noëburnce quietis ekclü&m, curri
FuFpirij s o randum,eft mih i : Deus in adiutorium meum inten-
de,Do mineadadiuuandutnmsfefima. Adhucmeiu colluda-
tione polltiim vitiorum ntillatio carnis repente com-
pixngit,& ad conlenFumpemahere dormientem blanda
oble(ftatio necönatur rie rgnisjilienus ex^ftuans vrat
Fuaue olentés noFculos caftitatis, clainaîidüm mihi eft :
Dßmin admtonum meum uitende'^Domine ad adiuuandum me
M in a . Extihéta Fëntio vlibidiriis iricentiua, & genitalem
membris meiVintepuilTe feruorem, v t partahæc virtus
imp gratia Dei in me diritiusvel pérpetuo perleüeret,in-
tëiïtè dicendum e f t mihi : Deus inadmtonum meum intende,
Domine adadiuuandum méfefiina. Iræ*philargyriæ,triftitiæ,
ftimulis inquietor, cogorqiie propofitaniatqiie amicam
mihi interrumpere lenitatem ,ne inapiaritudiriem fellis;
perturbatipne iuroris abducar,cum fummo mihi gemitu
proclàmandumeft ,Deus in adiutonum meumintende,Domine
ad, adiuuandum mefefitna.. Acediæ,ceno.doxiæ,luperbiæ
elatipne pertëntor, ac de aliprum negligentia vél tepore
quiddartlfibimens ruHtili cogitatione blànditur, rie, in
me præualeat hæcinimiei pernicîofa Fuggeftip,curri:om-*
nicontrit-ioneçordis orândum eft miKiiDeusitiadiutortum
meum intende^Domine ad adiuuândùm mefefiina. HumiJiratis
& iimplicitatisgratiam Fuperbiæ tumore dépoli to , iugi
compunëbiorte ipirittis acquifiui,«mirFum.ye»wr mihipes
fuperh£,&mariuspeccato)â^tnaùeatme3gçâxim{ciueàtvi^Q-
dæ meæ elationè cpftfödiar, tous hiihi proçlamandum
. e ft viri b us ’.Deus m àdtu torium meumintende,Domine ad âdiu-
uandummèfejlina. Euagàtiônibus ariimæmnumeris ac di-
uerfis,& inftabilitatçcordisexæftuo, nec cogitationum
dilperfibnés valcocoercere, iplàmque oratipném mearii
fundeteabfque interpellattone àtque pharitafinate iria-
nium figuràrum lermonumque & aclunm retaétacione
nonpplFum,tântaque me Fentio ftérilitatis huius ariditâr,
te conftriëtum , -Vt nulläs omnxno Ipiritalium fenfuuiii.
'gënerationés partürireme FentiamiVt de hopanimi fqua-
lore merear libèrari, ynde me gémitibus multis atque
FuFpirijs expedite non pollurn , .necellariè proclamabo :
peusmadintoriummeumiinendéfitfominead adiuuandum me
Mtw4.Dire<âionemrurFusàriimæjffabllitatem cpgita^io-r
n um,alacri tat ém co rdis, c ü m i neftà b il i gau dio. & m eilt iis
excelFu,vifitationeFanâ:iFpiritusmeFéntio'coriFecutam, •
exuberàntiaquoque Ipiritalium lènFuu,rriredundare', re-
uelationemlàcratilfiriiorun^ intellèftqùrii, & antea pe- 1
nituàlnilfi Pccultôïujÿ repëntina Dpmini ikûftratione
percepijVtihhis îperear diutiusiminprari, Foïliçitè îftihi |
c e d ä b i U i u g - t a t e t u m l c - r l i l a e f t . H u m s i n q u a m t e t f i c u l i
m e d t t a t i o } t f t ü 0 j j e ä o t e , i p d i r u p t a T O b j ' a t u s . H u n r m ; o -
p e S e q u o U b e t / e u * n i m f t . e i a < ï y è n n i t i ö e r e c ó f t i t u t u s d 3 3
c a i u a r e u o i i d e i i n a s . H i u a c & d o n u i e n s . & r e f i c i e n s . & i n '
v l t i m s n ^ u f * n . e c e l T i t a t i b u s t o e d i t a t è . l i . e e v o h u a r i o
c o r d i s v d u r f a t m u h q b i f i l u t a n s e f f e é t a ' , n o b f o l u m i l -
l i p t u m a b o m n i d s m o n u m m c u i f i d n e m f t o d i e t . f e d - b t -
i i r n c u n f t ' s : t e s | i c i ( s i e r t e n a r . c d n t a g i o n i s e x p i i r K i n s , a d
. l i l a s m u i ^ i l q s r h b o r i a s c a s l e f t d q u e p e r d u c e t , a c q u e a d '
i l i u m m c f t a l H l e n i a e p e r p a u c i s e x p e r t i i m p r o u e b e r o i a -
u o n i s a r d o L - e m . H u r i c v e r l i c u l u m m t d i t a i u i t i b i T o i i i n i i s
l ^ H ^ i d o n e c T n e f t a b i l i e i u s W e m c a d o n é f ö r i n a t u s V c c ï a
p e r i o p o r e m e u m d e o a n t a i e c o n r u e l c a s . H i e t : b i e s p e r -
g e i a d t b p r i m u s o c a n T a b . i s t e e u i g i i a n c e c o y i r a a o n c s a n -
c i c i p e c v n i u e r & s y i f t e t e d e t u o . f ü r g é n t e m c u b r l i c u r u a -
: t l 0 n l S r U U m P W t . I M f L d e i n c e p s a d o m n e o -
p u s a é t ü F q u e d e d u e ä r , h i e t e o m n i t e m p o r e p r o l e q u a t u r ,
h i m e m e d i t a b e r i s f e c u n d a m p r é e c e p r a l e g i ü a t o r i s , f e d é s ’
i n d o i i i o & a m b u l a n s i n i r i n e r e , d o r m i e n s a t q u e c o r i f u r -
- j e n s , h u n c f c r i b ë s i n l i m i n e & ï a r i ü i s o n s p | Ü l i n p a -
n e t i b U s d o m u s t u a e , a c p e n e t r a l i b u s t u i p e d o r i s e o l l o o a - 1
b i s , i t a v t h i c a d P r a t i o u ë m p r o c u m b e n t i f i t t i b i a c c l i i i i s
d e c a n t a t i o , & e x i n d é c o n f u r g è r i t i , a t q i ? e a d o m n e s v f u s
y i t a r n e c e f l a r i o s i n c e d e n t i , f i a t e r e f t a & i u g i s o r a t i o .
, , Veprfeiïïone orationUad quampradiäa traditio-
ne confcenditür. p
c A P V T X I.
J S t a m m e n s i n d e f i n e n t e r f o t m u l a m t e n e a t , d o n e e V ï u
e * u s i r i c e f l a b i l i S c i u g i m e d i t a r i o n e f i r m a t a , c u a c t a r u m
c ö g i t a t i o n i j m d i u i t i a s a m p l a f q u e l u b f t a n t i a s a b i j e i a t , 8c
. r e F ü c e t j a t q u ^ i t a ^ e r f i c u l i h ü i u s p a u p c r t a E e c Q n f t r i t f t a j a d
i l l a m E u a n g é h p t f m b y a t i t j u d i n e m q u s i n t e r c a ï t e r a s ^ B e a -
t i t u d m e s p r i m a t u m t e n e t , : p r p n a f a c i i i t a t e ; p e r u e n i a t .
B^ati e n i m , i ac^iit^uperes jpiritu, quömam tpfprum efi re-
gnüm edortinu E t i t a p e r i f t i ü l n i o d i p a u p e r t ä t e m e g r e -
g i n s p a u p e r e x i f t e n s , i l l u d p r o p h e c i c u m i m p l c m t e l p .
q u i u m . Pauper & mops laudabunt nomen tuum. M t r e u e r a
q u a e m a i o t a u t F a n c t i o r p o t e f t e f l e p a u p e r t a s , q u d m i l ^ l
l i u s q u i n i h i l F e p r 2 f i d j ) , n i h d v i r i u m h a b e r e c o g n o F c e n s ,
d e i a l i e n a l a r g i t a t e q u o t i d i a n u m p o F c i t a u x i l i u m J & y i l
t a r n F u a m a t q u e F u b f t a n t i a m F i r i g u l i s q u i b u f q u e m o *
m e n t i s d i u i n a o p e i n t e l l i g e n s F u f t e n t a r i , v e r u i r f l e m e n -
d i q u m p o m i n i n o n i m m e r i t o p r o f i t e t a r , F u p p l i c i t e r a d
. e u m q u o t i d i e d a m a n s , Ego autem metidicus ér pauper film,
Deusadiuua w c ? E t l i c a d i i l a m q u o q -, m u l t i F o r m e m l e i e n -
r i a m D e i i p l b i l ï u m i n a n t e c ó l c e n d è r i s , i n c i p j a t d e i n c e p s
f u b l i m i o r i b u s a e l a c r a t i o r i b u s i r i y f t e r i j s l a g i n a r i , F e c ü n -
d u m i l l u d q u o d d i c i t u r p e r P r o p h e t a , Moniesexcclfi ceruis,
petra refugiüm erinacïjs. C ^ i ö d l a t i s p r o p r i è h u i c q u e n l d i -
x i m u s f e n F u i c q a ^ t a t u r , ë ö q ; u o d q u i F q u i H r i f i m p l i c i t a t è
i » n o e e n t i a p e r l e u e r a S , n u l l i e f t n o x i u s v e l m o l e f t u s ,
F e d F u a t a n t u m F i m ^ l i é i t ä t e ë c r n t e n f u s / o l u m m ö d ö F e a b
i n r i d i a n t i u m i p r s e d a d e i i d e r a t c o n t u t a r i , v e l u t e r i n a c i ü s ;
F p i n t M i s e l F e ( f t u s , i u g i . £ u a r i g e k c $ j f t i u s p c t r g v e l a m i r i e
Alludit
adverba
'Deut. 6.C.
Matth.fi
rfii-f}.
VSnL}t.
Pfill, lef,
p r o t e -