
7S*
S. Petri Chryfologi
liearam follicitus addixit vxoreni : 8c qui fe , fuaqufe
De imite & Lazar o. \ ömiiiafamulisfliis crédit ac coratnittit i cqmmicterevix
| audet hofpitcm coniugi quam prqbaræ. Etqüidplura
* - $ E R M o C X X I. fratres ? Huius dëniquehumanitasfic fandtafahdtiseft11
lëmpermanibus præparata, vtinuitarct apüdillümip-
Vdiftisifratrés , hodie & paupertatis finctn, &di- fum Dëum, &compelleret hofpicari. Ille ad Abraham, J
uitiarum , qualiS fit exitus cognouiftis : dicerite ille ad requiem pâüperum , ille äd hofpitum receptacu- 1
Domino, Homo quidam er kt dtues, &induebaturpurpura
&byfa,& quotid’teepulabaturJphndide : &trat quidam men-
dteus nomme Lazarus, hulceribusplenus, qui lacebatad tamtam
cupiens faturaridemicis qua cadebant de menja diuitis ,&
lum venic ,i qui fèinhofpitê &paüpererèceptum fatebi-
turinfuturo , cumdicct.,Efuriiii, & dediftismihtman- Matt.jj.
ducare : fitiui & dediftis mihi bibérë, hpfpcs fui , 8c fu-
fccpiftfsme.. Factum efi autem, vt morereturpauper &portanemoilltdabat;
fed&canesveniebant&lingebanthulceraetus.l retttrab AngelamfinumAbraha. Nonimmerito fratres,iua
Fdttum eft dutcm.inquit.vt morercturpauper, & pmtaretttA tuncomnesfanaosfufcipitin requic., . & in ipiii ccclefti
abAmelGinJinumAbrahd. Dints Mturn morwustjt &ftpul-\ bearitudmefungimrdi(pe&corisofficio:quiadumlero-
tmintnfemo. Enfratres,quamremmlamcntandimutar perhic&rcepicperegrinos&pauperes jj ipfum cum An-
: pauperem portant Angcli: diiiitem degtutitinfer- gelisfufciperpDeum, ipfumfubtentoriofubvidereho-
im% Enforces,morspauperisuotamvitamdiuitisvicih lpitem meruit, quem temperhabnir largitorem. Etrc-
&e!atiofola pauperis totam diuitis.pompam tranfcen-I ueraforrcs, pammfebeacumcredidit, fiinipfafuperdic,&
gloriara. QmreficfcpulturadecipitbculosjCJiia- nagloriaabholpitalitarispiocefl’arccofficio.Ecfolisdo-
reilaeaequiaruinpoinpamenrituri Inobleqpmmdiui- nisftuereturdiuinis, quihichumanabqnacrudelerafe
tisrnhfothie tota ciuitas cumfunus efferent ipauper va- .credidit cuiquatn ft negaret. Abraham forces,vcnienti-
dit fofus : pauperem duorum portae miferario baiulo- buslongefemperoccurrit,pr?rercuntesetiaprecevbcat:
rum: nec quatuor vt mortuo,fed duo tub vno vedfce,quaff
proijciendo oneriportitoresaddicimturinuiti: Meri-
to ei mox angelica officia, merito diuinadeputantur ob-
fequia, cuitamcrudeliternegata funt ipfa humanitatis
extrema. Fiinus diuitis ante'ceditlugubris turbaferuorum:
ferctrum pauperis prçceditAngelorumpfàllentium
multitudo. In marmoreo tumiilo & curata vefte-iacet
diuitis corpus inclufum : j^uperis caro naturali quiefeit
inlimo:&materalifîtuvermiummorfusnefcit: præue-
nit putredines & feetores. Sed r^uiramus fratres, quæ
diuitis culpa, quod crimen, quodfcelus eumfuppli-
cijs addixit inferni : & ante iudicium damnationis eius:
elogiumtbtfeculis fecit, ipfo iudiccreferente, cantari,
di<ynte Domino. Homo quidam erat diues, & induebatur
purpura & byffo , &epulabaturquotidleJplendidè:&erat qut-
. dam mendicus nomine Lazarus, qui lacebatad ianuam diuitis,&
cupiebat faturaridemicis, qua cadebant de menfa diuitis. Nun-
quidper fe tantum diuitiæ criminofæ funt î Au.t fols, 8c
per fe penesDeum damriands funt veftesî & tantum per
fepuniendæfunt ^pulae, vt nonfolum carçantprscmio
nolentes magna cum fupplicatione jCua'm compeilitad
men (am: prima,’ & faginata de gregibus hofpitibus fem-
per apponit: fuis , &coniugisfuae manibus radtos calen-
tesfemperoffertpanes , quosfrigidos & hefternosefle
vtique iugis humanfeas non finebat. At ifte alter diues,
imo diuitiarum captiuus, feruus o,pum, 8cipfis cenhbus
coinpeditus, tantum pompsimmobilefepulchruni, in
qqo pietatis totus vtique & vifus defecerat, & auditus,
non iam perfonamsUon pauperemfed ipfam milericor-
diam defpicit ad ianuam fuam Lazaroficiacente. Pürpu-
ra,byflo, delicatis veftibus, epulis blandis ferreavifeera
ctudelis anima nutriebat: quem Deus humans falutis
auidus inquifitor emollire cupiens , non tam Lazarum,
quam ipfum pietatis conflatoriurrf eius proiecit ad ianuam
: conflatprium dixi, ptopterferrea.vifeera. Impijs
ergo oculis mendicus Lazarus ingeritur, admouetugr, 8c
vt diues dare'poflitjmagis magifquc diuitis cenfus cumu-
latur: ’fed diues adamance duriör,quicquid Deus pauperis
propter alimoniamdiuicisconferebat ad cenfivm, lile
aut effundebat tUrpiter ,ftutcrudelicerreponebac.;Item
bonorum , fed omnium malorum ferant& mereantur Deus vt hon tacerec,vt clamaret,vt admbneret diuicem
exitiun%)? Autitaper feprobataeftj&fandtificatarfien-1 vtpanemfe qusrere tantumieiunijs pauperoftendat, vt
dicitas,hulceratamiacrata, vt Angelorum ifianibus A-j vel ad minimalargienda abundantis impellat animum,
brähsfändHrapianturadgremiüm } Et mirum fratres, • augetur’pauperi fames. Cupkbktyinqait ^Aemiftyfeturan
quqdAbraham quondam diues nunc dmitemfpernit:di- qua cadebkntde rhtfa diuitis. Aut diues vatijs crapulatiis fer-
cente fcriptura,Eratautem Aoraham diues valae,&eumj culis mdigeriem fuam ruftabat ad cpslum , nevpeem
quern habuit inbonis prsfentibus parem, nuncrepfo-' pauperis hiimi & tkliter iaccntis,audiret.Itcmque Deus,
. . . . . i . . ? r quiaöbtümtisaujjbusynius oris nil eeat vox clamantis»
ad aperiendum cor diuitis,totum corpus pauperis vulnebat
&?atitur efle pcenalem : prsfertim cumneque paur
peris huius bona,neque mala diuitis iftius prodrderit fer-
mo diuimis. Cur ergo nunè Abraham ambit pauperem-,
diuitemrefugit<R& réfutât i Aut quemadmodum hunc
Abraham innocentem habuere diuitis^ hue fecete diui-
ris criminofum ? Illumprpmouere ad omnium requiem
beatorüm, huncih omnium malofiim barathrumdepu-;
tarunt ? Verumne propbfitus'fermoveftrumdiu fatiget
animum, fufp^ndat audit urn -, àccclérarida nobis eft huius
fqlutio qiisftionis. Abraham fratres , ho'nfibi, fed
pauperi diues fuit, & opes non habere, fedprörogare
geftiuitmagismagifquein finupauperis, quaminhor-
rfis reconderefuas ftuduit’facultates , ficut toto vitae e-
ius ordine perdocetur .Nam peregrinus ipfe iugiter labo-
rauit, ficquene peregrinus peregrinumf&efle fen tiret:
fub tëhtoriomanensipfé -, fine 'tedto adueriàm manere |
noripaffiifsëft : &hbfpitemhofpesftfmperipfèfulièepitÿ
extords patria jdomicilij nefeius , ipfè &Domihus omnium
fuit, & patria: feiens fenon in cub at or e m -, fed di-
fpenfatorem diuinaepofitum largftatis, vt vindicaret op-
preffös,abfolueretcäptiubs,bripefetiam,iamque möri-
turos,ipfum fe morti nouusbellaforäddicit vapud quem
pietäs in alterum vita fua chariorfiiit, Abraham fufeepto
nofpitiaftititjhon affedit : 8c fuit ifte non conu’iuano
ribüsaperit, ve in admonehdodiuite tot effent pauperis
ora, quotyulnera , folnuncur vifeera , hulceraprödu-
ciintur ,hiacus vUlnerumdilacatur,fanieseffunditur, 8c
tota pauperis caro cOmponicur in fçenam pietatis : vt
quem vox efüriëntis non mouerat, vel fufpiria, vel dolores
, ,'gemitus , 8c tota ærumnarum congeries com-
moucret : feddiues fUperbóoculo &iiniatiabili corde,
hæcomnia & audire , 8c videre , 8c fendre cóntemnit.
Quærit adhuc Deus quemadmodum diues à fuaobfti-
nauone foluatur. Soluit pauperi manus à fuis artubus,
vtihécabigetetcanes diuitis quos vulneribüs fuis diuitis
erat pafturus in v'ulnus : 8c nouo modofratres,hu-
manitatisordo mutatur : ht luunàna mendicitas , vt
cupiditasprodatürinhümana. Diues pauperem nec ca-
dentibas dç menßimicispäfcit; & Lazarus pauper, quia
aliud non habëbat, etiam de càrnalibüsfuis canibus humanus
e'xtitit. Mifer diues,fi panem non dédifti, quare
,velcän'esabigere noluifti? Sèdhiitiorestecän'estui,imo
tu fæùiorcanibus tuis : nam të'fæuiente ilii pat eu nt, qui
nbnàdmoffümdbntes , fed lingues adf obfëquiumiic
.prodücurit, vt in modum fpqrigi« non yexent vuln,fera,
fèddetergant.. Dftiës in caiïibus tüis farnein pietas vijpitis,
fèd’miniftër:Âbrahamvffbpferégrino,Pomihum {cit : in té impictaVèmûtùdtasnon euicit. Namquo.d •
.feefIenclfiuit,ipfeallatbrprândijadcoquinamfatiide- canes hoc ftüdio facerè edrant £ vfusipfe qui fempcr
* .. . . ' ... eftin '
fljlif
feftin oculis,probat. Nam eanêslàmbendô fèmper curât
vülnerafua I canes curant pauperem magifterio natudë,
ä: homo hominem negligit , ipfagrauifër aceufante nadare
pöteft , fern per auarus egef. Differendus eft fermo
fratres fqüia & dicenditempusàbfûmpfîmüs : 8c lbdtib-
nis ldca,’quæ nobis traôtàndafunt, maximèfubffequun-
De éifdem.
S e '-r m o O t X I I .
DEbeiret fratres, ferme» nofterhôdiefanéli Ànarese,
fedquia de diuitcillo,
& LazaroEuangelico paupçre , Iqnodfupereft
no^diximusfedditurqs,, &San£t.Ahdreæ'Apoftôlatus,
■8c lyfartyri^fui prærpgatiua fafficit 8c abüdat ad gloriam.
Si placet,nos quæ promih mus , quæ dcbemus,ipfo Do-
minoreddente, foluamus. Scientes namque quod& di-
centiAtaUdienti femper généret läffitüdo fàftidium | fu
calor ëft,non illudextrèmùm qüod |c rnànet & expeârât
incendium. Nam-fi te iarri nouiffimi iudicij totus ignis1
ambïrfet, & illius de^eratæ damnationis fcntentiaïam
tenëretr, nunquam lcuares Oculos, nutiquam^atrem
colloqui, n u n quam p ro te rogare, nun quam præf time-
resintemenire prb fratribus. Çertè fi te iam poffidet totus
ignis inferni, ff te' gehennæ flamma compleôtitur,
quarefoHuslingufeæftibusdefideras fubuenirf?Nifi quia
eum peétus tUum anhelat flamma fui çriminis 8c reams,
magîs lingua vritur,ardét,æftuar,quæihfixltauit pauperi,
qiiæmifèricbrdïam'dèriegauit ' : hæc præcedit ad iudf-
cium : hæcamça ;deguftat 6d’patitaicrufiàtus, hæcde
tbrôxorpbreprimalfehtiEardorém , quæ cum prima hic
vàriQsde 1 iciaruïn cîbbs „ & qdoratadegüftaretpocula,
maridarepietatera noihit:: fieri miferïfedrriiarhnon præ-
jèepif, fèd 8c ipfa cumalij façerent,derogabat; Ipfc eft qui
indüebatur-ppfpürâ & byffo. Quid eft diues ? ab æftu
byffus fion défendît ? purpura non refiftitinfernb ? iX_e-
m a n f e r u n t i f t a j d e i e 'r q e m n c i f t a j & i p f e n u n c n u d u s f u -
d a s , æ f t u a s , q u i a l i q u a n d o i ii f u l t a b â s æ ft iB u s a r t i f i c ip f a
n u d i t a t e v e f t i t u s . - É f iw in e L a b a r u m v t i r i t tn g a t e x u fm u m
p e t i o t e t r a & a t u m a x im a m p a ft e m p r o p ô f î t æ d i f t ü l im u s | d i g i t i f u i in a q u a , & r e f r i s e n t ü n g u a m M e a m .Q ^ à e f i d iu e s >
l e d i o m s : v t r e p a t a t is a n im o t u m v i f i b u s f â l u t à r i s v ë r b i j v b i ( u n t t ô t t e n t e s t o t c u l a t i u m t u o r u m î v b i f u n t h o r r e a
f e q u e n t i a t b t o v i g o t e & d e l n t o c a p e r e m u s a u d i t u . P o f t , a d t a m e m p a u p c s is n o n m in u s , e u p i d i t a t i b u s d i l a t a t a ,
.f i l a c n im q n æ d i x n n u s, h e c ( ë q u u n t u t . E f è lcuÀn s o ç u lo s c u m | q u a m c o p i js ? ybi f u n t , v i n a a d i t t o p i a m p a ü p ë r i s a n t i ö -
gfajç tor ment is, Abrahamyidit a longe , & Lazarum infitu e- j f i t a t i b u s , &: i p f a t e m p o r u m o b l i u i o n ë f e t u a r a ? v b i f u n t
tu s . E t e l e u a n s o c u lo s fi i o 'f: f è f o d i u ê s f u r f u m l e u a t o c u - je f f u f i q f t e s , l a p f u s ,f i u m m a m ih if t e r r o r u m t u o t u m î I f t a
T q s f i i o s , q u o s f e m p e r d e p r e f f i t i h . t e r r a ’m . D iu e s i q h o S | O m n ia t i b i p e r i e r e ,v 9 o n c r i m i r i i , q u i f i t i s ë x t r e m i d i g it i
o c u l o s l e u a s , i p lî f u n t a c c u f a t o r e s r u i :q u o s o c u lo s l e u a s , 'g u t t a m , q u a m f i v e l f o l a m d e d if îe s p a u p c r i , n o n f u i t e s ,
ip fi n o n ÿ l a c a n t i u d ic e m , f t d i n f la m m a n t m o n r e p o r t a n t Im m if c r ic o r d e m t e g u t t a 8 c m ic a r e d d i d i t i n h u n i a n u m ,
v e m a m , f ë d r ç a t u m : & e x i g u n t p oe n a r u m ç u n u il u m ,n o ii i n q u i b u s t b t U s p a u p e r i s & v i É l u s c o n f i f t i t & v i t a . V e lim
f o l a m e n . Q u o o c u lo s le u a s ? Q ù i d c la m a s a d h u c d i u e s ? . fe it e d i u e s fi v e l jp .fi n b i in p oe n a p o f i t u s i g n o f e i s : q u i a a d
Q u p r e fp i c i s d i u e s , c ib i e f t L a z a r u s , i b i e f t im p i e t a t i s tu æ h æ c m a la n o n v e n i f l ë s # f i d e t a n t is h o r t e i s m ic a m ,• g u t -
proditor, teftis çriminis, crudelitatis aflërtcr. Et clama- tanide tantis cotcularibus tuncdedifTes. Parum eft quod,
fcinquit, Pater Abrahammifmremei. Modo cognofcis carq eget, qiiod natura exigit, quod fufficit vitæ, auari-
patrcm,,&hiqd:ô ti’bipatremfe effe nefeit, quemin Laza- tia caufa eft , ; quodthomb inagna 8c multarecondit nôn
ropatrem fiefpreuifti: modo tibi iuftus oecurtit,qui tüc, fibi, fed alijs, ad fuum plane præfentem , vel poftethm
vttibipmseflet, diu Lazarum paifus eft cruciari. I'nfe- cruciatum. Sed dicis diues, Ego & fi vinüm negaui, a-
lix quem fic-ipfa-origo *guir, querrïficipfe lucisâuthoY quam^eto, quam^cOmmuhem eundtis arfimanribus au-
addicit : inj-'oelix cuiimudicio pro magnitudinc crimi- thoripfc omniumptæftkit & natura.Putodiues,quodÔC.
nisi non mifereri gehkor,hon paterighofeere, nqn affe- àquam paupeçi tu negaftf : cui ne ingrederetur danuam
diopotûitfubùenire. Quidcla^hasadhucdiuesïAdhuc tuàm,head'tunmputeumperueniret, Qfnes^uamplu-,
diues, leA cri mine ,non cen fu ,nb n fub ftan tia, led reatu. ; jrimosobiecifti. Quid eftautemquod dicis iMitte Lazà-
Quid clamas ? Quid poftulas ? ' Hoc loco iam non geri- ' rüm vt inüngat extrenumi digit! m aqua. Et non déférâta-
tucT-ioftulatio , led controuerfia , vbièduietfo confiftit1 quam? erg^iuxtate èftaqua: & fiiuxtaeft, quare*de pro-
ipfequi mflus eft: fedagentium diuerfu^s eft loAu^hica- ximononfymis î Quàre ? Q^iiavindæ fqnt.manus tuæ
git de proximo, xüedelongè : hic de fînu fuggetit, cla-;mer|codiuës, quiafqlutis'd'ebilitatè Lazarimanibusfub-
mat ille de tartara.: exqrat ille de rêquie, queriturhic de .uenire tempfifti.Debet hc»no,debe't debilibusfüa mein-'
poenal Sed quid dieet diues : Pater Abrahaid m^rêret^eL bra partiri :, quæ'cum lob noh dàret,led redderet, fie diy
Bene diëeres , fi Lazarus irhfinu mi ocqlüs cæcorum ypes àuteïn claudorUm: Jobzfr. ■
dicis non tenetet:bene diceres , h Laztrusiuflilümi co- egoeram pater inualidorum. Homofi non habes num- Iuxtaxxx
gnitoris tota'non poiTideret arcana. Gratis rogat iudi- 'mum da pauperi manum, quia màiorem mifêricordiâm
cem ,quem fic innocens confeflbr accufat : &Èüftra ïïbi facit', qui ad menfam fuam manmpauper.irn debilem'du-
creditiudiqein ppfïë fubuenîte ,~quando ore indicis-prq- îc it ’ïpfurà fêpaiïpëri déditquig aptäuiein obfequiqm
nunciatipfe tanta qui pertulit. Mtferere jpaupens,aptauit in pauperis feruitutem. Iterum fratres,
rum. Adhuc tu in Lazarum fiç crudeli? ? Labarum mitte. præfèntis\.erbi;plénitudinem differanaus, vt tertia àu.di-
Qup? Ad infernum de gremia, de folio fublii^ia<ipro-' rione quam fehtf ntiam àb Abraham beatiffimo peri'hle-
fundiffimum chaos,ad tormentorum ftndorcm, de fan- rit,diues,proloqaamur. .. _ . %
ëta qui e te, âfejtahto fîlentiqbeatôirum.Et nntte Lazarum,
V t v i d e o j o u b d a g i t d iu e s ,, n o n e f t n q u e l l i d p l d r i s »
l iu o r is a n t i q h i ^ & z ë l o m ^ g i s in c e ii d it u r , q u a m g e h e n -
n a . E f t g t a u e i ll is h i a lu m , e f t i l l i s i n c e n d i u m n b n f e r e i i - s
dum,;quosa.lvquandohabuereconfemptuiy^erefo^lLces.
.Adhucdiqitem malitianon d’efèrit, qtiem iämpof-
fi de j poena : qy i non M âdLaiarumduci pqftukt,fe‘dàd
fe Lazarum v ult dëduci. 'Ad crùciatus tÿi fttathm diues
pius AbtahamLazariim mittete non^po teft , 'cjuem tu ad
fc Deeifderhi
S E R M Ö C X ’XI.ÎL
I^uërecundi debitorisfeh , auf aifferre crédita, aut
prqipifia denegare : hpiieftifinemqr^ , &moxvt.çd-
que difîdlûetë. Prdmifimusvtqïnqe qïïbdreftat deillb
rnenfim tuam non es dignatus admitterc. Iam v® bis ver- idiuite redderemus', qui eu m j n Lazarum vifus fit irnmifæfunt’yiçe^||
vides.eiusgloriam Réunisiuppliéiumfie
fpreuifti : jJ4 cÆi^^'.^'ciàte|ïups , qui teïunc tüamiy
fabaturin gloria^ Sed videanius fratres , quatefibi mitti
Lazarunihëdëpiorat. Mi^ , vt ïntingat fàtremum
clignifiû in aqua, & refngeret hnguam meant.. Erras diues,
hæc flamma'non'tam linguæ, quamme-Mis eft : non
tam linguæ, quam cordis eft : & adhuc ifte ^onfeienfiæ
tis, infemagis feuhsextirit, & crudelis. Hadtenus quid
diuesad Abraham lqcutusfuerit, & fandtus JEuangelifta,
8c nofter fermo, in quantumpotuit declariuit; Didtum ,
eft | Efeleuans oculosfuos cum ejfet in tor mentis, viait A brahdm tueiis.
a.longe>&cldmans dixit,Patef Abraham niifereremei; &mitte
Lazarum,vt intingat extremum digiti fuiin aqua , & refrtgeret
Unguammeant,quiacructorinhacfamnia. Guinul%rejpondit
Abra