
Bufiridis
mira înP
ariyrio
pcifcißdi
I 4 {g So&omcni Hiß or U
eorbmquiEnCraçitae vocâbantür, fau.fcorc.m-, præfc^pro-1
uihdiæillius, quôdiuuénilitër iri rirus Genrilium inlùlrâ-
tieràfc, comprehendit, cidereqùe verberibus coriftituit,
aTque püb'licumin ldciunad equuleurâ deducëris| fublir
métri fufdendPîubé.t, Tiiro ßuliris manibus ad caput (ùb*
latis'/;fu&uäa'u1c!atera, & | | prifidem dbcit: Non elle
obus ; Vc 1 iÖoies in ipfo mm in cduûleùni tollendb,fcum
Eftântia..! ioderiirfiïs depcnendo laborem hiiftra lu fripe rent : fe é-
Bar anno nin? abjquè èoruhà opera, quo ille veil«: modo » Jat^ra
36i.n 7s. , fua præbeié cortoribus.paratü cfle. Quamèiüs pollicita-
ciönera lie « ,,præïès admiraretur, tarnen in experiundo
rimlfco m agi s o b ftu p uit.r Nam dqm datera eius vnguibùs
tantifper lacerafehturij dum vifüm eflet præfidi : mani-
bus ad cælum fublatis , patienter admodurn tolerauit.
Ac plagasftbentiahimpexcipiens, in vincula pofteacon-
ieôfcui eft. Non diuaurèm pôft, cura nbticiatum eflet Iu-
lianum mtërfeâum efle , inde dimiflus eft : & ad impe-
riutri vfque Theodbfij vitam propagaüir : bonderrinata-
qué lua priorehaerefi ,ïèàdeçclefiâra cathölicam recepit.
P r & Fercuritem'feafiliumprefbyterumccclcfiæÂricyræ,&Eu-
S i An- pfychiüm ex pacricijs Cæiireæ Cappadociæ otiundüm,
cyrx.prcf- qui nupcfc duxerac v x o t e rn & etiamnum velut fponfus
bycerimar ^oùus brat,.eodem temporep « mànyrium è vita migraf-
fe. Ëùpfychius quidëm, quantum ipfeconicdfcura afle-
;; qui pofliim, piopcer fan um Fortnnæ,, quo de id temporis
diiüto (ÿefareæ üiie's, v.t fupra demonftrauimus,ad vnum
omnes in imperatóril ôfclium inbutrerân t^ <^ui aucBadil-
lùd demoliendum dknusipfîidmôUebantfpoenasdede-,
runt, partim m üldati morcé, partimexilio condemnati.
Bafllius autem religionisClriftianæperftüdiôfus, qüam-
diu regnaùit 'Gonftantiiis,|aMfti Ariânis dùhrâxâtim-
pugnandis opéra hauàuiç : & earn o b eau lamfentemia &
d e br e t o È u H ox ia ri o ru tri cPri u e nfus âgé r e p r o h i bitus eft.
Sed vBi Iuliàn us lOlus adminiftrâbàtin^erium, varia cir-
cuiuic 1 oca, quo fed ulo hoi rarem r Cftfiltiarios, vc Hue re-
I V I I Ä N VS.
ligiom moiuiuw.auiuMW“ »;«»'« I ~T"~£*/>v ' 1 '- K, . . ■ *. . ■ • \ j
I pc libdmentispbltüéfcèrit, proque nïhilo ducerent ho- quäEüfebms grauiter 8c miquoammopatiebacnr, quod Pauliausl
I nores ab Imperator«: fibi delates: eosenimad tempus fo- j,Paulinus contra qudm oporreret, abfquc omnium con- cpifcopusl
„ lam duiatc , & ad etttremum mcrdëde rempitemi exirij j lenfil ereatns fuerat epjfcopus: ncquaqnam tamcn Lnci- « < “ •
L t . remuneratnmiri. DumiftäleduloMolitar.noninfufpi- [femtnapertèincnfauit.ncquiddecHis&madcmiheret:
dottem Islam i Gentilibns, fedëtiam in odium vockttlr: [ fed fe ab vtripfque partis comttiunione temperans, ppHl-
iciis chri- ftansqne in loco publico, acvidenseoshoftiasimmolan- cituieftea fe in concibo correaurum, quaevmufque oG
ftianos tes oranitet ingemifcit: oral Deum, vc nullus Chriftia- fenfioni c0 e viderentur. Ac dum populum ad concorn„
c illowrore caoiatnr. Ob quant caufamillico compre- : diam adducere ftudebat, Meletiüs ab cxlllareüerfui.cum Mdctli*
■Mri|ioro-|
I moriicùVàdhifèfcèré'rît,& rie Gèntilium viftimis
Eu7,ófus,inr«lèdiuifi(i:nfc; &fautoresquoq;McIetij,vt ^ M
antèdiflcruitnùs,à fuæopinionis& do&rinæhominibus riànorumj
diflenferunc ) redta proficifcitur : ibique, cum Meletius diflcnfio.
rioridum reuertiflèc ab exilio, Paulinum defîgnauit epi-
feopum. Interim multi mulrarumciuiratum epifcopi A-
lexandriae vna cum Athanafio&Eufebiocorigvegaiti,de-
cieta Concilij Nicæni confirmant : Spiritum fanëtum Pa- jr rinitatij|
tri & Filio cbnfubftantialera confirèntur, &c uiniratem aflertio.
norninanr: quinetiam docent omnibus credendum efîè,
hominem,quem Deusverbiimafl'umpfit, & corpore8c
animo perfe^umeflè; quemadmodutn veteribus ecclé-
fiæ & fapientibus patri bus placuit. Ac quoniam con- subftantiJ
trouerfia de fubftantia & fubflftenfcia ecclelîas turbabat,
crcbrædehisvocibus contentiones difputàtionesq; oric- tiçvocib’
bantur. Idqrco valdc fapienter, meaqUidem fenrentia, q«atcnu$
decretum eft, vt ftatim ab initio, cum de DeO eflèt ferrrio,
hifcevoCabülis minirhèqüirquam vteretur, nifi cum Sa-
bellij op’inionem forte conaretur refèllere-ine inopiaver-
borum eandem perfonam videretur tribus ftominibus ap-
pellare: fedtriplicifaéfcadiftinëlione, vnamquamque ie-
paratim cogitatione complcdleretur. Atque hæcquidem
ifto modo ab epifeopis Alexàndriæ cpadtis décréta furit.
Apud qnOS quidem ©pifeopos Athanafiüs, quô fe de fuga
putgaretjibrum, quem deea re feripferat, récitauit.
De Paulino & Mcletio Antiochenisepifeopis: &quodEufe-
bius&LucifeAnuicem dtfidebdnt& qûbdEufe-
bius & Hilariiis Nicàtnaîtt fidem
propugnabant.
C A P V T X I I . Vidi Nie.
fr. 17. ho
Socr. 1. 3.
cap. 8.
H Oc dimiflo cor iqlio , Eufebius profeâus Antio-
chiam’, populum diflcnfiOne diftradum reperit.
Eu (cbiïer- NamqiufauebàntMeletio,.invnnm cum Paulino cón- gaLu^
uenirè noluere, fedfeparatim egere Conuentus. ht qûan5v Pcruantia.!
^nus iÛocrrorécapiatur. Ob qu am c ,— ........— ——£-- Æ r
a a a « q » « in fi»gMl»cet- la*<T in id id s& a to re s a b < to fe ^ S « o « « » d .fle t ,fe o K M
fdiflimulct. taminibusroultaperpeflustormenta,conftanti animoac ; fuira cum bis extra vtbem, Paulinus autem cum luis intra
virilimartyrium fuftinitir. Atque tametfiiftaquidem froc j vrbem conuentus egit.^Nam hunc,.vtpote mànfuetum,
modo pnçtet Imperatoris Iuliani fententiam acciderunt : - & ob piam vitæirifticutionem,ætatemqueprpuè(ftam pla-
tamén conftat,alios non paucos,eôsquegenerolbs viros, nè ven«an(füim,Euzoius fedfcæ Arianæ antiftes minimeex
eorégnante,atqueàdeô volente,martyriooccubuiflè; de j vrbe reiecerar, fed vnam ei mbnerat ccclefiam. Eufebius
quibusomnibus,licctvarijstemporibus martyriumfubi- j autem, cqm quod animo inftituerat, neutiquamconfèrent,
vnbtameriin loco, quô planiotfiererhiftoria,pari- cutus fit, decelfit Antiochia. Lucifer verô ièab eopro-
ter diîlèruimus. i l • * | I i; ^ «r
De Lucifero & Eufebio Ôccidentalibus epifeopis : & qubd Eufebius,
. fimiiicum magno Àtbanafiordtquutfcepifeopis, eonciltoAle- .
xandriaeonuoeaip0 ie<diam fidem eorrohorarunt;
^Spiritum fanÿutn eittfdem ejfe eum Pâtre &
Etho nàturoe decertientes ^ & quid de
fubftanfia & fubfiÛentia
eonfituerïnt.
C A P Y T X I .
POft reditunV Athanafij^Lucifér Carâllbrum, quod eft
oppidum Sardinia:,. epifcüpus, & Erifébiùs Vertella-
o|>p.Ver- rom, qüæcll vxb$ Ligutiæ in Italia, ex Thebis fuperiori-
cdlxopp. buJreuerterunfc. Namib i, régnante Conftantio, inper-
petuo exilio æcatcm degere iuffi fuerant. Eufebiusaurem,
quo res ecelefiae cômmuni corifèrifu corrigéreUtur, cpn-
celîlc A)exandriam, vt concilium Vnà Cum Athanafiô ad
Lucifcri& décréta Çoncilij Niçæni ftabilendaCogérée. Lucifer ve-
êulcbii ab diacono vnà cum Ëulebio, qui pro iè conciliointeref-
cxiliore- ^miflo,Àntiochiam,quoniamecclefiatllaiamtumul-
Arianorü tibus perturbata erat (pàm & Ariani, quorum antiftes fuit
H
'ride Nie.
* 14..I.10.
Soc. U 5.C.7
Baron, an.
yfi.rn-103.
Caralli '
Luciferi |
ptereaconttimeliaaffedl-um ràtus , quod Pauli ordinatio-, biodiüco-
nem minimè âp'profiauerat, grauiter fuccenfuir, 8c cum fio.
eo communicare reeufault : & décréta concilij Âlëxandri-1
irii, velut ex côntentione nata, infimulare aggfcëditut; quæ
res vna caufa Sd origo fuit,fedjtæeorum, qui abëiosnomi-
neLuciferiafti voçàbântur. Napiquivuà cumillohisde ^ ^ 0
rebus grauiter pfferidébantur,fc ab ecclefia fepararunt. Ac
ille iple, lieer,animo alièriàtô & cum primis pffenfo eflet :
tamen cum ber diaconum , quem vnà cum Eülçbiomife-
rat,-cPnfelfusfiîillér;fedëcretis conçilij Alexandrini edi-
tisftatrirum, Ecclefia: catholicæ confenricns,Saidiniam
reuercitur. Eulebiusa.utem regionesÖrientis peragrans,
eos qui fitîém çpntempferant,.in redfcariiviam reduccre
ftuduic: 8ç querbadmodum de Deo léntiendum eflèt,do-,
cuit. Dein lllyriarri properèpertrànfiens, venir in lta lia^ '
lbi Hilarium epifeopum Pi^:auorij,quod eft oppiduniL A-
quitaniç,qni in eifdem rebus corrigeudis ante eius àduen-
fûm laborarierat'-, reperit. ..nam Hilarius iamdudtim ab
exilio reuerfus, Italos & Gallos.docuerat , quæ dogmata
cflent amplecfcenda: 8c contra, quæfugienda. Etenim vir
erat lingua'Latina difertus, librpsqv fanc valcnres, vt ante
dixi, ad dogmata Arijoppugnanda^lCripfit. ad hunemo-
dum igjtnrdoéltinam Goncilij Nic^rii in ea impenj parre,
quæ ad
toiflaaoti
epifcopiis
Hilarius
fidei after
'ViitNu.
gr. anno
| ? | l 3».
|»laccdoniAca
I V L IAN VS. h c c k f i a ß i c k \ ï V .
quæ âd folem occidentem vergit, ab Hilârio&Eufebio rum Imperatoriim mandato vria cum liBeris Sc vxoribuS
iinos
deferilâin.8c propugnatamaccepimus.
■<Q ttb d M a c e d o n ia , & q u i iUi a d d i t t i t r a n t , c um A c a c ia iiis
d if c o r d a b a h t : & q u i d p r o f é ré * ' ,
ï J P o n d e r in t. -
C À P V T X I I I . :
Vm hæcgefuntur, Màcedonij feâatores, quorum è
riumerofuit Eleùfîus, Euftathius, # Sof>nronius,
domiciliafua CyZici collocabant ; atque certum tribu-
tum qu'otànnis ærario publico penfitabant, alij chlamy-
dç^ftilittir«, nouàm ac reCentemmohetamalij/Qüari-
quarn auretri omnino fecum ftatuerat lulianus, religiösem
Gëriitjlium ftabilire : tàmen infeitii pùtauit e(£c*,
popùlum qui viéliinas immolare tiollefc, vel cogef^iri;
vef fupplicio a,flficet,é;>' /Tarita enim erat èorutin multitii-
do , vt magiftratus' cuiufque ciuitaris ægrè illorum hu-
merum fubducère, & ih tabulas referre potiierirft; Pör-
ro eos neque in vnüm conuenire , neqpe pro arbicrid
pditatia
iscaufa.
TophrOri
^îusPaptiC
.
fi9.zo.Ai0
anno
Z-8; 74.
4-'é*241!
thaaafi’ j
eouoA-M
randria
exiliuoi
ulius.
abdicarit A c a c ia rio s& fidé Â'rimini ftabiliram reijçiiïnt ;
formulæque fidei Aritiochiæ editæ,&poft à Coritilio Sé-
leuciæ congregato confirmatæ, fuffragantnr. Ac cum cri-
minis loço illis eflet obieftum, quôd cuin Açacfànis diïlir
derent, qüippë cum ante Cunl.eilHem ranquani ciuf-
dem ppinipniscommunicaflent: - per Sophrdriium Paph-
lagbném in Oriente relpondebant, quod quoniam qpi-
Icçpi* Oçcidëntis filium patri confubftantialeriJaflerue-
ràrir, Aë.tiùstautem eum fubftariciapàtridiflimilèmd^p-
cuerair: 8c illi feparatas patris 8c filij fubfiftèncias^vocâ-
bulo . G o N s y b s T a n .x i a l i s in vnarri confiisecolli-
gaueranr, hic autem proprietärem nat?*ræ filij àbatiri,s nâ-
tura admodurn difiùnXerâfc^: idcirco ipfî piè rcciflenc1,
quod filium patri fubftantia fimilemidixerant : 8c mediacn
nancvîàfri, quoniam vtriqueilliad contraria extrema de^’
flexiflent, fibi delegerapr ad infifteridûm. Arque hi quidem
illis à quibus erant acculàti, hoc modo lë purgare
conàbantur. .
Qubdrurfûs Athanaftus êieularit : & deEleufio Cyzàee’ho epi-
& T-lt0 Boßrorum : ér fain'ilUtVnde
fcfipiorhicprognatiüfit.tcotri--'
f mempratio.
Ilatarum
author.
G
ihanafiÉ
popîuhé--
(«Ufîus'y
KcrtiaC
Wiis. .v;
[zyciiftt
,'itucur:
bhibitij
biftiani
D mm iairitumpalam Macedoniani appellari coepti, velut in preces facçre vetuit., CertôènimnQuèrat,res,inquibus
feparatum coetum 'fçgfcégafci,, atque morte'Conftantij itn- 1 cp^nficienidfis-libera voluntate opuséft, pervim nunejuani
punitatëm natfti, co,niiocarifc îp vniitn Seleuci* fnæopi-.’ poÏÏèreôfcègeri. Atverô tlericbs ÔeecclefiarUm antiftiteâ
nipnisfaufcores^conciliaquædariihaberifc.vinqüibus & ! vrbibùs exigere mâturauic. Quorum ab'eccleiîjj. abïen-
- 1 Rr . tia (dicam^equidèm qqod verum eft^) moliebàtîfcpopuf. £ “ n C|
li conuentus dirimere. .- ira, vt neqye conueniréne in v - qinbus li.
num , neque dodores habereht, rieque facra pertipe- beravolun
rent myfteria, denique vt témporis;diuturniràte in fuæ 2 [ê®P“s
ipforuiwreligtpnisôbliuiônem vèriirent. Illudque fimul
çonfîderabat, quôd clerici populum ad diflidiüm inter
fè inducere poterant. Iraqüe cum in hune riiodum per-
feciflcc, vc.nequefeditio faôia eflèti neque vlla fieriex-
pedlaretur ; Eleufium, & eos qui cum illo erânfci Cy- Eleufius
zico'ëxire. iuffit. Itemque ciuibus Boftfci per præcpnem Cyzico 1
pubjicùm mandauit, vt Titum iîlius turn ècclefiæepi- ^ rcmtl|
feopum fua cluitate pellerent. Ac poftquàm m^natUs Titus b0I
fucrac , rüm eum , tum çlerieos eius in crimen vôeacu- ftri epifeo]
runij fi à populo-vilà.côriflàretur feditio : Tirais libel- «é pulfus.
lumadeum mifit, éftquïi téftatui/ quôd quamuis Chri-
ftiarii Gentilibus aduerkrij eflenc, tamen quietè & tranquille
fe gercreric , & fuis hortationibus induéti, nihil
omnirio lèditiofurii cogitarenty Qujbusf ex verbis cum Iuliabusl
Titum plebi inuifum & odiofum rédderé paraTet^icrio jiniuriatü L
pfic ad ciucs Boftri literas, eumque vt populï accufato- |c - nft!5*
reni apud illôs ihfimulauic ; nimirum quôd dixerat, po
pulum non fua fponte i ,fed fuis hortationibus fç à Cc-
ditiône temperafle. Itaque populum incicauit i vc ilium
velue fibi infenfum è ciuitacc exturbaret. Eiulmodi fee-
lerapernuiltaetiam inalijslocis, vt eft credibile , partim
Imperatoris mandato, partim furore &reinetario popu-
l i impetu forte édita furie : r quorum caula Imperatori
attrjbui, potucrit, hoc padp. Nam ços qui malèficia
tabi nefaria admitrebant, legibus neutiquam c circuit .•
fed propter^pdium quorcligionem no lira m profeque-
batur, licet, verbis eos increpare videretur ,' re ipla ta men
adfimilia patranda adl^ortatus eft. Vnde Chriftiarii
in fingulïs ciujtàtibus & pagis, ctiam illo neutiquam
perfequente,fugam ceperunt.' Guiusfugæ eùm alij com-
plures meorum maiorum, tum auuS meus’ particeps fuit :
propterea quod, cùm pâtre Gcntili natus eflèt y 8c iple
cum vniuerfa familia, & hi qui eranc genere Alaphionis
orri , primi in Bethelia , pago dirioni Gazeniium fub-
iedo , multis hominibus frequenrato , & délabra ha-
bente, tum ob vetuftarem, tum bb ftrudfcuram a b ha-
bitatoribus magno in honore habita ^ 8c maxime omnium
illud quod PanthëorihVocabarur , fupra cliuum
quendam hominum manu fàdtum., velut fupra arcem
pôficûm, 8c toti pago vridique eminens. Et quantum
conie^ura àflequpfc, locus inde nomen traxit,&inSy-
riaca lingua in Græcam translatum , domicilîum deo-
rum propter illud delubfcum Pantheon appellatum eft.
Ferunc autem illis qui ex horum familijs fati (une, Hi-
larionem monachum rcligionis Chriftianæ recipiendæ
caufam & authorem cxtirilTè. Nam cùm Afaphion ifte
dæmonio agitarerur, & quidam ram Gèntiles tum Iu-
dæi incantafcionibus'ad dæmonem eijçiendum , & alijs WÊÊ
quibufdam fuperftitiofis ineptijscrebrô multumque vfî, !(j3.inonj0
nihil profiçerent : Hilarionem, inuocaco nomine Ghrilti, ,liberatas.
dæmonium expuliflè, & hominem. ad fidem Ghrifti de- jSozopicni
duxiflè. Meus autem auus in lâcris literis interpretaridis auus- 1
rtiagnam laudem eft adeptus ; vir erat ingeniofus, & call’s,'
qualis non in obfcuro latere debéac : h umaniorc etiamli-
teraturamediocriterinftitùtus, itave Arithmeticalexpers
v . C A P V T X I V .
IMpèr^tor vex^,.cum, aeçepiflèr Atlîanafium conuèritus
in ecclefia Alëxandritià agete, & libéré populum doce-
re, & iriultos Genrilês’ eius fulfil àdfidem Ghriftitradu-
ôfcos.: dat iriandatum , ÿt ex,eat, Alexandria. Quôd fi ibi
maneret, grauiflima ei fupplicia irrogata fore. Caufam
autem ad cum inculàndum fimulauerat, quôa cùm àb
impèïatoribiis , qui ipfum antegrefli fueiant, eflèt exilio
condemnatus,poteftàte ànulloaccepta, jplè luopce riu-
tu lèdémepifcbpatus denup occtipafler. Nam lè non fe-
ciflè poteftatem hisquos Gpn'ftanti^s inexilium rriilerat, \
ad e,c défi as fu as rege ndas, fe d irî patriam fplû reucrcendi,
dicebat. Cum vèrô Athânafigs propt« hoc Iipperatoris
edidfcum efletfugam faâurus,. vidererque piulcitudinem
Chril|ianorumxirca fe lachrymàsprohindéhtera ; Bono j
ammo, inquic,eftote. nebulaepim eft,& breui euanefcet.
Quæ cum dixiflet,aditer fep'aratr.&ecd'efiaamld^s qui-
bulcumarôfciorë amoris virieulb colligatùs'ei,lar,comment
data, ex vrbe egreditur. Dïun hæçgeruritur, ciues Cyzici
de tebtis lûis,&dçreficiendis Gêntilinm de.lubris legates,
àd IraperatOrcm raittunt: quorum ciiiam^^aç.ftudi^1? *n
rebus (aerkpofitum la^dat ille quidem,Ôc fua ipfispoftù-
lataAëoncedicorania. Eleufium autemillius vrbiSepilçp-
pum incarcerëmcpndudit , vtpofce qui illorum fana va-
ftalféc, dëlubraaffeciflèt contumeha, paraflèt ædçs ad vi-
duâsalendasÿd’ Qhaftëria (écris virginibus extruxiflèt, &
Gentiles ad ritus patrios contemnendbs incluxrflèt. In-
;tcrdixit prrètefcea Chriftranis pefegrinis, qmpóm éb ërantj
vrbis Gyziciintroitu : caulamque atcùlit, qupdeflèc Vert-
firaileeps fèligionis ergô lèdinonem coricitaturps : quip\
pc cum Çhriftiani, qui in ciuitate habitabanr, quiq-, idem
dc^Dèo lentiebant, lubfidio cflent illjs futuri : quorum
nonnulli lanificip publico operam dabànt » alijàuden-
dæmpnetæafcfcem excrcè^ancL Qui cùm eflèïfc quàm plu-
rirai, rn duas numerofas claflès diuifi erant^ôf ex vete- |rion ëflèr. Quamobrem Chriftianis , qui ^fcalonêm
Chriftianorüfuga
Panthcon
delubrum.
H
Alaphion
per Hila-I
rioBÓrao-
jnâchum à