3Zt
's H tfto rû V a l e n t . I v n io r . E t T h e o d o s .
PaTcha V-
num tantum
vcrü.
picnt,cum.mimacUiertcret icgis Mofàicæ præceptanon
p o lïcadhte ram intellighptæcepriii'n d eP a fch a tc ad altio-
cerfïdiuiniorenique.fenfum craduxit:;vn um q u e lo lu rav e -
ram Pa fcha fa ille ; q uod,Serua to t cfficacitercelebramt
contra potcllatcs aduerfarias , quan d oc ru cia ffixuscon
tiad iab o lam vidtariætrophæarcporcauit. Itemque A l -
xandriæ lectores & interprètes due catechumen: lunt, 1
ue bap tiaati, n u llo diferiraine fiuntr cura aliatomnes vb i-
queeede fiæ baptixatos foium ad hoc munus deltganr.:
p fep or ro in Theflaliaaliam côfuetudinem in ua luilleno -
u i, v t ib i qui détiens f it , fi cum *xo te , quam cum eilet
la icu sdn ceb a t.p o ftq uam c le tiçus fa d usfit , d o tm ie r lt,
d ericatu abdicatus .fit tid ad eo tum omîtes lUunres pres-
■byteri in O r ien te , Sccpifcopietiam, m odà ipfi voluerint,
nulla lege ep a d i ab vxotibus abftineant. nam non paucl
illo rum , dumepifcopatum g e tunt,e tiam libetos ex vxb -
re légitima procréant. Confuecudinis autem m T h e lia -
lia obferuara author fuit Heliodotus T r ie s t, q u * e il vtbs
illius regionis : cuius fe ru n tur lib uam a to n j , quos cum
elTetadoIefccnscompofùit^eosqueÆthioplca infcrtput.
Eadem confuetudo etiam Thelfalonicæ , & in Macedonia,
Saccrdo-
tû Ôriçn-
taiium H-.
beraraa-
trimonia
, fuiife me-
titur So- .
crates y t.'
n 'tara eft
fupra rc-
ftimonio
. S. Hiero-J
nymiad- I
Ucrfuslo-;
uinianû, .!
&c. I
B J
Baptizan-
di ratio io
Thcfialia.
Eccleû*
ficus coni'!
ouatia-
norum in
iprccatio-j
nib. facié-
, dis non i-j
dem mos.
Pafchatis
! diaeriace
Icbraud
ez ço&fiie
* tadinct%-
sum.D
jDidenfio.
Ineseb ri-
J tuu.rri di-
uerfîtare.
Actor.i5.
Galat* 2..
& in Helladeferuatur. Aliam pneterea conluetudl-
neminThefialiaeflb cognoui : nimirum vc diebusldtl
Pafchatisduntaxatbaptizent. Ob quam caufam omnes,
paucisadmodumexceptis, abfque baptilmate monun-
tut. Eccfcfia AntiochiaeSyriaeconttatium ab aljjsecde-
fiis fitum habet, nam altate non ad Orientent, fed ad Oc-
cafumfpecäac. ln Hellade, Hietofolymis, & in Thefia-
Ea pieces, dum accen Juntut lu.cetme, fiunt adconluetu-
dinem Nouatianorum, qui fiintÇonftantinop.oli. Pjin
rarione & Cxfarex Cappadocia, & in C ypro, die fabba-J
t i , & Dorainico, femperfub vefperum, açcenhs lucernis,
presb yte ri&ep ifcop iS c rip tura s interpréta» tur. N o u a -
tianiqui funt in Heileiponto non eunderapenitusmo-
rem in precationibus fàciendis o b lè ru an t, quem N oua-
t ian i, qui font C onftantinop oli: Ted tarnen eX multo majo
re parte,pr ima rix apu dillos ec cle fix coniuetudinem fe-
quuntur. A d iummam, ap ud omn e s religionum SCle-
â a rum formas nufquàm reperirepotcris duas q u x in pre-
candi m ore inter fe confentiant. Q u inetiam A le x and ria
non concionatur presbyter : qui mos eo tempore mitium
h ab u it,q uoA r iü sp e rturb auite c c le fiam . R om x ß n g u lis
fabbatis i^uriant. C x fa r e x C ap p ad o c ix , cos qui polt
baptifmum peccauerint, eijc iu ntà c o m m u n io n emore
Nouatianorum.Idem faciunt Sc in Hellefponto M a ced o - i
niàn i, & in 4 &a qui quartodecimo dic menfis Pa icha ce-
iebran t.Noua tiani, q u i funt in Fhry gia9fecundas nuptias
non recipiunt: qui Conftantinopoli hab itant, nequerecipiunt
om n in o , neque omnino reijeiunt ; qui partes in ■
Oc cid ente fita sincolu nt,omn in öre cip iunt, Gaulaequidem
& authores eiufmodi diferepanti« fuerunt epifcopi »
q uivarijstemp oribu sec cldïjsp ræeran t. Quiautemùftos
ritusaccipiunt ,e o s tanquam legem ad pofteros tranimit-
tunt. Ve rum om ne se cc le r ia rum ritus,q uiin ringulisv r-
b ibusregionibusq;vfurp antur, feriptis m an d a te , v tv a l-
de lab oriofum e f t , ita v ix , aut ne vix quidem fieri, poteft.
Satis quidem multi funt h i quoscitauimus , addc claran-
dum , feftum Pa fchads e x confuetudine quadam in fin-
gulis locis varié cclebratum eflô. Quocirca. inanis eft il-
lprum o ra tio , qui p redican t, concilium Nicasnum h uius
fefti celebrandi morem penitùs pemertifle. N am epilcp-
p iq u iib i conuenere # populos panciores,qui an tea a multo
pluribus uumero d iflen itran t, a d concordiam redu-
cere4 abora runt. Q u o d autem multae diflenfiones ipfis
Apoftolorum teropoiibiis ob eiulmodi res oriebantur, ne
ipfosquidem latuit A poftolos -. ficutcx iib ro qui ,A6ka A -
poftolorum in feribitur, fatisconftat. Namcum A pofto-
fi eftent de tum ultu, è x gentium diflènfione fid e lib . con-
c ita to , certiores f a d i , omnes in vnum conuencrunt : di-
uinamque legem quandam in.modum epiftolaîicriptarn,
per quam fideles grauiilima iftarum rerum feruitute , &
inani dee ifdemcçntention e lib e rab an t, diuinitùs pro-
mufgarunt. ,C e r ram déni que v i t ® re d e iniiituendae normativ
, eamquc ad veram pietatenferedH duçentem do-
cuerun t» dum éa foium quæ funt neceflàrio fem an d a ,illispræfcribererit.
A t licet cpifto la ilia in A6tis Apofto.lo-
rum litcrisconfigna ta fit : ninil tamen o b fta t , quominus
eandem etiam ho c lo co proponaraus, A p o fto li & pres
byteri & fra tre s, his qui funt Antiochiae & Syriae Sc C ili-
cix fratribus ex g en tib us, lalutem. Quoniam audtuimus ,
qtùdquidamexnobiseuntes, turbaueruntvos verbis, euertentesanimasvefiras
yiubentesvoscircuncidiy&obferuarelegem , qutbus
non mandauimus : vïfàm eft nobis, collettis vnanimiter , & eligere
viros, é r mitt ere ad vos, cum chariftimis noftris Bar nab a & Paulo,
bominibus qui tradideruntanimas fuas pro nomine Domini noftri
lefts Cbrtfti. Mtftmus ergo ludam & Silam, qui & tpfivobis verbis
referent eadem. . Vifum enim eft Spirituifanilg & nobis » nihil
vitra imponere vobis oner is, quam bac necejfaria : vt abftineatis vos
abblt qut immlamur fimukibrb, & kft/igmni & JujfoMa, &
fcartitmc. iquibmcujhiunmvoi, btntagitb. Vtlete. Ida
viihfuerunt Deo. nam ficloquitur epillola : Viluro ell
Spiritui la n â o , nihil vlttaimpotiere oneris, prêter ea quç
neceflatio obferuatl debent. Crctcrum nonnulliillis nc-
gleâàs, omnem fcortationem , tern quidem indifferen-
tem atbittantur : fed tamen dediebus fe llis, tanquam dc
vita dccertanc: Dei præcepta cuettunt ;ipfique fib. leges
fanciunc : legisprolpulgatibnem ab Apoftolis ttaditam
contcmnunt, & pronihlloputant; ficque conttariaillis
quse vifafuntDèo imprudences cxequuntht.PQttb,quam-
uis pollèrhus fcrmonc de Pafchatelufceptum multo lon-
gius producere: & tum ludxosipfos.neque tempora illius
eelebtandi, neque modum accurate dbferuare : turn
qua tatione Samarirani, qui funt leâaludæorum, fempet
polisquinodtium hocfcllum pcragatit, plané ollendere:
tamen eiufmodi opus 8c fepatatam, 8c longé ptolixiotem
traCtationem defiderac.Iftud igitucfoium dico, quod qui
tancbftttdioducunturludieosimitandi, 8c funt in figuris
return obferuandis tarn cutiofl, non debeanc vel tranfuer-
fum ( quod aiunt ) digitum ab illis difeedere. Nam omnino
fi tarn accuratè omnia obferuate in animum inducat,
non dies foium 8c menfes obferuate debent: vetfim etiam
alia, qusecunquc Chriftusfaâus fublége, Iudæotummo-
re obietit, aut quæ d ludxis iniuftèpetpeiTusfit, autquse
in figuris ad omnibus grarificandum exptelfetit.veibi gratia
tinnauemingrelfiisdocuit, Pafeha in coenaculo para-
ti iuffit, afinam alligatam folui mandauit : hominem ge-
(lantemlagenamaqus, lignum dedit difcipnlis , quiad
Pafchapatandum maturabant.aliaqueptsEtètea infinita
inEuangelijs,erusgenerisfçtiptafunt. Atqui nullumi-
ftSrum omnium, externo 8c corporeo mote, vt liters po-
llulat, obferuate mtunturhhqui ptoptetfelli celebratio-
nemfeiuftificacoseflèputanc. nam nemo illorum è naui
aliqaando apud popufum condonatur : nemo omntno in
çcenaculb Pafcha eelebrare aggrediturmemo cum afinam
ligauerit,earndenuodilfoluit: nemo denique cuiquam
negotium datlagenam aquægeftandæ, vtea quæ'funt re-
rum fymbola expleat. Etenim hæcaliaque id genus, lu-
dæorum potiusquàm Chrrftianorum propria exiftimantb
Nam Iu d * i, eiufmodi inftituta corporea potius obfer-
udntia, quaminterioris mentis culrfi obieruare conten-
dunt. Quam ob çaufam funtcxeerationi obnoxij, quod
legem M ofaicam in vmb ris ac figur is, p otius quam in rebus
ipfis & veritâré pofitam in telligunt. Q u i autem Iu-
d so rum fautores fo n t , tametfi has res ad alciorem diui-
nioremquefenfum transférant, tamen de diebus Sc men-
fibus bellum c x d t a n t grauiflimum ; interiorcmque Sc
fublimem, quæ in illis e f t , notionem quafi pedibus p ro -
terunr: & p ro p tc re a hac in parte pari ratione cum lu d x is
necefiario condemnantur , fentenriamquc execrationis
fibiipfiafeifeunt. V erùmde his fotis foperque me dixifl'c
cenfco.
DeAmnis Conftantinopoli, qui &Pfathj/riani
denominabantur.
C A P V T X X I !..
REdeamus iam ad illud propofitum/de quo paulo ante
men tionem fecimus ; nimirum quod Ec clefia feme
! d iuifa , non in prima ilia diuifione conftitit : fed iHi
qui
E
Epißolaex
AihsApo.
ßolorii.c.i5
Legati A--
poftolo-
lum.
F
Sam ar ita
naquado
Paicha c
lebreat.
G
\LUC. j»;
■ Ma.rc.Mf
Matth. 2
Marc.iq.
H
Vidt M
e.30 .lib A
Sox,, lib*
cap. 17.
V a l e n t . I v n io r . E t T h e o d . Ecclefiafiicoe, L ib y .
A
par. anno
j?l .»«-2®*
jjouacia-
potuin in
fe diui
fioncs ear
ramc[Uc
caufse Sc
authores
Arianoru
fchifma-
B
Dototha*
Sc Mari-
nus Aria-
qZ diuifio
autho.
quie ran t in feótas diiiifi,, curium fin gu life à fua ip forum j (cripfit. V n d c in odium apud fo x re ligionis fautores in -
fetfta fepa rarunt, leuiq; Sc pertenui ocçafione.arrepta , ie currens, ab illis , tanquam f e d x fuse deiertor, c ie â u s fuit:
ab ièm utub ab iun x e run t. N am N o u a t ia n i,v t id ix i,pro pter
feftum Pafchatis diuifi fo erun c , atque adeb de hac re
non eft vn a fo lum inter illo s diuifio. N am in varijs pro-
uincijs non m odb de m en fe , in q u o illud feftum celebra-
ri debet : iêd etiam de diebus feptimanx illius,in qüa ccle-
bratur, Sc de alrjs rebus non m agni momentidillèntien-
te s , partim a b iè ip fi fegregantur , partim cohxrefcunt.
Qu ine tiam A tian i inter ip fo s diuifi fo n t , ob hanc caufam,
Q u x ftio n e s controuerfx captiofxque in te reos q uo -
tidie a g it a t x , illorum d ifputationes ad abfurdas quafdam
ien ten tia s& opiniones prouexer unt. N am quoniam in
ecclefia creditur, Deum eiTe patrera filij vetbi : quxftio inter
eos obor ta e ft, verum D eus an te ,quàm filiuç exifte ret,
pater d ic ip o iïe t. E t quia D ei verbum non ex patregene-
ra tum , fed e x non eiïentijsextitiife opinabantur.-in primo
quiconuentusfeparatim ab illisfaciens , hxrefim fuo i-
pfius nomine nuncupatàm reliquif. Dei tide Conftanti- 'Éutychi-
nopoli Euty,thius quidam j leqi frigidaqu'e conrrouerfia jus.
commotus,feabEunomianisfeiunxir : ac iam 'corme ft- I
tusfe'orfom agit. Ita qu e ’qui Theophrohium feqüeban- !_
_ q . ^ J 1 . r - i * c Ettoomo tur,Eunoraotheophroniani.*quiautembutycnium, bu- t|JCOpjuo
nomieutychianiappellatifont. Quamiaanes verb ine- £janj.
ptæqueresfint,dequibusdiftèntiunt,riohputaui;operx- Euub’mi-
pretium huicnoftrxhiftorix mandate , ne fcimohemad cutychia-
resabinftitutoalienastransferrcm. At tamen quôd bà-
ptifmum deprauarunt,nô prxtermittendum cenfui.Nam deprauanoninTrinitatem,
fedinChriftimortem bäptizant. In
ter Macedonianos prxterea quodam renipore diffenfio Macedo-
ortaeft-quippe Eutropius presbyter Macedqpiahorum;
_____________ v-#_________ t , cbnuintusegitfeparatimiaquo Carterius eiuftlcm fc&x p
& fommo quxftionis capite lapfi, non fine caufa in abfor- j diflenfit. qüinetiam aliae feökx in alijs ciuitätibus forte ex
damcontentioneminciderunt. Dorotheusigiturab illis hiiortx. Verum egöqudniam xtatem degb ’Conftanti- !prcsbyc.
Antiochiaacccrfitus,dixit,nonpoilepatrem.auteile,aut nopoli,inqiianatuseducatusquefui i vberiüs fufiiisque jSociatis
! vocaci, fi non exiftat filius. Marinus, quem cTracia ante resmhacvrbegeftasnarro:qu^ndoquidcm&nonnullas f e g ® ? .
Dorotheum,euocauerant, tempusopportuffumnadtus earumipfeoculisvidi,&quxineageftxfuerint,illufttiö-
(xgre enim-ferebat Dorotheum fibi prxlatum) cootrarix tesvidentur,hominumque memoria digniores.iftxfe&afententixpa
trociniumfofcepit. Q u a d e caufa ipfi inter fe ; rurq ^ iuifione s, n o n v n o e o d em q u e jed varijs forte tem-
diuifi fucre : ac cum propter inanem illam voculam, q u x j p o r ib iis fa d ita tx fo n t. Q ü ó d fi placet nomina variatum
e ra tan tè p ro la ta ,e lfen t fe iu n â i, feparatimalter ab altero fedtarumcognofcere , euo lu e lib rüm Epiphanij cpilcopi
conuentus fecerunt : & qui parebant D orôth eo i in pro- C y p r i, q u i A ncyro tus inferibitur.Sed de his fatiifcnplta.
Epipha-
nij Aticy-
totus.
prijs ac fois lo cis manferunt : qui autem Ma rini fentcntiS
fequeban tur, extruxerunt fibi ecclefias, cOnucntüsjfeor-
fom egerunt : denique d o cue run t, patrem femper patrem
. ; fü iftè , etiam cum filius non exifteret. Appellabantur'ifti
pfa thy riani, prqpterea qubd Theo ô liftus quidam pfathy-
d!fti.n Se- ro p o la ,id e f t , placentacumvcnditor , g en e reS yrus , ar-
lcnas, denti ftudio huic opinioni patrocinatus eft. C uiu s fenten-
Gotthoru tjam fccutuse ftS e lena sG ottho rumep ifcop us , virgene-
re permixto ortus. nam pater eius G otthus fuir, mater aü-
tem Ph ry x : & ob earn caufem vr roque fermonc expedite*
in ecclefia do cuit. H x c fe d a h à u d d iu p p ft etiam didifa
fuit.-quippe Ma rinus cum A g a p io ,q u em ip fe ad epifeo-
patum Ephefi ex tule ra t» coe p it, contendere. A rque j f t i
duo non d c re lig io n e , fe d d e p r im a tu , pro p te r nimium
honoris ftiid ium, quo animi illorum tenebantur occupa-
.t i , inter fe decertarunc. G o tth iab Agapio potius fteterüt.
C iam o b r em multi clerici»quierant de iftoram epiieopo-
rumecclefij? , o d io eontraeos o b çoncertationemillam
e x inanis g lo rix cu p id itateo rtam con cep to , ab illis defei-
u e runtjfeq ue to to s addixerunt fidei C onfobftantialjs. A -
riam igitur ad trigincaquinq; annos in ter ip fos diuifi, póft,
T h e o d o fio iuniore SC prætore Plin th o C o fs . q uo tquo r
Pfathyrianoruiu hærefi faueb ant, quorundam hortatu in-
Agapius
St Marin9 ;
Pfathyria
nos de
integro '
diuidunt.
Vide Nie.
-3I- i i . i i .
1i.S0z.X1.
cap.17. ig.
Bar. anno
i9i.nu.zi.
'Omi.
fchftïnstça
Aeti
Thcophronij
Vide Nie.
ea-sS. 39.lt.
Theod.
Soz li. 7 . c i
iz .l.j.
(28- B/tron.
anno 594. I m jRcip. ftà-
ituspercur
betugenij tyrannide Valentinianiparuuli nece : &de
tyranno ÀTheodofio imper at ore
fuperato.
C A P V T k X Ï V .
RËipubiicæ etiam ftâtüs tali de caufe admodum pet-
turbatus foie; Inpa rtibu sv erfusOc cidentem, grammaticus
quidam Ëugenius homin e,qui Latinas literas d o -
c e b a t jlu d o r e l iâ o ,p t im um in regia fetellitem agere coe-
p it:d e in d eq u x fto r lm p c ra tö r is fa iftu seft. E tq u ia v a ld e
eratdifer tu s,& hönörem propte re aprx e xte ris confeque- tyrannus.
b a tu r ,fe cu n d um fo rtun xflatum m oderate ferre non po - J
tuir: fed Arbögaftèm Virum ex parüa G alatia ortum , prx- Arboga-
fe iftum e x e rc itus ,m or ib u sb arb arum ,& jnp rip vis crude- ftcs>
lem ,c o ft filijfo ifo c ium & àd iüto rcm na6tus,tyrannidcm
occupare rnolituseft: Am b o igitur V a lentiniano lm pe -
ratori cxdem m achinari^ùnuchosqùc Imperatoris cubi-
cularios de ea re folicitarc aggrëdiuntür. Hi promiffis
maiöris honoris Sc dignitatis in d u d i ;Imperatorem dor-
mientem opprimentes i ftrangulant.XICU IdUCUilHl)( ju i/ iu u u a u i u u u a u i m - • * wr “ - “ 7 Ö---------- --E---uog enius ita( q1ue in
du6ti-,firiem contendendifecerunt. A qu ib u s , poft recon- j partibus Occidentis renim po titu s , e a g c llit, q u x a tyran-
c iliationem fadtam » tanquam lege fancitum fuic, v t q u x - J nog e rie ra t verifimile: D é quibus rebus T h eo d o iius Im-
ftio n is ,q u x fu e ra t. q u afico n c en tio n isc apu t, nunquam p e raftortertiorfadtus$ inmaximam curarn Sc tolicitudi-
deinccpsfieretmentio. , A tq u e iftudn ulquamnifi C o n - jnemdeinfêgrócon ieiftüs ëft : hóeque fecundumcerta-
ftantin o p o lip rx fta repo tue ru nt.nam in alijs ciuitatibus , | m e n ,p o ftdimicationem cum Maximotyrarino commil-
in quibus fo rte font A riani, eadem inter ipfos manet con - jfam , fibi propofitum ad ingrediendum putauit. C o lle -
tentio. Verum de Atianotumdiuifione,haiftenus fermo- | g | ---------g «•-« «««rmTmn^rftre.adrertium
nem produximus.
urn 11
marie
Quod Eunomianiquoqueinterfe difeordarunt, varijs noms-
nïbus exfettarum autboribus appellati. J
C A P V T X X I I I .
POrro Euncjmiatv inter ipfos fuere feparati, nam Eu- proficifcitür ,• cumingenti èxercitù
nomiûs ipfe ab Eudoxio,qui iïlum iampridem epifeo- | | j | A" ' A...........jM É
pum Çyzicidefigriauerat, arreptabccafiônc , qubd Ac-
tium magtftium foum ab ecclefia eieâtum nollet admitte-
re, diliïdere ccepit. Quirietiam alij qui ab eo nomen ha-
buerunt", in varias fedtas difpertiti font. , Nam primum
Theophroflius quidam Cappadox, qui captiofaS argu-
tiascertandiftudiofaccôramodataS ab Eunomiodidice-
rat, Sc pingui Ivlïncrua (vt aiunt ) Ariftotelis tum Catego-
rias, tum librum de Interpretationeanimo coinplexuse-
rat, Hbros compofuic,eosque De mentis exercitatione in-
Biblioth: Vet. Pdtr. Toms j.Pars.z.
d lis ig itu r c o p i js , & f il io H o n o r io Im p e r a t ô r e ,a d t e r t iu m j j onQ[ji
f o i ip f iu s c o n fo l a t u m , & p rim um A b u n d ^ n t ij i 4 ; Id u s jmpera.
la n u à r ij Im p e t a to r e d e c la r a to , ru r fu s a d p a r te s v e r iu sO c - tor decla-
c id e n t em p c o p e r è C o n t é n d it ; d u o s ^ u e f il io s Im p e ra to r e s mus. _
G o n f t a n t in o p o li r e liq u it . E u m , a d b e llum c o n t r a E ù g e - .
n iü m a b e u n t em ,p lü r im ib à r b ^ r i t r a r i s I f t ru m in c o le n ie s , ll- c JO
foa (ponte ad auxilium e ico n tra tyranrium ferendum fe- ^ claucuti
font. N o n m ultö tempore inteticdlo , in Galliami dianuspoe
proficifeitür ,• cumingenti èxercitù i N am ibi tyrannus
infinitascopias inftrudtasparatasque hab uit. Prælium ^ on°orii
è rgo committitu radfiùuium qui * Phrigdus vo catur. t -j-Hicver-
A tq ùè v t in ea parte quâ R om an i cùm R om anis manus ,ba qusdâ
confctiierant, ancipiti pugna certatum erat .* lie in ilia qua defiderâ-
b arb ar i, Im p e ra to r iT h e od o fio au x ilia fe ren te s , dimica-
b a n t , Eugenius tul'itfuperiores. V Imperator cùm videret .
b a rb a ro sp ro flig a to s ; in mairimo unirai angore po fitu s , J
humi fe ptôfttauit : Deiimplorauit opem : fie voci corn- U .
pos. N am Bacuriusdux illius tantum animorum & ro - ® acun i
[borisfompfît j vtcum primipilisin ea parte qua barbari |
3 fo n d e - . * .