
A
Galat.%.
£
ibidem.
ytaft KTrou.
i7.
D
C
loam i.
lja u 40.
&Luc. 3.'
Gfttef.6.
Roffi. 8.
i.C ^r. i f } :
z.Reg.s.®
Rom. h .
I Abbatis Ddn.tfe concuvifc. car ( fir Co flat .IP'.
fit arbitrio Domini non nocentis, fed conlulentis infer-
tum ? Caulam verb huius belli,id eft,carnis & fpiritus,
hanc efle deferibit: vtngn, in quit", qiucurique vtiliis illdfa-
ciaiis.EcgoidquoaprpcUrauitDens, v t nonpöfictänobis
impterijid eft,Vt non qu^cunque volumus faciahius,
quid aliud fi im pleat ur credipoteft ffle quamnoxium 1
Et eft quodammodo vtilis hjec pugna difpenfatione Dei
nQjbis inferta,&ad meliorem nosftatum prouocans atq;v
compgllens, qua fubkta proculdubio pax econtrario
perniciofo fuccedet.
Interrogate quidfit quod in capitulo Apofioli pofi ad-
uerfantesfikconcupifcentias carnis &
fliritus,tertiaadqciattlrvo--
luut as.
e C A P . V H I .
GEimanuszLicet nobis quidam iritellebtus in ea pr^-
lucere videatur, tarnen quiantfedum pofTumus A -
pdftoli fententiam ad liquidum peruidere,völumus'ha:c'
nobis apertius expknari. Tres eriim reshic indicari vi-
dentur.Prima carnis aduerfus fpiritiim pugna. SecUnda
fpiritus aduerfus carnenVConcupifcentia. Tertia volun-
taspbftra quae velut media ponitur, de qua dicitur,vt
non quzcunque Yultis illa fa Claris. Super qua re licet, vt
dixijfmpiciones quafdam,ex his quae pofttafunt, intelli-
gentiae,colligamos, volumus tarnen, quiafe huiiis cöl-
lationisoccafioobtulit , aliquidnobislucidius'difpu-
- iicfionfio de inteiltftu reäe interrogant'u.
SB a p. “ r x . ,
D An ie l: Difcernere dmifiones & line,isqmftionumportio
intellect us efi, & maxima pars intdligentia fcire quid tie- i
ofeias. Propter cflio&didtuv.Infipienti interroganti fapientia
reputabitur $ quia licet fsqui interrogat, vim proppfitae
quaeftionis ignefiet, tarnen quiaprudenter inqulrit, S& j
inte'Higitquod non intelligat, hoc ipfum illi reputatur I
adfäpientiäm ,. eb quod quid nefeiret prüden rer agno- J
uerit.Secundum diuifionem itaque yèftram tres hoc io- {
co res abApoftolo nominari videntur | concupifcentia car-- J
nb "aduerfusJpiriturfe&Jpiritus aduerfus carnem, quarumad- j
uérfus fe inuicem pugna, hanc videtür habere caufam
atquerarionem,- vteaqua: volumus, inquit,fitcerp ne-
quearhulsf Quarta igitur fupereft cäufa, quam iuinime”
-vidiftisvos , v t illud fcilicet quod nohiin us kciamuS
Nunc ergo opus eflnobis,ytprius duarum cöncupifcen- |
tiarum viig, id eft,carnis & fpirit;usagnpfcamus ? Sc ica
dpmumqux voluntas fit tioftra,qüarintër vtramquepo-
%fitacftjdifcutere valeamus:' deinde quid pollit voluntatis
noft'rsnon efïe.fimiliter difcèrnaiïnis.
I Qtù>d vocabulum carnis non in vmfignificatio^
neponatun
\ J Ocabulüm Caimis in feripturis fandHs mulfifarie V légimüs nomihad. Nam nonhunquam fignificat
hominem integruinVid eft, qui ex corpore confiat & a-
nimarvt ibi,Er verbum carofdftum efl : &videlntomnit caro
fqlutareDeinoflri. Nonnunquamhomines pcccatoresat-
qüecarnales: vt ibi0onpermanebitjpiritus mem inhomiiii-
bus iftis,eo quod fint edro. Interdum pro ipfis peccaiis poni-.
tur: vt ibi,Vosautem non eflis in carne,fed mflnrittt.Ét iterura:
Caro & fanguisregmmBei non poflidèbunt. DeniqueTequi-
tpr:Nequecorruptio incofruptelampofidebit. Nonnunquam"
pro cognatione & propinquitate,vt ibi: Ecccnosostuum,
& earn itfa fumus.Et Ap oftolus; Si quoniodo in dmulationern
induedm carnem meam,&faluosfaciam aiiquos ex illis. Quje-
rendum ergo nobis eft, fecundum quam fignificatio-
hém ex his quatuor,catnem hip dcbeamusacciperq.Ma-'
nife^um namque eft fecundurh illud: quodpofitum eft,
E t ' y e r b u n i c a r o f a f t u t y t f l i w i illud, E t v id e b ip o m n i s p a r o f d lu -
t a r eDhipenitus ftare non pdfle>; -fed rfeque fecundum illud
quod dicitur ^ i lP o n p e rm a n e b i t f l in tu s m e tis in . h o pn in ibus
i f t iS y i o q u o d f l in t c a r o i q n i z n q t x , ficutibiabrupte de Komi-
nepeccatore,ita Sc hip ponitut caro, cum dicitur : C a r p
e o n c u p i f c i ta d u e r f u s f im tu m , & j p i r i t u t a d u e r fu s c d r n e tn f ’N t ?
qiie enim de febus fiibftantialibus loquitur , fed dea-
6tualibus,quxinvnoeodemque hominc vel parirer,vel
figillatim-cum quadam tenipbris .viciffitudihe j&muta*'
tione luctahtur. ■ ; ^
Quid in hoc loco enroab Apoflolo nommetur , &
quid fit concupifcentia
C A P. X I .
Vamobrpminhpclococarnemnon hominem | id
cft,hominis fubftantiam, redvöluntatem carnis &
defidcria debemuspeflima accipere i> ficut necïpiritum
quidem aliquam rem rubftahtialem’, fied animx defide-
riahoria & fpiritalia defignäri. Quenv&nfiimidem bèa-
ras Apoftolus fupedus.euidenrer cxpreffit , ita ‘dieehs:
Dkóautem:tÉpirituambulate,&defipriacdrnünónperfici'etü.\
Caro enim concupifcit dduerfüsflirïiiim •, flïritusperbadfierfiis
carnenilHxc autem inüicpm adiierfantur fibi I y t ndqua:-
punquevultisillafaciatisi4 Qgaé^um'vtraque defrderia,
ideft , canfis &fpiritusin vrib eodeinque finthomine,
mteftinüm quotidie inttanps geritur bellum, dumcon-
cupircentia carnis qu2 priécipitanter fertur ad vitia, his.
quse adpra^fentem rec]uiem pertinent , dclicijs^gaudé't.'
Quibus eeontraconcupifcentia fpiritus aduerfata| 'ita
defiderat tota ijüritalibusftudijis mhasreré, vt ctiam np-
cefïhriosearnis.vfus optec excluc'ere, lic illisiugiteroc-
cupaficupien^j^t nullampenitusfragilkatj eius^etiram
cupiatimpaiTui.CaroiuxiinjsacIibiciir.edelcdacLirjfpilila
cofteupifcit fatiari fomno,replCTrcibb:Niq vigÜijs:& p |
iëiunqs ita faginatur^vt ne ad iprum.quidèm neccifanum' S
w^ymin fenmum:cibnmque:.yf^^d.ïtta:tére. ijlacüpit
exuberaré copijs Vhiuerfis ; hieneipfius quidem exigui
panis quotidianam :|übftantiam habere cbn teil tas eft.
Lauacnsillaniterceref,&quötidiähis:aauläntiumcun'eis
appetit cOnftipari: : Hi c fqualoreibrdfum & inacUcffibi-
liS eremi vaft^carecongaudeti cunbtorurriq; mortiriiun>
'prxrentiamperhörrefcit.HoUoribusilla'&laudibuslib-
minum confouetur : Hicirrogatis fib ^n e cution i^qs
iniurijfque ljctatur. v | \
. ; Qu>«fit volant as nofirn^iuz inter concnpifce;i-
tïanicarnis & Jpirituspo- :; .i -
piitüt. : - ■
C A P .N X I I .
G
ii, Carnis
!fitus
pugtia
qualisiï;
? Nrer has igitur vtrafqueconcupi/cehtlas, ariimæ yb-
I lunras in meditullio'quodanvviriiperabiliore &nfi-
ftens,nec y ici o rum flagitijs öbleblatur,ne^virtutümdo-
lpribusacquiefcit, licquccrens à paifionibus carnalibus
temperari, vthe'q.u^quamvclitdolores.necefïàhos fu-
ftinere,fine quibus defideriafpiritus hcquéunt pöfÏide-
ri', abfquecaftigatiönecarnis caftimoniaru cupiens éor-
po risó b einer e , finevi gil i aru m’ labpre cordisacquirere
puritatem,eura ïequie carnïsfpirittïalibns virttitifejs exuberare
y abfque vllius ëxafperatione conihçij.pastien.tiæ
gratiampolfidere,hunulitatc ChrifK fihëhohonsrnunidani
exercere ia ura, r cl igionis fimplicitatcm; c a mfe c u-
liambition’e fèbtari, Cliriïlb cum homihmpi, laude ac Fa-
noteferuire', diftridionem vericatis line cuiulpiam vel
tenuf ofFenfione proFerre. Poftremb lic vult Futuracon-
Fequfbona,vt præFentknoivamittat. Quæ voluntas nû-
quamnos adpérFedibneniyéramraceret peruenire-, f'ed
in repore quodam teterrimo collocarét, talefqj Façèret,
/ ■ ! quales
y i r t ’ pçr
àidua de-
bet.ac-
quiri.
A
Apbtii-
B
C
D
Gtnef.iu
Abbiïtis Dan A • tbhtkfiïfc. car. ffiir Collai. IP'.
q u a le s i l l i f i m t q u i i n A p ô ç a l y p f i ii n ç r e p a t io n c D o b i n i
-^ a ft ig a n r-u r iS c /ö o p e r a tit a ,q ü ia n e q u é c à lid i is e s, neq u ë frig itlu s.,
v t i v d n X f l i g i ^ a f l e s a ü p a l s d ù t : n u n e d u ig m q jf ld te p tü u s e s,.ü flW :
p ia m p f e u b m e r e d e o r e w e o .-n ifi h u e t c p id i lu n i u m f t a t u m a l -
t r in fé p d s ’h ç c i n F u r g e n r i a b e l k d i f i u p e r i n t .N a m c ù m F a -
m u id n t e s h u i c y o l ü t a t i n o f t r æ . a d h a n c r e m i f l io n e m v o -
l ü e r im u s n o fm e t ip F o s p a u l u l u m ; r ë k x a r e I c ó n fe ft im .a -
c u l e i c a r n is i n l u r g u n t ,' f u i f q u c n o s v i t i js S t p a f f i o n i b u s
f a u c ia n e e s ,n e q u .a q iia m i n i l l a , q u a d ê l e ó t a m u r , p ü ïi t a t i s
q u a li t a t ë f t a r c p e r m i t t u n t , a t q u e a d i ll â q u a m h o r r e m u s
f r ig i d a m v o l u p t a t e m , p le n a n j^ u e 'f e n t ib ù s p e r t - r a h u n t
v i a m . R u t f i i s : l i f p i r i t ü s f e r u o r e f i i c c e n ü ,o p e r a c a r n is y o -
1 e n t e s c :x t in g u c .ie ,( in e v l l b r e f p e d u fr â g iiic a t is h u m a n e ,
r o t o s n o im c c ip 'lo s t c u t a u c r im u s a d im m o d e r a t a v ir c u -
t u m . .(u itii a c o m i s c l a t i o n c c o n ic n e : i n t e r p e l l a i s im b e -
C illit a s c a r h is a b i l i a î e p f e l i e n f î b i l i m m i e t a t e F ç h i t u s î e -
u o c a t a c r e t a r d a q & i t a h t ,v t v r r a q u b c o n c u p if c c u t i a t a f
l i c o l l u c l a t i o n e a ï t e r n a (ib i m e t r e p u g n a n c e , a n im a ’ v o -
l u n t a s , q u e l ié e t o r a m lq ,c a r f ia i i b ü s d e fi d è r ijs d e d e r e ,
n e c V ir t u t u in v u l t k o o r i b u s d e fu d a r e q q o d a m m o d o
i u f t o m o d e r a m i n e t e n a p e r ë t u r ,,'d u m h æ 'c i n t e r v 't r a q u e
c o n ce n c io ,‘i i i .1 m p c i n i c ; o i I o r e n 1 e x d u d e n s a n im a : v o ii i -
ta te m ,v t - > q u a d d a m æ q u it a t is l ib r a m i n ft a t e r a n b f t r i c o r -
p o r i s c o H o ç a r ,q u Æ f p i r it u s c a r n i I q u e c o n fi n i a i u f t o d iF-
c e r n it e x a m i n e , h e ç a d e x t r i s m é c e in fp i r i h i s a r d ô r e f i i t -
c e n f à m ,n e c d l æ u à ç a r n e m v i t f o r u m a c u jc is p r æ p ô n d ë -
r a r e p e r n r i t t i t .D u i h b è c p û g n a q ù b t i d i a n i s d i e b u s y « l i t
e r e X ^ r a t u r iii - n o b is i aH i ll ü d q u a r a im q u o d n o l u m u s
f a l u b i i r e r v è n ù é c o i h p e l l h n u r , ' y t p u r it a t e m c o r d i s n o h ÿ
o t i o n e c l e c u r i t a t e , l e d i t i g i f u d o r e & c o m n c i o n e f p i r i t
u s a c q ü i r a m u s , c a f t i t a t e m q u e c a r i i i s d i f t r l d i s i e i u n i js ,
f a m e s l i t i a ç v ig ila h t ia fë t - in e a m u ^ : d i r é d a o n c m e t ià m
c o r d i s ,l c d i o n c , ‘y ig i li js ,o r a t i o n i3 ''c o n t in u a , F o l it u d in
i s F q u a lo r e c a p ia m u s ; p a t i e n t i a m t r ib u la t i o n u n i e x e r -
, c it i j s r e c e n t e m u s j c u m b la i p h e m ij s & o p p r o b r io r u m (a -
t i i r i t a t e n o f t r o f è r u i a m u s a u t b r i , v e r it a t ë r n c ü m i ii u id ïà
i n i i n d i i ft iu s & ; in im i c i c i js fi n c c e f l e f u c r i t i e X e q u a m u r :&
t a l i c o l l u d a t i o n e i n n o f t r o e o r p o r e m i li t a n t e , p r o t r a -
«ftis n o b i s a b h a c i g n a u a ic c u r i t a t e .a t q u e â d i f t u m ,q u e m
v o l u m u s , l a b o r e m , a c v i r t u t u m i iu d i a p r o u o c a t is , a :q u i-
t à s b p t im è m e d i a r e t i n e a t i i r , & t e p i d u m n o f t r o v o l u n -
rt a t i s a r b i t r iù m ,H i i ic f p i x it u s F è r u o r , i l h n c c a r i i i s g e lid if t ..
f im u s r i g o r m o d è la t im m o c à l o r e c o n t e m p e r e n r , a c n e -
q u e a d e f f r e n a t a v i t i a m e n t e m p e r t r a h i c o n c u p if c e n t i a
f p i r i t i i s l î n à t y n e c r u r i u m a d v i r t u t u m i r r a t i o n a b i l e s a p -
p e t i f u s j f r a g il i t a s c a r n is I p i r i t u m p a t i a t u r c ^ t o ll q n e v e l
• in d e o n ï n i g e n u m p u il i il e n F f o m it e s v i t i o r u m j v e l h i n c '
e la t i o m o r b i^ p r i n c ip a l is e m e r g e n s " , t e l o n q s fu p e r b i t e
g r a ù i o r e c o n l b d i a t h ë d p u g n æ h o r u m i ù f t a a e q u i h b r a t i o
l u c c e d e n s fa n a m & h i o d e r a t a i lv i n t c r b / t r à b q ü e v i r t u -
t e m r e f è r u e e v i a m , ir i n c r c r e g i o d o c e n s n u l it e m C h r if t i
f è m p e r i n c é d e r c :i, a t q u e i t q f i t , v t c ù h i p r o t ë p o r e h u m s ,
q u e m d i x im u s , i g n a u iiln n æ v o lu n t a t i s p r o p e n li u s m e n s
a .d d e fid e r ia iq a r n is f u e r i t d c u o l û t a , f p i r i t u s c 'o n c u p if c e n -
tiareitenerur, nequaqua.m co vitijs acquiclccme terre-
nis:Rurfumq-, fiimmoderatb feruôrc pcrexceflum ebr-
disadimponibiliai'ùerit fpiritusnofter& inconliderata
præreptus, infirtnitate carnis àdiuf^um fëtraliatur examen
, & tranfcéndéns voluntatis noftræ tepidillimum
flàfluïi cb’mmodi lfima temperie planoque tramitè cUm
fq4fSrkin^ffi:kvik'niperfi:^onis1ihçêdat.-î>imileqmdi’
etiam iniïlius tfirris eXtrubtiohe legmius à'Do'myib.dîf-
penratuminlibio Gehefëbs, vbi Tinguarub obortare-
,pentè confiifio kcrilegos aufùs honunurii nefaudofque
compefcuit. PermahfifTct enim etiàm ibi aduerfus Déü,
imo aduerfiis eos, qui diuinam eius atcentaÿe coeperant
maieftatem,cbhfënfüs nôxihs,nifî ëos difpehktioneDei
. repugnansihterfediuerfitaslinguæ perdifl’bhâtiam,yb "
cis in mehorëm ftàtuï'rt proficèrfe compuliflcti& quoi ad
excidiümfuianihîâueratpernicïok cönfenfió., adfàlù-
temreuocaffec bonavtililquc diieordia, incipientes fei-
licçt bùmanani f^gilitatem intercedente diuifiô-
■ nefèhtirèiquànipe^noxiamconfpira-
■ . tiohem elatiantcaner ■ .
Fciebant.
jD e v t i l i t a t è c iin c la tio n is ,q u a e x c ôÜ H c la tio n e o r i tu r
, ' / ' c a r m & f i i r i t t i s .
C A P. X I I L
I ÎNtàntumvero vtilishôbisexhuiuspugnjediiuerfitav
1 cundtafio nafcitur,&: l^lutarïs éx hac cócertatióne di7
latiojVt relîftente b l iditace corporea, dum ab eorum ef-
le<Scu,qiiç nequiter mente concipi mus,retrahimur,n oii-
; iuinquam in 'meliorem ftatum, feu poenitudine lubfè-
quente,feu e,mendatibnë quadam, quæ folec procrafti-
; nationçoperis& recogitakione interuehiencè aéfeende-
re,corrigamuEiDenique hos quosintelltgimus ad volü-
Tamim fiiàrüb defideria pcyficienda, nulle cairni-sobfta-
culorc,tarda ri, dæmouesïèilicet ac fpiritalctncquitiaS,
& quidéih cùm fint de èmineiitioré angelorü ordine de-
uohiti', deteftabiliofes ellehominibus éonteniplâmai*,
ebquôdpb'fÏÏbilitate eoriim defiderijs âdiaccte, id quod
nequiteriébblcônceperihtjirreuocàbili malo përficeré
nonmprentur-.quiaficiiteftahimuseorum velox adex-
G.bgitanelum,ficadperficiendumpernix&abfblutàfub-
; ftantià; & diunduppeditat eispronafacilitas eaquæ vo-
] luetintperagenda,conceptum malum nullainteccédcns
! déliberatib fâiutaris èmendar. WM•
* D e in em e n d a b ï li m a l i t i a J p i r i ta l iu m n e -
q u i f t d r t im .
C A"-P. ' X I V.
SPiritàlisnamquefubftantianccvîla carnis fbliditate
deuin#(fta,vt excufâtiônem exortæ irt fe prauæ non rc-
cipic vpluntatis : i ta veniam malignitatis exeludit,quia
n alla,quemadniodum nos, adpéccanduniimpugnariô^
h'ecàrnisextrinfëcus kceflitaeft , fed yitio fb'lius ihalæ ,
voluntatiSaceënlà,&ob hoc fine veniapëccatum,&lan-J
guor fine rpmedio feft. Sicüt ènim nüllà follicitante ter- I
rénamateria^corruit, itanec indulgem*am quidémàut ‘
loçUm pcenitudinis obtinereppteft. Quibus éx rébus e-
üidentércolligituf , 'quodnonfblùmnoxia nonfithæc, 1
quæ cbntràfè iniiicem fafcicutuf in ?no'bis carhis fpirituf-
quëcontenrio,verümetiam multam hbbis conférât vi-
litàtem. ^
• - Q u i d n o b i s p r o f it c a r n is a d u e r fu s f p i r i tu m
c o n c u p if c e n tia i 9
. * C A P. X V . *
PRimo qubd(defidias aèriegligéhtia's noferasüa.tim
'àrguit,&vt quid^m dihgèntiffimus pædagogus à di-
ftridtionis & difcipliile lincaniinqUam nosdeuiare con-
cedens,fi paululum qüid fècufitasnbftrâ'merifuram coii
gruæ feueritatisëxcèfîérit, flagellisihé'éririüorumftimu-
lat conféftini 5c ihefçpat, atqueàdçbmf^tentem reüô-
çatparcitatem’.Secundo quod pro càftiihoniæacpiirîta-
tis intcgiitate,cum Dci gratia concedcnte, ita nos ion go,
te ît» pore à génital ip pîlu tiöne v i derilmh im m unes, vt né
ipfà qùidem fimplici commotione carnis vlteriiis Iiosin-
quietandos effecredanius ^ SC për hpc velut qui non gé-
flèmus corruptdam carqis infeçretisconfcientiæ noûrç
fuerimusêlati, fiiô îiôsihrfùm.-quàmuïsquièroacfim-
plici vifitans nuxu humiliât acrétùndit, nofqiie homi-/
nês^éfTe ftimuUsfiiisàdmonet. ■ Qüpdamodo èhirtîvcùhi
iiïcæterisgeneribüi vitiorifm qüidërh gràüibribus
magifquenÔxijsiridiffërentiùs loieamüsincurrere, nec
tam fadlèinëoraiïi compiingamur admiffu, in hoc pe-
culiatiushumiliaturconfcientianoftrajperque hancil-
lufioneiUneglebfcartim quoque pafllonum rècordâtiorie
mordêtur,_ euidentèrihtetiigehsimmùhdàm fc faéfcàrh
natüralibus incéntiuis, quæ cum eflçt im mühdiôr fpiri-
tàlibüs vitrjsignorabat, &recurrcnsprotinus ademen-
dationéln anteribris ignaüiæ có'mmónetur nec fùpcr
niècefiibus præteritæ puritatis deberê confidere, quam
^Curda:-
moryjm
peccata
nulla mc-
reautuc
veniam.
*corrumpitur.
G
Côclufio
huius difpu
1111
i l l ' l l
i l