Theodoro'Augußalio. 50.
S ißdori Pclufiota_______ ____________
mulieremintuerivctat. Atq; item non occidere, lub eo
induditur, quo irafci prohibeniur.
Etiamfi quifpiam rexfit, arque opibuscircunfluat.ac
voloptatibus;cumulerur, inui&amque potentiam obti-
neosab omnibuslaudecur beatufque praédicetur, vc qui
omnibus | vc quidem exiftimatur ^ abundec : tamcn
& quid paulô ante, 8c quid aliquanto poftlucurus fie, a-
nimo voluere , ac non in conrumeliam & infolentiam
efferridébet. Quôd fihxcomnia in ynumcoice neque-
unt ( neque enirii opibusprôrfus voluptas quoq; «|diun-
d a e ft , bellisnimirum animorum obledlamento fôbem
afferennbus: neçfianimi iucunditas 8c diùitiæ imynum
concutrunCjiecuntas accéder, quôd fortaflè quifpiam ex
rinmajjijs v a i s maximaque dignitate prxditis tyrahnidem
medicecur. V c plurimum enim aut inceftinæ inûdix o-
riuncur, aut exterria èfella excitateur \ quid eft, quamob-
rem ob vnum duntaxat cxijs,quxfpeciem tantum boni
habent,in fupetbiam ruirous,atque aduerfus omnes inio-
lefcimusJ
Paulo Presbytero. 51.
Lo eus hi c, Qiiomodo cantabimus canticum Domini inter-
ra aliénai duplici modo, mihi exponi potfe vide'tur. Pri-
mum enim ac prxièrtim , quia excra Hierolblyraitanam
ciuitatem,nec Pafcha.necaliosfeftos dies celebrarifase-
rat. (vnde etiam quidam eo nomine in crimen vocaban-
tur , quôd extra earn legem leditaflènt: ) Deinde quo-
niamobcapriuitatemlibertas ipforum anim^que fiducia
extimftaerat,dicebant, C&onam pa<ftomiraculaea,quæ
in Ægypto, Se folitudine, at Palxffina contigerunt, quæ-
,que etiam aduerfus Æchiopes Sc Aflyrios édita funt(quo
temporeccntum oôfcogi n taquin que millia fine pügnafic
dimicatione occubuerunt ) commemorate potfùmus»
cùm, propterea quôd nunc in captiuicate degamus,fi-
dem vobis minime faciamus 'ï Quoniam enim aduerlx
coruroresloquendi libertatemiplis eripiëbanc ( prpbris
enim afficiebantur, vt diuina bénéficia fruftra iadantes ,
cùm rebus ipfiscoarguerentur ) ideo ijfticm pene verbis
vrebantur, quibus très illi pueri in fornace. Non eft nobu os
aperire. Hoc eft, ob vetera decora 8c ornaroenta fidenter
ac libéré loqui non pofïùmus. Probriatque ignominias
nota ferais tuis inufta eft. Calamicas quippe verb or um
libertatèm oppreflît. Obidque probris aftedi, conftari-
ter fi^emus. Nequcenimfidcmnancifcemur, triumph os
cancnces, cùm interim prol^ciatq-, abiediûmus,.acfer-
-uiliiugo premamur.
Ifaumiliti. f e g f lk
Quamuis res tuai ad voluntatem tuamfluant, ne ta-
men propterea, tanquam nihil vnquam mali perpeflùrus,
in arrôgantiàm Se fuperbiam prorumpas, verùm illud ter
cumreputans, resineontrariummigrareatque commu-
tari foleré, facmodeftoanimofis. necvltra humanx nature
fines progrediaris. Vmdex enimnuminisvis,ea,qux
geruntur, înlpici t: quæ quidem eoss qui le fublimiores elle,
quàm vt in ipfos vnquam animaduerteretur, exiftima-
rant, per ea ipla, quorum adminiçulo poenam fe vitaturos
elle putabant, adfupplicium induxir.
Lampetio Epifiopo. 53>-
Euangelium Lege multô præftantius eft. Lex enim
benignitatemio eosduntaxar,qui eitifdemnationisfunr,:
concludit : Euangclium autem ad aliénas etiam natio-
nes eam porrigit. lllaitcm amicos«haros habere iubef :
hocvthôftesetiamamemus,monet. lllaquippe,vtpue-
ris,legesimponit:hocautem,vrphilofophis,excellentia
dogmata præfcribit. Arque illud eft,quod, vt tibi ex-
poncrem,poftulafti, Legem mandatorumin doclriniseuacuans.
Euacuauit enim,non eucrcendo, fedjnfublimiori philp-^
fophia eâincludendo.Siqiridcmadultenjinrerdictio fub
eo præcepto maxime continetur, quod impudicis oculis
Zofimo Presbytero. 54.
Sinec lenedute iam longé prouedus , palinodiam
canis , quando tandem ad meliorem mentem red ibis ?,
Moneat te faltem fenedutîs vocabuium, quod w“ £9iTa rf*
t06»,ihoceftàterræamore, dudumeft. Quamobrem vt
corpore iam iamque in rerram delapfuro, atque animain
refurredioneacerbiflimas cumeo poenas fubitura (vise-
nimillavltrixeorum.dquibus contempta e f t , cruciatus
y >i«»(n/Ks‘Aj*«>/)refipifce.Quamuis enimad curandatotvulne-
ra haud fan’s temporis habeas, at hóe ramen non exiguara
malis illis confolationem cibi affette queac,
Paulo. 5ç.
Minime quidem puto te deceptum fuilïè, verum de
induftriafucumvericatifacerevoluifle. Qiuôdfivçre de-
cep rus à veritateaberrafti, te cognita palinodiam cane.
Tuus enim frater, honeftà 8c rationi conlentanca caula
commemorara, acnon fimulato prætextu , mqliorem
mentem induit.
Dorotbeifiliis. $6.
Et li aduerfarius vefter impetura in vos fecit,tanquam
per incurfionem Vos fuperaturus atque in poteftatem re-
dadurus effet, iplc autem captus àc profligatus., à v ido-
riaquidem excidit, fupplicis autem fpeciem atque habi-
tumfiifcepit : at vos ramen lex de fupplicibus latacom-
moueat. Sic enim & firmior vobis vidoria,&luculentior
gloria fùturae ft.
ijidoro Scholaßico. 57.
Verâbreuîtàs cum petlpicuitate coniunda , non in
argumentorura præcermiffione, led in earum rerum, quæ
adinftitutammateriam nihil opis cônferunç, reiedione
fitaeft. Vt enimea, quæab orationisargumento aliéna
funt, ponere lùperuacanéura eft: ira etiam eorum, quæ
adipfius confirmationem aliquidmomèritiafrerunt, nihil
omitrere necelïè cft. Quocirca ne tu quoque, fi in pugnace
m, arque in argutatricem orarionem incidas proli-
xitarem accules: verùm illud cogita non aliter earn, id
quod quærebatur , perlpicué declarare potuiflè , nifi
longo verborum àmbictt vtererur. Nam fi affirmandum
duntaxat & pronunciandumfir,breuis fané arque com-
pendiolafic oratio.Si autemproban^ium&dempnftran-
dum, tum verp, vt in longum quidem extendatur^ om-
nem autem redundanciam,atqi earundem return repeti-
rionem fugiat, needle eft.,
Apollo nio Epifcopo. 58.
Sihumanas affediones ( quodquidem didu quoque
nefas eft ) per omnia lèquatur is, qui diuinam generatio-
nem defcribic, hæc ad eum verba habere æquum fuerit.
Si circa partum affedionem fingis: & ego irem circa cce-
ationem. Neque enim id quod creatur (fi hominum iro-
becillitatcm fequar) fine a|fedione creatur; Sin autem,
vt diuinitatimagisconfeutadeuincft, ea, quæ iplius na-
turæcongruunt, accipiat, quæ autem abfurda & incon-
cinna funt, tranfiliat, illud cogitare debet, quôd vt mor-
talis cum aftedionegignit, ira contraimmorralis fineaf-
fedione ac libidinum fenfu,non fecus videlicet arque ille
I cum laborealiquid créât, hic au temcitra laborcm. Hæc
} enim diuinus quoque Paulus animo compiedens , ac,
I1 velutdiuinonumine inftindus, terrena omnia exempla
fuperans , fplendorem glo rix , acfiguïampaternæ fub-
ftantiæFilium eflè ftatuic, per prius ninrirum coæterni-
tatem, per pofterius autem exemplum iplius fubftantiam
fignificans.
Zofimo
Epiftolarum Lib. U.
mittic. Etentm vtalijs omnibus, itâetiam Jiis nomini-
bus,quibus res cpncjitæ tanquam notis quibiifdam txpri-
mu mur,nullus ad eam aditus patet;
Paulo. 6 ^.
I Tequidern.prudentieonfiliô vtehtem, 'confnltô, vt
I Chæremonisflâgitium inpblcurolaterer, poteftatem ipfi
fecillèintellëxi. A toptimusillevir, abÂmmonioquidem
exaurhoratus,ab Eüfebio autem haud fcio quonan^
pado drdînarus, le minimèdeprehenfiim eiïèaibitratusi
non modo nonerubuit, led etiam feitum tuum ac lâpiens:
confilium nugacibus verbis remuneratus eft. Tù verô
neliotC indigno atque acerbo animo feras, hominem nec
vllam virfutis eu ram gerentem, nec Dei metum in præ-
cordijs conditumhabentem,hnguam aduerfus ruain le-
nitatemacfacilitatemarmaliè. Verùmhoc quoq; nomine
çoronam expecta.
ftiio Diacono. 64;
Veritas omnibus artibus & difeiplinis ornamenrum
afterc:qux fiabftc, oinni ornatu,&elegantiacarent.Ethni-
corum enim philolophia, cùm fe ycriratem quxrere pro-
fitearur, ab eaexcidir. Rhetonca autem eloquentiam
duntaxat ac verbomm deliçias curât. Grammatica deni-
que fermonum pcritiam Ce tradicuram ladar. Qtiocirca
li h x yeritate coornentur, prudencibus viris charx elle
debt nt. Si autem aduerfus eam arma capianr^optimo iure
contemnendæfunt.
A
Eidem< 65.
Ëuangelicum oraculum haudqnaquam ratione caret,
verùm menteac prudentia plenùm.eft. Nam cùm
magnum, vt reuera eft, elle videatur cupiduacirmperare,
maiusacprxclariuseft prouidere nequishoemorbo cor-
ripiatur. Haeigitur ipfum moliens Ghriftus his verbis
v 1 us e ^Qutcunque videt mulierem àdcancupifcendum, iamwee-
chatus efi.m torde fuo. Quibus verbis non,eum qui obiter ac
repentè eam vidit, ac vulnére alfeduS, actelum ftariin
excraxic.vulnùfquecurauic, adulrerum elle pronunciar.
Non enim dixic,Qiii vidit, fed , Quividet, hoc eft qui ex
antecedence cogitationemorbum attraxit, &apud lé nutrit,
atque Ai eam, quam alpexit, identidem commeat, a-
lienamque pulchricudinern curiosè perferutatur, ac per
continuum alpedum .vohjjpratem quodammodo car-
pic. Enimuerô tu quidem turô rebus tuis, epnfuiens,
oraculum iftud mericô perrîmefeis : atque > vr iplùm
tibi exponam, rogas, ijfquediffidis, quieo ftupons arque
amentiæ procedünr, vtnegent alpedum, ei, qui eernir,
dettimenci quicqùam importare. Ego autem, vt te hoc
nomine iaudo, quôd lalutis eux cura m géras ,-dù de illis
Zofimo Presbytero. yy.
Quibus iam oculis animosruos (fi tamen amicos vllos
habes jafpicies, qui homini de te bene merito atque a -
micoinfidiascomparafti? Nam ille, vtaudiui, fecuriori
animo tecum verlàbatur : quôd nihil le abs te ex inlldijs
perpeflurum exiftimaret, vt qui huius rei certifliijiqm pi-
gnusfibi habere videretur, beneuolenciam ac beneficij
in ce coilati magmtudinem-. Tuverôipfas quoque feras
immanitare atque erudelitate fuperafti ( funt enim
inter e a s, quæ bene de le meriris graciam habere fciànt;)
atque etiam ob huiufmodi feelus gloriaris. Eçquando
igitur animam mergere defines, cui hanc perpecuô necef-
licaccm affers,vt in prxceps feratur.
Eut onto Diacono. 60.
Quirerum opportunicatem prodideric , commoda
minime aflèquetur. Ecquisenimagricolam probet, qui,
cùm arandiacferendicempusfit, vt polled vberém/ege-
tem habeac, otio & inertia torpet, ac pro foribus defidet?
Qiiis vinicorem, qui, cùm viçem colere lic cat, yt eam v-
uis abundanrem, actemulentum corcularhabeac, aliô-
rumlaboribusinfidias ftruit ? Quisdenique nautam,qui
cùm opportuna tempeftate nauigare debeac, vc maio-
rem quæftumfaciar, in portu manet, atque iu eauponis
volutatur ? Nemo profedô. Cùm igitur hæc jralc habe-
anr,quis Chriftianum hune pfober, qui cercaminum tempore
coronasrequirit ? Res enim huius vitx,certaminum
ac non coronarum, mareriam prxbeht; ces autem fumrx,
honorum & præmiorum. Quocirca rerum occaliônem
& cômmpdicarem ne prodamus; nealioquiinfutura vita
inutilipoenitenciaafticiamur.
Maroni,Palladio,Zofimo3Eufiathiq. 6 t.
Ethnicpriîm multi fpliusglprix cupiditatc duôliffor-
rafle quôdpolldilcefl’um ex hac vita nihil expectarencivel
potiùs, quôd yitium condemnarcnc, acres etiam huiufce
vitæ nihilæftimarent) virtutem coluerunt, hincque clarifie
célébrés extiterunr, atque pmnium pic circunferun-
tur. Vos autem, quam ob caufam necob gloriam, nec
ob iudicium, nec ob famam fie exiftimacionem , nec ob
prxmium, nec denique ob aliud quicquam ex his , quæ
perditos etiam ac profligatos homines ad boni aliquid faciendum
adigunc, vtavicioabftinèatis adduci poteftis,
magnopere miror.
Atbanafio Presbytero.
Palinodiam, vtdicifoler, cano. Afcopoenim,aut, vt
vériùsioquar, dfententiaaberraui : quippe qui haud taverd
lem te inuéneiim, qualem elïè crederero,quem laudibus j,hoc d ico, prxftantiorem elle lècuricatem, qudm pericu-
afticere conabar. Hoc autem non meum crimen eft, fed lolàm contentionem, piumque &æquiflîmupi eflè, di-
tux mutationis, quæ in peioraitudia deflexie. Nam iple uinas leges proprijs rationibus antiquiores habere.Quod
quidem, quoniamlaudantibusfldemhabeo, Ôcijs , qui . liquismi|uobtemperandum*non putâr,?Prouerbiorum
laudanrurjfaueOXpropenfionemenim quandam adbo- authorem faltemaudiat -, qui ante oraculum Euangeli-
numatquchoneftum habeo. ) Idcirco flddudus fumvc cum his verbis vfuseft : Ne oculumtuuminipfamdefi-
ijs, quite laudibusextulerunc,fidcmarrôgatem. Cupio gas, verùm ftatimauola,nec möram vllam inco loco rra-
quippe omnesitafegerere, vtlaudcmconlèquantur.Tu j he.Etitem,Scripcoremomnivircucisgenereeumnlatum
commutaca virxratione teipfum, non me coargui-
fti. Verumfi de tualalute delperarem, nonhxc fenbe-
rem. Quoniam autem optimam mutationem expetfto,
idcirco l<5ribo,teque moneo, vt sd veterem virtutem teipfum
refer as.
T beopompo. 6$.
Diuinxnaturx nihil xqiie proprium eft, atque xrer-
nitas. QuarequiFihumpofterioremPacre.exquofcmpi^
temeeftuTfit, inducit,hic illud ipfum quod fubftantiam
illam ab omni labe purilfimam infignit, quantum in i-
pfo eft,euertit. Nam fie numero Sc tempore fublimior
eft: neque ante, fie pdft, nec primum ac fecundum adnunc
quidemdicentem, In pulchritudine mulieris mul
ti (edudti funt : nuncaurem, Necondifcasalienam pul-
chritudmem* N °n dixir, NelpeéiçXf ppteftenim id ça-
füacfomùtô accidere) led, Ne ponwfeas | meditatam
videlicet confiderationem. Sc curiofum, afpedlum,atque
cum cupiditate coniujidtam cpntemplationem de medio
tollens. Amiçitiaçnim, ipquit, hinctanquam ignis ex-
ardefeit: hoc eft, obfcoenusaraor hinç oritur. Quin ex-
terniseuamhominibus, quibus hxc fynceritashaud ad-
modum curæfuir, hoc,jfieconlèntancum , fie verum elle
vifumeft. AcSocrates quoq;( nam eorum etiam diâa cö-
memorabo^uoniâadpudiciciam fie caftitatem incitant )
cùm quendaforroofoadolefeenti olculum figpntemcon-
lpexiflèc,Hic,inquitÿfacilègladiatorü cufpidib.innararet,
atque in