Arcadius
Hono-
riuslm-
por. Anno
Chrifti 599-
Vide Nice,
ca. i. li.iy
Theod. lib.
j .ca.25.26.
Socr.li.$.
HERMIÆ SOZO
MENI SAI iAM l N 11
H I S Î O R I Æ
S T I G Æ ,
E C C L E S I AL
I B E R
O e T m V y s.
OBauui liber continet acîa fub filijs Theodosij Al.igni Arçadio &
Hotiorio anncstrcdecimsadobitumjci.icet Arcadij. Hue igitur tefer au-
thores ifto$,qu9Sfupra adnotauimm ad librum SocratisC.
De fucceflixibusTbcodosijMctgm, & quomodo fublatus is medio
fitprafeäus eins Ruffinus : & de magnarum ciuitatum epi-
fcopis,& bareticoruni dißidijs : & Si*
finnio Nouatianorum
C A P V T- J .
philofophicbtunv doginatum ac Scripturæ lacræ iuxtà ^
gnarus,&ad difp.utandum promptus: adeô vt etiam Eu- I c|||ijufî
l"''"H:
nomius,qui ex eo Celebris erat,&huic operam dabat,îæ- imites.
u c
penumero congreîlFrcum illbdetredarit.Fûit autem vita
cpntinens,vt calumnijs non pateret. Inratione vidüs e-
ràt dclicatus 6c exquilitus, vt ij quibus erac ignotus, fide
Sifinnij
apoph-
'r^r'ipuadcfiarum
epifcopi.:
Hunnorä
irruptio. |
Ruftinus
praJte-
&us,eiul
Cbriftia
nifmijin-
cremcn-
ta,& ha?-
rdium re-
iffio.
D
Nouatiani
cur
omius
habici
quam reliquiha?
rctici.
AgeUus
Martian
D hunc igitur modum Theodofius,
poftquam ecclefiam pliirimum auxif-
fe t , vita defuridus eft ,-annos riätus
plus minus lexaginta l ex qüibus fex-
decim imperauit : fucceflores imperij
reliquic Arcadium filium, natu maio-
rcm,in Oriente: Hönorium veto , in
Occidente: qui quidem vtfique cum patrein religione
eandem fententiam ampledcbantur. Prxerat autem
rumtemporis ecclefixRomanx ÆccefforDamafi , Siri-
cius: Conftanrinopolitanæveto, Nedarius : ac Theophilus
Alexandrinx,& Flauianus Antiochenx, & Ioannes
Hierofolymitanx. Hac tempelhçte Hunni barbari
Armeniam, 6c nonnullas alias Oricntalis imperij partes
deuaftarunt. Ferebatur autem, qubd eos clanculum in
imperij limina introduxiflet Rumnus prxfedusOrien-
tis,qui 6c alias affedaextyrannidisfufpedus erat.Sed hic
quidem ob huiufmodi futpicionemnon mülto poft fub-
latus fuit.Nam fimulatque ex bello aduerfus Eugenium
gefto reuerfusefl'etexercitus)&Imperator(vtmoriserat)
illi extra vrbem Conftantinopolitanam occurriflet>j milites
abfque moraRuffinum interfecerunt. ifä res occa-
m non habererit,eumlibipofletemperareintantis vo-
luptatibùs.Monbuseratgrariofis.aciucundisin'conrue-
tudine,&eam obcaulamecclefîæ Catholicæ epifeopis,
6c ijs, qui vel principatu vel èruditipne conipicuierâiit,
gratusexiftebat. Salibus enimludere cum gratia, ac di-
' deriaviciffim exciperè, & vtrunque line off enlà præfta-
Ire.facete etiam & ex tempore ad obieda relpontlere ad-
modum opportune poterat; Proinde interrogatus àli-
quando, Quamobrem, cuni epifeopus efler,in die'bis la-
uaretur ? Quoniam, inquit, terrium non aflequor. Rur-
liï5,quoniam afliduè vtebatur vefte Candida1-, ex Catholi-
kris quifpiam iplum diderio perftrinxerat, ad quem ille :
T u igitur, inquit, dicito,vbinam pra:ceptumlit, atram
veftem indui oportereîeo hæfitante,fubijdens : T u qifl-
dem,inquit,iftudoftenderenPn poreris.milii veroSolo-
j monille fapiêntiffimus præcepit,inquiens: Sint vefti-
menta tualenVper Candida. Quin 6c Chri'ftus ipfc in E-
uangelijsïcum Candida vefte apparUiflet, etiam Moyfen
j & Heliàm Apoftolisin eadem oftçndic.Iam 6c iftudquo-
que lepidè à Silinnio didum puto. Agébat Conftanti-
nopoli Leontn#Agcyræ apuuGalatas epifcopjis : qui
quidem,quod eeeleliæ Npuatianæ primatuiliie deiedus
efl'et,ad hune fupplicaturus venerat, vt eum reqiiperaret.
Sed cum hic eurii illi non redderet, ipfe Nouatianiscpn-
uiciabatur : 6c indignpsappellabat, quibusius ecçleljæ
concederetur.vt quospceniteutiam , Sc lperatam diùini-
tùs humanitàtém è medio-tollere dieeret. Tum Sifln-
nius: Atqui,ihquit,nemo tanta poenirentia difcruciâtur,
arque ego. Interrbgante ibiLeontio, Quamobrem tandem?
fionemprxbuit,quamagis etianjnum crelceret ecclefia.
Primùmènivnipfi Imperatores arbitrabantur, & patrem
fuum ob pietatem ex tyran nis'reportafle vidoriam : &
Ruffinum demum,quiipforuminfidiatus,eflet imperio,
itafine negotioefle fublayim : ac proinde,qux à prxcc-
dentibus Imperatoribus ad eccleliarum incrementum
décréta fucrant, propenfius rata ccnferuabant, 6c alias
donationesdcfuoadijciebant. Deinde &lubditiadhos
refpicientes, qui Pagani erant,adChriftianilmum faci-
lius conuertebantur : qui hæretici, eedefix Catholicæ
ac'cedebant.Quandoquidem Ariani & Eunomiani, quo-
riiam inter fefe ob caufas prxdidas diffidebant, vbique
minuebantur. multi enim eos ex mutua inter ipfos ail- I
cordia de Dco nonredè lentire iudicabant : '6c ad eos J
tranfibant, qui eiuldem.opinionis cum Imperatoribus I
eranr. Macedonianosautem Conftantinopoiis incolas
fregit,quodêo tempore nonhaberent epilcopum : nam
ab eo tempore, quo Uib Conftantioimperatore ab Eu-
doxioeiusquefautoribusecclefljspriuati funt,fub folis
presbyteris adîequensvfqueimperium egenjnt. Noua-
tiani vero, tametfi quoldamexhis turbaret quæftio de
Pafchate,quamnupermoueratSabbatius,maiori tarnen
expartein ecclelîafuaconquieuerunt. Neque enim ijf-
dem poenis ac legibus ex æquo cuïn ièdis reliquis obno-
xijerànt,vtpotè,quiTrinirâfeiri confubftantialem afle-
rerent : & qüod.firmius erat,antiftitum præftantia ad
concorc^iam exufeitarentur. Nam poft Agelij prâîfiden-
tiam,Martianiviri boni preefldentiam coniecutiffint : 6c
eo rurlus per tempus iftud recens mortup, inepilcopa-
tum luceeffitSiflnnius, viregregius vt quam maxime, &
re(pondit,Q u od teafpexerim.Multaetiam alia ab
eo opportunèdida commémorant, & circumrerri multos
aiunt eius libros haudinuenuftos. Magis autem pro-
babatür, quotiesviua voce dieeret, vt qui omnes adio-
nixpartes optrmè tueretur, cum & voce, oculis 6C vultu
vrbaniflimoàuditoremabundemouere poflet.Sed qua-
lis hic virextiteritjhadenüs didum lit: vthincintelMga-
tur,qualemilleindolem,educationem, 6c profeflionem
fortitus fuerit.
De edttcatione, ratione viclus, confuetitdinc vite ,ordinatione
magnï ilhûsloannts Chryfoflomi: & quomodo '
illi obfiiterit Theopbilus epifeopus
Alexandriniis;
C A P V T I I .
DVrante hoc imperio, cum defundus effet N eda-
rius,eflètque çongregatum concilium , quemnam
in eius locum ordinäre conueniret i : dum ali j alios eli-
g'unt, nec orhnibus probatur idem, tempus extrahitur.
Erat autem Antio'chiæ adÖrontem presbyter, cui nomen
Ioanires, generepâtiicius, vita integer , ad 4 icen-
dum acperfuadendûm potens, & intérfui temporis ora-
tores excel lens,licut etiam Libaniüs Sy rus foph ifta tefta-
tus eft: qui cum moriturus effet,rogantibus amicis, qué-
namlibi vellet efle lucceflbrem? Ioannem,dixiflè fertur :
nili hunc'fftcrilegio Chriftianirurripuifleut.Plurimis autem
luis in ccclelia auditpribus ad virtutem profuit,&
fuamdeDeo opinioneminkillauit. Siquidemeo,quod
iplèvitam plane diüinam ageret, adfuæ virtutisæmula-
tionem auaitores excirabat. Ad earidem verb lententiam
lecumamplèdendameos infuper facilè inducebat,non
quidem, quod arte quapiara aut oràtionis vehementia
vrgeret, lèd qubd lacrorum librorumveritatemlincerè
explicaret. Oratio ënim fadis ornata, fide mérité vide-
tur efl'e digna.His aütem dcftituta,feurramj& fuorum i-
plïus didoxum reprehenlbrcm, eum qui loquitur, ar-
guît,quamuis magna diligentia doceat.Inillo igitur erat«
vt ex vtroque probaretun Vidus enim ratione lobria
vteba-
Vide Sic/.
1./.IS.
«Theod. lit
Ncâarij;
iir ors &
(u c ce (l ut
loan-
ChryC
H
Inbanij
de ÏOafl.
Chryfoftomoiu
ftimoûii
Ora'id.
fadis or
nata tide
dißuior-
Hè
!;cnci mi<
AnilragA'
thius.
Cartçn .
Diodor*
Taifcofis.
I Chryfo-
[ ftomi fin-
! gularis in
[ oracione
vis & li-^
I berças,
i led ma-
gaacibus
[ ingraca.
D
lAntio-
Ichiaper
lAfterium
jConftan-
■ tinopo- '
lim deducitur
Chryfoft.
ordiaan-
"Ebeophi.
bis loan'
s ordi-
weioni
Mftat, S
bidoras.
j vtebatur, 6c vit« confuetudine exquilita, ftylo orationis
J perfpicuo, cum fplendore. Nam&naturaiplahabilis e-
rat, 6c pra?ceptores infuper in exercitijs oratorijs Liba-
■ niiim,in ftudijs Philofophia: Andragathium fortitus eft.
I Cum autem ca,ulasin foro adurus, 6c hoc genus vitse le-
daturuslperaretur: ille facros ferutari lib ro s,& ex pra:-,
j fcriptoecclelixphilofophariftatuerat.Atque huiusqui-
i dem philolophiiemagiftrosilloshabuit, qui tum tem-
porisibi celebribus ledorijs pr^fidebant, Carterium fei-
.licet,acDiodorum,iftum,quidemum Tarlenlis ecclelije
antiftes fu it, quern cquidem audiui propriarum com-
| mentationum mqltosreliquiffe libros: direxiffe autem
! ad literam lacraScriptur^interpretationes fuas, auerla-
J tum veto Ipcculationes vniuerfas. Non folus autem ad
j hofee ventitabat: fed in eandem fecum fentenriamper-
traxitex Libanij Ichola fodales fuos, Theodorumquen-
| dam,&Maximum. Quorum Maximuspoftea Seleucix
j apudllauros epifcopusladuseft , Mopfuefti* verb in
| CiliciaTheodorus: ad quem laplumdiuinusille Chry-
foftomusepiftolamalteram feribit. EratisScripturre la-
crce,acreliqu£e tum Oratorum, tum Philofophorum dif-
ciplinx fatis peritus: & ab initio quidem cum in lacras leges
incidifler, & cum landis viris conuerlaretur, hoc vi-
tx genusapprobabat, ac leculare damnabat. Sed in eo-
dem hoepropolito non perftitit: verum ptEnitentia du-
j dus ,ad aliam v itx conluetudinem pertradus fu it : & ,
quod eft confentaneum, eontrarijs argumentis propofi-
j turn fuum ornans ex veterum exemplis (erat enimvarix
: ledionisjin vrbemreuerfus eft:conducibilius idfibi fore
fua, opinione ftatuens, quo ipfe potiriconcapifcebat.
I Ioannesigitur, intqlledo, quodilienegotijs mundanis
iamimplicaretur,&inMatrimonio contrahendo occu-
patus ellet, epiftolam tiim verbis,tum lententijs diuinio-
renv,quam vt earn mens humana capiat,ad ilium conlcri-
ptam tranfinilit. Ille verb vbi in earn incidiflet,pceniten-
tiadud usfuina c rurfusTacultaribus relidis ,ac nuptijs
abdicatis,loannis confilio laluatus, 6c adphilolophicam
vitamregreflus eft. Proinde mihi vel hincfacile conijci
pollsvidetur,qubdlingularis quxdam fuadela in Ioan-
nis oratione emineret. Vicite'nim ipla 6c eos quoque,qui
pari tum dicendi tum perfuadendi facultate pollebant.
Hac ipla vulgumcepit,aemaxime cum frequens effet in
coarguendis peccatis, tarn in eccleliapublice, quam pri-
uatimapud eos,quideliquiflent,perinde ac liipie iniuria
fuiflet aff edusjcum fumma dicendi libertate Itomachas.
Ea verb res mukitudinimerito grata erat: moleftaautem
diuitibus ac potentibus penes quosdelidorumpars eft
maxima. Cum igitur no tis ob experientiam ,ignoris ob
famam tum eruditionis tum virtutis,per vniuerfum R o -
manorum imperium clarus effet : cUgnus vilus eft,qui
Conftantinopolitanxecclelix epifeopus conftitueretur.
Poftquam itaque in hoc populus 6c clerus fuffragium
fuumcontuliflent, eriamlmperator aftipulatus fuit: 6c
qui eum adducerent, emifit. Conuocauit etiam iyno-
dum, vt ea ratione fauorabiliorem redderec illius ordi-
nationem. Nonmultopoftigitur,Afteriusprxfedus O-
rientis, acceptisImperatorisliteris, indicauitIoanni,vt
ad le vcniret,perinde ac fi ilium aliquidrogare iple vel-
let. Qui vbi veniflet, confeftim vnacumeoconlcenlo
curru Pagras adequitat,qux ftatio eftitadida. hic eo le-
gatisImperatorijstradito,reuerluseft. Videturautem ille
, quod ad hoc negotiumatrinet,percommode tranf-
egifle,antequam Antiochienfes relalcerent, qui adledi-
tionempertinaceserantj&propenh: Ytloannemlponte
fua dimilfuri nunquamfuerint,niii prius aliquid vei pafli
effentjVel ipfi patralfent. Pofteaquam autem Conftan ti-
nopolim appuliflet, & vo e a ti lacerdotes conueniflent,
ordinationi eius obftabatTheophilus,quipromouebat
Ifidorum.Erathic ex presbyteris illi fubditisvnus, idem-
queperegrinorumaepauperum p rxledus Alcxandrix:
a puero autem apud Scetin philofophix maximam na-
uaratoperam, vtcxhominiDusintellcxi, qui cum ipfo
erlati fueranc. Alij dicunt,Theophilohuncfuiffe amireretur
aduerfus Maximum, Theophilus datis huic mu-
ncribus, nec non 6c literis tum ad Imperatorem, tum ad
tyrannum, Rdlnam proficifci,& ibidem belli cuentum
prxftolari ïuflerit, vt vidori cum fuis literis munera da-
ret: hunc vero in hoc fad o deprehcnfum?& quoniam fi-
bi metueret, fugadilapfum, Alexandriamfuifle reuer-
fum. Ex eo denique Theophilum hunc virum inter fide-
liffimos fibireputaffe, & hac occafionecogi tafle illi in
pcriculi lufcepti retributionem Conftantinopolitanx
iedisepifcopatum conficefe. Veriim fiue ob hanc cau-
lam,fiue ob id,quod bonum virum iudicarit,hunc ord*
nare ftuduerit Theophilus, ad extremum confenfit ta-
men fuffragijs pro loa nne latis:quod plane metueret hu- 5em Ioä-
ius ordinationi ftudentem Eutropium, qui tum Palatij nis ordi-
prxfedus erat: quem illi in os eile comminarum dicunt, na5iöni
vt aut extetorum calculis fuum adijeeret : a^tillis fefe aflenti"
purgarcr,qui ipfumreumageredecreueranr. aderante- ;
nim tum forte multi,qui ilium coram fynodo acculaturi
erant.
Vide Nice.
“ ■I-0-II-
I Theod.l1.5.
c.i^.Bar.
anno 398*
»». 79.
Quomodo Ioannes in e p ife o p a tu c o llo c a te s , r en t E c c le fia fiic am
cordi babuerit, & ecclefias vbique correxerit : &
quomodo FlauianoPontificem Romanian
reconciliauerit.
C A P V T I I I .
T Cannes igitur in epifeopatu conftitutus , primum cle-
JLricorumluorum vitam émendare ftuduit : Sc fad a in
eorum conuerfationem, in v id um & inreliquam v itx JJioxpi-
conluetudinem diligenti inquifitione,redarguebat,cor- fcopatu
rigebat,&nonnullos etiarry.b ecelefiafubmouebat.nam gefl'erit.
cum ad corripiendum natura propenfus effet, ac iuftè
eos obiurgaret,qui deiiquiflent, in epifeopatu etiam non
plus indullit his affedibus: natura enim authoritate ful-
ta,linguam ad redarguendum facilè mouebat, 6c iram
aduerliis delinqucntes promptius incitabat: neque verb
fuamduntaxat eccleliam , fed&aliorum vniuerfas ille,
ceu bonus acmagnanimusepifcopus.emendarc conaba-
tur. Quamprimùra enim ad epifeopatum perueniflet,
cum Ægyptij lacerdotes 6c Occidentales adhuc cum
Orientalibus diffiderent propter Paulinum, 6c communis
quxdam diftradio ob id ipfum ecclefias per vniuer-
fumimperiumdetineretjTheophilumorabat, vt in hoc
fibi auxilium ferret, quo FlauiahusingrariamRomani
epifcopi raduci poflet. Conlenfu igitur vtrin^ue fad o ,
ad hoc negotium eliguntur Acacius Beroeenfis epilco-
pus, & Ilidorus ille , cuius nomine Theophilus?ördina- cdncilia-
tioniloannisobftiterat. Mi profediRomam,aclegatio- £us*
nepro votis fun d i, inÆgypéum àbnauigabant. & hinc
porroinSyriamperuenit Acacius, Flauiano literaspaci-
ficas ab Ægyptijs & Occidentalibus lacerdotibus adfe-
rens. Cxterùm ecclefix quanquam hac diflenfiorie ad
hunc modum liberatx e flent, priftinam tarnen concor-
diam inter lèlênunquamrecuperarunt. Antiochix verb
eorum multitudo, quiEuftachiani dicebantur, ad tem- H
p # aliqu od inter lèlè etiam fine epilcopo conueniebat. E“. r
etenim cum cxiguum tempus luperuixiffet, defundus c iam'
eft,vtcognouimus,Euagrius Paulini fucceflor. Hince- I
nira,vtopinor,extiteruntepifcopisdeledusfaciIes,cum
nemo lele his opponeret. Populus igitur, prout vulgus
confucuit, paulatim&identidemhisaccellït, qui liib |
Flauiano conueniebat, atque ita maxima eius pars vnita
fuit.
Flaaianus
epifcopi
Rom.
De Gaina barbaro Gotborum d’.tce^his^flagirijs.
C A P V T IV.
HOc autem Gainas, homo barbarus, ad Romanos
Vide Nice.
Socr.lib. 6.
cap. 6.
■ Theod. lib.
5 .ca.3z.33.
Baron.onad
transfuga,exgregario milite prxeerexpedationem 9> ô ,40°-
dignitatem ducum lubuedus,iibi vendicareconaba-
turimperium Romanum. Hocautemdum molitur,gen- ^q^'bx
tiles fuos Gothos ex proprijsagris in Romanos euocat,& Goth du
amicos fuos- lecum prxrcdos exercituum 6c chiliarchas cisinRo
cumpropterea,quod&particepsdcconlcius illielfetrei / conftituit. Tumultuante itaque Tirbingilo, qui ilium jman. Jm
cuiufdam periculofe . Aiunt eum,quod cunybclhimge -' fanguinisvinculo contingens, numerofo militum cxer- jper irru"
. Bibliot.Vct.Patr.Tom.yParsi. Q ^ x citui