... S.Petri Chryfgfogi ,
l! 1
tmjfa es ab tnfirmitatetua.Et impojmt tilt man us, &
rettaeft,&glhrifi(abatDetm. Habebatfpiritüm infirmita-
tis,& erat inclinata: patebat vulnus,lcd au&Öt vulrieris
nonpatebanlan^uorenividebatitciindti, ledlangüoris
materiäm no n videb an t: era t in ap er to p cen a, fe d in ipla
pcenacArnifexlatebat indlufus: corpus afpiciebatunh-
curuüiri,fed fidn alpficiebatur incurui corporis pöndus:
in medio qiuium portabat muliet hoftemnium, fifdho-
ftem ciucsvtprdpellerentjnon videbanc.Ars neqüiiumi
fphit\us$coIporis heccllitas credebatur, 'vfprasdpjcälli-
dustcneretcaptiuaiTidolo, quam tenere viribus nbriva-
tieBaturinteftinumbellu, qai milëricordiæ pacem per-
diderat Sc quietem.Ef cogitabat iniràfe, dicens.Quidfaciam ?
Internantes VöXefbÖC quem puçàsinterrogâbatifteî E-
rac in.illo alter j quia ëiuspenetr'àliaiam diabolusppf-
feflorinfederati& qiiiititrauerat in corIiidsEjraentis eiüs
tenebat arcanum. Qritdfactam, qtiodnonhabeoï Audiftis
qüomodo non habetdiùesîlece daman Non babeo.Vci:&
eftvquia'no habetfemper,qin quçrit lèmpcr.:>& nô habet
vbi&bhgreget, qui vt congteget lierequiriri Sedaudia-.
iftus quid ei refponderit conjilianus incemus. Dejiruain
fcymrfww.Euidenicrapparuiçquiiatebaç;^uiaa;defttu- ,w ,. Ls . ■* , ,
âtidne incipit Temper inimicus : Agic?agit,yt quæ habcsirlebat. Diabólus nihil eilet,fi eflent folkitiore.s hoïqifies
' Pfal-91-
W 0 Ê
deftruas , & quie coneupiëris non reformes. ^Miüèt di-
ües ignfrusde præfentibus, difpptas ihtlrilîime de fu-
tucis. > ■- 1
D é f u n t n o n n u lla . P r æ f e n s v h ie f t ,f e d e s a n im æ t r a n f t u -
lijQ fiÿ : a t n u n c c a t e n a ; l io r r e o r ü m t u ö r u m f t r in x e r i i t t a u p
e s p a ü p e r u m | v i n x e r u n t h o f p i t u m e o l l a , c i u r i e f t t i u m
v i l c e r a c o n t r i u e r u n t : ^ n d e p a u p e r h m t e p r x c e d u n t g e - -
m ic < !s ,& l e q u u n n u , a c c u l a n t t e h o l p k u m l u t i d i v u l u is :
t e t u r b a im p e t it p la n g e n s p e t e n t i u m , 'v t a d d i c U i s a fin -
p e r n o I l i d i c e f a r ie t a t ë n ^ p c ç n a r u m c a p ia s , q u i , h b r r e p -
P/4/.I4J.
» I
& cautiores.-Aut quid in homine vnquam præuaiuit ille
virtUte,nifi artc,mendaeio,inhdijs,frau4e>dolo, neqüi*
ria,ykiorumminifterio,furore crimirium ? Illevolunta-
teshominum femperëxplofat, Sc bonas quidëm volun-
tates 1'etiigif.malis.autem voluritatibus obfccüdat, vit fi|
minifteîclcelérUm,criminmri ieno , parafitus ipfe yitio-
rum.Et quia poteftate non potefhdominatur turpillimis
îtientibus turpiflimateruitute. Sicmendacio decepitEr i
iiam,ficcupidkate îaqiiëauit Iiidam : fie Iudæos cæpjauit'
H....................... _ inuidia^ficCjentesidolorùmchligauiterrore/ficconhllumtuorum
feras negando aeteris tibimpt conclufiftii ! ditpoptilos pompai reçu m, ficparuulps vanitàtesnclàna
Cogitabat inua fediues,meritoilli talucncrpondit3qui fapevcn^occup.uiiivDeniquequidciixapi.xicntem nui-
feit cogitationes hominùmjquoniam vanre funt. SttdteA licicm m o lit us Ii c,au aiamus. Et eecfjnffiilznitilijZbiJuéïha-
hacnotie repetuntanimamtuam atè^qukautanpa?djlï,camerunn
Bene ftulte, quiaib'i totum dp carne fuer«c,nilde \ tiec Qmnmpotetatfiiïfttmrejpgere.mdctis quial|g|mulier
corde : Bene ftulte,quia migracüra? n>qx animai'coiidita depreflanequifiîmi fpiritus onere füfpirabat,qui fertipër
f a t i s ^ aiïma,)»Ufom. boneribuspeceitofumdepyimithomines, &inelin^.ad
Çonuenîenterhac node,<quiafugiènSmifericorduelu- terram,necælumjvideànt,neafperafapiant,neDpuma*
cem, auaritiæ tenejbris fe maiiciparat,dicendo tUanduca, ! fpe&cnt, ne adlibertatena fuarn per iùuna teuc^antur
bibfrepulare* Qupd ai^tem bibeafes hiii nodis fine, non apthoremrfcd inÈlinatcÿ'capite,detixis oculiS,pronp vul-
dîei,Àpoftplus licdeclaMit : Etquiinebriantur,nodee- tu,çaptiuifiibiugojèmper hoftisteneantur antiqui. Sic
briifunnper-obfcura fertur, aflùmituiper tenebras,qui premebatur Pubiicanus illc, quioculos fuosad coelurn■ Luc.it
vira; fubiidium fuorurà mandauit & condidithotre6ïü.j l^tollerc nèiii valebat , l^dpercutiebatpeccati corlfcium
Rcyctmir animam tuant* if t Quatc non dixic, qui dederat, ! peéfus, & quia negandi locus nonerat, locum milcii- j ^
repetitjfcdrepetunt? QuiaiandoruipDeusrepetitani- i cordiæperquirebanàitèfedQ|Deus pfopitiuscftomihf
nias, & tedueit:rartarenninift'ri repetunt & pertraHunt ; peccatori.'Hocftiuinensî?rophçtabcatilIirE^is^ic;cane- i
animas impiorum. Et cogitabat intraje,diccns: Qutdfuiani ? j bat,Iniquitatcs nie je fupëfpolüerunt caputméum,& fie- J
deftruam Wea>P' maiorafacidm, & tÜuc cóngre^bo tinFniaqiunatdfuntmihibondmea3&
dkamanimame& : Anima,
babes multa bbnnpojitdin annos multos, manduca,bibe,epülare.
DixitattoeniïüiDeus, stulte,liacnofte repetuntatymam tuam,
qu&autem parafti cuius erunii y ndedfte diues tic prasuen tus
eft,vtmagis cogitaca perderetiquam parata:(S: impletjum
eftilludi'rQpheciE, Exijait ipf/ituseiu^, Screuercetur in.
t.crram fuam,in illadie peribunt^omnes qbgitatiories co\
rum. Cogttauitifte quid poft ferelinqueret, f non quid'
pr^rnitjefecahte fe:vnde ïuxra Apöitalum jBüahüerunc
m cogftarionibus fiu?», $£ obfcuratuiïv eft infipiens eöt
eorum:asftiman|:es.te elfe Tapierites, ftülti fadtitunc. Cui
dicitur ftulte ,* excitacus dé fonino praefentis vitae in illa
perpetuitate nihil inuenit in manib. liiis,iicat 4ixitPfal|
mïita : Dormierunt lbmnum tuum,& nihil inucnërunt
omnés viri diui;iatum in inanibusfuisJVigilaërgb^ides
in operebongpin malo, dormi, vtnon fit manustuapau-
perx vacua,v^ibi pleiiaiir (emper.- Qtiia diücs quantum
largitcÊ profundi t|tantum largifer reuiidat inrcöus.Efto
ergödiüesinmifeiicordia,fi'icrnpereflcvisdïuesi&tunc
giiint horrea tua raaiör%,tunc plena, fi non fuerint iargi-
tate vacua,xupiditate incluia.
De multere qua habebatjpintum in-
firmitaiis.
S E R M d( ;C V .
i r e t aü Cto r ein, a 11 bi ftc.profatur , V erticem capilli pér-1 ambuknciumin dêlidis fuis : quia qui non refilhuu de-
lnfti^fed p'erambulant in eiSjCOrufti diabolus i&equifat,
&percurritin vertieëm ; vc qui ad mala fiio vad.unt ftu-
diô,ad treioradiaboh.ducancurimpulfit | Âpoftolo di-
centc,Tanquàm euntes dncebamini.Sed quid inhachi-
ftoria Ipirituali^iritelligenrix manéatjpericrUteniufi Et
cccè muiter qitdpabjbat Jptritum infömtdtpdnnis decern&of
fto,<5rerat inbltnauwc omnïnopoterdtfnrfum require.
«eftiftaç. çuius iitórmkatis ctiarn tempora délcribnfitur?
Quæ èft iftâ , quam’fere ad cerram inclinare-languor
callidüsificftudebatt Quæeft ? Hæc quæmodoeltlkn-
âorumgeîiitrix Èccléfiaian (ftafiliorum, quarn, fient di-
Fetc Apbitoius,, Ipkitus aèris huiüs , {piritüsdiftidentiæ,
jpiritu^erroiis,lpiriçali vexabàrinçommodo, at que ita
ponderibus diuerlk ^ronam dabat deponebat ad ter-
ram,, vtadcoeljiiittïunqüàmfübleuarettitalp'p^11-. Sed
quid eft qUod-iiæc qd^ ECcléfiié t^p*i^i£portÿt, in-fyna-*
gog&lic rçpifricur iucüruaYQfiid.çlt ? Quja dum fiiigit gc-
mua iacrilegia, & déclinât larcin as idolorum,grauiora
incurrit* & portauit Pânderafynagogæ, probante Do-)
mino,cùmdi,cit:ya; vobis Scrih® ,5c Phariiasi,qui alliga-
tis óneragrauia,&imponiti^fi\per humeros.honSinum :
Ipfi antçm ty?c vel mininio dïgito eavulnsmoueire. V ndë
dScB.Petrus, Nuncergo quidcencatisD.e,uin, inquit,im-
ponereiugum luper ccruiccs difeipulorum,quodneque
nos,neq-, patres noftri ppreare potuîmus ? Hjnceft qpod
Chriftus ab his orièribus homines cupfens alleuiare,cia-
mat-: VCnite ad me omnës quilabbraf is Sc oneràçi eftis,
.& ego reficiam vôisl | tollité iugum me unylupervos, q.uia
fuaueeft. Gùm dicit omnes,ôc ludspos vtique vocat, Sc
!Gehtes;Sedqftareper‘decém 4çbâ:o annosmuliërishu-
ius trahicursegrituno^ Quia nifi decalogus fcgis Ogdoa-,
dis venilTet ad gratia,nunqua'lkn(ftaEccleha, nunquam
mulier hate ad plenitu'dinc téporis,ad die falutis,àdtëm-
HOdie cura Chrifti,& diuime yirtutis dedit mirabile
documentum, & diabojicae fra!tidis nudauit aftu--
tiam,&abfoluit mulierem longo & obl|uEO vulnere fau-
ciatam,licut ait Euangelifta : Eraticfusäocensin fifnagoga
fdbbathis, ■ & multer qua babebatfpiritüm injimitdtis annis de-
cemfy erat incltnatafnec omnmopoterät furfum refpteere.
Quam cum vidtjfej lefus,voc#uü tüani,cr aitflli, Muher,dif
Ephif
Sermo CF. & CFI .
i »
pus acCeptum, ad fuilaluatoris prælèntiam peruemflet.
Hanc auteni mulierem géffiCe Ecclefiçfic figiaram ipfiusr
qualitéscurationisaflignat. Vocauit,inc\int,adfciÛam,&
impofuitillimdnus. Sic curare fempef Ecclefiam latis no-
II i t, qui fieri Chriftiânus meruit, & quotidie fieri con-
Ipicit Chriftianos.Namque vt incuruuspeccatiscrigatur
Gentilfsad ccnlum, prius àGétili per impofitioném ma-
nuum,neqiiam Ipii'ituxeffugatur. Nam qui folo verbo
fugarat dæmones, Scinfirmitates omnes tola (ânàuerac
iullione : quarèfuper hanc muliercmfuasimponitraa-
nus?QuarecircaiftamGurandiordinemnouat,nifi quia
iam punc in vn a lànât om neSi :;im p quia non ante fisfeipi t
Ecclefiam , nifi eam per impofitioném manuum fuarum
purgée à diabolo,(Sc faciat Chriftianam : & amplius fa-
ciendorum Chriftianorum curam piæfentiscuræformet
Sc inftkuat facr-am ento : Sed Aueni fynagôgus in'digna-
tur,quare Chriftus fabbäthis curer, hodieqüe Iudæus in
Ècclëfia; cura zelifurore.torquetur : dum cæleftes fenfus
inteHigentià tèrrenàperuoluit, ac putat fabbathum iu-
mentis, nonhominibuscpnfecracum, quipùriclitànti
boui, yel afino {abbatho feftiiiusoccurrit, nominique.
môfi%i labbatho„pietatis quicquamVmilèrationis quic-
quam nott indulget. Et hoc fàcit exçors y. vtin^éâore,
vi oierfâbbathuin. :.&in homineipfam.' violet (anjikita-
tem,ac fie DeoDeilege praifcribdt : ôc obleruandô fâb,-
bath um,Deo làbbalhutn fi,c refundifc'qupd Deus Iudseo
! gto laborc.tcrreiiQ y. & operecarnis clemeiiterindulfit.
i EtconuerfifuntinarCum peruêrfum'', quiindomiiium
legis,lcgis pn-cccpta reôtiflima lie rétorquent. Iudæe,-qui
te a b b q m â n is , vtvei vno die,. v.eUab b.itho, falu ti cuæ
c u tac i o nece fiâtes. Deefi quippianj- Et tuCliciftiane, diem I
; DoininoDominicum ferua, fi v is il 1 u m vi d ere.D o m in i
! diem,fi,vfsquicquideftDominicumperDomiiiumpôf-
fidei'e.
Déficit qtiafiucittm nokprotulit.
- S e r m o. C y I. • i
C lent peritus niagifter adaudiendum rudes,ad intelli-
i3gendum tardds , di(cipitlor,nm ienfus varia genere
dbétrin* puliàt,fnfi^rat, aceendit ingenium itäDomif
mis fimiliti-idmib'us varijs , diuerfis comparatiohibus,-
populoiüm pigvoç, tardoique animbs ad Etungélicum
cokufcrcat Scihuitaeändicum : nâmquehpdiefie. coepij::
Arboùmfiçi fiabebaiquïdçmplantdïam in vineafua , & venit
quimnslrucium inïlla,& nontntiemt : dtxit autan ad ctiltorem
j y 'ine& 'K,Eccetresamufunt,ex quo verityqu&rçnsfruçtum irificul-1 nca h.ic,& non inacniuifaccule earn, vt quid & terrainoccupât? |
; Âtïlle refpondsiis,ait illi, Domine', dimïtteïllmi etiam hoc anno, ï
: vfquedumfadiaméircdiüam, mittamfterma-, &fiq;üikm \
i ƒ«fwrky/kcii’/M illÀnt: Arborenificii
i habcb.it tjuuLwi plantatain in vinca ftia. ivogo quid tam pla-
I nu m, quid tam 1 ucidum , quid tam commune,quid ru-
j fticif fii;vernaeulum,quid tam|»ropriütixpe£kls, quàm
i propôfitæ fimilitudinis forma ? Quæ de generali viu ve-
j niens omnës & verbqmftruk & conqeruc eltemplo. In*
fpiduoia^rbor intrlcatcefpftèii^ necac Ipat1a,e^hau|it
tërræ vires,cultorcm conficit damno, afticit tædi,o pôl-
I iidentem : ac ficexcidere iftam lucrûm eft,elt illam corn-
modum nonhaberc. Sic homo ;vtique qui naturædo-
• nupi,manus animæ,racionis.bcnefi9u^îl» excellenciam
fchîùx,kyiiciummenôs, arti« indùftri^m, ^uhuræ]?P.-
num j perfterilesâtqueinôpesàiStus rpuértit, ; occupât.
margit,^ù^orfl^udtumjcukorigrajiamnegàyj'ticucarbpr^
term, fiçiftë | vitamereturexci.di- Êt.ficurinfce-
éunida aroôr fi fuëritiivvinea, dumfunditî^brtiferam
fubièdtis vitibus vinbram |, inimiçajion fibi foli^jfedéc-
iara palmitihus fit foecundis ; ita homo defies, igna-
uusjli praait populis,. non fibi,foli fit noxius?, fedi^ul-
tis :^dum fequentes fe luo vîtiat &.përdit exélnplo :
Sed hancsfimiiitudinem quare Dominus dixerft , ùu~
diamus : Arbor ficus,brumali tempore trankóbo» dum
giolïos prodùcit in fiorem ,, Sc fimulat fuum fuis flo-
ribus frùdtüm , deçipic incautos , illud.it ignÿos.
74t
Namquemoxproijcitgrolfos , pigrum proficit &pro-
rümpit in germcn:& fit pofterior çæteris frudlu, quæ videb
atur cæteras an teille. Mérité, ergo à Domino ^nago-
gaarbori fici comparatur, quæcaiëfadatempore legali,
tcporaliter EccleuaftiCi frudus floruit in figura : Pafriar-
charum namque radice folidata , facerdotali cxaltata
culmine j Propheticisdilatataramis, Iudaicæ obferua-
tionis repleta groflis florebat, tune fpe fola frudtum da*
turaper Chrifttim,im6ipfum Chriftum datura poll fru- I
dum,dicente PfàlmiftarDe frudu ventristui ponam m-
perfedem tuam. Vnde làndi feientés hæc, Ipem frudus
exflorecapiebantj&folabantur prælèntiadefuturisrvi-
dentesiamiamquefuçcedercæterna mortalibus ,perpe-
tua caduciSjLegi gratiamjSynagogæ Ecclefiam ,læleftia
tèrrenis,hiirhanisdiuina,omnibus Chriftum:qucm quia
venturum Iqngff patientia fuftinebant^ venifle Meli
gaudio finitgauifi. Ex iftis erat Simeon ille,cui profcif*
lum erat vt non videjret mortem , donee viderëc Chri-
ftumDbmini,queminvlnis habens, talem prorupitin
vocem:Nunc dimittisferuum tuum Domine,fec'urfflum 1 Luc.%.
v'erbum tuumin pace, Quiayiderunt oculi mei falutare j
■ tuum.Ignari vero du m fi du cia ni. ge r n nr in lege tota, ne-
que funtdëChrifticxpedatione foliciti,uequç fufeipere |
Chriftura,ncqiieagno.lcere meruerunt.&ita fiint legali-
bus deceptiflofeulis, ficut nefciosgrolïis fuis decipit fi-
cus.HinceftquodDominusaduentüs lui cemporalcke
cupientes mitçicad ficum,dicens : ,Videte ficulneam, & Lucja
dinnes arbofes cùm producùrit iam frudum : fcitjsquia
prqpe eft éeftas,icà &y,os cùm videritis hæc fieri, Icitoce,
quia prope eft regaiim Dei, '«idetis quià ficus non lignât
præfçatia; lèdindicatnefutura. Sed iamper ordinem
proppfiuum prolequairàtrexempliim. Arborémfici babe•*
bat quidamptyntatamyi vinea fua.S y nagoga eft arbor ficus,
pollellotarborisChriftus,vineain qua referturplaritata
afbôrifta,Ilraelicicus eftpopûlusî Ifaia.Prophetaficdi-
éênreryinea.pomiiiïSabaothdoinüsIfiael e9c^Verrit,ta- ^fi*p' \
q\ût3quàrcnsfruâUm in illa,& non ïnùeriit, Venit Chriftus,&
in fynagbgàfrudum fidei reperit nullum : quiatotaido-
lis eratinumbrata perftdiç.Ad ficulneam venir Chriftus,
ad quain legitur Adanyhudusfugiflè poft çulpam , di-
centé Geneleoslibro: Eccognouerunt quia nudi funt,& Gimj.
confuerunc foliafici,&feccruntfibilùccindoria. Venit
ergoad fi cum Chriftus,vt mueniret Adam,vt nuduni te-
gciæt pio liri corpqrisindumenco : cuius ficus n^nvela-,
batilèclftiiTfulabacpudô’rem;cuiusficus ifta, id eft,lyna-
gogaÿiçircumcifionibusfùïs nudabat partem vereCundx
corporis,non tegebat.Ven%mquit,qu<erensfrubtum,& non
inuenit..Dtxit auteni ad cukoremvinea : Ecceanni très funt, ex
quoycriioquarensfrutium inficulnea bac,& non muenio >fucct-
de'taw.Gultor vineæ,qüi irtfrilduolàmficumiubetur ex-
cideceiçltprælùl fynagogç angélus, qui fterilitatem, quia
non poceft excufare,inducias impetrat fugplicândo. Sed
i llud preetereundum non eft quod dixit, Ecceanni très funt.
Très anni,tria funt tempora, per quæ Chriftus adlÿna-
gogam ffudü quæfiturus aduenit,ideft,per Legem, per
PxophétasÇper ipfiamfui prælentiam çorporalem, vt in-
frudüolà*ficùs,quæiamdiuinitan frudujteelut non ne-
•cellariosdenegabàc-jVéfliqmfiii, velefurienti, velmari-
ducàturo Chrifto cibos nec&fiàrios non negaret. Sed
nunc quid'Cultorvineæ relponderit,aUdiamus, Domine,
durit tte illam & hoc anno.Qultoï vineæ concedi adhucEu^
angelici temporis prccatur annum , de quollaias dicit :
IPïçdicaté annum Domini acceptum,& diëm retributio-
nis. Vt quidi Vfque dumf'odiamcirca illa.'V ult cam Apofto-*-
lico vomerc perfodere,quialegalis cul tri non valuic lèn-4
tire culturam.Ei mittamjiercora. Tantæradicinecellària,
quæ pro tantapinguedine.cefpirislàn<ftitota cæleftiim-
bre non .meruit elle foe.cunda.Ficus fterilis ,fy nagoga mi-
Icra mileratione gentium ftercoratur : vt viliflxmis adiu-
ta fomentis redeat ad fruâixm, quæ tan to & pretiolb v-
bercdecellit à frudfu, quæfipoft liæcin eademfterilita-
tepcrmanlerit,iamnon cultoris fake, fed ipfius dominai!
tis lecuridelperata Sc inurilis fuccidetur .Et ideo non
dixit in futuro fuccidam ea, fed lùccides eâfiuxta allud Io-
annis:Iamlecurisadràdicem|rborumpoficaeft. Omnis
f-Qk ...______ ;_______ .er^ô~~