
S.Petri Chryfologi Sermo CLXXV.&CLXXVI.
profiteretur eut» Maria dejponfàtafibi vxorepragnànte. Etfaftuni
eft m diebus illis'mpletifunt dies#portret.' '& peperiefiUuin
filum primogehitum.Libethiç aliquid de dólorè dicere.Edi-
èto Cæltris* & pagani dominus obtèmperaturus óeeur-
tic, & decreto bead Petti,decretoprincipis Chriftiani,
ièruUS adhuc aîiqùis irreuerent'erobfiftitïV erüiqûiaheq;
pEofpera aduerfis^nequCgaudijs mifccnda funt triftia,his
üßhflls hodierhi germin is lçtitiam proloquamur.Habeac
modo natus, quiprimum natus eft priroogeniti reucrem-
tiajp»teneat 6c honorem i Marcéuinus fiodkJVernaeüJi
parrustotumrapuit&cohquißuit affe&uniiCircumftat
filij, adfunt propiriqui, cognatio tota conciirrit,ra milia
exultât ö m nisy & ip(a penetralia domus tripudiant & lætan
tu r : qtia videreocalis j. fufeipere mahibus, hodie pri-
mum famftægenicricispartum, fobolemque meruerunt.
Ipfifquöquegenitrix fponfe mater & virgo,inipfo Iponß
fui thalamOjinipföconiuntStiohisfiKècubiculo, genuine
noua^gratulatione miratur.Sed neminem turbet,nullum
moueat, qu odinthalam o ipfo fponfa ipte cerniturpepe-
riffeiralis noneftde erimine,fedde virgihitate conceptus:
quando in tali germine ccßleftispaituseft,non humanusi
nec vilus hiceft l\piftræ fiifpiciönis locus, vbi ipte Iponfus
fponfiefuæ teftis habetur, Sccuftos.Quiciinque follickus
ès de fa&o, efto de exemple- maximo pertecurus : &præ-
cedens trepidation ad tuam cautelamproficiat, & muni-
men. loteph die maritus foio nomine* confcientia fpon-
fus , prägnantem fporitem flu6luans& anxius intuetur:
|quia nequeacculareinnocentcm,nequeprçgnaritcmpo- j
terat accuiare.'tacere tütumnon erat,erat loqui periculu.
Admittitjrton prodit crimi na apeulat or irifomis.Erat ipte
tèftimonium cäftiratisjeratcuuos pudoris:aliud nouerat,
àliud mtuebatur,cönfuridebat V i rein is fides: adtus & vita
in bitiio, mens iufta 6c fandfcus animus »ancipiti cogita-
tione torquetur.-fentit, fed tantuiri non poteft penetrare
tecramen tu m:quia necaccuterc poterat,& defenfare penes
hqjninés mon valebat. Merito- moxöccurritangelus:
meritorefponiumiubuenit moxdiuinum, cui Humana
déficiente confilioiuftitianoridefecit. Ec quiddicit? Io-
! fepbfili Dauid, noli timere. Qui nihil fccerat,quid timebad
1Timebat ,quia & fi nul lus i n fadidreatuscrat^ erat iri cau-
famaximuspauor. Sanâusanimusquicquid nonafle-
quitur,expauefeit. Càue ergo homo de partunoftræmatris,
tali ter di fpu tare5 cum angelum refpondiftc fufficiat.
Noli titriere y ciptrc Mariam coriiugerri tuant i quoderiiiri initia
nation eshde Sptntufanclo eft.F oeiiciicï pareu rit quÆvirgini-
tatis corona m magis, magifque pariendo cortquifiuit, &
gloriam.Hic v ero qui nobis hodie natus eft, temper retia
retendit in mare. Nemo ergo mifetur fi pilcatorcm Petrus
gefiiuit habere collegam.Örate ergofratres,vt pifea-
ri mereatur homines, qui haótenus pitees capere hominü
laborauit ad vicam.,
S e r m o C LX X V I/
DE us quoties defperatas humanorum curat corpo-
rum paflfionesjdeitatis fuæ tories potentiam pandit;
tedinvnaeademqueinfirmicate , quando ordinem fuæ
curation is immucat,caufasprpptcr quas hoc faciat t facit
nosaltius perferutari. Namiuxraviamtedenticæco» vi-
fum fola reftituit iu (fioneialij à n atiuicate cxco hato, non
fuminr,fedtencbriSÿ&: cui natura vi (u m in uiderat, atque
ipfaquæparat,&aperitoculos,oculosclauterat,&nega-
tat.Chriftus imponit lutum : & collyriomateriali fingir,
facit,procurât oculosÿnoifrécurât: vt créante, non méditante
manuinde homini fuppleretlumina', vndehonjj-
liem fecerat rotum.Ifte vero cæcus, cuius nobis Euange-
lifta Marcus rctulit curam^ficnouatenâtur modo, vt o-
mnes çompellat exquirere^curconthmaxcæcitas moram
faccre ûcpræfumit authori: cuius nutu,vifu,iuftu i'nfirmi-1
tates pereunt,redeiHitianitates,vitaoritur,mors finirur,
ftant omnia, oçmdadilabüntor. ^/«f,inI'quit.te/i^Btrli/#tiday&
addueunteiueum y&rogabant earn, Vteum t a n g e n t j
4pprehenfamamt(£ei,eduxiteum foras extra vteum. Quäfieüm L ^
curare noü potuericin loco:aut bénéficie loici indiguerir,
vniuerfis quicontulitvifuin. Hæeeft Bethfaida, cuius
perfidiamdöminusexprobrat, dicens> VætibiGhqro-
zai m ,væ tibi Bethteidarquiafiin T y ro & Sydöne virtutes
fa6tæfuiftènt,quæinrera6læfunr,|olimin cilicio & cine-
re pænitehriam egiflènt. Ergo apprehenfa manu eirisde Mutt.u.
domoinfidelitatis educit, leuateum de perfidise feffione
vt ante fidem,quamoculos däret, ante menti, quam coir- .
poriredderetfanitatem, ante ptæberet humaniducatus
obfequium ,quam diüinævirtutis operaretur infigne.Illt
rogaban t vt vel tangereteu:tedChriftus,qui horrerenef-
cic pauperé,pauperé teic amare, totä dedi t pauperi manu,
& debilitati Deus publicâmpræbuitteruitucem,vt homo
non horreat homincm,& videns non videntem videat:&
duce manu cæcum liicis faciat rieteiré orbitatemme dieat
homo,no habet manus mea quod dec pauperi, dec iptem
manum pauperi,& plus erit manum pauperi dedifte^qui f
nummum: iter præbuiftè pauperi , quam pauperi panjs
dedifle fragmentum. Er eduxit turn foras extra vicum, & ex-
puitin oculosem.D ominico fputo vacuas oculorum replet
lacunas,diuino ore luciferam dat faliuam , vt landi roris
gutta baptizarec oculos peccatorisjvc apei iat venià, quos
clauteratculpa.Nemoergo dubicctdiuino imbre tota a-
refàâia mortalia membra pofte reuiuilcerc ; cum videar
parua dominici fputi(jutta arentes cæcitate oculos fubito
uc fufcitatos in lucem. Exurgent,inquit Ifaias,mortui,&
refurgentquiin monumentis funt ^ & læcabunturqui
funtinterra. Quomodo ? Ros.n.quiabste eft,fanitaseft
illis:quod eft pluuia femini, hoc refurreâuris dominicus
imber. Ettmpofuit illi maim. Infaciendo,in reparando,in
componendo hominem dominicæ manus curatrices homini
bus temper adfunt. Manus cuæ, inquit, lecerant me, 1
& pfalmauerunt me.E tinierrogauiteumfialtcfiiii Vident. In-
terrogat vt homo ÿ operatur vt Deus. Qui vidée abdita
terrarum,qui cordis ihtoetUE occulta, cui omnia fiint nu-
daquæfunt te&a omnibus, iri opere fuo, in ocuiis fuis
videre quærir, labor at feire, aho referente cognofcit? Ab- ^ r
fit. Sedinterrogatvtpræfentes feirent, futuri cognofce-
rent,caecitatishuius noneflefimplicem , fed myfticam
curam.Denique non lumen, fedauroram quandam, Iu-
cemque erumpentem datam fibi[adhuc qui curabacur,
Domino interrogante,re(pondic : Video,inquit,bominesvi
arbores ambulantes. Impetfèâis o culis gran d e feunt for mæ,
turbantur (pecies?, res faUuhtur ipfieiquianoniaim vifio-
nc capiunt,tedadhuc vmbram fuftinent vifionis. Et qua- PfaLjp.
re tarnen ficut arbores,nottvfi coliïnæ,aut aliudqiiid,ne-
que ftantes,ted ambulantes ? Quia poltcu ram C h rifti vi- !
derac, quod hor|jines velut arbores tranfirent in hoc fie-J
: culo,non manerent.-tcmporalemplanrationemgerminis
; humaniefle inhac vita mox vider,quenf curaueritChri-^
, ftus.Iteranda eft ergo curaChrifti,vcperfeéfciocnIifutura,
I cerra, manentia videanc, & æcerna. Itcrum, inquit,pofuit
manus fuper oculos eius,&ccepit vtden:&reftitutus eft,ita vtelare
videret omnia, & mißt ilium in domumfuam,dicens : Vade in da-
mum tuam, &fiin vicum introieris,nemini dixeris. A pe riatut
' iam fpiri t ualis in telligentia,vc qui fit ifte cæcus cognofca-
1 mus,& quare non fpontevenit, fed abalijs adrdueitur, &
ducitur manuChrifti,&educitur extra vicum,&alibire-
cipit vi film,qui diu apud fuos Ionga fui pertulerat orbita-
tem :&expuitin oculos e ius, & iteratur diuinæ manus
impofitio,& cui videre extra domum datur.quod viderit,
quomodo videricV per quern viderit, fuis dicerenondo-
natur. Fratres, cæcus ifte eft ludæus, quiin iynagoga, hoc
eft,in perfidiædomov&icr vico,hoceft, inconuentu ma-
lignantium ignorantiæ cæcitate tenebatur,& tedebarop-
preftusi Hinceft, quodnonveniebatad Chriftum1, fed
vehitadeUm Chriftus,-&? appreh;endit manum’ eius!, vc
dono vocatis^norr beneficiolep% non proprio curatum
te gloriaretur arbitrio.Educif u m foras, v t in Ecclefia lucem
fideiVideat per libercatem gratîæ, qui' fub legis ve-
famine nil videb’at.Impohit'ei'primum manum, vt videat
tranfire vmbram légisïvt Sacerdotes, Scribas,Pharifsèos,
& figuram totam ludaicæobteruantiæ videat velue ärbou
r e s
Vatic, te
Sid. Sir-
!*■ *
N^ouplus.
)«àiçà«
|lümis
remplis. I c I
Iw. lit
Ul.Glo-r am. .
hilip.z.
«Ü'ractr
nifune.
'for.j.
picurio-
r pcrlctu-
D
W.luftus
bdex not
p>&C.
f"’.Lco-
Ep ift.P e tri Epifcopi Rauennat. ad Eutychen Preskyterum. 789
RanennMtu,cogmmento, Chry(elogi,deSrina &fan3 itate ctleirii.)Vi-
lie Tub Pontificatu S.Leoois Papa; priini, cuiusctiamcaufira^aducr*
fusperfidiam Eutychctis egit ac iuuit 'j & fidenri Cacholicam (trcnde
quoque dcf'endic; iicurex hacipHus Epiftola ad Eutycherti li^r Euty
chreen hftreiiarcha conicripta atque diredta facile omnibus compro-
baturac dcmonllratunDcceflit non multo poft» fub eodem Leone Pa-
pa,benede Ecclefia Dei meritusf SucccITuauiem Petrohuic Raucnna-
ti, fiueCbryfologoin eadtiti fede Epifcopali poffea Neon Epifcopus,
fubdodem fandtoLeonefummoPoncificC, adquem ctiam excateiuf-
dem f ani Lebnis Papa;Epiftola 37. in ordinerdiquarum, qu* inci-
pit ‘.Frequenter quidem in diuerfarum ambiguo qtu/lionum,0rc. cuius
Ti tul us perperam i mpreftus eft in open bus 2>.Lcoms,hadtenus :ad Leo*
vemRauennatem Epifeopum cum Vete fitf adtfeonem Rauennnie^
Epifcopum.vi eft in Tabul.Ecclefia: Rauennat. & quomodo etiamin
falutationccidcm Epiftola; prafixa male habetut:LeoEfifiopue,Leoni
Epifeopt Rauenneti falutem. ( vbi omninoiegendutn : Leo Epijcopue
Neoni Epifropo Rauennat 1falutem) §
EpifloU tetri Epifcopi Rjuunnntistd Eutycherlpresbyterum, contra
eius err or is, &e.
Ita h£c infcribicut Epiftolain Vaticano MS.num.15^4. & 25*o.vbi
i nter Epiftolas S.Leonis Papa; inietta repericur. pro qua tamen Infcri.
ptionc,etia alias habct\ir.EpiJb/a PetriEpifcopi BMunnenfis[6t al .Ktuf-
nts) ad Eutychen Abbatem.6ci\. adEtuychen Arebimundritamt&c.),
cui etiam magis hie reipondet Ibfcripuo qua; eft ingrgeo :
niifvtynrxoirieVitSiniiti'rt&i Evn^rir ufflf&rtpirltu. In ipfa^ntem
(qua; prmmi(tirur) lal utationc, non facta men tione Abbatls neque At-
chiraandtita: (implicicerponiturl TfapAnjirji vsiEvnyfit
ETna-Kt*®* VctGttnii.&c in latiaol t)ile£irJfimo, & mersto hono-
rabilifilio Eutychetipresbytero, Petrus Epifiopus. ) & ai. PetrusEpifco-
pm Rautnne..) alias veto itetrm Epifcopm Rauennat falutem tn Domino>
res praeterire:qua? vt nai cun tur, vire feunt, florefeunt, fru-
«ftincant in tempore ,fic tenefeunt ,pereunt,euane(cunr.
Iterurh imponit ei maniun, Vt refurgens non iam caduca
videat, tedæcerna, & videat quicquid eft diuini luminis,
honoris, &gloriæ : ficntillemagnusexipfisPaulusqui
extra vicum > & in via ludæus cç.çidic vt refiirgeret Chri-
ftianus ,6c cæcatus eft in lege yt videret in gratia ; ficut ab
ipfo perhibetur. Nunc videmus in fpeculo Sc in ænigma-
te \ tuncau tem videbimus facie adfaciem. Tunc quando
quod fepultum eft in morte>lurgecin vita,& quicquid fatum
eft hi contumelia,furget in gloria.
Deuotifiimi fanclifiimi^ viri Petri.Chryfologi fermonesfi-
ntuntiDeo Optimo Maximo^ auxiliante.
E P I S T O L A PE
T R I EPISCOPI RA.
VENNA TIS , AD EVTYCHEN
PR ES B Y T ER VM, CO N T R A EIVS ERRORS
S.* IN QVA i L U j APTO
exeroplo reipondit.
D I L E C T I S S IM O , E T M E R I T O HO -
norabili filio Eutycheti presbytero,
Petrus Epifcopus. •
T Rift is legi triftes litteras tuas j & terfptamcÊftanioe-
rore debito percurrirquiaficiit nos paxEcclefiarum,
facerdotum concordia, tran quillitas plebis, gaudere f te- :
citgaudio eoeleftiiita nos affligit, & deijeif fratérha dif-
teniio j præfertim cum talibus oriatur ex caufis. Triginta
f anhis humanse leges,humanasadimunt quæftiones; &
Chrifti generatio, quæ diuina lege icribitur inenarrabilisi
poft tot læcula,dilputationetemerariaventilatur. Quid
Origenes principiorum ferutator incurreriti quomodo
Neftoriusiap(us fit,di(purans de natüris 5 non làtet pru-
dentiam tuam. Magi Chriftum in cunabulis, Deum my-
fticis muneribus confitentur > & facerdotes, quis fit, qui
virginali partu,de Spiritu fan<5to natus eft, dolenda inter-
rogatione difquirunt? Cum vagi turn Iefusdaretin cunis,
t Gloria in excelfisDeo, coeleftis clamabat exercitus : & modo,
quando»» nomine left,omne genufieSttur, coelefiium, terre-
Jtrium.&infemorum -, originis eius quæftio commouetur?
Nos#frater,cum Apoftolodicimus: Etfinouimuslefum,fc-
cünium carnem; fid nunc iam nonnouimus, necpoifumusin-
iuriote f replicare, qui iuberfiur honorera dare, & timo*
rem redderei&exfpe&art,nondifcutere, quern Iudicem
confitemur. •
Hæc breuiter refpondi, frater,litteris tuiS; pldra refer!-
pturus, fi ad mefrarer coepifcopus nofter Flâuianus a-
liqua de hac can (a feripta nufiitet. Si enim tibi dilplicct,
quoniamfcripfiftieledlum iudicium i nos quomodo de
hisiudicarepoterimus, quos neque vidimus propter ab-
lenti&m$& quid intellexerunt,eorum raciturnitate nelci-
mus?Iiiftus t mediator no eft, qui fie vnam partem audit,
vt nihil alteti parti reteruet. In omnibus autem hortamur
te,fraterhonoràbilisiVthisquæàBeatiflimoPapaf R o man*
ciuitatis teripca ( unt,obedien ter actcdas : quoniam
B.Pettus, qui in propriatede&viuit, & pnefidet, prarftat
quærentibus fidei veritatem. Nos énim pro ftudio pacis
& fidei,extra confenfum Romany ciuitatis Epifcopi,cau-
fas audire non poftumus. Incôlumemcuamailçâionem
Dominus tempore longiffimo conferuare dignetur, ca-
riIfime & honoratiflime fili.
n o t a , e t v a r i a
LECTIONES, GER. VOSSII
I N P R A C B D £ N T B M
Epiftolam.
PEtri huios Epifcopi Rauennatis fiementio in Martyrologio Ro.
a.Dcccmb.in hate vetbr. Apud Forum Comely f*n8 i Petri Epiftopi
r I n I $*
S. &EONIS MAGNI
, RO*MANI PONÏ
IF I CI S , E IV S NO MINIS
P R I M I , O P E R A Q^V Æ ,
SXTANT OMNIA.
PER C A N 0 N IC 0 5 REG V LA R ES S A N C f l
Martini oppidi & Vniuerfitatis Louanitnfis, ex .
manuferiptis codicibus tmendata.
S A N C T I
L E O N I S P R I M I , P O N T Ï F I C I S
R O M A N I , VI TÆ COMP
E I#D I V M.
Ex Romano Breuiario, die xi.Apritis*
E0 , Etrufcus,eotemporeprafuitEcclefia,cutnRex
Hunnorum Attilas,cognomcnt^Flagellu m Dei,
Italtam inuadens,Aquileïam triennijobfidioneca-
ptam diripuit, & iycendit. vnde cum Romam an
dentifuroreraperetur, iamque copias, vbi Mmcius
inePadum infinit, traÿcere par^ret •, ouurriteiLeOi
malor ton Italia intpendenttum,mifiricordiapefmot us: cuius diuina
eloquentiaperfuafum efi Attila, vt regrederetur : qui interroga-
tus à fuis,quid effet, quod prater confuetudinem, tam hunuUter Romani
Pontifie u imperatafaqret 5 rcjpondit, fe afiantemquendam
alium,illoloi]uente,facerdot ali babitu,reritum ejfe, fibiftriftogb-
dio mimtantem mortem,nifiLeoni obtemperaret.Quare in Panno*
niamreuerfuseft.
Leo autem Roma fingulati omnium latitia exceptas, paulopoft
inuadenti vrbem Genfirico,eadem eloquentïa vi,&fanüitatisopi-
motieperfuafityVtab incendio,tgnomïniis,accadibm abfiineret.Sed
cum Ecclefiam à multis barefibus oppugflart, maxnmque d Nefio-
rjanis,& Eutychianùexagitan videret, totum f i ad tam purgan■*
in fide Catholtca confirmandam contulit. Quare concilia
Chalcedonen f i indixit,vbifixeentis triginta coati is Epifcopis.Nefio-
rius , Eutjcbiufquecondemnatifunt, & Diofconfractafuperbias.
eiufque comilijdécréta fila auâoritate tonfirmautt.
Hieaftif, fanttus Pontifex fe ad reficiendas ,& adificandas Ec-
clefias comer tit. Cuiusfuafu Demstria ,piafamina ,$Sanâi Stephani