■ H*
tuhtV&y tlaic isaliqu antumo .biürgatis véöiam tr ib u it,,
fic ambo s Apo llinario s palam M iT t c r im ih a tu s , ab
ecclefia fegregauit.Erat enim vterque exfclcro: pater qui-,
dem presbyter, filiusaütêmetiamnum literarum
rum le d o r . Qijodatjv autem temporisfpacioifttermmo,.
T h e ü d o tu s e o s , cumlachrymis St ieiünijs debitampro,;
peccatis pmoitenriam egilfentyin ecclefiam denuo rece-
pu. At G c o ig iü s , vbi eu.neftconfecucus epilcop a tum,
& Apollinanutihcoriluetudinetn & iamiliaritatem A -
thanalij p t i di&umè fti venerat, eum |com m u n io n e exc
luditj&cab ecclefiaalienum pfonuhciat. Qu em diciint
ab éo (cue petiüilTe,vt fêiri communioxiem re cipeiet.V e-
ruracum iiludiïnpetrare non p ó flè t , graui quadam am-
m io fftu fio n e pullus, ecclefiam tü rb a rC j& d o d r in a ï nq- •
uitate i.anc i quam dixittiuS, h&refim iïitroducere ecepit:
& qUantum in ipfo fitürri era t, arté diccndi aduerfarium
v lc ifc i, atque vehêménter a r g u é r e q u o d cum-dodrina
fa c ra füm lite ta rum in fe r io re ile t, praeftantiöremde non
veteretur abdicate. Itafànèptiuatè intér clericos varijs , g --- , sg . * & » . 1 ! . . t
teraporibus (ufcépta: inimidtiæitnaximo detrimento ee* j baptizatus , haudquaquambaptizatum viderl, vt pote
Georgius
èpireçpus; Plt:
' Apollin
lÎQiui-
quior.
magiftrumiinihcommunionemnonrecepiflèht r déni- E
que ipftim iri fiia priftinaperftitiflefentehtiàj neque trâs-
uerfum digitum ( vtâiunt Jàprioreopinionedifceflifle.j
Atque haec quidem.atij hoc modo, alij (ecus commémorant.
Verum fine Eunomius ,Bue d ij quidam ifta in hac
tradirione bapcifmatis houarintj quicun que ea (olum ra-
; done ac modobaptizàti fini, in fimili videntur (mea qui-
dfcm ffcntendà )Vér(ari pericùlo, acfiabfqpe baptilmaie
de vita decederentj Quod fi fecundum eeclefiæ rit um ab
Apoftolorüm tempdribus obferuatum, ante baptizatiit-
plife rebaptizarénonpôterànc :.tumcertè , autqiiödin 'Anabà. .
fpfîs minime fadüfuerat,iriitib Hliintioduxere: & quod | | | ? $
nequeeratin ipfiSi neque per alids fadçm fiierat, id in 1 s’
ali)se(Fecere:autexprincip!6,quod nottpriûsè^titërat j
atque adeo fiiopte ingeniüiftud dogma commend , quæ
ipfi minime âcceperànt, alijstradidere : quod quidcni
lummæinfcidæfuir. Nam iftud coiifitentur eriamipfi»
cos qui baptifmi myfterioBéqtfâquam funt initiati, don
pofle alios baptizare: & qui non lit modo ab ipfîs rndito
B clelueiuérunt &religiorïèrainvarias fedasdifiräxetunt. 1 quinonhttiteeomyfté|iöinitiatus.Quinenamteftesipli
• Sx Cleft»' Cufùsrei hoctatis eftargumenti. Nam fi Georgius pari , F
corurtïpri
; uacisfl- • nituifict cuipae ad unifie, in èccièfiamrecepiflet, non ai- thoheaetraditione codera fuiflent mitiatïmyfteno, Quæ ßogma.
inulcat,b- btrrörhar-c hærefîm eins nomine nuncupatam , ojtam res certèecclefiam non mediocnter conturbaim.-qiunec- jtumdlf.
alini.a.Hiipfmflè:Ea enim tift Humana natura, vtcurotle- | iatnciogtnatüro'difcEepantià) qûorum aha ex alijs
' ü:____ r tv - I .ri ’ . : Âr ntm t nnrpnriiiniç. 1
E u n om ij
norum a.'
nabaptif|
tnnaenca
. ecclcfîæ
Vide lüic- ‘
8 IU13.1Ï./.11I
Eunomij:
fiuéÀnor
(peiSt.àlit, obftihationeinfoléfçat, & [um contentionis,
tum fëruin npuandarUm ftudiofiagtare incipi^t : arcum
aequales pattes fe ta t, (oleat fe moderate gerere', &intra
eofdem rationis velue caufellös manete.
De Éunomio, & praceptore eitts Aetio, & iUerutn tumgeflis, turn
dogmatis ; quodquejj- primivnam in bäp'tifmo im-
merfotifm admwneru tit.
C A P V t X X V I .
lij, T ) Er idern fcrè tem pus , Eunomius ecclefiae Cyzicehfis JL ptöEleufio créaitUs epiicopus, Kærefis Aiianæ fautor,
Theophr.
& Euty-
chij hære-
fis in (ölonominc
; baptizâs.
; Eudoxius
; D
multi* I
,'Chnllia-;
I mfmo lii-;
feipiendoj
impediti,'
bantur, impedimfnto fuit, quö minuscomplures , qui |
fideuvGhriftianamrecipercanimum induxerantieäm re-
ciperent.Nam in dies finguloà acres difputatiónes fufee-
ptæerant,& (vti,cumhærefes pdncipio oriuntur , folet
aecidere )inter do étores (qui fiuéftudium (peéteSjfiue q-
rationis vim, haudvulgares(anéérant)yeheiüenteragi-
tabantur:adeo vtliceat conijcefe, paruiti abfüifle quin
eomplures eeclefiæ Cathoiicæ ad fuam attraxifient opi-
niónem , nifi Bafilius & Gregorius Gappadoces illis former
reftitiflènt : atque etiam imperium Theödofijj quod
paulo poft féquebatur, éomm eonatum reptéffiiïèt : &
hærefiiim authotes & duces ex imperij pàrtibus, quae erat
ii populo magis fteqijcn taras, in loca delêrtioraièlcgaflèt.
alteràm prætereahæréiiniineècleltarn inuexit, quima* Csterum ne vtnrffq; hajefis. dogma nos ommnùlateat,
lit es eins ipfiuS noràné appellant • alijiO re fi» Ydcant |lntcllrgendumeft,oPtmümS Ennomij Aetium Syrum | f e « h
Anotruanorum. QnjaimméVnorànf.iftnmEunommm [primumimentoremfuiffe,Æruifleqlue,film^pamdif-
. .r .. j;..;«„rr>kooMfmaris lana-; fimilemefle .crcatumeflè.&ex'nihilo vti Anus vult]
Xctisni.. mm '
primum' aufum efle afierefe , diuiuumbaptifmatis laua-
crum vftica immerfioUe debere peragi: ficque tradition
nem ab Apoftolotumtemporibusad hocvfquetempus
obferuatam violafle: quirtetiam difeiplinam viuendi diuerfam
ab ecclefiae diici'p'linf’inuenifle , quasipfafeueri-
iate & exquifita obleruationenouitatem dodtrins obte- ,
geret. Magnus quidemetac verborum artifexicertandi-
qUe& tatiocinandi ftudio vebementer deledfeabaturjqua
les e(fe complures eiufdem hxrefis fe&atores licet anim-
aduertete.Nam nequepfatn alicuius vitam, neqj mores,
neque benignitatem in egentes tantumlaudat, nifiipforum
faueat opipiooiquantum', fi litigiofus in difputan-
d o , arqUe adebratiocinationib. videatur fuperi.qres<fer-
re. Talisemm, praeter caeterospius exiftimatur.' Ac vetius
credoCvti etiSm ati js videtuf);dieunt hi, qui tradut,Theo-
phroniumCappad'ocem & Eutychiurti iftiusledtaefauto-
res, cum te m po ri b u s I m per at o r is qui.ptoxime (Uccefie-
rat,fe ab E’unomiodiuifitTent , nonntrlla cum iri zfojs E ii-
nomij'decretis^ tUmin (aero baptifmate nouare ccepifle,
non in trinitatem ,• fed in niottem Ghrifti baptizdndum
efle aflcrehtesiEunomixrm autem nihil in hac re nouafle,
(ed de ea idem ab initio quod Aiius (cnlifle, inqj ilia fen-
ten tiapermaqfilic.^Qui firoulatq; epifcopusGyzici fa€tus
eft,d fuisipfius clericis aepufatum efie,quod nou? dotSrri-
nx author e*nferat. Quo quidem tempore Eudoxium,
fed s' Ariana: Confiatttinopoliaptrflitcm, ei accerfito fe-
ciffepoteftatem , dereligibnis dodrinaapudpopulum
. poncionan'di. Vetum cumnihH indodrina prthodoxo-
- rumimprobafler, Eudoxium cum hrortatum effe, vt redi*-
i ret Gyzicum: d ix ifie vetb'Eunomium, (e nolle inpoftetfi
verlati cum his, qposhabefecfu(pc£tos, atque baiirefuif-
(ecaufa'm j cur feab Arianis (egregaflet,fimulafle:eum
rcuerafe abilfisproptereafepatafl'e^quod Aetimnfuum
ii mile mefiè ,crcatumeflè,& ex nihil o ( vri Arips vult)
coüftare. Cuius dogmatis fautores, Aetiani ypcabatitur.
Verum ( vti fupra.cumde impelio Gonftantrj differeba-
tnus, didum eftjeum alij filium patri confubftantialem,
alij fubftantia fimile eflè aflèuerarëntt & illis,penes quos
id temporis imperium erat, fimilem patri dicendum, vri .
Concilium Ariminenfe decreuerat, vifum efièt .* Aetius I
quidem, vtpote blafphemiam in D-eum loeutus , ' exilio i
condémnatus eft ; hsrefisqueexcogitataab eo , interea
temporis quodammodoextinda,propterea quod neque |
ÈunómiuVdeéa', neque alius quilpiamdoduslibërè dif- Eünomüj
ferere aufuseft. At veroBuhomius, vt primum ecclefi*
Gyzieenfis proEleufio epifeopus conftitutus eft,non am1- ;r^nbua-1
pliusOtnninopottiitquiefeefe : fedapud pcfpulum c o n ^ or-
ciönatb & oP*n*0nem'^:ec;'j niedium denuo adducere jÉunomia
ceepit.ltaque homines, v tifspefierifolec,oblitieiusqui: ni*
pritfijiin liane hsrefin inuenerat, éius fedatores Euno-
mianos'ideoappelkibant, quod Eunomius cam renoiia-
rc Scmaiorecum audacia , quarn qui illam m initio tra-
didiftet, ftabilire laborauit.
Qua Gregorius theologm de Apollinarto & BunomioMqtiadamad
HecUriumfcribatepiJtola: &rquod pbilofiphtdfnonacho-
rum qui illo tempore vixerunt^eorum harejifreftinfta
eh, nam Orientempropemodum vmuerfumr
ijlffrum duo-rum htrejis per-
uadebat.
C A P V T X X V I I ;
POrró Eunomium eadem cum Aetio fenfiflbVnecefla-
rio fatendum eft.Etenim illdipfe Eunomius gloriatur
fe AetiqmhabuilTe niagiftrum . quod quidem libéréfe-
penumera
Euaon11
I Aenj «W
.p-aluS’
|Mäiaö|||
3e Eu»
ftimoniu.
ApolHna"
tilts- I
Apollibs
hçrcfis
V a l e n t . E t V a l e n s . • E c c lïjia jh c * , Ltb. V I .
penumero in fuis ipfius fetiptis tëftificatur. Gregorius aureniNazianzeniisepifcopus,
in epiflola quadam ad Ne-
darium eo tempore epifcopuui Conftantinopolitantim,
Apollinarium infimulat his verbis : Malohoc, quodvelut
grentio noftro continetur, Eunomius Jicet magnum fit , non tamen
contents ett: fed.danmi loco duett,fin on o nines in edndem fecum
perniciem rapiat. Atque ijla quidem funtforpajfealiquu ex parte
ferenda. Std tnterecclefucalamitatesea omnium plané acerbip-
maett,quod Apollinarifl&fuam doclrinam tant libéré & audacter
in vulgus ejferre permittantur. Qui quidem , nefcio quomodo,
tuopermijfu,parent nobifcum libertatemfebiconuentus agenda corn-
pararunt. Et quanquam tu Dei gratia adiutus, in dtutnU myfte-
rijs adeo cumulate érudit us es, vt nonfolum caufam Dei verbiaccu-
rate agere nor is, verum etiam omnia ea auAob hareticis contrafa-
namfidem acute excogitatafunt ,pleneperjpexeris : tamen nonfue-
ritfortaJfeincommodum,vttuaamplitudo permeam tenuitatem
cert tor fiat, hbellum quondam Apollinarij tnmeasmanus venijfe ,
in quo ompia qua ad barettcam ptauitatem ftabiliendam pertinent,
breutterpercurrit. Nam in eo afleueranter affirmât,quod in
oeconomia incarnatiom vntgenitiDeifilij non effetcaro ad noftram
naturam reparandam aliunde affumpta, fed quod ab atermtate
carnea ilia naturd tnfilio Dei ineffet ; Atque quo banc ab fu r dam
optntonemconfirmée,fententiam qttandam Euangelij, quant male
interpretative^, profert, qua it a febabet :NerHo afeendit in
coelum, nifi qui defcenditde coelo, filius bominis. Sic, vtpriuf-
quamdependent, filius bominis fu e r it, defcenderitque eandem
fecum adferens car nem, quarn iamtn coelo hllbebat, aternam fet-
| licet & Confubftantialem'. Citât porro quandam Apofioli fenten-
Ctr‘ y* i tiam: Quodfecundus homo deçoelo. Deinde ajftrtt , bomtnem ilium
qui de coelo venerit, ntentem non habere, fed deitdtem vnigeniti
mentis naturam fuppleuiffe , & in bominis coagmentatione terr
tiam partem ad an tmam & corpus ( qtia in eo, vt bumanafert na-
tura , inerant) adiunftam effe : quippe mens in illo ntm.erat, fed
Deusverbumeius locum fupplebat. Neque hac ahfurda doftrtna
contentufdcquieuit : fed,quod eft omnium maxime pefitferum, i-
pfum vnigenitam Dei filium, iudicem vniuerfitatis, authorem vita
, & mortis eitetforem, mortalem effe affirmauit, inque fua ipfius
diuinttatepaffum effe 1 & triduo illo quo corpus mortuum erat, di-
uinitafem quoque eiuipariter mortuam ejfe, & it ad patre denuo
ex morteexcitât am. Cætera autem quae his abfurdis opinionibus
aaiungit Gregorius, oracione perfequi longum
efiet.Itaque quid de t)eo fenferintAppliinariusEunomius
, 8c quomodo finguli ; quibus iftacuræfunt, ex his
quscommemorauimus. confiderent.Quod fi deciufmo-.
di rebus occuratiuserudiri-fccuminftituerint, ex feriptis
vel iftorum iplorum , vel aliorum plura de illis' conqui-
rant : quandoquidem mihi certe ea cum ad intelligendu,
. tunaadorationèexplicandum,nôfunttamfacilia.Quod
chos eius1 autem ifta dogmatanon prsualuerint, neque ad valde
batisjW multosTOanàriht,non modo caufis quasfuprapercenfui-
' rïuîi’nC' mus » fed etiam monachis eiüs starisin primis aferibi de-
priu.i e- j jjel: quQtquot in Syria, Cappadocia & tegionibus
circumiacentibus vitam colebant monafticam, dodri-
n s Concilij Nicæni mordicus adhsfere. N amparumab--
erat quin tota ilia regio à Cilicia ad Phoenices v j'que (eda .
Apollinarij : Eunomij autem, à Cilieibus& mdnte Tau-
road Hellefpontpm ferè & Conftantinopolim.j infeda
fuifiet. Vterque enimgentes turn quibulcum verfaban-
tu t , turnvicinas , facile ad fuas opmiones perduxetunt.
At vëro idem fere iftis aceidit,quod ante Arianis àccide-
rat. Nampopulusin hifee regionibus mdnachos-quos
diximusy propter virtntem & rede/fada magnopep? ad-
miratus,eos verè de fide (entire crcdebat:& qui alitet (en-
tirent,illos, vtpote dodrinis adultcrinis corruptos, ,
deteftabatuc;u;on aliter fane atq* Ægyptij, qui
monacbornm fuorum dodtinam (e-
cuti:, Arianis ftrenue rc - •
ftiterunt.
Vide Nie.
mêÊkêi
Monâ-
chi Ægy-
•Bcous-
Theonas,
! G
, Cyprès.
Hélles.
me obfti-
tiffc.
Monachonim;
v«crum
Tanftaau
tlioiitas.
Bibliotb. Vet.Patr.T0m.1) .P a rs .i. ,
De virisfanftis qui in AEgypto id temporisflorueruut: fcilicet
loanne, Ore, Ammone, Beno, Tbeona, Copretello,
Elia, Apelld, ifidoro, Serapione, Diofcd*■
! . 4 ■ r o ,& Eulogió. ■
C A P V T X X V IÜ .
ÏAmlqyidem fe offertoccafio, vt epru qui iti brbe Chri-
ftiano fe vies mpnafticsid temporis dedebant, méiio-
nemfaciam: totqueex illorum numero pëcfequaVi quot
pro virili mea parte potero. Nam cd'xt^s (andiffimorum
virorum copiam efrudit plane maximami In ijsautem
quosin ^g yp to floruifie cognonimus,Ioannes facile primas
tenebat:cuiDeus non minus quam atitiquisp^pbe- ____
tis , resfuturas, alijsque hpminibus obfcuras patefecit: ptij cclc-B
largitusquqefteietiam facultateinmedendi illis j quosybnorcs.
perturbationès cotporis & morbiinfanabilesdiuexabär..»/10^1“^
Ij[uicaddoÖrem,quiabineunte adolefcehtiainfolitü*' ^ nac |
dine statem degerat j aflidue Efeiim hymnis celebrans.
Vixit herbis Scradicibus quibu(Ham : aquam^ ficubire-
perit, bibir. Vbiautem grandis Uatu fadus eft, iuflu di-
uinoin Thebaidem fraiislatusi plurirais pnefuit mona-
fterijs. Neque etiam ipfe faeultatis diuinaedendimira-
cula expers fuit. näiii precibus folum morbos & demones
eXp’nlit.Qm licet literarum ignafus; libris tamen non
eguitad recordationem;(ed quicquidmentecompTede-
batur, illud nulla delete poterat obliuio. Inea etiamor-
bis terrarum parte Ammon monafticum vita: gemis ex- ‘Ammon.®
colebat. Ifte Tabenniofitis prjfuit, tnaque circiter mii-
liababuit difcipulorum.Item Benus & Theonas cbhuc-]
tus rexere mofiachorum * viri diuina prifeierttia dc pro-
phétia re,pleti. T raditur Quidem, Theonatri dodrinä: JE-■'
gyptiotum Grjecorum & La.tinorum pecitum fuid e , Sc
adtrigintaannoruröfpacium filentiumeXercuiflè: Bepür
autemaneminevriquam vifum velitä arfifiè, vel mrafle,
vel mentitum eflè» vel temerärium, leuéaut abiedum
verbum dixifle. EodenUemporefuèreCoprcs, Helles,
& Elias. Ferunt C op rsa Deotributumellè , vt igröta-
tiones & morbos variosfanaret, & imperaret daunoni-
bus : Hellen autem a puero ferè in difciplina n)onaflica
iHttitutum,plurimaedidifle tniracula.vfiCjytignemgefta-
retinfinu, & veftem nori Vreret.quarevnamonachos,
quivnacumeodegebantVcatem, magnopere a i iljura
imitandum incitatos eflerpuEfertim cum ad piam cius viuendi
rationem,diuinam miraculorumcdendorum-vim
adiundam cernerent. Per Üein tempus Elias, non Jonge
ab Antinopoli vitam egit monafticam,cum iam decem
efletSe centum annos natus : ante quod tempus (olus ad
(eptuagintaannos folitudinem incoluiflè dicitur. Et qua-
quam state adeo prbueda erat, non tamen ieiünijs & (è-
ueraviuendi difciplina fe exercere deftitit. Inter ïftositem
Appelles tum percelebris fuit .-qui in monafterijs iEg^pti
.circa Achorin plurimaedidit miracula, lftum,cumin o-
perefabrilireneretur oceupätus , ('hanc namque artèm
profitebatur jfpedrumdsmonis nodu * habitu mulieris
formqfs, quam continens eilet, rentare ecepit. Qui ferró
quodiam poIiebat,ex igni'extr^dó, dsinonis facieru ex-
uflit:dsnmn auté cum fremitu & eiulatione aufugit. Per
id temporis inter monachosiong^illuftriflïitii patres e-
rät, Ifidorus, Serapion, & Diqfcorus. lfidorus mönafte- :ICdorus.
rium vndiq» cinxit muro.‘& fedulö prouidit^ne quifquam
eofiiiii qui intus eraftt, egrederetur, res tarnen omnes ha-
beret ad vitam neceflarias. Serapion prope Arfenoitcm
vitam egir,&moflachis circiter decem m illibusprsfuit:
quos omnes (idnftituit j vt proprijs laboribus res necef-
farias tuqa pärarent fib i, turn alijs eg^ntibus fuppcdica-
rent. -Tempore vero.ccftatismercede condudi jlolebant
fruges 4emetere,indudi ifatis fruraenti S^fibi repqnebac,
&alijsmpnachisimpeftiebantur. t)i,Q|c0 ro autem non Diofcor*.
plures quam centum fiicre in difeiplinam tradici. Qui
cum eflèt presbyter, f^cerdotio fumma cüm diligentia p-
funduseft: inque eos qui ad facra accede bant myftena,
accufatèinquifiuit, &èxqüifitum de illisexercuitiudicium:
adeóvt^:nifi-tnenteante perpurgata, &tpulliusad-
M l f l M g ' mififi
A p elles.
ScrapioD.
Oó 5