j f f f S.PetriChryjologi . *
uit,fouit,& vt faluti traderet, ipftttn vfquc ad Medicam
falubri exultatioiic pcrduxit, vt fiait dixit Apoftolus ;
Quemadmodum regitduit peccatum in mortem, it A gratia regnet
in vi&m &ternam,per lefutii Chriflum Dominum noftrum, Gra-
i tia in vitam'p'cCcatùm régnât in lûbçtèm.Rcéta fides non
mortem,nonintfcritumhdrhinis,àùthbriDeo, députât,
fed fâlutèm.Mors fithominis,fitpeccati, vt vitacreata,
& redditafoluni èredatur cfïè per Chriftum.
I» verba eiufdem,Qmdergo dicemusipermanebintus
fr m peccato , vt gratia ab tindet,&
c.
S E R M O C X III.
BEatüs Apoftolus quandointerf ogat, quandomani-
fcftapérqüirit , cos Viàëlicfct obiurgat 8c iftcrepat,
qvieloquiadiuinafUa interpretatione corrumpunt, 8c
inde con cipi untfuffragiacrimin u m, vndeaflumere de-
buerantdocumentavirtutttm. Sicenitti hodiecoepit:
OtMergo dicemusi Permanebimus inpeccato,vt gratia abundet ? |
Superius dixerat,fratres ; Vbi abundauit peCCatum,fu-1
perabundauit & gratia : & idéo ita exorfus eft, ac pro illo
diilino & fihgulàri magifterio,imperitis fe velutinterro-
gatiottc participât: vt qua: funt prudentiæ cxleftis plena
eruditionerefpondeat.Si cnim ibi abundauit peccatum,
fuperabundâuit & gratiâ.£«iâ ergodicemus ? Permanebimus
inpeccato,vt gratia abundet? Si pronà eft delinqué tibus pic-
tas,fi gratiacbpiofapeccantibus,, fi iniuftis arnica largi-
tas eft diufnà, cenà/îfiiturabonalnalis'præfentibus ac-
quirunturiquid nobis vir*itum iterarduum,quiddurus
obtinendæiu ftitiæ labor, quid inter malos iugis feruan-
dz innocent!* éruciatus? Augcanturhumana facinora,
vtbonitas czleftis exuberet : ficiamus malavt dixit,vt
veniant-boria : permaneàmttsin peccato,vtgratiaabun-
<lêt. Adhæcfratres,idem qui interrogatApoftolus,ipfe
répondit : Abfit.Qtuenimmomifumu$pec(aio,quomodo ad-
hueviuemus initio? Cùm diçit,abfit,'taliterintelligcntiam
infipientium execratus eft & icnfum : liquidem niedicus
nonvulnéri,fed Cur* prbficit & falütimécputrèdini ,nec
■mortis, fed foil congâudet file fankati: ita &Deus,qui
pro magnitudine vulneris adhibuit magnitudinem, vi-
gorerfiq; medicine : &hetpeccato,fèdhominilargitus
eftgratianfjnec ad1httltiplicahda,fed id delenda deliéta
i iimbreift fusé pietads efffidit?Nemo, nemo % de zgritu-
dinegratukcur,Vtvdlitin vulnerè permanerei Ingratus
medico,inmvicus eft curz, qui temper Curàri*ftuat,riec
' Vn quâm défi derat hic fanari ,& i ta D ci grâtiam fuis cupit
exuberàrc peccatiSjVtfibi cûpiat peccat&cumulari. Mi-
-fer,qui tali votoreus elle contenditpcr veniam.Fugicnj-
«da f^ât^,dementia ifta eft,fugienda:qùæ etiam pofttu-'
râm captiiiatenctur ambre morbbrumirecidiüàtfhimle-,
thâlis eft faepiu^ægritudo. Quodautem dixit : Qui trim !
mortuifumuspcccato. .Prsefentis teinporis loquitur hiefi-
*■ ,gurara : quiamortuosnos dixit elle pêccato, nori nobis
ïamintbto mortuum dixitefl'epeccàtum : quia & fipcc-1
• catum ipfum âdü operis fanâris &fidelibus eft defundü,
viuit tamen,&?idhucin nôftram defaeuit m'ortc: tune au-
tem peccatumipfüin morieturinnobis,cùm cojrruptibi-
„ 4é hocindueritineorrliptionem,&mortalehocinduerit
ïmmortalitatem,Bçfa6tüs fuerit fermo qui fcriptuseftrv-
eft mors aculeustuüàî vbi eft inferne vidtoriaf ua? A-
euleusautcmmortispeccatumeftiviuitâutem peccatdv
qui eius,ficutin conlêquen|ibus dicit, cpncupifcentijs
tarnulâcur,&ftimulismiferândus'inferuit, quiobfecun-
datvitïjS,qui dimifiibtts infoelici & continua captiuita-
‘ tcfiiccumbitiqui quod dclidîeft, ë’ffe aùtumat lioc na-
tiiræ:& mofbo,qui eft accidens,vtiturvelut opéré &-be-
: neficidcôhditÔçis. Etideoadarguendum tâlium igno-
; êafitiam addidit,djcens : Annefciiisjuta quicunquein Ghri-
’ flbltefubaptizjitifunmjn morteipjiusbapti^atifumtui Confi-
| pulfi eriim futrlnsilltper baptifmum in mortem. Audiant fide-
les,&intelhgant, guemadmodura tnduana Dominile-
’ pultufa tritia demerlione figurâtur in baptifino:& ïçfu,r-
! rëxiflè ci»n Chnftp: -gdkreedum corpore^yitg-iamëquitate
congaudeàntmçquc torus homo virtutum doffii*
cilium,quireceptatulum fueratante vitiorum. Vtficut ,
dixït,quémodo Chriftusfunexit amortttùpergloriampatrislïta I
& nosinnouitaievittedmbulemus. Cbriftusquicquidfuarû '
virtutum eft refert ad glotiapafris: &liomo,cuius fuum |
nihil eïtjfibi vendicarë, qubd per Chriftuin rëfiirrexifce-
laborat. Qüod au tern dixit : In nouitate vita ambulemiu. !
Quæ fuperiusdiximuS,.i:lla,confifmat : vt fi needum hoc
corpore,vita tarnpn iamtotusiminutatilsincedaf.intel-
ligat fe,&dominétür elemëntis,qui ëîementis'hadtenüS
perighoràntiarti féruiébatdaf^âtür füä perglbViam, qui
prius tutpiterfurabâturaliéna : &qüicarius‘êxercebat
illicita,contcmnât etiam licentias corporales-"^ & qui in-
nocentiam haétenus impie moliebatur extinguere, pro
innocentiâgloriofîus iptfe nioriatur.Et qiiid plura ; Si éx
vetere hominciam fioiiuseffeétqsfcft, vitiôrô gürgiteni
in fôntem cpmmutet ipfe Virtutum, vfque ad finem aùté
l'edtionis hoc ingerit B. Apoftolus,hoc demonftràtVillUni
pofle cum Chriftoviüèrë, ilium regrtàre çum'Chrifto*
qui refurgéiitis Chrifti innoçentiàra fèqüitur, ihritatür
V'icamjimplcrè nititui lamftiratemjcùm dicit : VÏdefirua-*
turmpuspeecati. Deftruatur,frâtres,a6tu,non fiibftântiai
opéré,non figura: duia peccato, non Deb vulthomindn
pefl're,qni ait :Exifliïnafè vbsmortttosejfe peccato : viuereàutem
Deo. Et fupernaî libertàtijfratïes^rcftituërè hominein rota
pietate contendit,qui dicit: Noir fegnet peccatum irt vefiro
mortalicorpore. Etiteriim: Peccatum vobis no domitietur. Non
dixit,non veniat ad yos: non dixit,non prouocetinon th*
tiiletz'fed non regnet,non dôminetür, cohfligat âd vin*
céntis gloriam,dimicet & décidât ad triumphum yîaô*
ris:& tandem fedoleatimpiàpeccatidpmiùatio a féru is
quondam fuis tot,a feçùritate cälcari, 8c crudefis tyran-
nus ingemifeat fubiedtum fe'fuorum pedibus captiuo-
rum : &ad eorum«riumphum,de quibüs diu triumpha*
uerat fe veteranus hoftis peroenlfTedeplbreti " '
Inverbaemfdem: P^pauitfïus,quia nonfumusfublè-
,gejedßb gratia, &c%
V -S E R M O GXlVi .
Sïctïtperegrinantiredimsad propria dülcîsfemper &
charus eft,& Ver riaculæ dômiis vëftibUla funr gratio-
fàpoft tempus i itâmihi poft inceruallafèrmonis adA-
poftolicarum fèriëm'le&ionuni fuautor eft recurfus. Si-
quidem à propOfîtb dicendi ordine, & continuo tramite
loquendi di feeder e nos fepè neceflîtâs religiofa compel*
lit:quia lie dobtrinæ ordo moderandus eft, vt non modo
aliudimpediatur ex alio. * Vhde quid hodie B.Apofto-
lus dixerit,audi£haus:' Qftid érgoait: Peccauimw,quia non
fumns fub lege,fedfub gratis? Abfit. Hæc interrogatio,fratres,
eorurnàrgUît imperitiam, qui legis:c5bhfiretudine oapti-
ùati, gratiae bèneficionëfciuntfèntire virtutes :*& quos
præceptorum legalium feries prodidit'Cpntîimaces, eôs
ioia muherum commodâ, & fcftiuitatum pompa obfcr-
uationibüs vanis fecit&reddidit obftinatos. Et cùm legem
tempus exçlufèrk, quid cultor legis â lege facietab-
dicatus?Iudaee quid habes quod non perdidifti:'Si autfem
perdidifti,quid gloriaris quafi non perdideris ?* Vbi eft
templum,vbieftiaceidos,vbifacrim:ium,vbiincenfum,
vbi purifieatibnes-tuæ ; vbi folerinitâ^um tuarum non 0-
mittenda denotioîSed vt fis Iudæus memo circumcidè-
ris,quiabonis omnib• abfcrflus es fupradi«5tis. Scriptum
eft enim jMalediëtus olfinîsqui lion permanforitin bin*
nibks quæ feripra funtin libîb lfegis.Si màledidus eft qui
ïn vno offenderit,quoties malediétus eft,qui nihil ex o-
mnibus probabkùréfteciiïè ? Peccauimw, ait,quia non fu-
musfüb lege,fedfub grattai A c fi dicéret fratrcs:Pe ccauimus,
qüia m'crîçânon perftianfimqs iam fànati ? Peccauimus,
•quiaignera,ferrura, mcdicamentareliquimus iameura-
ti?Intelix arger, qui poft curam non vult Curare tormen-
cumÆc quid plura,fratres?Nunquam cnrat,qui infirma-
tis quænt & expebtàt arbitrium . Nam cùm ex humore
•frigido femper ignis fuccenditur in Corpore, &c rigor nimius
7 4 7
niralibertés früófcuin poen* &confufionemnobisintu-
lit non fer'endam,fieüt dicit ï ^uemetimfruftuthhabuiftif
tune in his,cfu<t nunc érubèfcitüinam finis illorum mors ejl. Efece
miusdum membra Vexât &concutit,acriüs ipfe efficit ôc
'éigrtitincèndiüm \ itiîëgrôtusàd aügêhdàhi Hammam
rtmé fuis femper æftuat &ànKclatinvèhis y, dàrifibi a-
qdath frigidàm impatienter expeftat, n'efciéns quod tûç
Caibr Cal ore rcftingüicür-, frigore nutritUr inCendmm,
Lex ergo dum hominis iemp'er expert| . & fiiftinçt yq^
hintatem, nec câmenhbmo pCccati ^rçinâpræpéditus
fufficere legalibüspr*ùalct obedirc îrf^ndî^is; cùltbrem
fuurii lex non abfolüit à pfecCativincÜlo , fed criminé
præ,uarîcàtibnis bbligat.Et idep âddidit,dicens : Nefcitis
quodeuiexhibuißiiyosjeruos aàobediéndum, [etûi efiisem cui
obediftisfmepeccatiad mortem,[tueobeditionisadviiami Qujd
eft, fràtres, quod cùrn delegé lbquérfemùr j hotninem
prodidit femum fùifTe pëccati î Siuepéccatï,ait,^admortejn,
[lueweditionisadvitam. Quiafuperius dixerat, peccatum
Vobis non doininetùr : nônfcnim éftiisftjb legé, fed fub
gratiai Q^i ^rgà füb lege fitnt peccati., :;deprimùntür &
incuruahtürirnperiomecpoterüht mifèridé peccâti tur-
piflima feruitute,nifi gratia manütnittente liberari. Grattas
autem ago
quaiifermânümittit , ecce quali praemip honbr<^ illam
diabbiüsferüitutèm : vt morsfimul & vitâm finiat,&in-
chofetpcênam, &qu i C h rifto féru iunt j fratres, illüfa
inorte curti ftipendijsj fàn(£titàtis’pcrpetuanl transferuh-
tur ad viram:finis:ehim Çhrifti non fufeipit finem : quia
üoninterficit hoininém finis iftë,fcdperficic.
PÔftéâqüjm Dauidicâhi citnaram fpiritualis intelli-
gelij ad fiifcitaiidos fenfus veftrosprincipia mëtuenda
præbliimüs : àd Âpoftçlicum mâgiftériiim înbx crg«di<li-
jrlus efrereméandum, vt tripartitus brdo fèrmbhis Ec-
clefiaftiçàe doëtrin* faliitiferam tcncâf,&præbëacdifci-
plinam.Nam &caiilileiiaà-cohtinuö laboré relaxai ani-
moî,& EUangèlica âuthotitas mentes tepàrât 8c ëxfufci-
itat âd labbre<m>& Âpoftolicus vigdr tramite redto remo-
ùeri,& riôftros non finit fènfus feuagarûHahcbçati ^po-
ftoli per Ordinetrbfeqiii hbdiè Éëpèrimiis lêjftibhëm j. An
ignoratis,fratres,incquit,fcientibüsenïmlegem loquof, quia lex
dominâthomini quanto tempore viUit. JEtindudt fimilitu-
dihem. N/w ÿu&fub vïroeflmulier,viuente viro,alligata éflle-
git, quàfi qui-congaudeat hominem feruum fûifle pte-
cati? Abfit. Çtatias agit,no quiaàntè ferui fuiraiis domi-
nitâ crudélisjfed quia ei iam nô fumüsfiibiu'gâti, ficüt ex.
fcquenfibùs idipfum'manifeftat expreffius,dicehs:0^/^,
diflis autem exxorde in eamformam doârina, 'in qjidm tfa.diti
eftis-Mefati autem a péccdtpfauifa&i eflisiufittia. Obaudiiiiittiis^
fratres,beneficiovocantis,nbn nbftror quîa.capti-,
tn ijto,ijucc nu/it* w uvijm te. /mrrt juin ,uvi irtyi* y.»
In verba eiufdem,Àn ignoratis,fratres,fcientïbus •
enim legem loquor,&c.
S i R M o CXV.
gcntisepledro, &modulatione tangentes, amicos
vëftrosAç corda permulfimusrintonantis quoque Ëuan>
ilific teiiehamnr arbitrio. Qbdudifliêautem yx torde in eam
formantdoürina.ln quam?InEuangclïj neinpe : vbi nouo
libêrtatis genere non eft omifla fëruitus,|ed mutatâ:quia
meüoreft deuotàfamulatioquam vaga Scpræfumptâ
libertasjSeruifatiießis M B U B I P I W iußtiat M H*,H*efcnwns,'cfcruîcus,ttattes, fratres,non non
\ff:fiMmmanamfrmtvira%filaUe!tiUgivm,ignurri-
obligat 0bliBitVcdabfoluit:fedabfoluitmonônerat,non6nerat,Tcdhonorài,', fed honorât, .ab(abftergit Urgit j lu'Mcvirt.utnte viro,rocaUturadultira,vocatmuraauutra, jijmm fififtrutumaliovm:vwm o m .
fiauttm
mSKks____ ferüituos tnacuiam,i___hon inutin^innrir. Onid Quid hîcropb hîcrQganôndiui-riondiui- !; mcrtumfuerit mcrtuusfumtvire'mMuuellaUrt,vif eiwfiTutàefl^
vm.Videas,fimcs,bei
ntimeft vbifcruituspeliitur’feruitute, vbifùgatur cô- tl Apoftofi magnum cæléftis magifterij dobuméritum,
ditionc conditio,vbi iUbrs morte moritur, vbi perditio I quemadmo^m legk tempbrâ legalibus tefhmbnqs afl
oerditione fanaturi & vt probe ac breniterdicatur ., vbi'pferit pr*tc^jfre#o^qileeiusprærbgatiü^
fora aduerfitas ipfius aduerfitatis mucrone profternitiir? ; itfgij pxinaniuit exemplö?Et memo lex carnah cqniügio
O uod aütem dixit : Humanumdtcopr opter ïnfirmïtatem, c f - ■ çompâratur, qup non obänuit cum fynagogafpmtuale
mfvedra-(icutenim exbibuifiis membra veflraferuire imrriundi- | co#tftium\ Nam cum açcepjfleteam ad obferuantiani
j dirêiplinoe?ad f a r i d t i g e m i n i ^ , adatignae-
«ùiüditiain fanâiiicationem. Magnitudinem pietatisn- tumpudoris,âdcüftodiamcaftitâtis,adfiipcrnithalami
utretttjntmnjanciijiiaiww"-, r ...
ftendit, cum Euangelicam doôttinam ad tamhumiiia 8c
penè verecundadeponitexempla,. vt fMÀitari tantum,|
quantum immundui*iquantumini<)uitati,duftitia: taikç.
mm inipónat St imperet feruituti. Abfutda, fratres,at*
que indecensvidetur.comparatio,- quæ tantum glotiaTj;
quantum turpitudini hominem cUpit elfe fubiedum,,
fedvnhamveltauturo. Et quando tantum Deo, quantum
tam humilia &. facriim.reuerëndumfluefeçretum,mylticaèi thon
mundb,quando' t a n t u m t e r t s , q u î -
d o tantum vittuti, quantum vitijs fwgilitashumanatamulaturîTotus
homo mifer iicéatm deditur, fie rébus
præfentibus occupatur.vt nihil in fe, quodfuturævitæ,
quod diuinis bonis deferniat, derehnqnat. Jllecebne
temporalis vint beatqs Apoftolus vno fermonè humanis
cofcientijs côuehienter aptauit ,Conueniènterêxpreffit,
vttantavitalipondeteiuftiti^voluntate pufliati* ac
muridiciæ humana membrafçruianti quanta vehemen-
tia deméntj'à^ue,turpitudini,vittjfqife de.detunt.Parua
aut fortè nülla exigit,qui cupit depit^ propnetate cobcedere:
8cadimitêxcufetipnem,quipoiGbtbafibi,8cvh
tara proecipit,vtrêpebfatidebCre promaxbnjs. Dacrgo
homo Deo tantum , quantum cum, vitijlque tributiti:
Et quideft, quod ante vitijs, nonDeo dcbïas teipfum,
quod à te Deus tub tantum vtique âmore perquiiit|
luumlibtratiàf Amptruipeccati
nuacfçiWiuftitii.PerApbftolumec.eefucceditlet-
uitus feruttuti: contutnax tu nunc tebipustme libertatis
oftènde i peccatumteantetnentiebatutlibei;Um,quetn
' tenebat mifeiandè captiuuiô | mincgratiatevocatfer-
Uum,quetn vt vere faceret elfe libcrurniDei îpfiusadoptauinnfilmmdmpletieftergöChriftifentenna.
quadtv
eit, Qui vult elle Domitius,fit feruusv ^peMuecfct.
mtuyquædominatiônem gênera ffenTpitétnatnviÆllaetunl
puauilb,au I.U11WUUUH ».tllLXIcxixq
tfacrinn, reuerendumaue feçrctum, ad myfticaôi thori
cceleftisvnitatêm,repetitin eatotius îneretricatiohis il-
luuiem.Occurrit enim tanto viro,id eft legi,n^n compta
%ibribus?non motiilibus omaça virtUt^m, non inceflu
!|rauis,rionvereillqflamCoAfir0naiis verécuridi* oper-
tavelamcnto : fed lafciùa ^oculis} - fblüta greffibus,pr*-
üentadlèccbfiSj&totâaolis & fimùlàtionib.us perfuca-
ca.Quam cùm vit tantus Vifâm iùftâ iiidigfiatiôné defpi-
ceret,& eam procülà fiia focietatëprof ellërét, àtquë to- i
■ toexècraretur iiidicio grauitatis ^ illâ.nèç dëfpcëta cru-
büif,necc0nteroptafècorrexit,nec'rèfipüit, fierepulfai
fed rota præceps ad idôlorùm lùpanàAp. Conüo'lauiti &
malùit fubiréfornipariortisin^iatti^ âtqùe àdültëri\
crimën înc^irrere, quàm male plâciti habitüs ttftpitudi-
nem non hâbere. Vnde&meritb eam béâtus^rophétà
i déplorât,dicéns: Quomodo fri&a eft merètrix cioitas fi*
défis Sion?Cùilas adulterrà qubquë Ez^hiêlfanëtus to-
to penè volumine pefferibit. HinCèftîfratrësjquod cùm
ih EaangeÜo;^S,<^bis^D:6âQribiilIé^sâpudp'o'ihi-
num ifta accüfaretur adultéra, atterrit faciem fiiâm Do-
minusÿSc dcclihauitiii térfam: ne crimën cërnfcret quod
puniret : & maluit,fratres,iripuluere fenbere venram,|
qttam date incarne fenténtiam* Haqc ApoftolusadulterainadChrifliriititurreuocafecOnfbrtium,
neepatitur
priftini lapfus timoré tardâriv quæ vittentè viro merito
extitit adultéra,quia fuit cum alio Virô', nun c Veto non
deferit legem,qu* âd legisrccùrrit auiftorem : fed mori-
tttrlfegi.le'^ibtf^d4iâàffen[teirti)s, vtviuat gratiæy ■ &
refttfgâtper vëniârïï,qu^: fuërât intèrempràÿ 8c moftifi-
cata per fcgem-Dertique cùm êaffi à mâritali iure défttn-
; 6to viro aflërâC abfoltttam, ipfairi J?oatts,nonviriini, in-
: feqaëntibus4éfuri4a:m éfîé téftâtttr * quiaôônlcXho- 1 mini, fed homo moritur légi,- neerriândat^m prztërit,