So&omeni Hiß or ix C o n s t A 'N T i v s .
A ! gàt^tün tretend & amplius. Cùm Alicen) epifeopi Oden. præuiderit. Nam res tnolcó fanè admirabiliores , quarr
à nobis iam commemoratæ, de eo accepimus;
Arhanafi* tjSppftu|areritjyCÀthanâfiuscondemnaremr,atque adeo ouæ fin t à r i obis enmmemoratæ,accepimùs :
noatus » omnino pellérccur Alexandria : atij quidem vel mecu, vel
..bsliisdç- fraude, veHgnoratione rerum geftarum indu&i, allen le-
fenditudf ■ runc: foli autenf) Dionyfius epifèopus Albæ quæeft vrbs
primaria Itaiiæ 8c Eulebius VerCellorum, quodeft oppidum
Liguriæ, epifcopus, & Paulinus epifcopus Treueris,
quæ perlpicuè teftificantur, eum rerum futurarum ha*
buiife fcientiam longé exquifitiffimam. Nam eo paélo
primo anno, cum Conftans adhuc in vita rnaneret,quan-
do Imperator Conftantius cogirabat eum graui aliquo
malo aificere, fuga capta; apud familiärem quendam la-
titauit : & longo temporeintra terræ receflùm,in quodam
oblcuro domicilio,quodaquaeantè fueratreceptacul:iu'n,
vitam egit, Quaeres omnibus incognita fuit,præterquam
ijs apud quos delitefcebat : &ancillæ, quæ tam fidelis vi-
debatur , vt fibi negotium ei adminiltraodi concredi-
tumhaberet. Cæterum cum vehementer laboraretur ab
Arianis, vti hominem viuumcaperent, ancilla donis &
& Rhödanus, & Lucifer contra vociferati funt : teftati-
c[ué, non oportëre Athanafium tam temerè condemnare.
Namfiillüdfieiët, malum non eo in locô acquieturu m,
(èd ad infidias dëcretis rebfcè vereq*, deDeo faneitis ftruen-
das, & ad fidem Concilij Nicæni eùertendam progreflù-
rumi arque ad has res pérficiendastum Imperatorem,tum
i Avianos,oronicüra&eogitatiöneincumbere. Atqitèifti, ^ » - . . , » v
Iquia tuçi libéré in concilio loçùri elïènt, addiçebantur j pollicitarionibusvteftcredibile, impulfa,eumiamindi-
i exilio, & Hilarnisvnà. Cauiam autem ConcihjMe.diola- catura erac. Verùm infidijs eorumàDeoillipræfignifica-
ni cogendi, quamipfi memorarant, verardfuiflè»euentus , tis’, aiièantedemigrauit,quameum poflènt comprehen-
Arinaini& rerum comprobauir. Namhaud itadiupbft Concilium | <}ere. Aneilla autem poenasdédit, vtpote quæ contra do-
& Scicaciç Arimini, &'âlterum Seleuciæ conuoçatum èft; quod y- j nunosfuqsmenritafuiflèt: qujetiameadere fugæfe ma-
2 7 trumqueres nouas rtiqliri contra décréta Goncilij Nicçni j daflent. Nam non leu e crimen illis qùi vèl excipcreat
ß* aggiëflumeft,quemadniodummoxdemohftrabo.. Athar| hofpirio Athanafium, vel oçcultarent, obieéfcabant qui-
j naiius verô quoniam perfuafumhabebat, fibr in palatio dem Ariarii: led tanquafft edidlis Imperatoris aduerfan-
, j Imperatoris pafatasTrifidias , ipfe neque ad Iraperarorem tes,&delinquentesquoqùeinrempubLin iudiëiutn vo-
! yeniïeanfuseft,neqjinrern fuam eflèexiftimauit. Iraque , cabant. Aliud prætcrea huic non diflimilé Athanafioaquæfint
quinque epifcopis Ægypti ad earn remdefëâis (çx quorü1 lioquoquèremporeacçîdilfe, audirioneaçcèpi, Etenim
Serapion nurner^ f ait SerapionThmùete'nfis,virtùmvicæinftitu-j cumtalidecaufa fugiensinÆgyptum, aduedb flumine
done îanétiffimu^ turn oratiohe difercus)éos adlmpera- Nüdnauigio fubue%eretur, & quidam de eius pro£eâ:io-
torem, iam turwPi ea impetij parte quæ ad folcm Occi- ne pcr indicés certiores faéti perfequerentur» eo eonfilio
dentém fpeélàt, ætatem dègentem j'mittit. Quibufcum j yjj cum comprehendetent : diuinitiis de illis. qui perlè-
vndmittit quoquetrès fua^cclefiæ presbytetos,quitum ! quebanturpræmonitus,hisqui vnà feciim nauigabante-
I Imperatoris gtatiam fibi réconcilient : tumad caiumnias nunciauit, iuflitque verfus Alexandriam reuerti. Acdum
I aduerfàriorum, fi opus fit, refpondeknt : tüm denique a- fecando iam flumine nauigat, infidiatores aduetfo flumi-
i lias res obeant, quas ecciefiæ & ipfi commodilfimasforè ne (ubuçâos prætergrellus, ad vrbem Alexandriam con*
animaduerterent. Non multoàutempbft,quàmilliAle- fügit,ibiquepropter^^populifrequentiam& multitudinc
Athanafi* xandria foluilfent,recepit Imperatoris literas, quæeum ad jgJum tutius laticau%Itaque his de rebus & alijs permul-
abImper, aulam vocabant. Quare&ipfe Athanafius, ôc populus tiS jquæfimiliterabe©præfignificabantur, èxGèndlibus
vocatus. ecciefiæ grauiterconturbatilunt, &ancipiti cura ac du-j aduerfiurijs fuis’, & Arianis,, in cri.men.falso vocatus eft,
. C bia diftraâi.. Nam neque Imperatori, qui opinionèm à qaàdeasperpræftjgiasmagieasconficeret.NamfAmaeft,
Atbânafiû a]ienam tueretur, morerifgerere tutum ; neque ei re- 1 quodam tempore,cùnvper plateas ciuitatis incederer.for-
r« jmp.** fiflere» extrapericulum elle exiftimarunt. Attamën Atha- j tefortuna coruum verfus eum volitantem crçciraflè : rur-
recepifle/ nafiuSmanfit Alexandriæ: & q u i literasattulerat,reinfe- bamque Gentilium caufa aftantem, eum tanquamprr
cérra Ar- 6fca reuertit. Sequend auté æftare alrér Imperatoris ;man-
rianorum dato cum magiftratibuseiufdemgentisapcedensadAtha-
c al um ni 5 na^um> ^ ë g it eum ex vrbe exirë, clerumque illius^eccle-
«robat Ba. fiægrauifetexagitauit. At cum primùtp populum eccle-
art jj4. fix caufa rnagnos fumere fpiritus, & ad bellum femftrue-
u. re viderét: ifte quoqj laborefréîftrà(ufcepro,inde dece flit.
Nonlongaverô temporislpario intermiflb, copiæ, quas
Legiones. L adni legion'es vocarit, ex reliqna Ægypto ôc JLibyailiè
accerfuntur. Atquefimul vtnunciatumeft, Athanafium
‘ in ëèclefia nomine Theonæ nuncupatao.ccultatum eflè,
præfe&us ordinum militarium accepti^iilidbus & Hilarius
(qui ImperatorisiulTuiam fccundo A ie ra t , vt hastes
maturaret) exinopinatp& téroporeiamimportuno, tu-
Athanaß** P^s Peneftr‘s ingrediuntur in ècclefiam: &cumVndique
jlmpcraro- conquifiuiflènt, Athanafium intus non offendtrunt.Nam
ris infidiis fertur, quod lîcutdiuinisindicijs admonitus, multa alia;
elapfus. quoque pericula læpe eifugerat, fie hanc eorum irruptionemàDeo
fibi præiignificatam habuit: &propterea illico
eccléfia egieflus eft, milites autem vernflè ad fores ec-
clefiæ : & perexiguo temporis momento poil eius abi-
turn iam dilapfo, laélum eft, vt eum comprehendere non
pdllent.
Vide Nie.
34’ l<9‘
T h tod L
Pliera eorum qu* hieferibuntur, error U redarguuntur à Bar onto anno
ty.HUm. Z7.
Socr. L t. ! Qubd multù modis ab Arianis cum effetpetitus infidiis Athanafius,
variapeficulàfibi d Deo,vtpote hommi dmïno,patefaâa vita-
unit : & qua granit er pofi eius dïfceffum à Geor-
gio affilât fuerint A Hgyptij.
Bar.,anno
VU
■ agi
•nnes A-
them.Ute-
C A P V T IX *
UlumRujf\ V f E q ^ p r o f e a à cuiquam dubitandum eft, quinifte
l.i.e.18. Ai ^ Iv irplané diuinus fuerir, verèque quod eilet futurum
ftigiatorem irrililTe : atque adeô ab illo poftulaflè, vt quid
ddcllTeccbruus, ipfis memorarer. Ilium autem leniterfub-
ridentem refpondillè, Cras: quod Latino fermone diem
proximéfequentem fignifiçat. Quare cùm iftànj.vocem
eraiferit, obnuuciat vobis, diem craffinü vobis.peracerbü
futurum, præmqnftrat enim, vobis mandatolmperatoris
prohibitü fore^ne veftrü diem feftum.,qui praxiraè féqui-
tur, cele.bretis. Quæ Athanafij prædiaiôiliqôfipfis vide-
returridicula. vera tarnen extitit; Nam die ctàftino litçræ
Imperatoris funt magiftratibus ciuitatis redditæ, quæ iu-
bebaftt, ne Gentilibus amplinspoteftas permitteretur vel
ad fana fua accedendi, vel coniuetos ritus & conuentus
celebrandi. Itaquefeftus dies, quitum for té incidit,isqi
Gefttilibus venerandusacmagnmGus/ublatuseft. Verùm,
quèd Athanafius dono prophetiæimbutuj fùedt,ifta,qui-
dem dixifle fat eft. Vbivero vei antè diôlum eft,manus
eorum qui adipfum comprehendendum veniflène, efFu-
gerat, clerus eius & populusecclefias aliquandiu tenue-,
runt; vfqueeonimirum,quoadprælesÆgypti, & præfe-
dlus militum eiufdem regionis, omnes qui ei obtempera-
banV, indeeijcerent; easque, illis qui Geprgium cupide
expeâ:abant,traderent. Hauditamulto poll venit Georgius
ipfe, & ecclefias fibi fubiecit: quippe qui multo vio-
lentius, quam modus (âcerdotum & confuetudo poftulat
regere inftituedt j atque cum alijs omnibus le çetdbilem
præbere,tum erga Athanafij fautores crudelem fe often-
dere ftuduerit : adeo vetum viri., tum mulieres, vincula &
plagas eius opera fubireut; vnde faétum eft vti eum tyran-
ni loco ducerent. Qui cùm hac de cauia odio omnibus
eflè coepetit, plebs ad iram in ci ta ta,, eum in ecelefiafortè
vei fantem adorta eft,atque paru m «berat quin ilium con-
feciflet. Itaque quoniam in tantum diferiminis addu-
élus, ægrç cuaferat incolumis, mature ad Imperatoré pro-
fugit. Qua re confeéta, Athanafij fautotes ecclefias debici,,
(tißernn
autfutto
fiiôdeli.
bunt,foli{,
&'doiïi .
refellit.
^Achana-,
fias rcrunt
futurarum
præftius:
,&quomo.
do a Deo
^ditîonii’
(pericula
fmarit.
Athanafij
latibuluoe. I F
Athanafij
fuga iu j
AEgyptû,
& Alexan-
driam tc-
ciitus.
I G
Athanafi*
tnagicaru'
prasltigiaruminfimulatus.
Athanafij
pràdiûiio
vçra.
H
Gregoric«
iAthanafii
fuccctTor
.violentasc
Ö N S T,A N T I V S. Ecclefiaßtcx L ib , IV . j f o i
occuparunt; led tamcn non ita longqtemporeeas i que rebus itl tempotis deqretis fidem adiutigeret; quippe
cumfraus& infidiae quaein illis verfarfehitür; jam peiiplcpé
deprehenfie eflènd Neqiie. ■ b^.ui|^èxp'e'dlarèr--^- Epifeopi
tionem fieri per manum epifeopi; quam Deus no ad hanc thanus a’d
rent, fed ad myfteriorum iahdificadohem 8c ad pmnen? qojdä J
iuftam bpnamque adionem eXequendam jwratahi ëflê-
voluit. Q^aproptcr dmperatórcumLiberiuséiusimp&- Liisetii in
raps hoc modb rëftitiflèt, dèdit mandatum; vtinTlira- cxjliiimafe
ciam, nifiintrabiduumlentehtiam rnutaret.r^legaretiir. Impt'r. re-
Cui Libedus J Mihi,inquit, o Impemtot, dies ad deiibe-
rgndum;noh eft opus, lam olim enipi iftä 8c delibcrata u YOX°
funt a me,& decrcta.Itaque iam ad hinedifeedendiim pa-
ratus futtiiFertur item ,Imperatóicm bi iam, cum adThta-
ciamabduceretur;quingentosaureÖsmififlc: illunt au-
tém cos ininime recepille, fed dixifle ei qiii actiileut: ABi; j
& nunciailli qui hoc auriim mißt, vt ipfum detmiiaflep-
J tatoribus & hiftriombus; qiiös cöntinuä égeftas prre ihit- auerlatur.
tiabili cupiditateindjes fingulösgrapitëi: premit; tjuippé j
qui perpetub appétaht diuitias, nebvhquam fatiati'pbf-1
fint. Nosaücem Chriftusj qui patri in omnibus rebus f if F
drill's efjtv niitrit i & omnia bona nobis fuppeditat. itaque 1
hac de caufaLiberiusecclefia: Romans cpifcopatupriua-'- ■
tus^ft* CuipraefipturFelix; iliiusèieri diaeönus; quem LÄ '0f C"
aiuntfideiConcilijNicirii femper corifehfiflè: &ömhi- Rbwupri IStx quidem res etfi non eodem tempore »tarnen aliæ ?
tenete permifli funt. nam præfeâus militum Ægypd
his ^fii a Georgio ftatcnt,,illas itemm reddidit. Secundum
ea, feriba Imperatoris , qqi ex numéro notariorum
fuit, miflus Alexandriam, ad fupplicium de Alexaridri-
nisfumendum, multos torfit grauiter,& verberibus cru-
ciauit. Breüi poft Georgius quoque eoreuertitur: & ob
cas caiifas quæ funt modo commemoratæ, vti çredibile
eft, illis nyiltb maiori terroti fuit .* & ideo in gtauius o-
dium, quam antea, vocatus, tum quèd Imperatoremad
compltiresacerbeaffligendos incitaflèc,tum quodàmo-
nachis Ægyptif quorum opinionèm populus fequebatnr;.
& eorum tefttmqniaproptereavera ducebat, quùd yirtu-
tem affidué excolerenc, & pièyiùéndi difciplinæ fe totos
traderent ) propter peruetfam fidem & intolerandam arrogantiam
admodum infiniulatus fuiflèt.
Ve iiberio pontifice Romano, quas ob caufas a Confiantio. in
exihutn eieüus fit : & Relice j qui ilium
ftibfequum éfl.
% w m ? c A P v T x. ;
Vide Nie. A
C.3S-1-9 P_______ .... . ..... .. |HR
Jhtoll.2. Conftantis mortem obtigerunt : funtquea mehoclo.co,
e"P‘ ls' i quo hiftoda magis perfpicua lit comnîemoiatæ. Conci-
*+ n2i. r lio vero quod MéÆolani cëlebiatum erat, iam nuliaçe in ,
3 ! eo confécta, dimiftd : Imperator ompes qui adueriàrijs |
Atianafii’lAthanafij contradicçrént, de medio remonit, çxiliôque
feutotes., | condem n auir. Qui cum plurim ù m laborjaret, v t cede lia
kiiüo da-j vbique de d0 ^ nna fidei lccum confentiret, & epifeopi
jSââjjta dépadem inter ipfos concordèrent, conftioùt qmnes e-
deinceps ex alijs Athanafio öc ecçlefiç Alexandrinæpoft I ho,quantum ^ét'tiriebat ad réligibnem, reprehenfione ca-, uätofuffe-
_______^ rhiflè : atqüë ob idiblüin in crimén vbéâtum eflè^ quoej. f elix
iitcomnîemQîatæt Conçi- j hbn môdqÀrianbs miniftros ecciefiæ ordinärer; verùm
pifcopos in’Occidèntemaccerfete.-. Verum eumeerneret
ammo, hoc propretlönginquitatem lû:corum & marisin-_
térieéki per,diftîeile fa du elfe, iijjcertus" erat animi quid a-,,
geret, non tarnen à fufeepto confiliqpenitus déftitit : fed
ineadem præftans ièntenda, prias quam venit Romam ,
q & pornpam tuumphi ( licut Romanis in more pojfisum.e-
Libcrius rat) contra yidos celebrauit, Lib|rio epifeopo Romano
Roman.e-' ad fëâfcèerfitp.pei'luadere conatuir,ytlententiæepilcopo-
pifeop.. ab-- runt, quos cîrca fe habebat ( ex quorum numéro fuit Eu-
Imp. relc-; floxiusjallentiretur. Quem ipfi refragantem,conftantér-
| H j queariumancem, fe nunquam illudfadurum; iuffitBe-
j rceam vlque, quod eft oppidum Thraciæ, relegath Dici-
j tar autem, præter hanc, aliam qùbque fuiflpcauiàm, eut
! Lit^erius exùlarit : nempequàd cum Athanafio commu-
care non recufauir, fed au da&cr 6c libéré in eius defenfio-
acculatus>i ne cpntradixit, Imperatori : qui non folum eum accuià-
àLiberio bat,quod ecclefias affecilfet iniuria, qùodexduobus fra-
defeaditot tribus fuis alterum, videlicet maiprem natu, pçremiflet :
ait erum autem, Conftantem nempe, quoad eius fieri po-
terat-v ipfi inimiicüm reddidilfet, verum ctiam iudiciürn
cum aliorum omniumepifeoporura,tum eorum maxime
qui T y d ad eum condem nandum invnura conuenerant,
aduerfusilium protulit. Quibus quidem epifcopis,vrpo-
te vel odiP, vel gratia ad lèntentianv1de ep ferendam ad-,
dudis, neutiquam fidem adhibandam e flè , dixit Liberias
: poftulauitque ab Impëratorc, vt fides. in Concilio
Nicæno traditafubfcriptionibus omnium vbiqueepiieo-
porum confirmaretur: Scilli qui propter eius defenfionem
in exilio ætatëm degéçent, donium reuocarentur, Quibus
rebus5ritè confl;ituus,requitebat præterea, vt-nëq; publici’
currus, neque pecuniacuiquâ epifeoporpittibueretpr,ne
vel mpleftiæ quicquam-, vél damni alijs âtferre videren-
. tur : fed omnes proprys ac fuis- fumptibus Alexandriam
'conuenirenr, in qua vt:be.cam 4e eo qui fëcerat iniuriam ,
quam de his qui eandem acceperant,diligenter cognofce-
. retùr,in crimina inquireretur, ôc accuratade eorumveri-
tatc haberetur quæftio Quinetiam teftimonium Valentis
8c Vtiàcij de AtHanafio (quod quidem liteds mandatu
etiam quod éorùm comraühione vteretur. Imperator
verb, vt ptimùm Romam ingrefliis c ft, 8c in gens ibi pop u-
li mùldtüdctpro LibèdÖclam^remedidit, eumqj denuo
hafiére püftulauit : confilio éum epifcopis qui iècum eranc
inito,|4 ecreuit eum reuocarèi& populo petentireddere;
fi modo ëpifcôpis, quos fecum haberet,conièntire in àhi-
mum induceret.
DeAetïoSyro, & Eudoxio, cui pofi Leontium Ântiochià
epifeopatus obtigit : & deConfubfiantialu
C A P V T XL
G
Vide îfic.
Wfic. 3d’ l‘ 9<\
Ç V b idem fere tempus palam ; quam deDeo habebat jT/Wl/i.
C l opinionèm, docuit Açtius diaconus eo tempore cc- f- 28■
ciefiæ Autiochenæ àLeondo inftitutus : qufeiufdem eu m !Bar' <mn°
Ario opinionis fuit; namfiliuni Dei creatum.eflXéxnihif 1^ ^ ^ ^
loortunïj&patridiflimilem aflèruit; virvaldelitigioius, f,s Ariana;
& in dilputatiori.büs de Deo f ufeeptis adeo àüdaX, vti ab
non
illis doârinadifcreparé, tjbibùscum opinioné confentiret,
railis;
viderètùr* Et propterea ëieéku's ex eorum ecclcfia ,•
prætexuit ideo ie iliorum vitale communionem, qubd
coi) tra quam deber^ntjiéum Anpcommunicalïènt. Nam
Anus,ihquit,cumpoehitenda adduâus, iufiurandu m da-
ret ConftandnoImperatori;ièCum ëpifcopis,qui ad £ o $
ciliumNicænum conuenerant, de dodtiina fidei penitus
confen tire, plané peierauir. Atque ifta quidem hoc mOr
docommemoraiitur. Porrb dum Imperator adhuc in ea
iroperjjparte, quæfpeâat a4 folis.p.cç^fura ; ætatem degé-
ret; nunéiatum eft, Leontiu'ih epiKiopum Antiôchiæ,è vita
abijflé- Itaque Eudoxius orat’jfinperatorem, quoniam
illiecclefiæopqseflètcuftode,vtipfeeàde ré in Syrianif ë-
dire point. Quo' impetrato» propere contehdit Aritibf ift^cëdîr.
chiamî illiusque ecciefiæ fibi ipfe epifeopatüm aflùmit :
idque fine conlënfucu m Gëorgîj epiicbpi Laodicêæ ,• turn
Marei Arethufæepifeopi( qùi duo id temporis inter,epifcoposSytjaipMilluftres
foerè),tùp) denique alibruni pênesquos
elq^ibcrati Acyetômmdsinbrëêftveumiftùd
egifledelenteùtiaImperatoris: quicumeunuchiin pala-
tio vitam degentes eadem de ré diligenter egiflent, qui
quidemparitercumEudoxip dogmaAetij défendermïti
filiumque pàtridjflimilcm afleuerarunt; Qùaptôptct Eù-
doxiusjfimulàéèpifcopatuecelefitè Ântiochiæ pötitus eft,-
parta iarii libéré 8c, audaéier loquendi poteftatè, pajam
H
Eudoxius
folio, qui lédem c cclefiïRominæanueumtexemvvtiVhunc h *«f.m dufendere non dubrtautt; Atque Anootutnveni.
m peterent: tiitn i à a ab iê in Mateote iancita, ] chiævenien^ in congteflùm cumillis qui hanc opinipnem
falfa eflè déclaraient) cum ei oftendiffet, contend« ab i t tucrehtut ( ex,qüotnft numero erapt, Acaems Gïfateæ
Io , Tt Athanafium abfentetn tninimdcoudemnatet: ne- ! Palaftinteeptfeopus jüc VtamusepifcopusTyo, qu taim