A
GaUe.t.
t fa l u t.
Joannis Caff tam,
oportctin Jjaclucc vcrfari, quiaiam tu n on viuis, fed ilïc
viuitince, qui eft crucifixus pro te. Eo ergo habitu ac
figura, qua pro nobis in patibulo fuitillcfuipenfus, nos
quoqueneceftceft in haevita deger'c , vtfcilicetfècun-1
dumDauidaffigentcs de timoré Domini carnes noftras,
vniucrfàs voluntates ac defîderia, non noftræ concupi-
feenriæ feruientia, fed mortificationicius habeamus am-
xa. SicenimDomini præccptum implebimus diccntis :
Oui non accipit crucem fuam, & fequitur me, non eftme'dtgnus.
Sedfortcdicas : Quomodo poteft homo crucem fuam
iugiterportare , vel quemadmoduni viuens quis poffit
cfle crucifixus 2 Audi rationcm breuiter.
Quod crux no fir a timor Domini fit.
A P. X X X V .
CRux noftra timor Domini eft: Sicut ergo crucifixus
<jnis iam non pro ànimi fui môtu mcmbrafua
qùoquam moueridi, vel conuertendi habet poteftatem :
ira & nos voluntates noftras ad defideria, non fecundum
lid quod nobis fuaue cft,ad dcleâatacpræfens,fcdfcfcun- ilum legem Domini quo nos ilia conftrinxerit applicarc
lebemus. Etficutis, quipatibulocrucisaffigitur, non
ampra^ièntiaçontemplatur, nccde ïuis aftcdlionibus
iCgitatjnon pro die craftino folicitudine curaque 4iften-
litur, nullapoftidendi concupifcentiapermouetur,nul-
a fuperbia, nulla contentione, nülla æmulationc fuc-
enditùrj nondcpræfcntibus dolet iniurijs,nonpræte-
îtaru iam rccordatur, fcquc cumjidhuc fpiratih corpo-
Ib cundtis elcmentis credit cflcdcfonâum illuc præ-
mittens fui cordis intuitum , quo fc non dubitat ilico
tranfiturum: itanosquoque timorc Domini crucifixos
oportct his omnib°us, id cft ' non folum carnalib us vitijs,
verumenamipfisclcmcntis mortuosclTc, illuc haben1
tes oculos-animae noftr* defixos, quo nos fperarc debc-
musmomentis fingùlis migraturos. Hoc enim,modo
jmorrificatas poterimus vniuerfas concupifccntias noftras,
& a ffcdus habere carnales.
Qupdrenunciatio noftra nihil profit 7f i iifdem quibus renun•
{: ctauimus implicemur.
C A P . X X X V I .
CAue^ergo ne quid aliquando eorum relumas , qux
renuncians ^ ic c ifti,& con era Domini interditftum
de agro euangelicæ operationis reuerfus , inueniaris tu -1
I
Qttod diabolus nofirofini femper infidietur, & nos cm ca-
put iugiter obferuart débeamus.
C A P . X X X V I I ;
VErfdrus enim ferpens calcanea noftra femper ob-'
leruat,ideft,infiaiaturexituinoftro, &vfquc in fi-G<,r'efo‘
nem vitæ noftræ nos firpplahtare conàtur. E t idcirco be-l
ne coepifle nifiil proderir,necpleno feruore rcnunciatio-J
nis arripuifteprincipia, fi hæc congru us etiam finis fimi-,
liter non commendaüeritatqüeconclufcrit, Chriftiqubj
humilitas atque paupertas, quamnunc coram ipfo pro-,
feifus es, vfque ad extremu m vitaf, quemadmoduni arre-
pta eft,a te non fuerit euftodi ta. Quod vt poftis implerc,!
tu eius capita, id e ft, cogitationum jnincipia femper ob-
Icriia, adSenioremfçilicet mox ca deferens. Ira enim
difees pcrnieioli eiùs initia contèrcrc, ii nihil ex cis Se-’
niori tiio erubuerisrcuelare.
De rcpunciantispraparatione aduerfum tentdtiortes, & de
pducis mutandis.
C A P . X X X f l X .
Q Vaipropter fecundum Icripturæ fententiam egrejfus
adferuiendum Domino,fi a m timoré Dei, érpraparaaiü-JE f
tcltf.z. mamtuam non ad requiem , nonadfccuritatem, nonad
deheias, fedadtentattones & anguftias. Ver multos enimtri-j
bulationesoportetnosintroireinregnumDei. Angufia n am q u e -^M *
cft.porta &arfta via, quo ducitad vit am, & paucifunt, qui in-'
ueniunteam. Confidera ergote depauçis & eledfcis efte-j
<5tum , & ne cxemplo ac tepore multitudinis refrige-,
feas : fed viuc vtpauci, vt cum paucisinueniri merearis in
regno Dei. Multi enim funt vocatif pauci verc elctti, & pufiüus Matt.%».
cftgreXfCiii complacuitpatri htreditatem dare. Itaque non lc-^$*
uenoueris elïèpéccatum, perfeétioncm profefliim que- Lue‘ **•
piam, ca, quæ lunt iiriperfedtafcdàri. Adqucmpcrfè-
(ftionis ftatmr. his gradibus atque h o f ordine peruc- c
nitur. m ' ; - |
Quo ordine ad perfeâionem afeendere eporteat.
C A P . X X X IX i -
PRincipium noftra falutis fciufdemque euftodia, fîcut di-
• • ” w 1- 'n " — --- xijimorDominied. iP eruhuuniiet teinuimm w&. uiniuitiiuuumi tcuoiniuuccrrtuea
tua qua te cxpoliaucras,reueftiri : ncque ad humiles fîtionis,&,vmorum purgatio,& virtutum cuftodia,his qui
terrenaiquemundi hums concupifccntias, ac ftudiajre-1imbuunturadviamperfe<ftionis,acquiritur.Qincumpe-
,contra Chrifti^ mandatum de perfeôfcionis j netrauerit hominis mentem, contémptum rcrum omniu
fal bb rr eenn uu nn ccii aann s^ ai bb dd i*c ta^ft7i.c r^Caa u1<e^ un^e pParræe^nltmumas, enxe affedio- Paf*r> °bhuionem parentum, mündiq; ipfiusgignit hor-|
his priftinx reeordcris, & ad duras huius fxculi folicitu-
tuc.% dinefq; rcuocatus, fecundum faluatoris fententiampo-
nensmanum tuamfuperaratrum, & ajpictensretro, regnocoelo-
rum apt us ejfe non pofits. Caue ne quando fiiperbiam, quam
0 n$nc incipiens ardore fidei ac plena humilitate calcafti,
cum c^peris p^lmorum,vclprofeflionisliuiusquandam
notitiamdeguftare, paulatim elatus refufeitaremedite-
GaUs.i: ris,ac fecundum Apoftoli fententiam, qua deftruxifti ite-
Ptofcifio- rum readtficansprauaricatorem confiituat temetipfum; fed po-
fficTcSi" tiu7 " n h lcn ,urd lu tc . quamconmDeo&Angdisrius
Deo & An Pr° f cfluscs»a“ ? neta vfque pcrduresJnhacquoquehu-
gelis 6dl5 niilitatc, ac patientia, quavtfufeipererisinmQnafterio
nuJJaratio dccemdiebusproforibus pcrfeucrans multislachrymis
neviolan- implorafti,non modo perfiftas, verumetiam profieiasat-
C '^0?, fuccrcfcas. Satis enim miferum e ft, vtcum debeasa
t> rudimentisaeprimordijstuisprquehi, Scad perfedioncm
tendere, etiam ab ipfisincipias adinfertora rfe-
Matt'u. cidere, Non enim qm coeptrit hare,fed quiper*
<$***• feuerauerit in hisvfyadfinemfim
falitus erit.
rorem. Contemptu autem ac priuationè facultatum o-
mnium,hu militas acquititur.Humilitas vero hisindieijs'
comprobatur : Primo,fi morfcificatas infe habeat omnes
voluntates: Secundoi finonfoliimaduumfuorum,vt-
rumetiam Cogitationum nihil fuum cèlaueritScniorcm :
Tertio, fi nihilfuxdifcreMoni, fcdiudiciaciusvniuerfà
committat, acmonitaeiuSfitiensac libenter aufcultet:
Quarto,fi in omnibus leruet obedien tium, manfuctudi-
nem,8r patientix Conftantiam : Q uintö, fi^ori fo'lum in-'
iuria.m inferat nullij fed ne ab alio quidemmiimet irro-'
gatamdoleatatquetriftetur: Sêxtd, finihil agac, nihilj
præfiimat quod non, y el communis régula, vel maiorum
cohortantur cxempla : Septimo,fi ömni vjlitatcconten-'
tusfit, & ad omnia j qux fibiprxcipitlntu'r, veluc opcra-
ritim malum fc iudicauer’it & indigniim : O d a u 6 ;fi fc-
mttipfum cun&is inferiorem non fiiptrficie pironunciac
labiorum jfedintimo cordis credat^ffedu : Nono,fi lin-
guam cohibeat, vel non fit clam/ofiis in voce : Decimo,
fi non fitfacilis,acprómptus iiirifii. Talibus namquc in-
dicijs, &hisfimi|ibus hunjfiitas vera dignofeitur. Quæ
cumfiiéntirivcritatepojlefla, confeftimtead charita-
tern., qu x timorem ndh habec, gradf i cxccllenrioTcpcr-
ducA . perqiiamymüèrfaqua:prius ndnfine ptenato'rr .
midf-
De InftitutU renunttant. Lib. 1 Vmidinisobferuabas,
abfque vllo lab ore velut natural iter
incipies cuftbdire non iam contcvnplationc fupplicij,vcl
timoris vllius, fedamoreipfius boni & dclcilationc vir-
tutum.
Ouod non debeat monachus exempla perfettiQrtii à multisexpete-
reyfedabvnovelpaucis.
ÄD quodvt valeas facilius peruenire, exemplatibi
funtimitationis ac vitæ perfe&æin congre^ationc
comoranti,’a paucis,imo ab vno,vcl duobus, non a pluri-
bus ex penen ci a. Nam præter^^id quod examindta vita atq*,
ad purum.cxcodta repcriuur in paucis, etiam iftud ex hoc
vtilitatis acccditquod ad perfedtiouem propofiti huius,
id eft,çoenobialis vitæ diligentius quis vnius imbuitur ac
formatur excmplo.
In congregatione axncbitica conftitnti quid tolerareac
'fi\\ fuftinert-debeant.
C A P. X L I.
Ifal.37.
Recapitulatio expofitionisper quam monachus ad perfe-*
ilionempofiit afeendere.
• C A P. X L I I t .
C T vt liæc pmnia, qu * latiori fermone digeftafunt
Ar->eordi tuo faciliusinçulcctur, ac tenaciffime tuis fen-
fibtis valçant inhærerc,' quoddam ex hisbreuiarium coi-
pcrquodpofiis tu'cuitaÇe &compendio manda-
tofqm memoruer vniuerfacomp'le«5ln Audi ergo paucis
ordincm,pcr qtrem afeendere ad perfeâionem funimam
fine vllo labore,ac difficultatc valeas. Principium noftra falutis
fâpientiæque fecundum feripturas timor Domini eft.
De timoré Domini nafeitur compundfto fàlutaris. De
Compunâionc cordis procedit abreniinciatio,id eft».nu-
ditas & contemptus omnium facujtf^um. Dc nuditate
humilitas procreatur.De humilitate mortifigatio volun-
tatum generatur. Mortifieationc voluntatum extirpan-
tur atq; marcefcunt vniuerfavitia.Expulfionevitiorum
virtutes frq<ftificant atque fuccrefcunt. Pullulatione vir-
tutum puritas cordis acquiritur. Puritate cordis Apofto-
lie* caritatis perfcâio poffidetur.
Delnftitutisrenuntiantiumlibriqudrth 9
QV * omnia vt poffis confcqui,& fub hac Regula fpi-
ritaliperpctuq perdurarc, triahæcin congregatio*
F I N I S . * ne necefi'ario cuftodiendafiinttibi, vt fcilicet fecundum
pfalmiftaf fententiam : Ego autem tanquam furdus nonaudie-
bam, &ficut mutus, qui nondperitosfuum, &faäusfum fit ut
L I B E R V.
homo nonatidiens, ^ nonbabensinore fUo redargutianes, tu _ _ J , . s _ _
quoque velut furdus ac mutus&cæcüsincedas, vdabfq; 1 I i- l W I , I v ï | y
I iîlius contemplatione, qui tibi fuerit ad iniitandum me-
Irito perfedtionis eledtus , vniuerfi quæcünqüe videris
! minus ædificadonis habentiàvelutcæcus nonyideas, ne
Unimatuseorum qui hxc aguntautoritate velforma,ad
id quöd detcrius eft» & quod ante damnaueras, traduca-
ris. Si inpbedicn(tcm, fi contumaccm, fi detrahentem au-
dieris , vel fccus quam tibi traditüm eftaliquidadmit-
tentern, nonoffendaris, née ad imitandum cum tali fub-
uertariséxcmplo: fedvt furdus, quihæcpenitusnéçàu-
dicris vniucrfàtranfmittas. Si tibivcl cuiquam conuicia,
fiirroganturiniuriæ, cftoimmobilis,&âd refponfionem
talipnisvt mutus aufeuita, femper hune Pfalmift* ver-
rfal.it. ficulutn in corde tuo decantans : Dixi,cuftodiamviasmeas,
Obcditn ■
tiam cas*
cam eflè
«porter*
t.Cir.f.
GA STRIMARG
I Æ .
Tranfitusab inftitutis canobiofum ad colluclationem ofto
principalium vitiorum.
C A P. L
Vlnrus nobis iuüanteDeo liber ifteprbcu-
[ ditür. Nam poft quatuor îjbellos, qui fupé:
E inftitutis tnonaftériorum digefti funt, nunc
arripere collüâationé aduerfiis odto prin-
cipalia vitia veftris prationibus Domino
non delinquam in lingua mea. Pofui ori meo eufiodiam cum ’ confortante dilponimus, id cft, primum Gaftrimargiæ,
. nfifteretpeccator aduerfusme, obmutui & humiliatiesfum, & ! quæinterpretatur guise concûpilccntia : fècufÂium For-
!filui d bonis. Vcrum & qùartum hoc p r* omnibus excole, nicationis : tertiùm Philargyriæ, quotÜntëlligitür auari-
jquod hæc qu* fupra diximus tria omet atqucfommen-ij na, vel vtpropriusexprimatur, amorpccuniæ : quartuni
'det, id eft , vt ftultüm te fecundum Apoftoli fententiam Iræ.quintumTriftiti*:fextumAcediæ,quod eftanxictSs
{facias inhoc mundo; v t fis fitpiens : nihil fcilicetdifccr- fiue tædium cordis : fcptimum Cænodbxiæ , quodfonat
nens, nihil dijudicans ex his, quæ tibi fuerint imperata, vana feu inanxs gloria : oâauum f uperbiæ. Qupmîncun-
Ifedcumomnifimplicitate, acfidepbedientiam femper tesagonemtuisprecibus,bbcatiffimcpapaCaftor,nunc
jexHibeas, illud tantummodo fanâum, illud vtilo, illud impenfiüs indagemus, v t primum naturas^orum , tam
ifapicnsefic iudicans, quicqùid tibi vel lex D e i, ycl Se- minutas,tara occultas,tamque obfcuras inuçftigarc con-
'nróri s examen indixcrit. Tali enim irtfticutione fonda- digne : deindccaufaseorundemfiifficicntcr exppnere:
tus,fub haedifeiplina poterisdurarepcrpetüo, & dc coe- tertio, vt iclonee curationcs eorum acrcmediappffimus
nobio nullis tentarionibus inimici , nullis faâionibus inferre.
dèiK>iüéris.
Quod eau fa viùonimficui in omnibus imiriôrdrttur, ita ab
omnibus ignorantur, & quod ad manifefiandas eat
Domini egeamus auxilio.
C A P . I I .
QVarürri pàflîônurft Caufæ qüeirtadiftodutiï, Cümpa-
tcCz&x fuerinttraditionibiis Seniorüm, ab omni"4
bus protinùs agnofCuhtur : ita priufquàm reUelenturcu
âb ipfis vniueili vaftémUr , oc ih Cunâis hominibus im-
morentur , abomnibüsignorantur. Vérlim Cas itanfts
aliqtiatenüs expliCaréppfle cônfidimus, fi intércèftîoni-
bus veftris ad nos qiîoqjillc, quipcrEfaiam prolatus êft,
fetmo Domini dirigàtur : ÈgÔ/ante te thb,^rpotentes terra hu-
miliabo,portas areas confrirtgaM^ér veÜesferreOs conter am, ér a-
leriatibi thefautosdbfcodttos éraredrta fecretùriï-.'tt nos quoq-,
verbü Dciprçcedés,primü tèrrç noftrçpotétes humilier,
ideft, haseade quàs expugnare cupim9noxiaspafiiones.
domi-
Qm'd bonum patientia fua non debeat monachus de alio-
rtmJperare virtutefed deftia longa-
# ' limit ate.
: C A P. X LX I.
ERgo patientiam tuam non debes de alibrumfperare
virtutc,, ideft; vttunceamtantummodopoffidcas
cum i nemine focris irritatus,, quod vtpqffitnon eueni-
rc, tuac-non fubiacet poteftati, fed potius de humilitate
tua,fk longanimitarc, qu* in tuo
peudetarbitrio. ifa.+s.