6 trtef.i9>
Sic legit
'Ntcephor.
lib. 9*
Pfal. 12$.
J0JS.IS.16.
B
2 * 4 Socr.it u H i f lo r ia
C o n s t a n r iv s .
Alia fidei'
formula ,
Latine pri
Sic legit
ÏJicephor.
lib.9. i. jii
'tfai.si.
"csteris omnibus,qute paterllli Ibbieccrlt :■ l'atrem prm-.
cipium non habere,inuifibilem & itnmortalem efte.non
polie pari:Filium genitum ä patre.DeUrode Deo,lumen
|delumine:&huiusgencratiönem(ficutantediiäumeft)
neminem nifi folum patrem eognofccre. Ipfum hbum
Dominum 8i Deumnoftrum,carnemfeucorpus, hoc
eft hominem fumpfiffe : quemadmodum turn angelus
nunciabit,tumomncs.Scriptursdocent, Sc maxtmeA-
poftolusipfc,do£torgentium: ChriftumexManaVir-
gine homineni fumpiifle.per quem paffus eft. Caput autem
tanquant homihemtiSatum e f , fed Deunt mgenitum, am p a -; j
tremipimaffirmarisaindthemaefto.Siquisillud.-PtiitDomtt
iiiiSji Domino,non depatrè & filio accipiat, fed tpfum pattern a j
fe p lu if dicat,anathema efte. r t i i t haiiife DOmtnns f i lm iD o .
minopattè.SiquiscumaUdiat.Dominumpatremt&pomtnum
filium,&Domimtmpatrem, & Dominum & filium d ix erit: &
cism dicat Dominus ex Domino, duos dees a f m erit, anathema
cfio.Woncnimfiliumincodtmgraduiumpatrelocamusfidpattj.
[ubicttum facimw. Nequc defcendit in corpus abfquepatns cotijt-
/.Zyif i^yë e*yK/êd ex Domiao, g«i ayêi/.^
ritatem,videlicet expatremeqneftdttd dextnsexfe.fed audit pa-
tremdicentem.Sededdextrisnteis. Siquis Pattern,é rltUutn, &
Spiritumfanfttim, vnamperfonamdixerit,artatbematffo. Si
quitcumspiriturnfahäumparaclctum,dicat, Deunt ingemtum
dixetitfinathematfto. siquisnon'alium pdraclctum prater f i -
humdixüit.ficut'ipfefiliusnosdocuit ( dixcrat enim, Ahum paracletum
mtteivobispater.quemego rogabo)anathema efio. Si
quit Spiritism faniiumpartcm dixerit p a t r i!& filij, anathema
efio. S i Pattern,&Pilium, & spiritimfanllum tres decs eßeaf-
firmauerit,anathema efio. Siquis filium Dei,tanquam vnam ex
treurnis votiitraiepatrisfaBtm dixerit,anathema efio. St qtiis
filium imiittpatrcgcnitumdixerit, anatbcmacfid. Nampater
non contra faam ipfius voluntatent naturali iieceßitate coaäus,
p tr in d ea c fiip fen ó tiift filium g cm t: fed cum voluit, tum fine,
tempore,finepafiioneexfeilutttgenuit. Siquisfili)smiugenitum_
& ßtXprmcipio dixerit,& if a duo principle carcntia , duofytn-
gemtadtcat,&duos deal conftttuat, anathema efio. Caput enim
drprincipiunt omnium creaturarumfilitts eii-.capttt autem Chri-
fii,Deus. Sic enim advnum vniuerfiprincipium principio Paeans,
to: Rurfumveram illam Chriftiana
profeftonitnotionemaccuratecxpendentesticimus: Qupdjtquis
Chriftumlefum,Dei filium, qui Patti ad minerfarum rerum fa -
~bricaiioneminferuiuit, non ante fecula f u i f d ix e r it, fedabeo
temporefotim,quo ex Maria ndtusf 'uit,filium & Chriftumfuif-
fe ,& tum inceptf Death e f f i c u t Paulus Samofatenus a fr eb a t,
■ anathema efio.
s o li s t f id e ifo rm u la ,L a t in o fe rm o n e fr im t sm
f i t r t p t a jö ß in Gractsm con-
u e rfa .
Q m n iam vifum erat, v t accurata aliqua de fide habe-
re tu rcon fid e ra tio i om nia qu a sa d e im rem p ertinent,
Sirmij exquifitèindagataexpHcataquemêre s & Va len te,'
Vrfacio.Germanio,, & ra g e r isE p ifco p isp ra fen t ib u s ,.
con fenfum e ft, v n um D e am e lle , Patrem ommpoten-
te ift.ficutin to to o rb e rerrarumprtedicatur: S c v n um v -
nieenicumcius filium le fum C h r ifttim , & ieruatorem
no ftrum e x e o an te fe cula gen itum . D u o s d e o sn o n o -
p ö r re rcd ic i, q u an d oq uid em ip feDom in uad ix it : Vadoadpatremmeunt,&
patremvefirum,&Deumineum,&Deum
Veßrum.. P rop te r h o c& om n ium Deus eft, ficut A p o fto -
lü s d o cu it : Nunquid ludaorum Deus folum? an nonetiamgen-
tiumïmo & gentium,quoniam vnus eft Deus,quiiuflificabit cir-
cuncifionem ex fide",Sc caetera omnia con fend un t, nullamque
habent dubica tionem.Ecquoniam d eh a c vo ce,qua:
' a Latinis fubftand a dicitu r,a Grseois dai*. am u ltisg r au i- j
j ter ccrtatiim eft,h o c e ft , v t accuratius in telliga tur, de x - i
quifu b ftanua li, v e l po tiu s (q u o d d icm u ) confubftantia- I i t , an em in e d e inc ep sm entio nem d e illis faciendam ef~ 1
fe neque de h is rebus vllam in E c clcfia explicationém
in ftituend äüd ad eö ob hancc auia tnra tione inq ue ,q uod
de ijs in facris literis nihil ferijimm extat, quo d q ; huma-
n am in tcm gen tian jtn entem q ue lo n gè fup e rant.& qu od
generationemF ilij nem'o p o t eft explanarc, ficut in lacris
literis proditum eft, Gcnerationememquitenarrabit ? N am
conftat,patrém fo lum icire , quom od o genuerit filium:
S c ru r la s ,filium fo lum fe ire ,■ q u om od o ap a tre genitus
'fit.Weminiautemdubium e ile ,pattern maiorem eile b o -
no ie,dignitate & d iu in ita te , & ipfo nomine parerno et-
iammaiorem e fie v id q u c fifijip im s re llim o n iod icen tis :
gtumépiifitpater,ntaiormeefi. Qu io e tia tniftud C a th o li-
■ cum e ile ,nemini eile öblcurum tdua&Icil.perlbnas eile,
pa tris & f i l i j . & patrem maiorem,filium iu b ie d um cum
efle & firmamentum totius fidei,vt Trinitas lemper
conferuetur,ficut in Euangelio hjgimus i huntes docete (tilth
nesgentes, bapitzarites eosin nomine Pattis,& Pilij,&Spiritus
fandi. Simplex veto & perfeftus eft Trinitatis numerus;
Paracletus, Spiritus Cmftus per filium npillus, te n « lc-
cundum promiflionem, vt Apoftolos & omnes creden-
tes landlifi caret & docerct. Photino perluadere mtuntur,
pofteinsabdicationem,vciftlsrebus ailentiret, iub-
feriberetfiue: ScpollicitifuntEpifcopatumfeilbreddi- ;
ruroS.fi m odbreiipifceret, dogmaquefeorfum abiplo
excogitatum dam'naret anathematc, atq; adeo iplorum
opinmni accederet. Ille repudiatconditionem, eolque
addilputandumprouöcat. Acdieadcam reinpia-lbtüta,
delententialmperatoriscoftucniunt, tumEpilcopi,
quiibiaderant,tumnonpaucifenatores, quoslmpcra-.
torrogauerat,vt difputationivellentinterelle. Inquo-
rum confeffirBafilius, qui rum Ancy ra: Eplfcopus hut,
fe Photino oppofuit f.notarij, quilcnbendi edentate
multumvalebant,eonimverbaexceperunt. Dunyinter
fe achter dilfecunt, maximaoritur cbncertatio. In qua
difputatione Phot-inuscuiftus,condemnatur. DereU-
qno vitam in exilio.degens, librum tumGrxca, turnLatinilingua
( nam'nehuiusquidemlinguxigjiarusluit)
compolbit. Scripfit autem contraomneshxrefes ,dum
fuunvpfius dogma diuulgare laborauit. Vetum de 1 h o- I
tinofit diiftumiatis. Intelligendumeftautemv EpdcO- I
pos,qui Sfrmij cpriuencranc, fe illius fidei iornhux La-
tiooictmone conferiptx pcenituifle. Nampoftquaiq e-
i ditafuitivifaeftillis pugnanriacbmplcai.Qb quam c a n -
fam dederunt operam , vt exillorum manlbUs,qm earn
defccipferant,cximeretur: vbi autem amilltis occultaba-
tur.Impetator per ediiftum mandauit,vc eius quxexmcrantexemplariacbnquircrentur:
luppliciumqueeftcuiqueminatus,
quiilIaoccultalledepiehcdcretur;Atnulla:
min* ca,cum femel editaeflp ut,delere poterant, pro-
pteteaquodintam multorum manusincidiflent. Verum
h *c quidem hadtenus. j
DelhfioCordubenfi.
C A P . X X V I . ;
QVoniam autem de Hofio Corduh? Epircopo,quod
animo inui to ad Concilium Sirmi j habitum accerfeut,
mentioncmfccimus, de hacrepaucaiamdicemus.
Quanquam ifte paulö ante pet fraudulentum Ariano -
rum conatum eratineiiliummiflus'. id temporis tarnen
ftüdiö&laboreEpücoporum, quiSirmijcohuenerant,
fadtum eft,vt Imperator ilium acccuferet, habens in ammo
vel perluadendojvei cogendo euminduccre, vt cum
Epifcopis ibi coaclis confentiret. Nam fi iftud tadtum cl-
ifet,illorum fides pelilluftri ceftimdnio confirmata vide- ^
I rexur. Hac de caulainuitus, vt dixi, acceflit ad Conci- 1
liiim. Simulatque verb fene-x ille eorum fidei aflcntire
abnuebat,piaga: illierant infli<ft£e, membraque machi-
nis diftorta. Quapropter fidei formulis eo tempore e-
d itis, vi Sc necellitase compulfus conlenfit, lublcri-
pfitque. Atque res tüm Sirmij geftae hunc exitum ha-
buere.
! . Hofiui Sirmianamfidtiformulam,nonproutrtferttitultfshuit tynd
S. Murium frafixmjcrifjitijtd turtum tidemfubjeripfit.
F
Pliotini
percina-
B’afilius
^Photino
fe oppo-
nit.
Photini
erudicio
8c feripta
Phbtini
damnatie
& exiliû.
G
Editam
fcflîoncn
autho es
cur reuo
careftu-
ducriiK.
j Vide Ss-
WmM )■
Hofius
cufinuil
t ad_ Gon-
-ciliu ac-
cctlcric.
H
Hbfius
coadui
fubferibit.
DeMa~ '
N<-
\ik 9-$°~
o»).li.4‘a
(..item
upra Sot.
H I M
pmcipfauft.
um
Magi .
tij faîuitia
I l ,Mm fa
Iciftcjlu*
Maguen;
tij fugÄ.&
intcritüS:
anno.
C o n s t a n t i vs. kcclefiafticx, Lib. II. aSs
porum de integro conuocat,&qilöTdam ex Epifcopis Ö-
irientisindtalianvmature contendere, eo etiamäcCedere
Epilcdpos Occiden.tis iubet.lnt&rea tcmporis,dum hi in
Icaliamiterparant , accidit vt Idiius Epifeopus Roma-
nus, qui quindecim annos ibi Ecelefiam rexerat, e vita
inigrarcr: Liberiulquc; in illius Epifcopatus adminiftra-
doncmfucccderet. T
De Aetio Syro,Eunomtjpraceptore.
C A P . X X V I I I .
A Nciochiee,qu£e eft in Syria, Aecius cognomento A '
theus,aliiish®refisauthorexoritur. ilfte,quamuis
eadenreum Ario fentiret, eandemqiietuereturopmio-
nem , tarnen ab Arianis^quod Ärium in commlfmonem
receperant,fefegregauic.vNamAriuV(vti ancfe;dixi)alia
De Magnentto Tyrannodeuiäo,& ludsis.qtti D/a-
l'afa r earn v rbm PaUßinauubkijant,
& Galladafare.
C A P . X X V I I .
f Mperator Gonftantius-Skmij commoratur,expei5tans X euentum belli contraJVIagnentium fufcep.ti.Magnen-
tius autem,fimul-vt Rorham, vrbem omniu facile prin-
cipem,oeGupauiti cruddat ex ordiné fchatoriopomplu-
res : non paucos etiam ex populi multitudinc è medio
collit.VeÉÙin vbiducesGonftancii, Roiï)anorumeopijs;
coliebti-s,contra ilium,ire cöntendunt: Romadecçdens,
in Galliam profidfdtur.'Ibi crebrapraeliafiunt : Sç ipodo
h«BG,v modoiilapars iuperiorfuit. Tandem apudMut-
fam(eft autem hoëcaftellum Galliæ) Magnentius deuiduS,
fein-illudcaftellumconeiufic;.,mquoquidemcale
. . M * ^ complexusanimöjäliaore confelfus, cum eflet Nicarar,
miraculumlerau-editiim efle. Magnentius animo^ fuo- fideiformulam ibiiirCoiicilio editäm admifit, eiq; fub-
Linn militum pra; clade accepta fradq^. debxlitatofqi rg- ■ .fcripfit:&Imperatorem,qui tum legnabac, per fraudem
crearelaborans,almm fuggeftumconlcendii. Illi, quod; ludificatuseft.Ob quamcaufam Aetiusleab Arianispc-
de -more Imp er a corib us'fie n fofec., Magnendo faufteap
clamare cupientes, ‘ qùafi prreter animi y olimtatem, ac-
clamarionem ad Conftindum transferunt. nam non
nitùs lèiuhxit.Etiam ante illud tempus Aetiifsjfilerat hç-
reticus, & Atij dogmatipatrocinari ardenn ftudio con-
tenderat^arn cum Alexandria: aliquantum profcciflet
M a g n e n r iu m .-, l e d C o n f t a n r i u m ', o p n e s y n o ; o r e A u g u - j i n l i t e r i s , d e c e i f i t : A n d o c h i a m a u t e m S y r iæ p r o f e d u s f i n
f t u m p r æ d i c a n t . Q u o d q u i d e m v e l u f o m e n i n f o r t u n i j . p a -n a in ^ u e c i u it a t e n a t u s f u i t ) d L e o r i t i o , q u i t i i n x E p i -
M a g a c n r iu s a r b ic r a t u :;, c o n f e f t im fe e x i l l o c a f t e l l o i u b - f c o p u s b r a t A n c i o c h i æ , d i a c o n u s c o n ft it u c u s e ft . P a u lô
d t ic i c ,a d v l r c i i o r c s U a lliæ p a r t e s c r a n s f u g i t . C o n f t a n c i j p o f t , e o s q u i f o r t e i n e iu s v e n ê r e c o l l o q u i u m , fu is o b f t u -
d u c e s i p r i t c r i n i e q u a n c u i^ D e n u d . p ü g n a c u r r r e f t i n l o c o ; p e f e c i t a r g u d js . I f t u d a u r e m e t f e c i t , fr e .c u s e le n c h is f o -
q u o d a m , q u i M ii c o l e l e u c u s d i c it u r , m q u o M a g n e n ti u s • p h i f t ic is A r if t o t e l i d s ( f ic e n im l ib e r e f t a b a u t h o r e i n i c r i-
v i iu p e i 'a t i i s ji f u g a m f o l u s c a p e ll it . L u g d u n u m y r b e m J p r a s jq u a r u m i u b l id io c iu n d i f f e r e r e c , c a p t i o la s r a t i o c i -
G .illiæ c o n c e n d ic , q u æ M u r i a c a f t e l l o a b e f t ç r iu m d i e - : n a t i o n e s ,q u â s i p fe n 5 p o t e r a c d i f ii ) l u e r e , im p r u d e n s e o -
>rum i t e r .M a g n e m i u s v t L u g d u n u m v e n i r , p r im u m m a -- t e x u i t : q Ü ip p e A d f t o c ë l is in f t i t u t ù t n cà p e r i d s m i n im è d i -
t r e i i i f u a m i h t e r i m i t : d e i n d e f r a t r ç m , q u e r n C æ la r e m ç o - d i c e r a t .'N a m - A d f t ,q t e l e s p r ö u t é r f o p h i 'f t a s , q u i t u m p h i -
ft it - ù c r a t ,t r u c id â t : a d e x t r e m u m f i b i ip f i n e c e m c o n l c i - j l o l b p h ia m i r r i f e r e , h a n c d i i le r e n d i r a r io n e m p r o a d o lc -
f c i t .H æ c r e s g e l l a e f t a d f e x t u m c o n f u ja t i in i C o n f t a ï u i j : J f e e n t i b u s c o n i c r i p f i r , & i t a f o p h i f t i c i s S c f a l la c i b u s q u i -
I c c u i ic h im a u r e m C o n f t a m i j G a l l i , d e c im o o ô t a u p C a - b u î d a m a ig u ci j s fo p h i f t is r e f t i d t . I t a q u e A c à d e m i c i jq u i
intcntüs.'
Syluanus
tyran nus.'
Iudæi tu.
multuaniBeliu
la -1
teflinû in-
Gallus
iCouftim-
|ti9 adüer-r
[fus lmp.
Confiiau-
*tium in-
furgîc. -d
D
Gallus c
tnedio.
fublatus
ao.Chri-
Iulianus
Cçfat co.
fiituitur.
Galliin-
ttricus.
Çonftan-
;l's E'cfcle.
fiæbeüf:
molitutjj
& Romæ
Concfliü
C°git-V '
Liberiùs I
Iulfj fuc-
ceffpr. ;
Vide Ni-
%S.ïih. 9.
The.jd.l.z,
ç. zt.Soz.
H.^.c.n.lù
•i.cap.is^
\su/â,tm.
jj
iB.jzor1 .
iA-ti| hx-
ïefis quo
ab Ariana
différât.
F
Aetius à
Leontio
diacenud
conflituitur.
Ariftote «
lis Elen-
choru in-
ftitucum,
lendas.Septernbds. Nön longo tempore^poft, Decen-
nids,alter tracer Magnenaj , vitam. hbiipti laqueo eri-
puit. Et quanquam hoc modo Magnentij tyranhis ad
Platonis Sc Plotini l'cripta explanant,ea quaefunt tarn argute
ik fubtilitèr ab Ariftóteïe difputata, admodumre-
prchendunt.At Aetius,vtpötè magiftrum Acadèmicum
exitutn venic,Relpubl. tarnen non ad hue Lacis tranquüla ; mjnimè Gonfecutus,in eapdofis reprehenhonum inhçfît
Sc quieta fuit. Nam ftatim poft alter tyrannqs,Syluan,us fallacies. Quaproptermente haud porerar eomprehen-
noniine,’exoriair:y.ecum huneftatum Reipubl-in Qallia ; quomodo fit gencratiQingenita 8c qua redone,
turbanrem,duces Çonftantij actutùiri p^oftig^runt. Hls 1 quôd gehitum eft,coæternum fit,cum eo,quadillud ge- 1
rebus cónIectis,mox aliud bellum ïnceltinum in Orien- nueritiadeö aurem doctrinæinops, adcoqüe Sacrarum
cc cxcicacur.NamIudæi,cjui Diocælaream Pabefbina; in-' | literarum rudis & ignarus fuir.ac fallax dunraxatratioci-
cûlebanc,armaç.ontrâRomanos fumere, în loça fiuiti- ! ------ 1 /•---- J
maincurlidnem facerc cosperünc. Verum Gallus,qui & ;
Goliftantius yocabatur, quam Imperator-Ponftandus
Chelatem confticucrac,inque Orientem miferat, copiis
eo traduitisjilios bello fubegic: ciuitätem Dioc^faream
folo jequari mandauic. Vbilftas res gcHerat Gallus, |CeanduiqfortunxäacummoderacederrenQnpotuit:
fed
ftadm contra ipfum Conftandum , qui euin Cxurem
crcauerat,nouas resmoliri aggreditur, ftudiotyrannidis
occupand^ infiammatustadeo vt noamultopdft ip o n -
ftaauiö', quidapud animum propofuiflet, p.erlpic^jpde-
prehenfusfic. Domidanum namque tum Orienti&pr«-
tetbum, Sc magnujn quzeftorem de fuaipfius qctjditau-
thoritate: ncc liuperatori quid animo infti tuerat fignifi-.
cauir. Qgst de caula Conftandusgeamter commptus,
Gallum ad ie acccrilc.lllemetufu pra modum percullus,
inuitus ad cum perrexic. Quem quidem,ybipartes y,e^-
fus Oecidentem ocCirpauerat, & iamin inlula Flauone
verfabatur, Conftantius ^medio tolliiuflit. _Poft exi-'
guumtemporisfpadpm, Iulianum Galli fratrem C«la-
remeonftieuitjinqj Galliara contra Barbarosipiftt* G#*;
lu s, qui etiam Conftantius appclkbatur, adlepumum
coiifuiatum Conftantij; adiertiu^i auteln fuiip^iuSjinr
terfeebus eft,lulianus vero leq.uentianno, Arbitione Sc
Loiliano Cols.Cxfar crearur :iep tTd.Nouembd. Cxte t
rum de Iulianc^reximo libro difleremusv^Conftantius
his prxfendbus malisl^eratus , ad bellum cum Ecelcfia
gcrendum animum fuum conuertit. NamSirmio R o main,
vrbem pnmariam,profe&us, Concilium Epiicqr
nandi genus , Sc cerrandi ftudio comparatum ( quod
quidem ab agrefti & indodto facil è fieri poffit ) fibi ac-
quifiueratrfic Vt in veteribus fenptoribus, qui facra elo-
quiaad fidem Chriftianam ipeàantia interpretati fuif-
Ieht,nQft modo non effet exercitatus , fedClementenl,
Aphricanum Sc Origenem viros omni dodtrinæfapien-
tiseque genere literate peritosqprorfiis reijccrçt: atquc a-
deo epifboIas,quas nugis lidgiofis fallacibufque conclu-
fiunculis deditaopera referferac, ad Imperatorem Con-
ftandum,&alios nonnullos confcriberet.Ob quam caufam
Atheus nuncupatus eft. Et quanquam eadem cum
Arianis àllerçbatjtamen à fuis, qui inuolutam & caprio-
fàm ratiçcinandi viam ab eocraditam,,minimè intellige-
re poterant,pro harcetico , vtpotecum Ariahis çonfen-
tienté, eft habitus. Quare cùm e Uct eorum Ecdefia ex-
curbatus-.yoluir tamen videri,quod fe fuafponteab illo-,
rumçommunione feiunxiflet. Abilloaütém quierroris
fui initium duxillent,id temporis Aeriani, iam veto Eu-
nomianiappellancur. Nam paulô poft Eunomiùs,qui
eiusfcriba fu it, & ab eo peruerfàm depraua-
tamque do 61 ri nam didicerac,huic hae-
redçpEum feétaepræfuir.Sedde
Eunomio fuo loco di-
Aetius
ActKcus
diâus..
H
Aetiani,
;qui& Eli
nomnnb
Ecnomi9
Actij fexi-
ba.