
P/Ä/l-ft.
A b b a t i s T h e o n & ^ d e v e i l e b o n u r n ,& c . C o l l â t .X X / I f .
.tucem non abfiudeetiamficaccipi, vtexpreffius cumerft- ^fubiungit, inipfisfuimusfempeï& faluabimur, coniequenti-
phafi ptbnuriciet : itaque ego ipfe, id eft, quem noftisèfle 'bus Apoftoli congruit verbis» Gratia Deiper lefum Chrißum
Apoftoltfm Chrifti, quemtoca rüfpicientia vêncraminj,! Dominum noßrum. Similiteretiamilludeiufdcm prophe-
qrteai creditisJummum1 atque perfedum e flc,,& in quo tx,vamihiquia vtrpollutus labijfegofum,& in medio poptdipol-
loquitur Chriftus, cum mente feruiam legi D e i, carne ta- i lutalabtahabentisegohabttoÿ videtur lupra didos iapere fern
men legi peccati feruire me fareor,hoc eft, diftentione cö-1 mon es, Infelix ego homo quisme liberabit de corpore mortisbu-
ditionis human» inrerdum de cceleftibus ad terrenade- tus ? Icemque quod iequitur in propheta , Et ecce vola-
uoluor, & ad curas htimiliumrerummentismeæaltitudo ' ««rfd/wcvuHf (/««Ser^i» , & in manu eius carbuncuhts fiue
prolabitiir,per quam peeeati legem itamompntisfingulis ? calculus, quem forcipetulerat de d t an , & tettgit cs meum &
me fennocaptmari,vtquamuis immobili circa legem Dei • dtxit Ecce hoc tçttgi labta tua , & auferetur iniquitas tua,
deliderio perfeuerem,nullo tarnen modo vim huius capti-1 & peccatum tuummundabitur , taie eltvt Pauli vidèatur
uitAtiseuaderemepoflefentio,nifi confugero temper ad
gratiam Saluatbris. '
Quodfanäi omnes veraeiter immundos fe & peccatores ejfe
I confeßtfunt.
* C A P V T X V I I .
ETidcirco quotidianis lufpirijs fendi omnes pro hac
fubftantiæluæfragilitatecompundi, dumcogitatio-
num varie rates, &confcièntiæfu»Iatebras ac penetralia
perfcrutantur,fupplicirer clamant : Non intres in indicium
cumferuotuo, quia non iußificabitur in conjpectu tuo omnis viuens. j
Et i\k\d:Quisgloriabiturcaßum habere cor,aut quit fiduciam ha-
EccUfj. bebitfe tnundum effe d peceato ? Ec irerumcNo» eßiußus homo in
terra qAfaciatbonum & nonpeccet. Etitâinfirmhmhominum
imperfectamque iufticiain,acmifericordia Dei femperin-
dignameflefenferunt, vfvnus ex his. cuius iniquitates &
peccataDeus miflo de âltari igniro verbi fui carbone pur-
gauit,poftiilam mirificam contemplationemDei,pbftin-
tuitum lublimiumSéraphin, & reuelationemlacramen-
torum cxieftium dicat :Vamthiquia virpollutus labijs egofum,
é r in mediopopultpolluta labta habentis ego habito. Qui fi cut ar-
bttror iabiorum (uoruniiminunditiam nec tunc quidem
fortafle tenfiflèt, nifi'Veram perfe&ionis Scintegram puri-
tatem con temptation e Deimeruiffèragnofeëré,cuius intuitu
poilntionem fuamfibi ahtè incognfeam repente co-
gnouit. Cum ertini ait, vamibiquia vir pollutus labijsegofittn,
de fuoram hoc tabiorum, non depopuli pollutione con-
Ifnia 4*. ! ^um quod fequitur m a n i f e f t a t ,mediopopuhpolluta
labia habentisego habito. Sed etiam eum orans peccatorum
qualiyniuerlahum immunditiamconfitetur, non iniquo-
rum tantum, fed etiam iuftorum plebem generali (uppli-
catione compleditur dicens, Ecce hi iratus es &nospeccaut-
mus,in ipßsfutmus femper&falual^mur>faäifumusvtimmundus
omnes nos , tanqUampannus menßruata vniuerfe iuflitia noftra.
Kogo quid euidentius hac poteft efle fententia, quia non
vnam tantum, fed vni uerfas iuftitias noftras propheta cö-
plexus , & circumfpiciens omnia quæ vel immundavel
horrendaiudicantur}quia nihil in hominum conuferfatio-
nefordidiusnequeimpuriuspotuitreper^'pannomen
ftruatæeascompararemaluit> :
I f l i t €■
D
Efitit. 6+.
ore prolatum, qui aic^ Gratia Dei per lefum, Chrißuni Domi-
numnoßrum. Videtisergo quemadmodum omnes lan-
â i non tarn ex perlona popuiiquam ex lu a 16c peccatores
fe veraciterfàteantur, 6c tàmen nequaquam de luaiàlute
delperent , fediuftificationis plein tudinem , quam pro
conditione fragilitatis humanæ confequi le polie dilfi-
dunt, de gratia Domini öc mil'eratione præfumunt.
Ex Dominicaprecationisfomuldoßendit neminem fine
peccatovtuere.
C A P V T X IX .
» Eminem vero in hac vitaquamuisian&um , immunem
efle adebitis peccatorum t ctiam magilte-
rium nos docetSaluatöris, qui difcipuüs fuis perlest» o-
ratiomsformulam tradensjintcrrehqua ilia lublmna ia-
cratißimaque mandata , qux quoniam non niii (andis
perfe&ilque lianttradita, malis &cmhdeiibus conuemre
non poflunt, hoc iullit interferi | & dimitte nobtsdebtta m-
ß ra , ficut & nosdimittimus debitoribus noßris. Si ergo vera
h » c& a län d is profertur oratio , licut indubitanter crc-
dere nos oportet, quis tarn contumax , & praefumptor ,
tarn fuperbia diaboiici furöris elatuspbtericinueniri, qui
fine peccato Ic eile pronuncians, non folum maiorem fe
Apoftolis credat , verum etiam ipftim quali igrioranti»
aut vanitatis arguat Saluatorem,vt Icilicec aut nelcierit e lfe
poflealiquos immunes a debitis, aut feuftra docuerit
eosquos reietitorationisiftiusremedionon egere ? Sed
cümtegislui prxcepta feruantes, omnes omnfno fandti
quotidie dicant, dimitte nöbis debita noftra, li verum di-
cunt, vere nemo eft immiinis a culpa, ßäuteni fallunt
que verum eft eos mendacij non caiere peccato. Vndeetiam
ille fapientifsimus Eccleliaftes vniuerlbsaclus & hu-
roana ßudia mente percurrens , finevlla exceptione pro-
nunciat , Quiamn eß iußtts homoin terra quifaciat bonum &
nonpeccet: id eft>nemoin häeterra tam fanduis , tarn dili-
gens, tarn intenrus , vel potuit vnquam vel poterit inueniri
quiveroiljiacfingularibonoita iügiter valeat inh*-
rere,vtnon quotidie ab eo diftradus fe fentiat delinque-
,rc. Qm tarnen ciim pronuncietur immunis a noxa eile
non poftc, iuftüs eile nihilominus non negatur.
Etiamiußos & fanftosfini peccato non effe.
C A P V T X V II I.
FRuftra ergo man ifeftilfim» veritari Ipinof» obiedio-
nis acumen opponitur,ficut pauloantè dixiftis, fi ne-
mo fine peccato,nullus-eft fandusv&| nemo fendus,nul-
lusetgolaluabitur. Hoeeriim prophetxtcftimoniopo-
téftnödushuius quacftipnisabfolui. Effe,inquit, tuiratus
es, & nospeccauimtu, id eft , cumelationenoftri cordis vel
negligentia , auerfetus tuo nosanxilïo ttenudafti, cönfe-
ftim nos voragoablotbüir peccatorum^velut fi quisIplen-
didiffênq folis diceret elemehto, Ecce tu occubuifti, &
nosiirico renebrofa cohrexit obfeuritas. Et tarnen hic
cumlatlduspeccalleifedicat, & non folum peecalïé, fed
etiam inipfis femperpermahfiflepeccatis , non defpérat
pehitus de falute, fedfubqcit: in ipfisfuimusfemper&falua-
blmttr._ Haneegb fententram, Ecce tu iratus es & nospeccaui-
mus, i ln A poftolk» co m parab o j InßPiX ego homo quis
berabttde corpore mortis hum ? Rurfiinvid guod propheta,
jQubdinipfo-quoque oratidnh temporepeccatum
declinanvtx pofiit.
C A P V T X X . ~
S Vifquis itaque‘licda.ug.^Brn*, id eft,impeccantiam na-
tur» aferibit human», non inanibus verbis,fed con-
lcienti»fii» teftimonio nobifeum ac probatione confli-
gat,& tunedemu feablq; peccato efle pronunciet*cum fe
ab hoc lummo bono fenleric non auulfumdmd vero<|ui£
quis cofiderans confcien tia luam, vt non dicam amplius,
vnam laltclynaxim fine vlla verbi, vel fadi^Vel cbgitatio-
nisihterpellatione fedeprehendericcelebrafte,-abfqj pec*
cato fe efle pronunciet.Proinde quia his omnib. otiofis ac
fuperfluisrebus, volucrem human»mentisexcuffiirrifa-
temurcarerenon pofl^perhocvrique cbnfeqqenter line
peccato nos non efle veraciter c#nfiremur. Nam quanta-
uis circumlpedione vnufquifque cor fuuni feruarc corfte-
dac.numqpaid fecundumdefideriulpiritus rui.repugnate
EcchJ. 7 .
2 2 9
carnis cortditione cuftodiet. Quanto enim magis profece- .
ritmehshumana,&adfynceriorem contemplarionis per- ^ j , ^ ' t
ueneric puritatem -y tantofe immundioremquafiperfpe- * 'jf~ \ T T A T -1 T
culum-luaepuritatisinfpicfet, quianecefteeftvtdumani- ! V -y V - / JLJ X-/ -Z jL JL X
mus ad fublimiorem feextedit intuitutin, 8c maiora (^uahi
agit pro fpi ciens con cu pifeit, ilia in quibus eft, vt inferior^
femper ac viliora delpiciat.
Quo quii
queperfe- ]
dtior eft !
eo fe ui?"
»is inqui-
narum ac
(ordidum
icputat.
ß
VIGESIMAQVARä
TA ET iPOSTREMÀ,
Quod licet agnofeamus nosfine peccato non efie,non de- ,
beamus tarnen bos à Dominica commit-
mone fußenden.
fc À P V T X X I.
Y )L u rim a liquidem aenotat lyncerior obtutus, paritquè
X fibi maiorem reprehenfionis dolorem irreprehenfibi-
lisvita , 6ç multiphcatgemitus atque fufpiriaemendatio
morum, & »mulatio attenta virtutum.Nemo enim illo in
qüb profeçerit gradu potefteflè contentus,&quanto quis
merit mente purgatior,tanto le fordidiorem videns magis
humilitatis quam elatioms inuenit caufas,quantoque per-
nicius ad fublimioracotltënderit, tahtbamplius ptxuidet
fibi fupereflè quo tendàt. Denique ille Apbftolorum exi-
mius quem diligebat Iefus » recumbens füpra pedus eius,
hanc quafi ex Dominico protulit cordefententiam : Si di-
xerimus, quia peccatum non hàbe'mus, ipfi nosfeducimusi&veritas
in nobis none fl. Itaque dicentes nos non habere peccatum;
veritatem, id eft, Chriftum non habentesinnobis, quid
aliud proficimus, nifî vthos hac ipfi profeflîoneex pecca-
toribus fccleratos atque Impios approbemus? Pbftremo fi
cordieft verius explorare vtrum poflibile fit huth|n»fub-
ftantiæ eft, impeccantiam poflîdere,à quib:
manifeftius difeere poterimus,quam ab ßxsquicarnemßiam
crucifixcruntcum vitiis & concupifcentiis, & quibus verecfucifixus
ell mundus 2 Qui cum de cordibus luis non folum radi- i
dtuS vitiavniuerla conuulfetint ,■ verum etiam peccatorfi
metribiiamaccogitationes conentur excludere , nihilominus
tameh quotidie fidelitetprofitcntur, ne vna qui-
Üem hora macula fe catere peccati. Nec tarnen ex co dc-
bemiisnos i Dominica communiohe fufpeiidere ; quid
nos aghofeimuSpecCatdreSjfed ad eahi magis ac magiyeft,
& proptët anim» medicinain 6t pbrificatidtiem Ipiritus
aiildereftidandum i vettimtameri ea humilitàtè infcntisac
fide, vtihdignos nos peréeptionetantègratiæiudicahtehi
remedia potius noftris vulnetibus expetamus. Alioquin
nec anniueriària quidem digne eft pr*fumehda commu?
nio,vc quidam faciqnt qui in monafterijs confidentes, ira
facramehtorum cæleftiumdignitatem & landificationem
acmetitum metiuntur, vt »ftiment ea nonnifi fandosat-
que immaculatos debere prxfumere,& non potius vt laa-
d o s mundofque nos fua participatione perficianr. Qui
profedb maiorem afrogantiæpr*fumptionem,quam de-
clinare fibi videiitur,’ihcürrunt, quia vel tuncciim eaper-
cipiunt dignos fe eiils perceptione-dijudicat. Multo enim
iuftiuseft, vt cum hac tordis humilitàtè qua credimus&
fatemurilla facrolanda myfteriahuquambto lrieritonos
polie cohtingerc , fingülis'eà Dominicisdiebus obremè-
dium noftrarum ægiitudinum prçfumamus,quam vtvanä
pérfuafione cordis elati,vel poll annü dignbs eorürh patti-
Cipionos eflè credamus. Quaptopter vt hæc intelligérè
&frudiiofetènërepôffimüi ; miferieördiam Domini, i f
nos ad perfisienda hçc adiâifet àctëfitiu!sïtnpfôremùs>quç
nequaquam ita vtcæterx hflifiah» ättes ptxcédence qüa-
dam ratione vêrb‘orum,fed adu potius Sc experientia prx-
èünte difeuntur > quxque nitfuni, nifi tarn cbllationibus
fpintalium virorum frequenter exa mi nacafuerint&
pôlita, quam documents & qubtidianaéx-
perientia folli ci te vent data, aut oblo-
lefcunt incurie y aut otiofaobli-
uione depcieunt.
Q V Æ E S T A B B A T I S A B R A -
H Æ , D E M O R T i n -
C A T I ON E.
È A P V T I.
Varta atqiië vicelîmà iftà collatio /^batis Â-
brah» Chrifto fatten te producitur, omnium Se-
niorum tradi tioiies co h cludens,qua veftris ora-
______ _ .ionibus confummata i illotum vigintiquatuor !J H
feniotum, quiin fandaÀpocalypficorbitias niasagho of-
Ferre dicuiitur numéro myfticc congniëhtè , eundarum
prorriiflionum noftrarum debitis nos credimus liberan-
dos: Si (}üaproinde gloria Hi viginticjuatuor Seniores no-
fttibbirifticUfibnislûxmétltumfuërîritcbroriiâti j illi qiiij
profalutemundi immolatus eft agnô lubiedis capitibus i
braturi : ipfeenim & illis tarn eximiunifenfum ; & nobis
iqualemcunque fermone m ,quo tanta profundi tas piome-
retur propter hbnorem nominislui donaredignatus eft.
Etnecefle eft vt àd autorem bonorum omnium murieris
fiii mérita refefantur , cuihoc ipfo debetur amplius quo
magis foluitur.lgitur ad huric Abraham cogitation urn no-
ftrarum impUgriationem anxia Confelfione detulimus;
quiaadrepeiendam prouinciam noftram ; atque ad reui-
fendbs patentes quotidianis ahrmi æftibus vrgebamur.
Hincetenim nobis maxima defideribriim nafeebaturoe-
iiafib {qüod tarifa religione atque pietare pàteri tes ribftrds |
prseditosrecordabamur, vt eis nequaquam noftrum pro-1
pofitum prxponeremus , hoc iugitér mente voluentes,
quod profedum magis ex illorum eflèmüs aifiduitateeà-
pturi,nullaque nos corporalium rerum follicitudme^nul-
lifqueprofpiciendi vidus diften ti onib us o ccupan dos,illis
alfatim ofnnem cumgaudio præbitionem noftræ necefli-
tatis explentibus. lnfuperetiam fpe inanium gaudiorurn
animumpafeebamtis ; credentesirudumnosn.'kkimum
perceptutosdeconuerfioncmultorum ; qui velut iioftro
eflentad viamfalutisexerppioacmbnitisdirigendi, turn
præterea iplbrum 1 ocorum fi tus, in quibus eràt mai o rib us
noftris*hàbitapbflèflio,ipfarurnqueamoenftasrcgioriùm fauùa;
iocunda ante oculos pingebatur, quam gratæ ôc congru*
folitudinis Ipatijs teriderettir, ita vi: non folum flele-
daremonachumpoifintfecretafiluarum , fed èriàm magna
vidus praebere compendia; Qd » omnia prædido Se
ni cum fecundum ndem confciéntiæ noftræ fimplicitcr
panderemus , neciam impugnatiorium vim tolerate nos
polie,nifi nobis per illiusmedicinatiiDei gratia fubuenif-
fet, profufis lacrymis teftaremur| tacifus ille diuque cun-
dàtus ; atque ad eitrerhum grauiter i ngemifeens ; ica re-
Ipondit:
Quomodo iiofirosfenexpateféceriterrorès.
C A P V T IL
MEcdum Vos defiderijs renunciaflè mundanis, née
mottificaflè concupifcentias ptiftinas,cogitationùm
vèftràrum prodit infirmitas. î Nam ficut defidiam cordis
vélîri défideriofiim veftrorirm peruagatio proteftatur;
hàiic perégrihationem ac parétum ablèntiam, quam mente
potius iufciperè debuiftis, carne tâtummodo fuftinetis.
Sepultàenim hæc titania^aedeebrdibusveftris euulfa pe-
nitus iam fuiftènt, fi vel rationem ipfius abienu nciationis,
vel principaiem folitudinis caufam , in qua corififtimus,
cepiflètis. IdeoquévbSillàotij ægritudine fentio laborare
quæinprouerbijsitànotatur, indefidertisèflomhisdiiofus. Et
iterum : D efidetia occidunt pigrurfi. Nam & nobis pot erant y * 1