Hyoscyiiiiius iiig:cr L.
Hot bilzonkruid ; hot zaud bovat ongeveer 35 % van eon groengele
olio, z.aolit van smaak on goed drogend.
Soortelÿk gowiebt bÿ 15“ 0.929, Verzeepingsgetal 170, Joodgetal 188.
Lycopersicnm oscnieiituiii Mill.
I)e tomaat, afkomstig uit Amerika, nu overal gokwoekt. De zadon
bevatten eene olio, welks vetzuren hoofdzakelÿk uit oliezuur en linolzuur,
naast stearinezuur on myristinezuur ou rolatiet veel vhiolitige
vetzuren bostaan, en die bovendien 2.3 % leoitliino opgelost lioudt.
Ken onderzoclit monstor gaf: Soortolijk gewiclit bjj 15“ 0.922, Verzeepingsgetal
190.4, Joodgotal 10(1.9, Roioiiort-Meissl-getal 18.93, Hehner-
getal 95.1. ’
In het muséum: Vruebton on zaden.
Nicoliaiiii Tabaciini L.
Do tabakajilant, in Oost-Indië en ook wol in West-Indië gokweekt. De
kleine zaden bevatten 3(1—40 % tahuk-olie, eon bleok geelgroene olio
van zaehton smaak en oen eigenaardigen, niet aan tabnk berinnerenden
geur. Hot is oon drogende olie, ondor welks vetzuren oliozuur, linolzuur,
palmitinezuur en weinig stearinezuur zjjii gevonden.
Ken onderzoclit monster gaf: Soorteljjk gewicbt bjj 15“ 0.9232, Vriespunt
- 2 5 “, Verzeepingsgetal 190, Joodgetal 118.(1, Hehner-getal 94.73.
In het museum: Zadon on olio. Zio voorts don besobrijvenden eatalo-
gus: „Tabak”.
Fain. Sterculiaceae.
Heritiera litloralis Dryand.
Ken boom der tropische kosten. De zaden bovntten olie, dio o. a. oi>
do Antillen wel gewonnen wordt.
In het museum: Zaden.
Stcrciilia Cliiclia A.St. lül.
Do zadon van deze Hrazilinansche plant bevatten een vast kristallijn
vet; Verzeepingsgetal 194, .loodgetal 79.
S. l’octida ,L.
Hooge boom, over geheel Indiö verspreid, bekend als stinkboem, omdat
de bloemen sterk skatolachtig riekon. De zaden bobbon vorm en grootte
van kleine olijven, lengte 20—25 mM., do schil weegt weinig minder
dan do helft van hot gewiclit van bot zand; de zaadkern is vergiftig,
geroostord evenwel eetbaar. Zjj bevat 40% van een dikke, liclitgele,
niet drogende olie, kepueh- of djankang-oJie, dio bÿ 18“ vast vot afzet en
bij 8“ bevriest. Ongeveer '% deel der vetzuron is vast, hoofdzakelijk
stearinezuur, do rest is grootendeels oliozuur. De olio dient wel als spj'js-
on als lampolie.
Soortelÿk gewicht bÿ 20“ 0.9223, Verzeepingsgetal 185.7—210.7, Joodgetal
84, Smoltjmnt der vetzuren 29"—30".
in het muséum: Zadon on vot.
Theobroma Cacao Ja
Ken 8—12 M. hooge boom, inheemseh in Zuid- en Middon-Amerika,
oyergebraclit naar den Ind. Arcliipel en Afrikn’s Westkust, incl. do
eilanden (o. a. San Thomö). In de tuinen laat men de boomen meestal
niet hooger dan 3—4 M. worden (door toppen) om do inzameling der
vrucliten en de vorzorging der boomen to vorgemakkoljjken. De vruchten,
geel ol rood van kleur, zjjn + 15 cM. lang en half zoo dik; zij bevatten
omstreeks 60 zadon, cnoaoboonon, 2—3 cM. lang, 1 —D/s breed. De
zaadhuid is rood of vaalbruin en broos, liaar gewioht bedraagt 9 — 15 %
van dat van het zaad. De zaadkern bovat 45—55 % cacaohoter. Voor
de bereiding van caeaopoeder wordt dit vot gedeelteljjk verwijderd door
uitpersing, mocstnl in verwarmde trogpersen. In versehen toestand is
bot vet goelwit, later wit; het smaakt en riekt sterk naar cae.ao on wordt
zeer moeielijk raus. Hot bestaat voor een groot doel uit stenro-palmito-
oleTne, daarnaast oleodistearine cn verder andere glycerineverbindingen,
waaromtrent do opgaven zeer versobillon. Hot vot wordt voor eon groot
deel gobruikt voor iiet maken van sommige cbocolade-artikelen, verder
in do apotheek en voor parfumorio-doeleindon.
Soortelijk gewicbt bij 15“ 0.95—0.97, Smoltpunt 28"—33“, Verzeepingsgetal
192—202, Joodgotal 34—37, (Hahiavot 42), in Zeiss’ refraetometer
46—48 bjj 40", Smoltpunt der vetzuron 48“—51“.
ln het museum: Vnicliten, zaden en vot. Zio verder den besobrijvenden
eatalogus: „Cacno on Vanieljo” .
Fam. Ternstroemiaceae.
(!aniellia tlrupil'era Jjour.
De zaden van dozen O.-Aziaiiscben boom geven bjj persing 28
olie, die liebt geel van kleur is on een zacbten, niet onaangenami
2 8 -3 5 %
- , -1 onaangenamen rouk
boelt. Do olio sebijnt wol gebruikt te worden; do porskook dient als
veevoeder en als most.
Ken oiidorzocbt monster gaf: Soortoljjk gewicbt bjj 15" 0.980, Joodgetal
68.
In het museum: Zadon en olie.
C. Thea .Unk. {Syn. Thea chineiisis ,L. en T. assainica Mast.)
Do theeplaiu; altijdgroene lieostois, afkomstig uit China en Assam,
met drogo, openspringendo vriieliton, waarin 1—4 bolvorrnige, glanzend
bruine zaden. Do zaadkernen, ‘‘A doel van liot gewicbt der zaden, bevatten
30—35 % theezaad-oiie, geel van kleur, met weinig reuk en
smaak. Zaad en perskoek van bet assnmzaad zjjn giftig door saponine.
Do olie bestaat voor 75 % uit vloeibare on voor 25% uit vaste glycerine-
verbindingen. ln China woidt do olie voor spjjsboreiding, zeepziederij
en als lampolie gebruikt. Zij wordt in don laatsten tijd ook wel naar
Kuropa verscheept.
Soortelijk gewicht bij 15“ 0.914—0.920, Vriespunt —5“ à —12“, Verzeepingsgetal
188—195, Joodgetal 88—90, Holiner-getal 91.5, Smeltpunt
der vetzuren 10“—11“.
h l het museum: Vruobten, znden en olie. Zie verder den besclirijvenden
eatalogus: „Tlioe” .
r
•ji