if f!:
i Í
I
Ir
PLATINA.
M on ste r s in h e t m u s e um a a n w e z ig .
No. N a a m . V in d p l a a t s . B i j z o n d e r h e d e n .
Gedegen piati-1
Pontijn, Tanahna
met cinnaber,
osmium, iridium
enz.
Gedegen platina.
Platina-erts.
Laut, Z. 0 . afdeeling
van Borneo.
Berg Bassoen, in
den omtrek van Mar-
! tapoera, Z. 0 . afdee-
I ling van Borneo.
Als No. 1.
Grijsachtige
korreltjes.
Id.
GESCHIEDENIS.
In het meer gemelde rapport der speciale commissie over
den mineralogischen rijltdom onzer 0. 1, bezittingen van 1850
vindt men reeds vermeld, dat het platina op de Zuidoostkust
van Borneo vermengd met goud en diamanten wordt aangetroffen.
Ook te Boedoek, Z. W. kust van Borneo, vindt men
het veel. De bevolking kende toen de waarde van dit metaal
200 weinig, dat zij het onder de benaming van Mas-Kodok
(paddengoud) als nutteloos wegwierp. In vroegere jaren maakte
het te Sambas een artikel van handel uit, maar de geringe
winsten, men schrijft zelfs van / 4 per 100 K. G., deden het
als handelsartikel vervallen. Dr. Horner heeft het vermoeden
uitgesproken, dat in al de mijnen op Borneo het goud eu de
diamanten door platina vergezeld zijn ; dit vermoeden wordt
echter tegengesproken door den mijningenieur Everwijn, die
opgeeft, dat er op Borneo veel goud wordt aangetroffen, hetwelk
geen platina bevat. Hoe dit ook zij, zooveel is zeker, dat de
hoeveelheid platina, die thans in onze bezittingen gedolven
wordt, niet noemenswaardig is.
De samenstelling van het platina van Borneo werd aldus
gevonden >) :
Docking. Bleekrode. Fritsche.
P l a t i n a ........................ 82,65 70,21 72,69
Palladium en andere
platinametalen . . 4,75 18,05 20,07
G o u d .............................. 0,20 3,97 —
IJzer .............................. 10,76 6,93 5,45
K o p e r ........................ 0,14 0,84 0,48
98,50 100,— 98,69
Het platina was vóór 1558 reeds bekend, doch het behoorde
tot in het begin dezer eeuw tot die metalen, die geene practische
toepassing ondervonden. Het was vroeger dan ook weinig
aangetroffen, want in 1810 was Choco in Nieuw-Granada de
eenige streek, waar men wist, dat het werd aangetroffen,
Na dien tijd heeft men het op vele andere plaatsen gevonden,
maar toch slechts in zeer geringe hoeveelheid, totdat
men in 1819 in de goudwasscherijen in het Uralgebergte
korrels van een wit metaal aantrof, dat in 1822 als platina
herkend werd. Thans komt bijna al het platina uit Rusland
en de platinazandlagen te Nischetagilsk, die voor het grootste
deel tot Europeesch grondgebied behooren, leveren 1 9 /2 0 van
de geheele Russische platinaproductie.
De productie van Rusland bedroeg in 1825 164 K.G. en
*) Posewitz, Das Goldvorkommen in Borneo.