zwiimnien. Maar ook insecten, en andere dieren, speien als
houtvernielers een grooten rol. Men denke bijv. aan de beruchte
Witte mieren, die in de tropen de geduchtste houtvernielers zijn.
Bijna overal komen deze in den grond voor, en de meeste
houtsoorten tasten zij aan. In streken, waar witte mieren zijn,
is daarom met het oog op de duurzaamheid van eene houtsoort
de belangrÿkste quaestie: of het door witte mieren wordt gegeten?
Verder is de paalworm, als vernieler van hout, dat aan
zeewater is blootgesteld, algemeen bekend en gevreesd.
Waar het houtbederf door schimmeis wordt veroorzaakt, kan
het op verschillende wÿzen optreden. Is de ontleding plaatselÿk,
en beperkt tot ’t binnenste gedeelte van het hout, en kan
daarbÿ noch lucht, noch water toetreden, dan noemt men de
rotting vervuring of droge rotting, in tegenstelling van natte
rotting, die bÿ overmaat van vochtigheid plaats heeft, en waardoor
het hout gelÿkmatig wordt ontleed. Neemt het hout bÿ
natte rotting meestal eene witte kleur aan en vertoonen zieh
Witte vlekken, bÿ de vervuring wordt het meer of minder
donkerbruin. Vermolming noemt men dien langzamen vorm van
vergaan, die bÿ vrÿe toetreding der lucht onder voldoende
medewerking van water en warmte optreedt. Verstikking van
het hout komt voor wanneer het, pas geveld, ’s zomers een
geruimen tÿd in de schors in de vrÿe lucht heeft gelegen. De
kleur is dan in de spintlagen veranderd, als het ware „aan-
geloopen”. Wordt zulk hout niet spoedig van de schors ontdaan
en snel gedroogd, dan verliest het weldra zÿne vastheid, en
geheel en al zÿn oorspronkelÿke kleur.
Niet alleen bezitten de verschillende houtsoorten eene zeer verschillende
duurzaamheid, doch ook hout van dezelfde soort en van
verschillende boomen afkomstig, is lang niet even duurzaam.
Bÿ eenzelfde houtsoort beïnfluenceeren de omstandigheden,
waaronder de boom opgroeide, de duurzaamheid van zÿn hout.
Hierbÿ geldt als regel, dat bÿ de boomen eener zelfde houtsoort
die exemplaren, waarvan het hout het grootste soortelÿk gewicht
heeft, ook het duurzaamste hout zullen leveren. Bÿ verschillende
houtsoorten levert evenwel het soortelÿk gewicht geen
aanwÿzing voor de duurzaamheid.
Hout van boomen van middelbaren leeftÿd, is duurzamer
dan dat van zeer oude en van jonge boomen. Kernhout is veel
duurzamer dan spint.
Do duur van hout is ook in groote mate afhankelÿk van
de invloeden, waaraan het wordt blootgesteld.
Onder water is de duurzaamheid zeer aanzienlijk. Door afsluiting
van de lucht kunnen de zwammen en insecten dan
weinig schade aanrichten. Maar het water, waarin het hout
zieh bevindt, mag geen stilstaand water zÿn met vele rottende
stoffen.
ln de lucht is de duur van hout geringer dan onder water.
Veel verschil maakt het daarbÿ nog, onder welke omstandigheden
het hout zieh in de lucht bevindt. Hoe lager de temperatuur
is, des te minder het bederf. Is het hout aan weer
en wind blootgesteld, dan is het onder ongunstige omstandigheden.
Wordt het op droge, beschütte plaatsen bewaard, dan
is de duur zeer groot. In bedompte, vochtige mimten met
weinig luchtverversching en nogal hooge temperatuur (berg-
werken), is het hout sterk aan bederf blootgesteld.
In den grond is de duur zeer verschillend, al naar de soort
van grond. In zwaren vochtigen kleigrond is de toestand bijna
dezelfde als onder water. In drogen zandgrond daarentegen
ontaardt het hout zeer snel, door de groote afwisseling van
vochtigheid en de vrÿe toetreding der lucht.
Het snelst wordt het hout vernield ter- plaatse, waar het op
de grens is van water en lucht, of van grond en lucht.
De wÿze van behandeling na de veiling heeft ook veel invloed.
Men mag het na de veiling niet te veel aan afwisselende
droogte en vochtigheid blootstellen.
Een zeer goede maatregel ter verhooging der duurzaamheid
bestaat in het uitloogen. Daaronder verstaat men het gedurende
geruimen tÿd in het 'water leggen van de stammen kort na
de veiling. Daardoor worden vele bestanddeelen uit het weefsel,
die den zwammen en insecten tot voedsel zouden hebben gestrekt,
uitgespoeld.
Om hout, dat zeer aan bedervende invloeden is blootgesteld,.
duurzamer te maken, iinbibeert men het ook met bederfwerende
V-
; ft' ••
-,
«