doehter van J a n XIX, Heer van Egmond, B a t e s t e i n noemdc. Terwijl
liij bezig was niet het te bouwen, droeg hij het op aan Hertog Au-
brecht van Beijeben, en ontving het weder van hem in onversterflijk
erileen. De groote, zware toren van dit slot, hij velen S i n t P ' o l
t)f S im pol geheeten , ontlecnt zijnen naam van den Graaf van Saint
Paul, in Artois, wiens zoon door Gusbrecht van Vianen , in den slag
hij Basweiler, den 22 Angustns 1371, werd gevangen genomen.
Uit het losgeld, dat voor hem hetaald werd, bouwde men dezen toren,
die zonder vensters en van binnen zonder woning was. Het
slol, dat omstreeks het midden der vorige eeuw , door een ongeluk ,
grootendeels afgebrand is, moet zeer groot en sterk geweest zijn, zoo
als men heeft kunnen opmaken uit de overblijfselen, die er in het
hegin dezer eetrw nog van hestoaden , als wanneer zij , zoowel als de
toren van St. Paul , geheel gesloopt werden , zoodat thans daarvan
niets meer te zien is , dan eene poorl en muren, die waarschijnlijk
tot een voorportaal hebben behoord , doch, door de bouworde, duide-
lijk aantoonen, niet gelijktijdig met het slot te zijn geslicht. Over
de vroegere lotgevallen van dit slot zie men het art. V ia n e n ,
BATESTEIN > \iort op de Kust TdTb Guinea, Zic B atenstein«
BAfETOIKA, riv. in Oost-Indie, op het Ambonsclie eil. Ceram,
aan de Noordkust. Zij stört zieh met eenen noordelijken loop in de
Straat van Gilolo uit.
BATII , voorm. d. en heerl. op het eil. Znid-Beveland, prov. Zeeland.
Het werd door den watervloed van 5 November 1530 overstroomd ,
doch men maakte het ook ras weder droog. Op den 2 November
1532 biaken de dijken andermaal door, en werden non* eens digt
gemaakt in 1536, doch zij bczwelien op nieuw in 1539. Ten gevolge
van alle deze doorbraken was de toren alleen nog maar blijven staan
deze echter naderliand mede ingestort zijnde, wordt er nu niets meer
van dat dorp gevonden. Deze heerl. besloeg 955 gemeten 103 roed.
en 2 voeten of ongeveer 440 bund.
In het jaar 1773 is een gedeelte van deze heerlijkheid in den Rei-
gersbergschen polder ingedijkt, welk gedeelte thans weder eene heerlijkheid
uitmaakt, die eene, oppervlakte van 123 bund., 42 v. r., 37 v, eil.
beslaat en tot het distr., arr. en kant. Goes, gem. Fort-Bath-
en-Bath behoort. Zij paalt N. 0. aan het verdronken land van Zuid-
Beveland, Z. aan de Hont of Wester Schelde en W. aan de heerl.
Rilland ; en behoort thans in eigendom aan den Baron Mr. II. J . van
D oorn van W estkapelle en eenige anderen.
Het wapen dezer heerlijkheid bestaat uit een veld van keel, beladen
met eenen uil van zilver, hebhende boven zieh drie en beneden
zieh twee sterren , alle insgelijks van zilver.
BATH (FORT), fort op het eil. Zuid-Beveland, distr., arr., kant.
en 6 j u. 0. ten Z. van Goes, gem. Fort-Bath-en-Bath, op den Zuidoostelijken
hoek van het eiland.
Het werd , in 1785 , op raad van den in de ge^chiedenis zoo bekenden
P iet er P aulus, destijds Advokaat-Fiskaal bij de Admiraliteit op de
Maas , aangelegd , tot bescherming van de invordering der inkomende
regten , welke aldaar van de voorbijvarende schepen moesten geheven
worden , nadat wij de forten Lillo en Liefkenshoek aan Keizer J osef I I ,
hadden inoeten afstaan.
Toen de Engelschen , in het jaar 1809 , eene landing in Zeeland onder-
namen, werd het F ort B ath, in het begin van Augustus, door den Holland-
schen Generaal B ruce verlaten en weinige dagen daarna door de Engelschen
bezet, van waar zij eene onderneming op Antwerpen wilden beproe-
ven; dan, de toebereidselen ziende, welke men maakte, om hen te
ontvangen , besloten zij op den 24 Augustus' weder af te trekken , waar-
mede zij den volgenden dag reeds een aanvang maakten. Nu werden
de in het fort gevonden stukken van de affuiten genomen en inge-
scheept; de affuiten zelven, met nog ander krijgsvoorraad, op den
dijk naar den kant van Borselen gebrägt, in vier hoopen verdeeld en
in brand gestoken. De Hollandsche Generaal Gort-H eyligers uit het ge-
beurde den aftogt des vijands ontdekkende , stak den 4 September , met
slechts weinige manschappen naar het eiland Zuid-Beveland over, of-
schoon het nog niet geheel verlaten was, en bezette het fort weder.
Bij de gezegende omwenteling van het jaar 1813 , bleef B ath door
de Franschen bezet, nadat zij het geheele eiland reeds verlaten hadden
, en werd niet eer door hen ontruimd , dan na den vrede van
Parijs, in April 1814, als wanneer het aan den Souvereinen Vorst
der Nederlanden werd overgegeven
In 1828 heeft men hier van eenige landsgebouwen, die de Admiraliteit
van Zeeland er voor hare oflicieren , ambtenaren enz., had doeii
stichten, eene fraaije kerk en pastorij gemaakt Na het jaar 1830
zijn de verdedigingswerken aan den waterkant aanmerkelijk versterkt.
Thans worden zij uitgebreid aan de landzijde.
Men heeft er een overzetveer op Tholen, op Bergen-op-Zoom en op
Ossendrecht.
BATHEM, plaats in het graafsch. Egmond, prov. Noord-Holland.
waarvan gewag gemaakt wordt in den gunstbrief van D ir k V , van
het jaar 1083, terwijl het in de lijst der goederen des Utrechtschen
bisdoms B atchem heet en door M elis S toke B achem genoemd wordt,
vermoedelij k is het Wel hetzelfde als het tegenwoordige B akküm. Ziö
voorts dat woord.
BATH-EN-BATH (FORT-), gem. op het eil.. Zuid-Beveland, arr.
en kant. Goes (3 k. d . , 8 m . k., 3 s. d. ) ; palende N. en 0 . aan het
verdronken land van Zuid-Beveland, Z. aan de Hont, W. aan de
gem. Rilland.
Zij bevat het fort B a t h en de heerl. B a t h en daarin 200 inW.,
onder welke 175 Herv. die in het fort eene kerk hebben en tot de
gem. Fort-Bath-en-Rilland behooren , de R. K ., die 25 in getal zijn,
worden tot de gem. Goes gerekend. De inw. der geineente F ort- B atH:-
en- B ath vinden meest hun bestaan in allerlei werkzaamheden. Men
heeft er eene school, die gemiddeld door 25 leerlingen bezocht wordt.
Het wapen dezer gemeente is hetzelfde als dat van de heerl. B a th .
Zie hier boven.
BATH-EN-RILLAND (FORT-), kerk. gem., prov. Zeeland, klass. van
Goes, ring van Kruiningen. Bij eene overeenkemst der ingezetenen ,
van 19 Mei 1792, werd R i l l a n d met F o r t B a t h tot eene kef-
kelijke gemeente vereenigd, en deze overeenkomst werd door Heeren
Gecommitteerde Raden van Zeeland goedgekeurd. Men heeft in deze
gem. eene kerk in het Fort-Bath en zij telt 500 zielen. Het bö-
roep van den Predikant geschicdt door den kerkeraad, met mede-
stemming van de Ambachtslieeren.
BATHMEN, gem. in Zalland, prov. Overijssel, arr. en kant.
Deventer, (4 k. d., 5 m. k., 2 s. d.) ; palende N. aan de gem. Die-
penveen, 0. aan Holten, Z. aan de Gelderscbe gemeente Gorssel, W.
aan Deventer.
Vroeger was deze gemeente met H o l t e n verbonden , maar sedert
het jaar 1834 is zij daarvan afgescheiden , en bevat than s, behalve
II. D e el. 12