men, dat H endrik van B aarle , in liet jaar 1243, mede ondcT-
teekend heeft den brief, waarbij I I illegond be B o r n e , Abdis van
Thoor, aan G odevaart IV , Heer van Breda, cene rente van vijf
Keulsche marken, uitgaandc op haar Hof te B aarle , verkocht. Dit
dorp is ook de geboorteplaats van den Luikschen Inquisiteur J ohannes
van B aarle , •{• 1689 , die misschien wel van dit adellijk geslacht af-
stamde.
BAARLE (HET HUTS TE), voorm. adell. huis in de Baronie van
Breda, prov. Noord-Breband, in het d. Baarle, was weleer versterkt
en door water omgeven. Het werd in bet jaar 1381 door de mis-
noegde Spanjaarden in gen omen , die het door daartoe gepreste boeren
nog meer versterkten , waarom de Heer v a n S t a k e n b r o e r , Drossaarfc
van Breda, met twee stukkcn gesehnt en eenig volk er voorkwain en
het beschoot, doch , nadat hij meer dan veertig seboten daarop gedaan
b ad , ziende dat hij daarmede niets won, trok hij weder af. Hierop
zonden de Staten van Braband den Kolonel L a G a r d e met eenige kor-
netten paarden en eenen grooten hoop voetvolk, nit de omliggendo
bezettingen, op dit slot af , die het hevig beschoot, en de bezette-
lingen , veertig man sterk, noodzaakte het over te geven.
BAARLE (KUINDERDIJK- EN-), btiursch. in Zalland, prov. Overijssel.
Zie B aARLO (K bISDERDIJK-EN-)
BAARLE-BOSTHOVEN, geh. in de Baronie van Breda, gem. A l-
phen-en-Riel. Zie B osthoven.
BAARLE-BRUG, brng over de Eh of Merk, in de Baronie van
Breda, prov. Noord-Braband, gem. en l j u. Z. W. van Baarle-
Nassau. en 3 min. van de Belgische grenzen.
BAARLE-NASSAU, gem. in de Baronie van Breda, prov. Noord-
Braband, arr. Breda, kant. Ginneken, distr. Prinsenhage. (6 k. d.,
15 m. k., 6 s. d.); palende N. aan de gem. Ginneken-en-Bavel,
Chaam en Alphen, 0 . Z. en W. aan de Belgische prov. Antwerpen.
Zij bevat behalve het d. B a a r l e - N a s s a u , de gehnchten Gr o o t -
B e d a f , Kl e i n -Be d af , Bed a fs c h e n h 0 e k , B o s e h h o v e n ,
C a s t e i r e , He e s b o om, He imo i e n , Ho e k , L i e f kens h o e k ,
L o o v e r e n ,N i j h o v e n , O o r d e l h e i k a n t , R e t h , S c h a l l u i -
n e n, Tomme len, Ui lekooten en Veldbraak. Er zijn in dezegem.
twee R. K. kerken , van welke de eene , zoo als wij reeds gezien hebben
(zie het art. B aarle d.), eigenlijk op Belgisch grondgebied staat, en
de andere in het geh. Ui l e k o o t e n gevonden wordt, eene Gerefor-
meerde kerk, 2 scholen en ruim. 1900 inw., d ie , op weinig uitzon-
dering n a , alle R. K. zjjn, en meest hun bestaan vinden in den ak-
kerbouw.
Het d. B aable-N assab, ligt 4 u. Z. ten 0 . van Breda, 3 u. Z. ten
0 . van Ginneken, 4 u. Z. 0 . van Prinsenhage, en is zoodanig met
het dorp Baarle-Hertog vereenigd , dat het daarmede in de daad slechts
een dorp uitmaakt, want dikwerf behoort van twee tegen elkander
gebouwde hnizen , het eene tot Noord-Braband, en het andere tot de
Belgische provincie Antwerpen ; zelfs zijn er huizen die half op Noord-
Brabandsch en half op Antwerpsch grondgebied staan , zoodat op een
dezer huizen, midden op den schoorsteen, het scheidingsteeken tusschen
de beide provincien gevonden wordt.
In de nabijheid van dit dorp, omstreeks het geh. S o n d e r ij g e n ,
betwelk vroeger onder B aarle-N assab behoorde, maar sedert ettelijke
jaren tot B aa r l e - H e r t og gerekend wordt, viel den 2 Augustus 1831
de eerste schcrmutseling van den tiendaagschen veldtogt voor, tusschca
mue tirailleurs , zijnde een dcrtigtal vrtjwilliga buksjafrers, cn eene bende
van het 4de régiment Belgische infanterie, bij welke gelegenhcid vier
der gezegde vrijwilligers, de Heeren J an P eter L odewuk A lber t Ge*
zelschap , E mile Christo ffel A bgbst P h aff , J acqbes d H arvant en J ohannes
van H ees van den T empel eervolle wenden bekwamen, terwyl
de Beigen, hoewel sterker dan de onzen, zieh gedwongen zagen het
p-ehucht te ontruimen en naar Turnhout te wijken.
° De R. K. statie van B aarle-N assab behoort tot het vie. van Breda,
of het Ilollandsch gedeelte van het Bisdom Antwerpen, dck. Breda,
wordt door céncn Pastoor en twee kapellanen bediend , en telt rum»
1200 zielen, waarbij ook eenige uit de omgelcgen geh. gerekend
worden. . . .
De Herv. die tbans tot de gem. Chaam-Baarle-Nassau-en-Alphen
behooren, badden hier vroeger eene afzonderlijke gem., waarbij nahet
sluiten van den Munsterschen vrede als eerste Predikant gcplaatst werd,
J ohannes P ool , die in 1650 herwaarts overkwam, en in 1653 naar
Pinsenhage beroepen werd. In het jaar 1807 werd deze gena, met die
van C h a a m vereenigd, als wanneer de toenmalige Predikant van
B aarle-N assab, J acobbs J a n s sen, de eerste Leeraar in die combinatio
geweest is. Sedert het uitbarsten van den Belgischen opstand wordt
er echter in de Herv. kerk te B aarle-N assab geen dienst meer gedaan.
Het d. B aarle-N assab telt 480 inw. De paarden en beestenmarkten
vallen in op den laatsten Maandag in September en op Maandag na
passie-zondag.
Het wapen van B aarle-N assab bestaat uit een schild van lazuur,
beladen met drie balen van goud, staande een en twee.
BAARLENBOSGH , voorm. bosch in het Markgraafschap van Bergen-
op-Zoom} prov. Noord-Braband 7 tar plaatse ; waar nu Oudenbosch
ligt. Dit bosch werd ten jare 1273 door A r n o b t v a n L o v e n en zijno
buisvrouw E l i s a b e t h , Heeren Vrouw van Breda, allécn orn Gods wi l ,
tot een eigen en vrijgoed aan den Abt van St. Bernard, op de Schelde,
gegeven.
BAARLENBOSCH (OUDE) , oude naam van het vlek O bdenbosch.
Zie dat woord.
BAARLO , buursch. in het graafsch. Zutphen. Zie B arlo.
BAARLO (KUINDERDIJK-EN-), Koinderdije-en-Baerlo of Kbin-
berdijk-en-Baarle, buursch. in Zalland, prov. Ovenjssel, arr. en
■5 u. N. \V. van Zwolle, kant. en ^ u. N. van i ollcnhoven, gem.
Ambt-Vollenhoven; met 120 inw.
BAARLOO, geh. in het Land van Kessel Zie B aeblo.
BAARN, gem. in Eemland, prov. Utrecht, arr. en kant. Amers-
foort, (6 k. d ., 5 m. k., 3. s. d. ); palende N. aan Ecmnes-Bmnen-
en-Buitendijks , 0 . aan de Eem, die het van Duist-de-Haar-en-Zevcnhui-
sen scheidt, Z. aan Soest en de Vuursche, en ten W. aan de
Noord-Hollandsche gern Hilversum. Het bevat de lieerlijkb. B a a r n ,
en daarin het dorp B a a r n , benevens de geh. E e m b r 11 g g e ,
P i j n e n b u r g , S o e s t d i j k en Z a n d v o o r t , alsmede het Vorste-
lijk lusthuis Soestdijk.
Deze gem. beslaat eene oppervlakte van ruim 720 bund. , en men
heeft er céne Herv. kerk, ééne R. K. kerk, en ruim 1800 inw. ,
onder welke ruim 700 Herv. , die tot de gem. Baarn-en-Eembrugge
behooren , en ongeveer 1100 R. R ., die tot de statie van Baarn-en-
Zavdvoort gerekend worden. De inwoners vinden meest in koorn-
boaw en veeteelt hun bestaan ; voorts in veenderij en nog voor