In den O ud - B e i j e e l a n d s c i ie n - p o l d e r z^n , in het jaar 1740 , een nieuwe
steenen sluis en een nieuwe steenen watermolen aangelegd, waardoor
de landen, zoo in dezen polder als binnen de gemeene bedijking gelegen
, ongemeen verbeterd zijn.
BE1JERSCHE of B e i j e r s e m , geh. in den Crimpenrewaard, prov. Zuid-
jHolland, arr. en 4^ u. 0. ten N. van Rotterdam , kant. en 2^-u. W. ten
N. van Schoonhoven, gem. en 1 u. W. N. W. van Stolwijk, in den
Bcijerscheu-polder.
BEIJERSCHE-EOLDER, pold. in den Crimpenrewaard, prov. Zuid-
Holland, arr. Rotterdam, kant. Schoonhoven, gem. Stolwijk, palende
N. aan den pold. Beneden-Haastrecht en Stolwijk, Z. 0 . aan den
pold. Stolwijk en W. aan de Tien-Viertel en N. W. aan Achterbroek
en den Vierstalblok.
Deze polder beslaat 608 bund, en wordt door eeneit molen droog
gemalen.
Het dijksbestuur bestaat uit vier Heemraden en een Polderschout,
die tevens Sekrelaris en Gaarder is.
BEIJEESEM , geh. in den Crimpenrewaard, prov. Zuid-Holland.
Zie B e i j e e s c h e .
BEI J UM, geh. in het Goregt, prov. Groningen, arr. , kant. en
1 u. N. ten 0. van Groningen, gem. en j u. N. W. van Noorddijk.
BE1JUM , geh. in Hunsingo, prov. Groningen, arr. en 4 u . Z . W.
van Appingedam , kant. en 2 u. Z. van Onderdendam, gem. en 1 u.
Z, van Bedum , 5 u. Z. van Zuidwolde, waaronder het thans behoort.
Men telt er 6 h. en 40 inw. Oudtijds was het een afzonderlijk , hoe-
wel klein, dorp met eene parochiekerk of ecclesia, waarvan het ju s
patronatus toekwam van het St. Gertrudis gasthuis te Groningen. Bij
eene bul van Pans S ix t h s V. van het jaar 1475 is deze ecclesia ver-
nietigd; de parochianen werden in de gem. van Zuidwolde ingelijfd en
de kerk gemaakt tot eene kapel, met dien verstände, d a t, zoo hare
tegenwoordige bestuurder mögt komen te overlijden of te vertrekken ,
het gebouw , met alle de goederen der gewezene kerk , in eigendom zou
overgaan aan het gemelde gasthuis. Deze bul is in het oorspronkelijke
nog bij het gasthuis aanwezig, dat thans nog onderscheidene goederen
uit krachte van die bul te Beijum hezit. Zie verder Z u id w o l d e .
BEI J UM, voorm. adell. state in Friesland. Zie B e i j e m .
BEILEN, gem. in Beilerdingspil, prov. Drenthe, arr. Assen,
kant. Hoogeveen (1 k. d. , 3 m. k ., 2 s. d. ); palende N. aan de
Smilde en Assen , 0 . aan Rolde en Westerbork , Z. aan Hoogeveen
en Ruinen , W. aan Dwingeloo en Smilde.
Zij bevat het dorp B e i l e n , benevens de gehuchten: Al t i n g ,
B r u n s t i n g , C l a t e r i n g , Dr y b e r , E u r s i n g , H o o g -H a i
e n , L a a g -H a l e n , II ij k e n , H o l t e , T e r H o r s t , Lie-
v i n g e , Ma k k um, S p i e r en W i j s t e r , en daarin 350 1). en
ruim 2300 inw.
De Herv. gem. , die hier 2300 zielen t e l t , behoort tot de ring
en klassis van Assen. De eerste, welke hier het leeraarsambt be-
kleed heeft, is geweest P a u l u s A n t h o n i j W il k e , die eerst R. K.
Priester is geweest, en opgevolgd werd door J o h a n B e e l b s n i j i i e r , welke
den 1 Januarij 1630 werd ingezegend. Het beroep van den Predikant
is eene koninklijke collatie.
De R. K ., die hier slechts 2 in getal zijn, behooren tot de statie
van Assen, en de weinige Israelieten , die men er aantrel't, worden
tot de gem. van Hoogeveen gerekend.
Er zijn in deze gemeente eine h o o f d s c h o o l in het
en twee zomer - en w i n te rb ijs cholen , van welke e6ne te H u k e n
en ¿ehe te W i j s t e r , benevens twee winterbi j scholen, waarvan
¿¿ne te H a l e n en ¿¿ne te Sp i e r . . . . r> 1
De inw. vinden meest hun bestaan in den landbouw. De grond
dezer gemeente is zandig maar doorgaans vruchtbaar. Men vmdt er veJ®
wei- en hooiianden , door welke eenige rmertjes stroomen 5 alsmede
eenige hooge veenen. Ook heeft men er v.jf korenmolens , onder welke
twee , waarop gepeld wordt, eenen olie- en volmolen, benevens
twee ieneverstokerijen. n. _ . » „ v n
Het dorp B e il e n of B e t l e n ligt 3 n. Z. van Assen 5 u. N . t a ü .
van Hoopeveen niet ver van de Havelter Aa , die in het nabnnge Wes
terbork ontspringt, 52° 51' 31" N. B ., 24" 10' 54" O. L. Het is eene
groote en welvarende plaats, waarin de koophandel zeer be^ der
wordt door de Beilervaart; in vroeger tijd was het de gew-one ple
plaats der postwagens , die tusschen G[omnSeI^' e? n . Sh*„v
heen en weder reden. Men telt er 120 h. en 500 mw. - ^ Herv.
kerk te B e il e n is een ruim gebouw, van hetwelk men de tijd der
stichting niet met zekerheid weet op te geven , maar het is zeker een
der oudste van de provincie Drenthe. Men heeft daarin geen orgel ,
doch zij prijkt met eenen hoogen toren1 , waarvan het onderste ge-
deelte dat vierkant is , eene hoogte van 80 voelen bereikt, terwijl ie
bovenste gedeelte uit eene 60 voet hooge achtkante spits bestaat.
Deze toren is van een uurwerk en twee klokken voorzien. De dorp-
school wordt gemiddeld door 220 leerlingen bezocht. - Er i. een
D e p a r t e m e n t d e r Ma a t s c h a p p i j : Tot N u t van t Algemeen ,
dat den 18. September 1826 is opgerigt en 10 leden telt.
Er worden in dit dorp twee jaarmarkten gehouden , die op den eer-
sten Maandag in de maand Mei en den 6. October invallen.
B e il e n is in de jaren 1750 en 1796 zwaar door brand geteisterd.
Den 8. Augustus 1820 ontdekte men, omstreeks Uen ure des morgens,
in deze plaats de beginselen der vlammen, die door eenen
Sterken wind voortgestuwd , weldra het geheeledorp, op de kerk ,
het schoolgebouw en 14 huizen na, in de assche legden. Grootendeels
waren de inw. , terwijl het vuur aanving te woeden , en gedung meer
voedsel bekwam, op hunneakkers , en zagen hun droevig lot eerst, toen
het reeds voltooid en hunne haven niet meer te redden was. Het vee was
gelukkig in de weide en het koorn nog te velde. Beroofd van alles , zelts
van voedsel en van het uitzigt op het herstel hunner womngen , meen-
den velen de piek gronds , die hen zag geboren worden , te zullen
moeten verlaten, om ellendig en bedelend rond te zwerven ; dan , bet
medelijden hunner naburen , de voorloopige goede voorziemngen des ge-
westeliiken bestuurs en de hulpvaardigheid hunner landgenooten leemg-
den hun liiden. Aldra stond een Koninklijk besluit hun , uit het londs.
voor kwade posten, eene som van f 5000, en uit Zijner Majesteits
bijzondere penningen eene som van f 3000 toe ; terwijl eene alge-
meene inzameling van liefdegiften van de gewone weldadigheid van
Nederlands ingezetenen getuigde ; zoodat het dorp thans weder ge heel
nieuw opgetimmerd is. Jammer is h e t, dat de pogingen van het
gemeentebestuur , om, na dezen algemeenen brand, het dorp meer
rcpelmatip* te doen herbouwen , Yruchteloos zijn gebleven. üorte
jaren na de lierbouwing van dit dorp, schijnt het gouvernement itt
t r.