Deze pold. bectond vroeger uit twee afeonderltjke polders, dert
Broekpolder en den Simönspolder j raaar den 12 Februarij 1659
is door Dijkgraaf en Hoogheemraden van Rijnland , op een request van
Molenmeesteren van den Simont jespolder , gelegen bij de Groote-
sloot, aan de Leede, in de beerl. Warmond, approbatie verleend, op
een door de reqnestranten aangegaan accoord met de Molenmeesteren
van den Broekpolder , ten deele onder Oegstgeest, ten deele onder
Warmond gelegen, ten gevolge waarvan die van den Simontjespolder
aan den Broekpolder zouden mögen aandammen, ten einde de beide
polders van den molen van den Broekpolder te doen bemalen. Die
overeenkomst wordt in bet request en consent gezegd , voorloopig voor
een jaar te zijn aangegaan; doch aangezien er geene volgende oorkon-
den meer bestaan, schijnt het , dat de overeenkomst van het . jaar
■1659 slilzwijgend is van kracht gebleven, en dat dus, van dien tijd
af, de vereeniging dier beide polders dagteekent, welke gezamenlijk
eene oppervlakte beslaan van 261 bund. 65 v. r. 64 v. eil., en door
eenen molen, op de Zijl, van het overtollige water worden ontlast.
In bet jaar 1840 is de oude molen afgebroken en een nieuwe gebouwd,
in het gedeelte Simonspolder , aan de Grootesloot, onder Warmond.
De B r o e k - e n - S iü io ns- P o l d e r Staat onder het bestuur van vier Pol-
dermeesters, van welke twee uit Oegstgeest, een uit Leyden en een uit
Warmond. Zij worden door de Ingelanden gekozen en jaarlijks treden
twee hunner af. De Burgemeester van Oegstgeest is bij afwisseling,
gedorende drie jaren , en die van Warmond, in het vierde ja a r, aan
het hoöfd van het Polderbestuur.
BROEKERHAVEN of B ef.k c a r s p e i , geh. in Dregterland, prov. Noord-
Holland, arr. en 5 u. 0 . van Hoorn, kant. en { u. W. ten Z. van
Enkhuizen, gem. en J u r Z . van Bovencarspel; met ruim 200 inw.
Dit geh. ontleent zijnen naain van eene haven , welke in of even
na het jaar 1449 gegraven is door de ingezetenen van Grootebroek en
Bovencarspel, voor wie zij van veel nut is , om hunne waren ter zee
te vervoeren, zoodat de naam zoo veel beteekent als H a v e n v a n G r o o t
e b r o e k , welke stede, in de wandeling, meestal Broek geheeten werd.
In het graven dezer haven vonden die van Grootebroek en Bovencarspel
veel tegenstand van de Enkhuizers , die vreesden, dat daaruit
vermindering van hunnen handel ontstaan zou. Desniettegenstaande
werd, in het gezegde jaar, daartoe oclrooi verleend door J a n v a n
L a n o y , Stedehoüder van Holland ; alleen werd de vrijheid van
die van Grootebroek en Bovencarspel eenigzins beperkt. Grootebroek
werd echter destijds als handelplaats belangrijk. Later , namelijk in bet
jaar 1655, werden aan die van Grootebroek en Bovencarspel, in de
haringvisscherij , gelijke regten als aan de Enkhuizers toegekend.
De haven is vrij goed en voorzien van eene voorname zeesluis en
eene groote kolk, waarin de schepen veilig kunnen liggen. Ook is hier
een zware overtoom, over welken de vaartuigen in het binnenwater
kunnen gewonden worden.
BROEKERHOF of B r o e k e r h o v e n , voorm. renthoeve-op den Feluwen-
soom, prov. Gelderland. Zie B j e io e n .
BROEKERMEER, bedijking in Waterland,.'prov. Noord-llolland,
arr. Hoorn, gedeeltelijk kant. Edam, gem. Broek-in-Waterland, en
Nieuwendam - en-Zunderdnrp , gedeeltelijk kant. Purmerende , gem.
Landsmeer-en-Watergang; palendeN. W. aan de Woudweeren, IN. 0.
aan de Binnenweeren, Z. 0 . aan de Tweebonderd-Deimten, Z. aan
den ,Grooten-Blaanwpolder.
Het was een- der drie zoogenaamde Waterlandsche meren, zijndc de
beide andere het Bel lemermeer en het Buiks lootermeer (zie
dl In^evolpe octrooi van de Heeren Staten van Holland, ten jare 1624
verleend hebben de Regeerders van Monnikendam , Ransdorp, Zui-
derwoude en Broek-in-Waterland dit meer en het ßuiks l ot ermeer
doen bedijken. In het jaar 1627 vertoonden genoemde Regeerders
dat zii zoo door tegenkanting van de mwoners van Waterland, als
door onverwachte rampen en het aanleggen van eenen dijk , zoo lang
als die van de Wormer , welke 1790 morgen groot was , terwyl hunne
bediiking naauwelijks 800 morgen bevattede, onmagtig waren de op-
frelepde schatting te voldoen en vermindering verzochten, waarop zij
vriidom van den veertigsten penning en verponding over de oude landen
alsmcde , boven de reeds toegestane 15 jaren, nog 15 jaren vnj-
dom; van middelen verkregen. In het volgende jaar geschiedde, te
Monnickendam, de kaveling van het B r o e k e r h e e r en de beide andere
bovenvermelde meren , waarmede het onder het hoogheemraadschap der
Waterlandsche meren Staat. Het beslaat eene oppervlakte van 290
bund. 6 v. r. 95 v. e il., van welke 74 bund. 47 v. r. 21 v. eil.
onder Watergang, gem. Landsmeer-en-Watergang.
Het B r o e k e r m e e r is bij den Watervloed van 1825 ondergeloopen.
BROEKEROORT of B r o e k e r o o r d , landgoed op de Over-Feluwe, prov.
Gelderland, distr. Feluwe, kw., arr. en 11 u. N. van Arnhem,
kant. en 2 u. 0 . ten N. van Eiburg, gem. en 1 u. 0 . N. 0 . van
Oldebroek. _
Het bestond reeds voor een aantal jaren. Den 1 Augustus 1717
ging het van den toenmaligen eigenaar L e c a s V e r h e e r over op A i e y d a
v a n I n g en en van deze, vöör omstreeks honderd jaren, op Jan S e v e r i jn
v a n d e r M e r w e d e , wiens vrouw eene v a n I ngen was. — De laatstvorige
eigenaar was de Heer A s s i ie r u s v a n d e r M e r w e d e , die h e t, bij zijn
overlijden, in het jaar 1823, naliet aan den tegenwoordrgen eigenaar,
zijnen broeder , H e n d r ik L o d e w i j k v a n d e r M e r w e d e , aldaar wonende.
Het goed beslaat eene oppervlakte van 71 bund. 9 v. r. 3 v. eil.
BROEKER-OUDE-GOUW, meertje in de Oosterkogge van Dregterland,
prov. Noord-Holland, gem. en 1 u. N. van Grootebroek. Het
heeft door de Hamme ten W. gemeenschap met de Eede en door
den Konkel ten 0 . met de Oude-Gouw.
BROEKERVAART, water in Waterland, prov. NoonEHolland, onder
Broek-in-Waterland, en Landsmeer-en-Watergang, een gedeelte
uitmakende van de trekvaart tusschen de zes Noord-Hollandsche steden.
Aan het schouw onder Landsmeer vereenigt zij zieh met het Groot-
Noord-Hollandsche kanaal.
BROEKER-WEEL , meertje in de Oosterkogge van Dregterland, prov.
Noord-Holland. Zie K w a d i j k e r - W e e l .
BROEKHOEK, geh. in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw. Maasland,
prov. JVoord-Braband, Eerste distr., arr. en 3-J 0 . ten N. van
’s Hertogenbosch, kant. en £ u. Z. ten 0 . van Osch, gem. en 20 min.
0 . van Heesch, aan den straatweg van ’s Hertogenbosch op Grave.
BROEKUOF, oud adell. h. in het Land van Cuyk, prov. Noord-Bra-
band, Eerste distr., arr. en 8 u. 0. van ’s Hertogenbosch, kant. en
1J u. 0. Z. 0 . van Grave, gem. en 5 min. W. van Beers.
Dit h uis, hetwelk van rondom in vischrijke grachten gelegen is ,
beslaat, met de daartoe behoorende gronden, eene oppervlakte van 5
bund. 29 v. r. 92 v. eil.