nmf E5 D % | eh' i n d e Meij e n j van ’s Hertogenbosch, kw. Maasland,
E t U'J° - ten N‘ V Hertogenbosch,
g e r n ¿ e w c A ' N - “ ° ° ' * “ ° " ’ « * ' • “ 3 *> « • ™ * - « !
Men telt er raim 150 inw.
de“ Alrhl lasserwaard, prov. Zuid-Holland, arr.
T i r o ' T r / S ^ -X v o y -B lo k la n d ; palende N. aan Bloemen-
daal, 0 . aan deZedenk Z.aan Hoog-Blokland en W. aan Grootwaard.
• De B eemd wordt van het 0. haar het W. in twee deelen geschehen ,
J Ä d“ H 7 e » ß « m d e „ d e n L a | ; e n B e e m d noemt, lig-
gende de Hooge Beemd ten Z. en de Lage Beemd ten N. '
In dezen- polderligt het gebucht B a z e l d o n k en op het punt der
eheidmg aan den hoek van den Beemdweg, slond weleer een willige
boom, bekend onder den naam van H e i 1 i g e n W i 1 ?.
- De B eemd b e s l a a t e e n e o p p e r v l a k t e v a n 486 b u n d . e n w o r d t d o o r
twee m o l-en s d r o o g g e h e n d e n . Het l a n d l i g t 2 p a lm e n h o o g e r d a n
R C T m r J T raM,P f " Grootwaard onder Noordeloos.
RLEMDKANf , geh. m de Meijerijvan ’s Hertogenbosch, kw. Peel-
W * f c ü i f i ani ? arr‘ 611 2 N- ° - Bindhoven,
M f l 6n * In n - van Beimond,Men telt er rmm 200 inw. gem. Lieshout.
BEEMSTER (DE), gem. in Waterland, prov. Noord-Ilolland, arr.
Alkmaar, k ant. Purmerende (6 k. d ,19 m. k., 5 s. d. ) ; palende N. aan
S Ä ' Sc^ e™ erhnorn-en-Westmijzen, Avenhorn-en-Oostmijzen, Ou-
p J e" eet*’ aan Oosthmzen-en-Hobrede en Kwadijk , Z. aan
Purmerende-en-Neck de bannen van Jisp en Wormer, W. aan deRijp
en den ban van Zuid- en Noord-Schermer. 1
Zij bestaat uit de bedijking de B e e m s t e r , welke hären naam ont-
van eene nv,er, die reeds in de Schriften van de tiende of elfde
eeuw onder den naam van B amestra voorkomt. Deze rivier was een
tak van de Zaan, die by Spykerboorden naam B amestra ontving, regt
door den tegenwoordigen kilpolder liep , en daar zieh met het Havei-
meer vereenigde. De in de tegenwoordige bedijking gelegene landen,
waren -bekend onder den naam van G r a f e 1 ij k e , Are n b e r g s c h e
e n . P u rm e r l a n d e n en leverden , door veeteelt en vischvangst, der
bewoners een toereikend bestaan op. Na het ontstaan der Zuiderzee,
’ ,door1 d«n Aller})edigen vloed van het jaar 1170
p la a lsh a d , waren deze landen meer aan overstroomingen blootgesleld :
door die Moorbraak toch hadden de meren in Noord-Holland eenen
hoogeren waterstand bekomen , terwijl de läge landen, zoo als die aari
de B amestra, meestal onderwater stonden. Om nu het afspoelen dezer landen
voor te komen , werd de B amestka door eenen dijk tot een staand
A » V T °mctrek Van twaalfduize7id Rijnlandsche
>vaann oSv oqOf fm~f o rffe’n r n•• n il, . 7 ( \K O Ku0nid ,z cva ea n „ u re n■ dgma a n s j,n ee»ee nnee oo¥ppppeerrvvilaakkt<te
, . , “ ° r ffetn r 'Jn‘ - <7f 0 bund. 44 v. r. 63 v. eil.) en iene diept,
Van 6 to t 8 voeten (tusschen de 2 en 2* è li.) h a d , en met meei
andere meren den West-Friezen ten voormuur verstrebte bij de aansla
gen die de Graven van Holland tegen hnnne vrijheid maakten : hoe-
.wel het , van den anderen k a u t, F l o r i s V , Graaf van Holland; var
veel dienst was , toen hy , ten ja re 1282, West-Friesland met kbgge-
■schepen aanviel. Vele der mwoners van de dorpen , die h e t omgaven
.vonden m d e vischvangst op d it meer een ruim bestaan , de huislieden;
voornamel.jk die van de Egmonden, bezigden de vette slibbe of klei
uie men er in vor)d’ to t bemestmg hunner la n d en , terwijl anderen
d« kleiaarde hier in groote hoeveelheid uit den grond kwamen boren,
orn er steenen van te bakken; hetgeen echter , bij plakaat van 24.
Januarij 1591, verboden werd. Men w'il, dat de^teekenen van die
beringen nog te vinden zijn,-in eene menigte kuilen en diepten , in
de landed , naast aan den dijk gelegen, aanwezig, in welke ktiilen de
klei zeer diep ligt, terwijl zij overigens gevuld zijn met eene ligte,
zandachtige aardspecie , waarschijnlijk later daarin gezakt.
Van geen gering belang moet ook dit meer voor de scheepvaart geweest
zijn, daar de steden Amsterdam en Alkmaar ten jare 1529 in den
bilden Beemsterdijk, die destijds tot bij Knollendam liep, te dier
plaatse eene sluis deden leggen , en men buizen en schepen van 70 en
80 lasten op het Schermer-eiland gemaakt , daarover zeewaarts voer-
de. De B amestka ,• die intusschen den naairi van1 B emstkr verkregen
had , - strekte in den tachtigjarigen oorlog , en vooral in liet jaar
1574 tot een sterk bolwerk tegen het indringen der Spanjaarden in
"Wcst-Friesland , want terwijl de- Waterlandsche' vloot de Zuiderzee
bewaakte,: waren de meren en binnenwateren met "galeijen en kleine
vaartuigen bedekt. Door lwt verderfelijk geweld echter hetwelk dit meer
op de omliggende landen en plaatsen uit.oefendebegon men reeds
omtrent het jaar 1570 op het bedijken daarvan bedacht te zijn, hoe-
wel het nog tot in het jaar 1591 aanliep , eer liien een plan tot droog-'
making beraamde, en zieh tot het bekomen van octrooi daartoe tot de
Staten van Holland en West-Friesland wendde•, die zulks den 21. Mei
1597 verleenden. Doch door den opkomenden oorlog bleei- het werk
stekert tot in den aanvang der volgende eenw ; wanneer het weder ter band
genomen werd door D ir k van O s , eenen der inedeoprigters der Oost-
indische Compagnie, diens broeder H endrik van- O s , A rent ten G roo-
tenrois , Kapitein en Bewindhebber van de Oost-Indische Kompagnie,
en J an C laesz. C ro o k , met eenige anderen, van- welke men
met name genoemd vindt : Mr. R omboot H ogerbeets en Mr. J aN
van- S anten , Raadsheeren in den Hopgen Raad van Holland; Mr.
N icolaas K romhoot en • Mr. J an B oves , ; Raadsheeren in den Provincia-
Jen -Raad 'van Holland , Mr.' J an B asios , Raad- en Rekenmeestbr
van Holland ; B artexd K romhoot, Burgemeester van Amsterdam;
■Elias van O ldenbarneveld , Raad- en Pensionaris van Rotterdam;
Mr. A driaan T eding B erkhoot , Pensionaris van Monnickendam; P ie t
e r B o om , ; Burgemeester van Amsterdam (in wiens- plaats nader-
biand is opgevolgd zijn ' zbon A braham B oom) , Dr. J an ten G rootkn-
librs ) ;Schepen en Raad te dierzelfde stede , J acob P o p p en ,- ook Schepen
aldaar,' en N icolaas V een , Burgemeester-van Hoorn. Deze verzochten ,
in be t jaar 1697, daartoe octrooi en dit werd den 21. October van
dat jaar ban hen verleend ; en zulks te ligter , omdat het-water jaar-
lijks wel twintig bunders land -wegnam. Het werk moest, volgens
dit octrooi , in vier jaren voltrokkcn zijn.. ‘ Het leggen van d e
noodige dijken - en dämmen mitsgaders het bouwen van sluizen
en watermolens, ten getale van zes en twintig, werd den 1. Januarij
1608'binnen Amsterdam aanbesteed, cn den 10. April daaraanvol-
gende het dijkwerk tussclien Purmerende en Neck, nadat de onderne-
mers alvorens allen , die bewezen eenig regt op het Beemster meer te
hebhen, en onder deze zekere Mevrouw van A r en b e rg , voor eene
zeer aanmerkelijke som, wegens de aanspraak , die zij maakte op de
Ar enbcr gsche gr onden ,-uitgekocht en voldaan , en met de Regenten
d er. omliggende polders en dorpen de J noodige schikkingen gemaakt
hadden ; waarna zij over de bedijking eenen Dijkgraaf^ L am