Ga r d e r e n cn van Kootwi jk. De R. K. liebben liier ¿¿ne kerken
makcn de statie van B a r n e v e l d uit. De Israeliten behooren tot
d ie ;van Nijkerk. ,j>=* Er zijn in deze gem. 8 scholen.
Do vöornaamste middelen van bestaan der inw. , zijn landbouw cn
bljenteelt, zoo dat men hier \vel 8000 bijenkorven aantrcft, die in
Jieji, jaar 1821 meer dan 62,000 Nederl. ponden bonig en meer dan
5000 Nederl. ponden was opleverden.
Het dorp B arneveld of B aiireveld ligt 6 u. N. W. van Arnhem,
u. Z. ten O. van Nijkerk , 8 u. Z. van llarderwijk. Het is eene
fraaye volkrijke plaats, zecr aangenaam in het läge tusschen de
Apiersfoortsche, Luntersche en Hoemersche-zandbergen , op eenen
vruchtbaren grond , gelegen ; zij bevat alleen ongeveer 280 h. en ruim
1400 inw., met de onderhoorige geh. E s v e l d , W i s s e l , C a l l e n-
b r o e k en G l i n d e . , 400 h. en ruim 2700 inw.
In de kerk , thans bij de Herv. in gebruik, en die voor de Reforma-
tie aan den ll. Ö d d lp r u s was toegewijd, ziet men een gcdenkleeken
geheel uit wit marmer gehouwen, en door vrouwe M a r g r i e t v a n H a e f t e n ,
aan de nagedacbtenis van baren gemaal L u c a s W i l l e m Baron v a n E s s
e n , Heer van Schaffelaar, toegewijd. Deze kerk wordt door twee Pre-
dikanten bcdiend. De Herv. gem., die ruim 2000 zielen telt, bchoort
tot de klass. en ring van Harderwijk. Het beroep der Predikanten go-
schiedt door den kerkeraad..
De R. K. bezitten hier mede een fraai kerkje, dat aan de II.
Catharina is toegewijd, waarin de dienst door eenen Pastoor gedaan
wordt. De statie behoorttot het aartspr. van Gelderland. Er is hier ook
een Oudemannen- en Yrouwenbuis, alsmede eene goede inrigting voor het
middelbaar en lager onderwijs en een distributiekantoor voor de brieven.
Het liof van Gelderland heeft;, den 19 September 1729, uit naam van
bet landsphap , aan die, van B arneveld verlof verleend, tot het houden
van eene vette heestenmarkt op drie weekdagen. Thans wordt er da
paardenmarkt gehouden op Maandag voör half vasten, en de schapen-
markten den laalsten Donderdag in de maand Julij, alle de Don-
derdagen in de maand Augustus en alle de Donderdagen in de maand
September , docbj? zoo er in beide die maanden slecbts vier Donderdagen
wallen, als dan ook op den eersten Donderdag in October.
B arneveld is beroeind door de stoute daad van J an van S craffelaar.
Deze in de Hoeksche en Kabeljaauwsclie twisten der laatsten zijde toe-
gedaan , had , in bet jaar 1482, met acbttien of negentien ruiters
van den Bisscbop van Utrecht, de kerk en toren te B arneveld ingeno-
xnen, waarop die van Amersfoort en Nijkerk, welke de Hoeksrhe partij
aankleefden , er eenige bussen voorbragten , en den toren hevig beschoten.
Men begon nu te spreken, van zieh bij verdrag over te geven. Dan de
belegeraars wilden van gcen verdrag hooren, voör dat men van S chap-
ve la a r , opwienzij zeer gebeten waren, door de kijkgaten des torens , naar
beneden zou geworpen hebben. Dit werd door de belegerden geweigerd.
Maar de edele van S chaffelaar , ziende lioe het op hem gemunt
was, klom op den omgang, en zeide : » Spitsbrocders, het is mij toch
» eens gezet te sterven; ik wil u in geen last brengen. » Toen de han-
den in de zijde zettende, sprong hij stoutmoedig naar beneden. Hij
viel niet doöd, maar werd terstond door de Hockschen afgemaaktj
waarna de toren opgegeven werd.
Het w a p e n v a n B arneveld b e s t a a t in e e n h e i d e v e l d , w a a r o p e e n e b e i .
BARNEVELD, fortje in Oost-lndie, resid. Ternate, ophet Ternalaan-
sche eil. Baijan, aan deOoslzyde van het eiland , tusschen twee baayen,
in een aangenaam, zeer vruchtbaar en ivel bebouwd oord. Hetis een
k l e i n e vijfhoek , doch zecr goed iügerigt, om eenen a<mval van m-
Knders to wedewtaan. Binnen de poort is een zeer d.epe pnt d.e
m l uitmnntend drinkwater oplevert; ook geleidt een o » ^ r i k e b e
gang naar buiten door middel van eenen geheimen mtgang , dm eehter
^^^Iet5 fmtje^^ B a r n ^ v e ld m^^^n^p^io*n^elij^k door de Portngezen aangelegd ,
maar in het laatst van NoVember 1609, door de Nederlanders , onder aan-
voering van den Zeevoogd S im o n J a n s z o o n H o e n , door Louis S c h o t , Bevelhcb-
ber der Soldaten , en J a n D i r r s z o o n , Bevelhebber der matrozen , vero erd.
Even buiten het fortje vertoont zieh , eenzaam en i® t ^
dige uit witten steen opgerigte tombe van den Lmtenant .O v um , die
in het jaar 1824, op het eiland Batjan, het slagtoffer van de yverzuchtige
Woede eens inlanders werd. , /''e,/,/,,,,/,,
BARNEVELDSCHE BEEK, beek op de Veluwe, prov. Gelderland.
Zij ontstaatuit de zamenvloeijing van verschillende takken , van wel&e
de twee voornaamste in de buurschap Essen en onder LunterLn nnt-
springen. Zij vliet daarop, in eene westelyke rigting längs de scheR-
dinp- tusschen de gemeenten Barneveld en'Ede., doorsny voor s ic
dorn Barneveld, en komt bij Stoutenburg op Utrecbtschen bodem waar
zij na de E s v e l d c r b e e k , de H o u t b e e k , / d e Ho e v e l a k e n -
s c h e b e e k en meer andere opgenomen te hebbeneenen zmdwestel.j-
ken loop aanneemt, en daarna zichte Amersfoort met de Iwmi vcrecmgt.
In het jaar 1808 werd, op last van Komng L o d e w i j k N a p o l e o n ,
onderzocht, in hoever deze beek tot in de Eem bevaarbaar gemaakt
zou kunnen worden; sedert dien tijd heeft men echter van dat ontwerp
nl A M lHUVISi;Toottrm.klooster, prov. Friesland. ZieBARRAne.s (Oom
en N i e u w - ) . „ . a w BARNJEG4T of B a r n io a t e n , geh. m Hunsimjo, an-, en b u. W .
van Appingedam, kant. 3% u. W. ^ n Onderdendam, geim en l u.
Z. O. van Leens i u. O. Z. O. vau BuurdVk , 20 mm. Z. / . W.
van W a r f h u i z e n , waaronder het behoort, aan den regteroever van
het BeitAiep : met ruim 20 inw. , ^ ,
BARNIINGERHORN , d. in de vrije heerl. Selmgen, prov. iVoord-
Holland. Zie B a r s in g e r u ü r n .
BARNUI, eil. in Oost-lndie. Zie B o r n eo .
BAROBO,, riv. in Oost-lndie, ophet SnndaseheeA. Celebes.
valt met eenen oostelijken loop in de Straatder Molukkos. . ’
BAROE, B a r o w of K o e r a n , riv. in Oost-lndie , op het Sundasche eil.
Borneo, lands. Tiroen. Zij valt met eenen zuidoostelyken loop in de
Zee van Celebes. ■ . , „ 7 ,
BAROE (KAMPONG-), wijk in Oost-lndie', op het Sundasche eil.
Java.. Het is eene der vier en twintig wijken van de stad Batavia.
BAROE (KOTTA-) , d. in Oost-lndie. Zie K o t t a - B a r o e .
BAROE (PANGGALAN-KOTTA-), d. in Oost-lndie, op het Sundasche
eil. Sumatra. Zie P a n g g a l a n - K o t t a - B a r g e .
BAROE (PASAR-) , markplaats in Oost-lndie, op het Sundasche
eil. Java, resid., Batavia, bij Weltevreden.
Aldaar ontstond den 19. November 1838 een zoo hevige brand ,
dat daardoor, in minder dan een nur tijds, 10 A 1 1 womngen,
meest allen geheel uit bamboes bestaande, zijn ^vermeid geworden.
BAROE (PASS1R-), versterkt d. in Oost-lndie, op het Sundasche
eil. Sumatra, in de Pandangsche Benedenlanden. Deze versterktc