ms BRA .
BRAAK (DE), b. inhetbalj.van d eNieuwburgen, prov. Noord-Hol-
land, arr., kant. en 2 u. W. ten Z. van Hoorn, gem. en i u. 0 .
ten Z. van Ursem; met 2 h. en 12 inw.
Een half uur 0 . ten N. van Ursum, vindt men nog eene plaats,
be Braak geheeten j met 1 h. en 6 inw.
BRAAK (DE), landgoed in Hunsingo, prov. Groningen. Zio B b a k e
(H uis b e ) .
BRAAK (DE), buitengoed in het dingspil Noordeveld, prov. Hrcnlhe,
a rr., kant. en 4 u. N. van Assen, gem. en | u. N. van Beide, onder
Paterswolde.
In het midden der vorige eeuw , was be B raak het zomerverblijf van
den ook als dichter niet onbekenden Burgemeester van Groningen Lu-
cas T r i p . Thans wordt dit goed in eigendom bezeten en bewoond door
den Heer A. H esselink.
BRAAK (DE)of b e B r a e c k , pold. in de Vier Noorderkoggen, prov.
Noord-Holland, arr. Hoorn, kant. Medemblik, gem. Hoogwoud-en-
Aartswoud; palende N. aan den Zeedijk, 0 . aan de Kolk, Z. en W.
aan Aartswoud.
Deze pold. wordt, längs de «wetering de Braak, door eene sluis in
den Koggedijk van het overtollige water ontlast.
BRAAK (DE) , , be B raeck of b e B raa kme er, pold. In de Vier Noorderkoggen,
prov. Noord-Holland, arr. Hoorn, kant. en gem. Medemblik;
palende N. aan Opperdoes, 0 . aan den Medemblikkerban, Z aan
den Oostwcuderban, W. aan Twisk.
Deze pold. was vroeger een meertje, dat in het jaar 1631 bedijkt
is. Hij beslaat eene oppervlakte van ruim 26bund., bevat slechts eene
boerderij eh wordt door eenen molen van het overtollige water op de
Molenkolk ontlast. Het bestuur bestaat uit drie Poldermeesters.
BRAAK (DE) of b e . B ra eck , pold. in de vrije heerl. Schagen, prov.
Noord-Holland, arr. Alkmaar, kant. Schagen, gem. Colhorn-en-
Haringhuizen; palende W. enN. aan de Kromme-Gouwe, 0 . aan den
Zeedijk en Z. aan den Winkelpolder.
BRAAK (DE), de B r a a k w e t e r i n 6 , op sommige kaarten be» B r e e c k ,
gespeld , water in de Vier Noorderkoggen, prov. Noord-Holland, dat,
van Medemblik körnende , in eene zuidwestelijke rigting , benoorden den
pold. de Braak en bezuiden Opperdoes, loopt, en zieh aan bet einde
van den Opperdoeserban met den Twiskertogt vereenigt.
BRAAK (D E ) of b e B r a e c k , wetering in de Vier Noorderkoggen,
prov. Noord-Holland, dat van den pold. de Braak, onder Aartswoude
afkomende, in eene noordelijke strekking naar den Koggedijk loopt en
zieh-door de Braaksluis in de Zuiderzee ontlast.
BRAAK (HDIS TE), landgoed in Hunsingo, prov. Groningen. Zie
B raak (D e) . .
BRAAKE (TER-.) of T er-B rake , landhoeve in de bar. van Breda,
prov. Noord-Braband, Vierde distr., arr. en 4J u. Z. 0. van Breda, kant.
en 4 u. Z. 0 . van Ginneken, gem. en \ u. 0 . ten Z. van Alphen
in bet gehucht ■ Ten Oever.
Het was vroeger eene hofstad der Tempelieren, die daarmede, in
het jaar 1100, door H enbrik I I , Heer van Breda begiftigd waren. Na-
dat de gezegde orde, in het jaar 1311, uitgeroeid was , werd de hofstad
bezeten bij de order van Maltha, die hier eene kommanderij bad met eene
kapel aan J ohannes den Dooper toegewijd, welke voor omtrent 13 of
20 jaren afgebroken is. Toen men , ongeveer twintig jaren vroeger,
bij deze kapel eene doorgraving deed, vond men aldaar onderscheidenc
BR A. 689
menschenbeenderen en doodshoofden van eene bufcengewone grootte , naar
men meent, overblijfselen der Tempelieren. Aan de kommanderij' le a
B raake behoorden ook vele landen en tienden onder Alphen , Oosterhout,
Dongen en elders gelegen, welke later allen bij den Heer van Breda
bezeten werden, die deze door eenen afzonderlijken Rentmeester liet be-
sturen. Deze goederen behoorden, in het begin der vorige eeuw,
als bezitting van het huis van N assau , tot de nalatenscbap van W il lem
I I I , Koning van Engeland, en kwamen daaruit aan W illem K areü
H enbrik F r is o , Prins van Oranje, nadat daarover eerst geschil was gere-
zen tusschen den Ridder b e F ourneuse , als zieh den titel toeeigenende van
Kommandeur van b e B raake , in den naam der Ridderorde van Maltha,
en de Raden der Domeinen,. bij den Koning van Groot-Brittanje nagela-
ten welk verscbil bij verdrag beslist werd, op voorwaarde , dat de Heer
van Breda aan de Ridderorde van Maltha of wel, in hären naam, aan
den zoogenaamden Kommandeur van be B raake zoude betalen eene
iaarlijksche rente van 3666 guld. 11 st. 8 penn. Thans is het domein
in het bezit van de aldaar gelegen landhoeve, die met de onderhoonge
pronden eene oppervlakte beslaat van 08 bund. 19 v. r. 88^v. e .
BRAAKEL, d. in den Bommelermaard, prov. Gelderland. Zie B ra k el .
BRAAKHOEK, ook wel, hoewel verkeerdelijk B raabhoek en B raathoek
gespeld, geb. in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw. Oisterwijk, prov.
Noord-Braband, arr. en 3 u. W. van Eindhoven, kant. en 3 u. Z. W.
van Oirschot, gem. Hooge-en-Lage-Mierde-en-llulsel, 20 min. Z. U. vaa
Laqe-Mierde, waartoe het behoort; met 12 h. en ongeveer 60 inw.
BRA'AKHUYZEN, geh. in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw.
Peelland, prov. Noord-Braband, Herde d istr., arr. en \ \ u. Z. Z. 0 .
van Eindhoven, kant. en 2 u. Z. W. von Helmond, gem. en 8 min.
O. ten Z. van Geldrop, waarvan het door de Rul gescheiden is.
Het bestaat uit twee buurtjes, G r o o t - B r a a k h u y z e n en K le in -
Br a akh uy ze n geheeten, en bevat 76 h. en 430 inw.
BRAAKHUYZEN (GR00T-), een der beide buurtjes , waaruit bet geh.
Braakhuyzen, in de Meijerij van 's Hertogenbosch, kw .P e e lla n d ,
prov.. Noord-Braband (zie het vorige art.) bestaat. Het ligt 3 min.
ten Z. van K l e i n - B r a a k h u y z e n , en telt 63 h-, bestaande m 75
woningen, en 330 inw. j
Den 19 Augustus 1853 werden in dit gehucbt 12 h., bestaande
in 19 bouwmans- , arbeiders- en weverswoningen, in de asch gelegd,
waarbij de bedroevende omstandigheid plaats had, dat men het water
ter blussching met vaten van elders moest aanvoeren , zoodat men de
huizen door de vlammen moest zien vernielen, zonder schier iets tot
redding te können aanwenden. _
BRAAKHUYZEN (KLEIN-), een der twee buurtjes , waaruit het geh.
Braakhuyzen (zie dat art.) bestaat. Het Bgt 3 min. ten N. van Groof-
B r a a k h u y z e n , en telt 13 h., bestaande in 18 woningen , en 100 mw.
BRAAKMAN of B rackman , tak van de Weslerschelde, die tegen
over Borssele, in Zeeuwsch-Ylaanderen schiet, het in twee deelen splitst,
welke deelen het vierde en vijfde distrikt van Zeeland of de distnkten
Sluis en Hulst uitmaken. ..
Dit water is ontstaan door den watervloed van den 22 January 144U ,
waardoorHuiger s lui s , S t e e k e r k , H e r t i n g e n , P e e r b o om,
Mo e r k e r k en St. J a u s k a p e 1, met vele hunner ongelukkigö be-
woners ,. in de diepte verzwolgen werden. . . .
In den aanvang werd het , om zijne onstuimigheid, de D ullaert ot
het W oeste w a t e r geheeten. Het liep toen verder landwaarts in en ver