Gelderland en het prins-bisdom Luik, Z. aan bet graafs. Namen,
Z. W. aan het graafs. Henegouwen, W. aan hot graafs. Ylaanderen
•en voor een klein gedeelte aan het markgr. van Antwerpen, terwijl
de heerl.-Mechelen van rondom in dit hert. besloten lag ; want in
vroegere tijden waren A n t w e r p e n en M e c h e l e n , met hare on-
derhoorige districten, van B raband afgescheiden , wordende Ant we r -
r e n onder den titel van markgraafschap en Me chel en als eene heer-
lijkheid door bijzondere Heeren bezeten. Nadat echter beide door
huwelijken eerst aan bet grafelijk huis van V laanderen en daarna aan
het hertogelijk huis van B raband gekomen waren , zijn zij in dit her-
togdom ingelijfd en daarmede' vereenigd geworden. Na dien tijd heeft
men B raband, van hetwelk nu het oorspronkelijk B hachbant of het
graafs. Eenham , afgeraakt en aan Vlaanderen gevoegd was , naar het
fetal zijner voornaamste sieden, in vier kwartiéren verdeeld; zijnde het
war t ier van Br u s s e l , het kw a rtie r van Leuven, het kwar-
t i e r v an Antwerpen en het kwar t ier van VHer togenbosch.
De Vorsten uit het huis van L euven bleven in het bezit van het
hertogdom B raband tot op J an I I I , bijgenaamd den Vreedzame, die in
het jaar 13156 overfeed. HiJ had drie zonen en drie dochters gehad.
De zonen waren jong gestorven ; van zijne dochters was J ohanna de
oudste, in een tweede huwelijk getreden met W enceslaus I , Herlog
van Luxemburg; M argaretha met L o d ew ijk , Graaf van Vlaanderen en
M aria met R e in o u t , Graaf van Gelder. Dé Hertog, alle twist, die
wegens de opvolging tusschen zijne dochters of schoonzoons zoude kunnen
ontstaan, wiilende voorkomen, riep eene vergadering van afgevaardigden
der steden van Braband, te Leuven bijeen , welke bij een plegtig geschrift
van den 8 Maart 1386 verkläarden , dat volgens ’s landswetten de souve-
reiniteit aan J ohanna en W encesiaus behoorde, tevens bepalende dat aan de
beide andere dochters van J an III genoegzamelijftogt zoude gegeven worden.
J o h a n n a , geene kinderen hebbende , stelde bij eénen openbrief, gegeven
te Doornik, den 2 8 September 1399, haré nich t, M arg are tha,
echtgenoote van F il ip s den Stoute , Hertog van Bourgondie , met hare
kinderen tot de opvolging, waarop de Staten A n to n i, zoon van F i l i p s ,
en M argaretha tot opvolger van J ohanna verklaarden, die dan ook, na
harén dood den 1 December 1406 voorgevallen , de geheele souverei-
niteit van Braband bekwam, welke alzoo in het huis van B ourgondie
overging, waarin zij bleef tot dat zij door het huwelijk van M aria van
B ourgondie met M axihiliaan , Aartshertog van Oostenrijk, hetwelk den
11 Augustus 1477 voltrokken werd, in het huis van Oo stenrijk overlin
g , dat achtervolgens meester van alle de Nederlanden werd.
Onder die gewesten werd B raband voor het aanzienlijkste gehouden,
gelijk het om zijne uitgestrektheid boven de meeste uitmuntte. Tevens
had het door zijnen titel van hertogdom , den rang vóór alle anderen ,
waarom het , ook in de Staten dier landen, zoo dikwijls zij hunne al-
gemeene vergadering hielden , daarin de eerste plaats bekleedde en dc
eerste stem voerde. Aangezien het genoegzaam te midden der andere
proyincien gelegen was had ook de Gouverneur of Gouvernante-Generaal,
aan welke het bestuur over de Nederlanden toevertrouwd was , binnen
deze provincie, namelijk te Br u s s e l , zijne of hare gewone hofhou-
ding. Desgelijks werd het opperste geregtshof, welks gebied zieh over
alle de Nederlanden uitstrekte, door F il ip s de Schoone, in het jaar
1804, binnen een der steden van Braband, namelijk Mechelen, ge-
p laa tst, waarnaar het dan ook altijd dé Hooge raad van Mechelen gc-
noemd werd.
Gedurende den Spaanschen oorlog, die onder die regering van
F i l i p s , den achterkleinzoon van Maximiliaan en M a r ia , begon ,
maakten zieh de staten der Vereenigde Nederlanden meester van een
o-oed gedeelte van B raband , bestahnde uit het Kwar t ier van sHer -
togenbosch en het noorderdeel van het Kwa r t i e r v a n A n tw e r pen.
Dit gedeelte, hetwelk hun bij den Munsterschenvrede, ,n bet jaar
1648, door F il ip s IV , Koning van Spange, in vollen eigendoan werd
afgestaan en later onder den naam van S t a a t s -B r a b a n d is bekend
geweest, maakt het grootste gedeelte van de tegenwoordige prov. Noord-
Braband uit (zie de volgende art. B ra ba n d , B raband [N oord- ] en
B r a b a n d [ S t a a t s - ] ) # . . . . . 1 „
BRABAND, het zuidelijkste dep. van deBataafscherepubliek, volgens
de staatsregeling van het jaar 1801; palende N aan de departementen
Gelderfand en Holland, 0 . en Z. aan de Fransche Republiek, W. aan
het departement Zeeland.
Het bestond uit het voormalig S t a a t s - B r a b a n d , met bijvoegmg
van het graafs. Megen, de heerl. Raves tein, Boxmeer en de
kommanderij van Gemer t , zoodat het de tegenwoordige prov. TV oordr
Braband, uitgenomen de kant. Heusden, Zevenbergen en een gedeelte
van het kant. Waalwijk, de gem. Nieuw-Yosmeer, en de pold. limkelenoord,
bevatte. r ;
BRABAND het zuidelijkste dep. van het voorm. Konmgnjk Holland:
palende N. aan de departementen Gelderland en Maasland , U.
en Z. aan het Fransche Keizerrijk, W. aan het departement Zeeland.
Het bestond uit het departement Braband van de Bataalsche republiek
met bijvoeging van het graafs. Bokho ve n , de heerlijkheden JVier-
v a a r t of de K l u n d e r t , Z e v e nb er ge n , H oo g e - e n - L a g e -
Zwaluwe, G e e r t r u i d e n b e r g , Made, D nm m e l e n en St a n d -
h a z e , benevens de zoogenaamde L a n g e s t r a a t , en de tot het L a n a
v a n H e u s d e n behoorende dorpen : 0 u d - He u ts d e n , B a a r dw
i i k , D r u n e n , O n z e n o o r t , Vl i jme n , H e r p t , He d i k h u i -
zen en En g e l e n . Zoodat het de geheele tegenwoordige prov. N oord-
B ra b a n d , uitffenomen het kant. Heusden , de gem. Nieuw- V osse-
m e e r en den pold. Hin ke lenoord bevatte. Het was m drie kwar-
tieren verdeeld, waarvan de hoofdsteden waren: van bet eerste kwartier
E i n d h o v e n , van het tweede ' s H e r t o g e a b o s c h en van het
derde B r e d a . r »
BRABAND of B rabandsche polder , pold. in het Land van J ^ u*ten ,
prov. Zuid-Holland, arr. en kant. Brielle, gem. Spijkenisse-en-Braband,
palende N. aan de Spijkenissepolder en voor een zeer klein gedeelte aan
Oud-Oostbroek , N. 0. aan Oud-Hongerland , Z. 0 . aan Hekelmgen ,
Z. aan Hekelingen en Yriesland, W. aan den Simonshavenscken polder.
In deze polder , die met Hekelingen en Vnesland, onder eene
bedijking lig t, vindt men, in den Noordelijken hoek, het dorp bpijke-
nisse. Hij beslaat eene oppervlakte van 222 bund.
De polder B raband heeft herhaalde reizen , en inzonderheid ten jare
1682 , veel door overstroomingen geleden.
BRABkND (BATAAFS-) , naam welke men na de omwenteling van
het jaar 1798 aan het voormalig S taats- B raband gaf. Zie B raband
(S taats-) . , _ . .
BRABAND (KLEIN-), geh. in Staat s-Vlaanderen, m het L rtje van
Sluis prov. Zeeland, arr. en 8J u. Z. van Middelburg, kant. en
Z. 0 . van Oostburg, distr. eh 2 au 0 . van Sluis, gem. eni f-ü.- VV.
van Waterlandkerkje, in het eerste gedeelte van den Prins-Willemspol