BR0EKH0F, voorm. renthoeve, op den Veluwenzoom, prov, Gelderland.
Zie B il io e n .
BROEKHOYEN , geh. in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw. Kempenland,
prov. Noord-Braband, Derde distr., arr., kant. en 2 u Z. Z. W.
van Eindhoven, gem. en $ u. N. van Riethoven; met 46 h. en 560 inw.
BROEKHOYEN, geh. in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw.
Oisterwijk , prov. Noord-Braband, arr. en 5 u. Z. W. van ’s Hertogenbosch,
kant., gem. en f u. Z. van Tilburg, aan de Eeije.
Men heeft hier een fraai kasteel, het Huis te Broekhoven gehee-
ten (zie B r o ek h o v en [H ü is T e] ) .
BROEEHOVEN, voorm. renthoeve, -op den Veluwenzoom, prov.
Gelderland. Zie B il io e n .-
BROEKHOVEN (HÜIS TE) , kast. in de Meijerij van ’s Hertogen-
bosch, kw. Oisterwijk, prov. Noord-Braband, arr. en 5 u. Z. W. van
- N ’s Hertogenbosch, kant., gem. en -j Z. van Tilburg, in het geh.
^ Broekhoven, aan de Leije.
•v Op de daartoe bchoorende gronden, is eene door stoom in heweging
gehragte wolspinnerij en volmolen gevestjgd.
BROEKHUIZEN, buurs. in Biverderdingspil, prov. Drenthe, arr.
en 9 u. Z. ten W. van Assen, kant. en 1 u. 0 . van Meppel, gem.
en ^ u.Z. 0 . van Ruinerwold; met 50 h. en 210 inw.
BROEKHUIZEN, d. in Opper-Gelder, in het Land van Kessel,
p r o v . Limburg. Zie B r o ek h u y s en .
BROEKHUIZEN of B r o e k h ey z e n , pold. in Schieland, prov. Zuid-
Holland, arr. Rotterdam, kant. Gouda, gem. Broek-cum-annexis;
palende N. aan de Kromme-Gouwo en de stad Gouda, 0 . aan den
IJssel, Z. aan het ambacht van Moordrecht, W . aan de polders den
Broek en Thuil.
Deze pold. beslaat eene oppervlakte van 116bund., heeft noch molens
noch sluizen, en Staat onder. het bestuur van twee Landbewaarders en
eenen Polderschout, die tevens Secretaris en Penningmeester is.
B r o e k h e iz e n is eene heerl.. die thans in eigendom bezeten wordt door
de stad Gouda, en waarvan het wapen bestaat in negen korenaren.
BROEKHUIZEN, ridderhofstad in het OverkwarHer der prov. Utrecht,
arr. en 3J u. Z. van Amersfoort, kant. en 5 u. W. N. W. van
Rhenen, gem. en 5 min. Z. 0 . van Darthuizen.
Het huis is een prächtig gebouw, dat nog voor weinige jaren , en
wel in het jaar 1810, geheel vernieuwd is en aan den schoonen
aanleg van dit fraaije landgoed volkomen beantwoordt. Het heeft een
onbelemmcrd uitzigt over eene weide, die tot hertenkamp dient.
De daartoe behoorende gronden beslaan eene oppervlakte van on—
geveer 500 bund. Tegen over het huis, aan de andere zijde van den
straatweg, op eenigen afstand van dezen , vindt men , op de zooge-
naamdc Donderberg, een familiegraf, waarboven een huisje, in den
vorm van een monument. Het ligt te midden van een vrij woest ter-
rein en wordt door zijne hoogte zeer ver gezien.
Deze hofstad , vermoedelijk oorspronkelijk aangelegd door iemand uit
het Geldersche geslacht B r o ek h ey z en , werd in het jaar 1440 ter leen
gehouden van J acob van G aa sbeek , bij G e r r it van C e l en b o r g h , die
het aan den Leenheer, en deze weder, in het jaar 1452, aan
W il l em va n G e n t , een burger van Utrecht, verkocht. Tn het jaar
1460 kocht D a v id v a n B obrgondim , de vijf en vijftigste Bisschop van
Utre cht, dit huis, doch hij verkocht het weder aan zijnen Kamerling
Jo h a h van A b x is , om het te houden a ls e e n oriversterfelyk leen van
den huize van A b c o e d e . Naderhand kwam het in het geslacht van T aats
van M e e r t en ofMEERTENVAN A b c o e d e , e n , in het jaar 1548, aan Jonkheer
D ir k van O o s t r em , door zijn huwelijk met H e ilw ig v a n A bcoede; van M e e r t e n .
In dit geslacht bleef het huis, tot het jaar 1667 , toen W il l em
G od ard van O o s tr em het opdroeg aan R e d o l e van A e k e l , W ie n s af-
stammelingen het bezeten liebben tot het jaar 1746 wanneer de be-
leening geschiedde op Vrouwe S eza nna E l iza b e t h H e u s D e b o ik o b x ,
Wed en boedelhoudster van F e rd in a n d van A r k e l . Thans wordt deze
ridderhofstad in eigendom bezeten door den Heer H e n d r ik W il l em
va n N el l e st ey n , woonachtig te Stutgard.
BROEKHUIZEN (DE) of B r o e c k h e iz e n , buitengoed in Lallana ^ prov.
Overijssel, arr., kant. en L u. 0 . van Zwolle, gem. en 1 u. W. van
Dalfsen, aan den regteroever der Vecht.
BROEKHUIZEN (NIEUW-) , buitengoed, in het Overkwartter dei
prov. Utrecht, arr. en 3± u. Z. ten 0 . van Amersfoort, kant. en
u. W. N. W. van Rhenen, gem. en J u. W. van Leersum.
Het beslaat eene oppervlakte van 95 v. r. 70 v. e il., en maakt
thans een gedeelte uit van het fraaije landgoed Broekhmzen (Zie hier
k°BROEKHUIZEN (0UD-), voorm. kast. in het Overkwartter der
prov. Utrecht, 5 min. N. 0 . van Darthuizen. Het is sedert jaren ge-
sloopt. Ter plaatse, waar het gestaan heeft, stond op het iaatst der
vorige eeuw nog een oude vierkante toren met eene spits , thans ziet
men er nog eene poort, tot woning ingerigt. T . , n -
BROEKHUIZENVORST , d, in Opper-Gelder, prov. Limburg. Zie
BrOEKHDYZENVORST. n rr l r< 1 BROEKHUIZERWATER, water in het graafs. Zutphen, prov. Gelderland,
gem. Angerlo.
Het ontstaat een weinig benoorden de houwplaats Ganzenpoel, gem.
Angerlo, uit de vereeniging van de Didamsc he Wet er ing met de
Wehl sche W e t e r i n g , loopt voorts Noordwaarts aan , en entlast zieh,
n a , in de buurs. Bevermeer, de Ang er lo sc he Weter ing te hebben
opgenomen, een weinig benoorden die buurs., in den Ouden IJssel.
BROEKHUYSEN of B r o e k h e iz e n , gem. in Opper-Gelder, in het Land
van Kessel, prov. Limburg, distr. en arr. Roermonde, kant. Borst
(20 k. d., 22 m. k., 3 s. d.), palende W. en N. aan de gem. Mierlo,
0. aan de Maas, Z. aan de gem. Grubbenvorst.
Deze gem. bevat de dorpen Broekhuysen en Br oe khuyse nvor s t ,
benevens het geh. Oijen, beslaat eene oppervlakte van 155 bund.
41 v. r. 7 v. eil., telt 175 h. en 870 inw., die handschoenen vervaar-
digen, kaas maken , raap-, hennep- en lijnolie slaan en steenbakkerijen
hebben.
De inw. , die allen R. K. zijn, maken de parochie uit van Broekhuysenvorst,
welke in deze gem. eene kerk te Br oekhuysenvor s t en
eene kapel te B r oe khu ys en heeft.
Men heeft in deze gem. twee seholen, eene te Broekhuysen en
eene te Br oekhuysenvor s t , die gezamenlijk een gemiddeld getal
van 150 leerlingen teilen.
De gem. B r o e k h ey s e n is eene heerl. waarvan een geslacht zijnen
naam ontleent hetwelk eenige mannen heeft opgeleverd , die in
de vaderlandsche geschiedenis bekend zijn. Zoo vinden wij R e in ie r van
B r o ek h ey sen vermeld als een ervaren krijgsman , die, het bevel voerende
binnen Nijmegen, toen die stad, in het jaar 1473 , door K a r e l , Hertog
van Botirgondie, belegerd werd, haar zeer dapper verdedigde, maar