post werd den 8 Junij 1831 door den Kapitein T ette Baukes Veitmai»
overmeesterd , Lij welke gelegenheid hij door eenen matten kofvel pe-
troffen werd.
BAROEBA-KOMISE, snikerplant. in Nederlandsch Guiana. Zic
B arbara ( S t . ) .
BAROES, B aroos of B a ro s , lands, in Oast-Indie, op het Sundasche
eil. Sumatra, in het Land der Batakhs.
Vrotger was het cen koningrijk, dat zieh tot de rivier Kankoen ,
benoorden Nattal uitstrekte. De koning van Baroes had in 1693 met
de Nederlanders een verdrag gesloten , waarbij hij onderscheideneplaat-
sen , tot den handel, a an hen had afgestaan; doch de Regenten dezer
plaatsen maakten op eigen gezag nieuwo verdragen mét de Engelschen,
die er in 1761 bezit van namen, maar, bij het traktaat van 17 Mei
1824, woder afstand deden aan de eerste bezitters.
Er wordt voortreffelijke kamfer en veel benzoin gewonnen ; ook levert
d« grond goud op.
BAROES, B aroos of B a ro s , st. in Oost-Indie, op het Sundasche
eil. Sumatra, aan de Westkust van dat eiland, in het Land der
Batalchs, lands. Baroes, 2 u. van de k u st, aan eenerivier; I o 8 4 'Z. B.
en 110° 42' O. L.
Sedert het jaar 1693 hadden de Nederlanders hier cen kantoor, het-
welk echter, nadat de Engelschen zicb in 1761 meester hadden ge-
maakt van de plaatsen tusschen A y e r - B a n g i e s en B a r o e s ,
geene genoegzamo voordeelen meer opleverden, en daarom werd inge-
trokken.
Men heeft er eene goede haven en er worden hier vele voortbreng-
selen van het eil. Nias, zoo als: inlandsckc aardappelen,, rijst en
boonen , alsmede gevogelte, door vreemde handclaars ter markt gebragt
, die daarvoor staal , ijzer, tabak, koralen en katoenen stoffen
inruilen.
BARON of N obsa-B aro n, eil . in Oost-Indiey in den Sundaschen
Archipel, .bij de Zuidkust van het eil. Java, tot de resid. Bezoeki
behoorende ; 8° 20' Z. B. en 131° S' O. L.
Het heeft 8 mijlen in den omtrek.
BARONGRINA, of B arongkira , oud d. in Oost-Indie, o p het Sundasche
eil. Java, lands. Pamanoekan, 1¿ m. Z. van Pamanoekan
1 m. N. van Köret, aan de Pamanoekan.
BAROONGAN, st. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Borneo,
rijk van Jathoc; 2° 46' N. B. 134° 28' O. L.
BAROOS, of B a r o s , lands, en st. in Oost-Indie, op het Sundasche
eil. Sumatra. Zie B aroes.
BAROS, zeehaven in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Celebes,
Zie B arias.
BAROW, riv. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Borneo. Zie
B aroe.
BARRA , of B ocrom , kl. eil. in Oost-Indie, in den Sundaschen Archipel,
in de Straat van Karimata, nabij de Westkust van het eiland
Borneo; 0° 33' N. B. 126° 31' O. L.
BARRA (BAT0E-), d . in Oost-Indie. Zie B atoe-B ara.
BARRADEEL, griet., prov. Friesland, kw. Westerrjoo, arr. Leeu-
warden, kant. Harlingen (2 k. d., 4 m. k., 2 s. d.); palende N. 0 .
aan het Bildt, waarvan zij door den ouden Zeedijk gescheiden is, 0. aan
Menaldumadeel, Z. 0. aan Franekeradcel, Z. aan Wonseradeel, W.
en N. W. aan de Wadden of den moud der Zuiderzee. Het is een
lange streck gronds, ongeveer N. 0 . en Z. W. loopende, ter lengte
van 5A, u. maar slechts ter breedte van 1 u.
Zii bevat 9 dorpen: Minner tsga, Fi rdgum, Tj nmma rum,
Oosterbicrum, Sexbierum, Pietersbierum Wynaldum en Al-
menum alsmede het gehucht Kloos t er -Lidlum, dat mede dorps-
peregtipheid heeft. De namen der dorpen Oos t er bi er um, Sexbierum
en Pietersbierum zouden , naar men wil, vroeger Aester-
bar ra Sixt ibar ra en Pieter sbar ra geweest, en van den uitgang
dier namen, de naam B a rradeei ontleend zijn. De Slagtedijk snijdt
deze ■ grietenij in twee deelen, van welke het eene ten 0 . en het
andere ten W. ligt. In het oostelijke gedeelte liggen de dorpen:
Minner tsga, Fi rdgum, Tjnmma rum, Oosterbierum en het
Klooster -Lidlum; in het westelijke: Sexbierum, P ie te rsb ie -
r um, Wynaldum en A 1 me nuin , met de stad H a r l i n g e n .
Men telt in B arradeel 769 h . , bewoond door ruim 4800 inw., die
meest hun bestaan vinden in landbouw en veeteelt, en gedeeltelijk
ook in fabrijken arbeiden ; zijnde er in deze grietenij : 1 kalkbrande-
rij , 2 steenbakkerijen , 2 dakpan- en estrikfabrijken, 1 tras- en lood-
ertsmolen , 1 plateelbakkerij , 7 koutzaagmolens , 1 touwslagerij , 1 lin-
nenbleekerij, 1 oliemolen , 1 ciehoreifabrijk en cichoreidroogerij en
2 pelmolens. De visscherij leverde vroeger mede eenen aanmerkelijken
tak van bestaan voor vele ingezetenen van f j ummar um , Oosterbierum
en Pieter sbierum op ; deze voordeelen zijn echter zeer
verminderd , sedert vele Noordzeevisschers de kustharingvisscherij mede
ter hand genomen hebben , hoewel sommige inwoners dier dorpen zieh
nog op de visscherij blijven toeleggen. De aardappelteelt heeft op ver-
schillende tijden aan de bewoners dezer grietenij goede winsten op-
geleverd , vooral bij duurte van de granen, zoo als m bet jciar 1817,
wanneer deze aardvrucht tot eenen buitengewoon hoogen prijs verkocht
werd. De vlasteelt is hier sedert ruim twintig jaren mede ter hand
genomen, en wordt met goed gevolg beoefend , onder anderen heeft het
ja a r 1834 voordeelige uitkomsten voor den vlasbouw opgeleverd.
De Herv., die ruim 4600 in getal zijn, maken 6 gem. u i t ,‘zijnde
die van Minner t sga, Tjummarum-en- F i r d g um, Oosterbier
u m , Sexbierum, Pieter sbierum en Wy n a l d u m , die elk eene
Lerk hebben, en door even zoo vele Predikanten bediend worden. De
Doopsgez. teilen er 100 zielen en worden tot de gemeenten van Harlingen
en Franeker gerekend. De R. K. , van welke godsdienst er
mede ruim 100 belijders gevonden worden , behooren tot de statie van
Harlingen.
Er zijn in deze grietenij 7 nieuwe scholen, met een gemiddeld getal
van 8SÖ lecrlingen. Het getal der bedeelden Staat doorgaans tot de
bevolking als 1 tot 10.
Vroeger had men in B arradeel vele adellijke sloten , die thans bijna
allen verdwenen zijn; als daar waren: Gr o o t H e rm a n a , Kl e i n
Hermana , T j e s s i n g a ,An d l a , Gr o o t F o l t a ofF o l o p t a , F a r -
n i a en H a i t s m a , te Minnertsga; Kl e i n F o l t a , Camst ra en
J e l g e r sm a , te Firdgum ; R o o r d am a , S ixma en S y t z a m a ,
te Tjummarum; Haarda, te Oosterbierum ; Liauckama, Adelen,
Eel s ina, Hiddema en Lat sma , te Sexbierum; Cronenburg en
Hot t inga, te Pietersbierum; Oldehuis, Ni jehuis, Swi ngma,
Bol ta en Tj i tsma, te Wynaldum; en G r at in ga , te Almenum.
De voornaamste vaart in deze grietenij is het westelijke gedeelte
van de Ried, welke verschillende zijtakken als zoovele dorpsvaarten