den zwaren watervloed van hct jaar 1330, toen geheel Z u id - B e v e ia r d
Beoosten Yerseke, onderliep, zijn overstroomd gebleven. Aan den
Noordwesthoek van dit eiland is integendcel, met bedijkingen, veel
lands aangewonnen; zoo ook aan de Zuidzijde , omtrent het jaar 1616,
door de bedijking en bepoldering van vele gorsingen en verdronken
landen der in 1350 en 1552 mede orerstroomde heerlijkheid Bo rs s elen.
Bovendien scbijnt Zuid-Revelard zieh in zeer vroegen tijd ook veel
verder naar Vlaanderen te hebben uitgestrekt.
Nopens den tijd der eerste bedijking van dit eiland vindt men geen
naauwkenrig berigt De grootste ramp, die Zuid-Bevelard overkwam,
was in het jaar 1530, toen bet voor een zoo groot gedeelte werd overstroomd,
en van bet oostelijkc gedeelte niets dan de stad Re im e r s waal
, omdat zij rondom in bare bijzondere dijken lag, bebouden bleef.
Vervolgens werd h e t, in het jaar 1680 , aan ß o r s s e l e n vastgehecht,
cn door aanwinning van veel lands , inzonderheid naar het Noord-Westen
en Zuid-Oosten , en door het daaraan verbinden van Wol fa a r t sd i j k
en O o s t - B eveeard in bet jaar 1809, is het allengs tot zijne legen-
-woordige grootte gekomen.
Z u id - B evelard werd oudtijds alleen ondersebeiden in twee voorname
deelen, waarvan bet eene genoemd werd de Oo s t w a t e r i n g of B e-
o o s t e n -Ye r s e k e , en het andere de We s tw a t e r i n g of Be-
wes t en-Yerse ke, omdat de eerste grootendeels lag ten O. en de
andere ten W. van de oude Yerseke. Door de gemelde overstrooming
van het jaar 1530, is bet oostelijke gedeelte meest te niet gegaan ; doch
in later tijd aan den zuidoostkant weder nienwe polders aangedijkt zijn-
de , hebben die met de overgeblevene den naam van Oos twater ing
behouden , ofschoon zij eigenlijk tot de ondewatering tusschen-
Honte-e n-Hiukel inge behoorden , reeds in de 13e eeuw bekend, en
tot. aan de overstrooming in wezen. De Wes twater ing is meest in
haar geheel gebleven , en wordt, veelal de Breede-Water ing genaamd
(zie dat art.). Een derde kwartier is er aan dit eiland gekomen,
door de bedijking van vele polders tusschen Bo rsselen en Zuid-Beveiand,
zooals ook van den Noordwestkant van het eiland tegenover St. Joostland;
terwijl het eiland van Borsselen, met de toebehoorende polders,
het vierde kwartier van Z u id - B evelard uitmaakt, en het thans daarmede
verbondene W|o Ifaa rtsd ijk - en Oost -Beveland desgelijks op zieh
zelve beslaan. ln de Oos twater ing, die zieh voorheen oostwaarts tot
aan Braband en Noordwaarts tot digt aan het eiland Tholen nitstrekte,
vond men , vöör het jaar 1530, de stad Reimer swaal , benevens de
dorpen Co uwe r v e , B a t h , Agge r , Inkelenoord, Lodi jke, Dui-
venee, Tol seinde, Nieuwland, Kreecke, S t e e n v f i e t , Evers-
waard, S c h o u d e e , V i n k e n i s s e , Ri l land , B roek e, Mai re,
Ouwerdinge cn Va l k e n i s s e , alle welke plaatsen bij den vloed
van dat jaar onder het water bedolven , en sedert of in het geheel met
of sleehts gedeeltelijk weder droog geworden zijn. Thans vindt men
nog op Z u id - B evela rd de stad Goe s en de kerkdorpen : K r a b -
be ndi jke , Wa a r d e n , K r u i n i n g e n , S c h o r e , Ye r s e k e , We-
m e l di n g e , K a t t e n d y k e , Kloet inge, Kapel le, Bi e z e l i n g e ,
’s Grav e n p o 1 d e r , Kwadendamme , II oede ken s k e r ke , Baar-
l a n d , O u d e l a n d e , D r i ew e g e n , O v e r z a n d e , Ni s s e ,
’s H e er - A b t s k er ke , Si no u ts - K er k e, B a a r s a o r p , ’s Heer-
Hendr iks - K i n deren, Wi lhel minado rp , Oo st k e r ke g op Wol-
faartsdijk , ’s H e e r -A r e n d s -K e r k e , H e i n k e n s z a n d , ’s Heere
n ho ek e« B o r s s g l g nj benevens het fort Ba t h .
Zuit-Bi.EL.ND be.at . IM de .elgeede 28 gem., G o t . , Baa r -
l a n d - e n - B a k e n d o r p , B . , . . e l e » , D r t . « «S Ce»n“ ;
d o r P , , E 11« . . » • . d ij k - e n - E v « . , „ , , F . . . B . h « n _
B a t h s G r a v e n p o l d e r - b t . - J a n s p o i u e i w
d e l - Z w a k e , ’s H e e r - A b t i k e r k e - b . n o « l . k e r k e - e n -
B a a r s d o r p , ’s H e e r - A r e n d s k ’s H e e r - H e n d r i k s h i n d e r e n - e en r- Wk e. , s s e kt e, rAk eP HH ee iin
k e n s z a n d H o e d e k e n s k e r k e , K a p e 11 e - B . e z e 1 . n g e
I? j :: K a t t e n d i i k e - e n - O o s t - B e v e l a n d ,
Kni o ! t i enVe K r a b b e n d i j k e - e n - N i e u w l a n d e , K r u i n i n -
„ e n Ni s s e ! 0 ud e 1 a n d e , 0 v e r zan d e, Ri U a n d - e n-Ala. re,
S c h o r e - e n -V l a k e . Wa a r d e n - e n -Y a l k e m s s e , W e m e l -
d i n g e W o l f a a r t s d i j k en Y e r s e k e ; welke gem. de kantons
Goes en H e i n k e n s z a n d uitmaken. .
De gedaante van het tegen woordig Z u i d - B e v e l a n d is zeer
onrepehnatip. De grootste lengte van het veer aan het groote Sloe,
in het W. des eilands , tot hetuiterste punt van den Re.gersbergschen
polder in het O., mag wel op & u. gaans gerekend worden, ; maar
de grootste breedte van het veer op Kortgene in het N tot Lllewmits
dijk in het Z., kan naa.nvelijks 4 uren halen. Yoordathet lmet -
faar t sdi ik en 0 ost -Be vel a n d verbonden was, bevatte' hct ¿a, I
bund, gronds. Na de vasthechting met die beide edandjes ^ l a a t bet
16 02 v. m. en bevat , volgens het kadaster 33.76o bund.; waaronder
27,549 bund, schotbaar land. Men telt er 23,000 inw.
Men heeft hier ongeveer 20,000 Herv., m de volgende 26 kerk.
gem. Baar land , Biezel inge-en-Everswyk , Borsselen, Kloet
inge, El lewoutsdi j k, Fo r t- Ba t h -R. l 1 a nd-e n-Bath Goes,
’sG ravenpolder, ’s Heer Abts-e n-Sin outsk erke, sHe®r-.A re " t *_
k e r ke - e n - B a a r s d o r p , ’s Heeren hoek , s Heer -Hen d n ‘ s k l “"
d e r e n - e n -W i s s e k e r k e , Heinkenszand, Hoede ke nskei ke ,
Ka p el l e , Kat tendi jke, Krabbendi jke , l i m ininge n ,. Nisse ,
O u d e l a n d e , Overzande-en-ür i ew egen , Sch or e-en-Ylake,
Wa a r d e n , W e m e l d i n g e , Wol faar t sdi jk en Yerseke , welke
trezameliik de ringen van Goes (le sectie) , van Kruiningen en van
ßorsselen uitmaken, en 29 kerken hebben, die door 28 Predikanten
bediend worden; terwijl, volgens ’s Komngs besli.it van 7 December
1839, W i lhelminadorp, na het bouwen der kerk en de pastonj
aldaar mede eene Herv. gemeente zal uitmaken.
De R. K., die hier 2600 in gelal zijn, maken vier statien u it,
n am e lijk : die van G o e s , ’ s H e e r e n h o e k , H e i n k e n s z a n d en
K w a d e n d amme , en hebben hier vier kerken, die door even zoo
veel Pastoors bediend worden.
De Evanp.-Luth., die men er aantreft, behooren tot de hliaal gem.
van Goes, gem. Middelburg. De Doopsgez., wier ygeta hier 30 be-
loopt, worden tot de gem. van Goes gerekend; ook lieelt men er
eenige weinige Israeliten.
Dit eiland is niet alleen het grootste en tevens het vruchtbaarste,
maar ook bet fraaiste van geheel Zeeland , zoo uithoofde van de veel-
vuldipe bosebaadien , boomgaarden , beplante dijken en wegen , als
wepens de bouwlanden , die men er in pvervloed aantreft, en eene
proote hoeveelheid tarwe en andere granen, met alleen ten behoeve
van de bewoners, maar ook tot verzending naar elders, opleveren. De granen
die hier gewonnen worden , zijn de beste en meest gezöchte ,