bufilam circa focum gyris dw ity ifu a appellabantur, ut no- A
tapt Hefychius, Harpocration,. Suidas, & auctor veteris
etymologici. Veteres Frarici infantibus nono die nomen
imponebant, ut colligere eft ex lege Salica tic. 16 .
§. c. S i ju t s in fa n t etn in v en tr e m a tr is f u a , a n t natitm,
ante q uam nomen habeat , in fra novem nobles Occident.
ïtaque puto antiquos Chriftianos in imponendis nomini-
bus fua confuetudine ufbs fuiflè , pofita omni fuperftitfo-
ne paganica. Hodie Grxci nomina infantibus imponunt
oblavo natalis eorum die , ipfis ab obftetricibus ante fores
Ecclefix allatis, & a Prefbytero fignatis in fronte,
ore, Sc peblore, ut videre eft in eorum Euchologio.
Quidam nobis opponunt canonem 30. primi Nicxni
Concilii, eorum videlicet, qui ex Arabica lingua conver-
ïi funt, in quo oppofitum noftrx fententix ftatuitur. Sed
cüm hic canon Sc hujus fimiles fint dubix fidei, nee vul-
gö recepti, noftram fèntentiam minimè labefabtare pol- j
fiint. Objiciunt etiam locum Dionyfii Alexandrini apud
Eufcbium lib.. 7. hift. Ecclefiafticx cap. 2. ubi fcribit infantes
a parentibus acciperenomina Petri vel Pauli, vel
Johannis j led fruftra , nam eö loci nulla fit baptiftni
mentio. Ncc valet id quod producunt ex S. Dionyfio cap.
2. lib. de Eccl. Hiérar. ubi dicit in baptifmo nomen dari.
Sed numquam ita S. Dionyfius fcripfit, fèd ifta. xsd nvog
itpicog ‘M 7?f ibny&ipHg aijoy Kj roy aiaJbyif aiaKHpv%curitg. id
eft, cüm Sacerdos quidam è fcripto ilium Sc fufeeptorem
' roclamaverit; ad qua: verba optimè S. Maximus fcri—
it : m/Miuoui 5 mg $Srvxa<pKc « fhanltfy/Attou, n dvaid
eft, nota defcriptionem baptizati, Sc füfcepto-
ris. Siquidem olim Competentes, id eft Catechumeni illi,
qui diu fatis inter Audiences converfati baptifmum pete-
bant, dies aliquot ante baptifmum nomina fua referenda
in matriculam dabant. Id planum eft ex S. Auguftino lib.
de cura pro mortuis habenda cap, 12. P a fc h a ja m appro- *
p in q u a b a t , d ed it nomen in t e r alios Competentes ; Et lib.
de fide & operibus cap. 6 . H o c f i t rnulib d iligent ik s d r in -
f ta n t iu s iis d ie b u s , q u ib u s Com petentes v o c a n tu r , cum
a d p e r cipiendum baptifima nomina ja m ded e ru n t. S. Cy-
iil.lo Hierof. in pr.xfatione ayoixem-^afia. t iug »fitv ylyvt. id
eft, jam nominum inferiptio fablaeft. S. Gregorio Nyf-
feno Oratione de iis qui baptifmum differünc: <f£n /mi to
ivo/Mtm, i va iyo aüm vfig ajtdH'mje fètétóig,
TaT/itAarv, ©t*j S i dpSupmg 7itiafyv cvm/Mtjrinzti. id eft, date
mihi nomina, ut ego ea in fènfibilibus fcribam librisj
Deus vero in tabulis fignet incorruptibilibus. Ita ftacuit
Concil. Carthag. 4. can. 85. B a p t i z a n d i nomen fu um
d en t .
Scribebantur etiam nomina infatftium , ut liquet ex
codice Remenfi : V t autern ven e r in t a d E c c le f ia m , f c r i -
b u n tu r nomina infantium a b A c o ly th o ; & v o ca n tu r in
E c c le f ia p e r nomina f u a , f i c u t f c r ip t i f u n t , Sc c . Sc in
codice Racoldi: 'U t autern ven e r in t a d E c c le f ia m , f c r i -
b u n tu r nomina in fa n tium ab A c o ly th o , dr v o ca n tu r ant
e oftium E c c le f ia p e r n om in a , f i c u t f c r ip t i fu n t . Idem
videre eft in epiftola Jeilè Ambianenfis Epifcopi de ba-
ptifmo: T e r t ia H e b d om ad a in q u adrage fim a, fe c u n d a f e -
r i a , hora te rtia v e n ia n t a d E c c le f iam , & antequam in
E c c le f iam in tr o ea n t , f c r ib a n tu r nomina in fa n t ium , &
e o rum , q u i eos fu f e e p tu r i f u n t a b A c o ly th o : & tune
v o ca n tu r ip f i infantes a b A c o ly th o in fra f ic c le f iam , &c.
Ex his pater infantes ante baptifmum nomina olim ha-
builïè, ac proinde in ipfo baptifmo non accepiflè. Qua-
re cüm idem Jeflè infra in eadem epiftola dicit: I b i etiam
nominatur infans f i c u t Jo h a n n es in A p o c a ly p fi. Hxc in-
fantis nominatio nihil aliud eft , quam nominis priüs im-
pofiti repetitio, qux certè non ubique vigebat: nam in ,
codicibus Ratolm, & Remenfi, in quibus baptiftni c x -
rémoniz enucleatè defcribuntur, nihil fimile repereris. 2.
Locus videtur incellïgi de mutatione nominis, Sc novi im-
pofitione, ut videntur innuere hxc verba : S i c u t J o h a n n
e s in A p o c a ly p f i. £t olim fi quahdo nomen mutandum
® Ita quoque in cod. Gcmct. ac Theod. In cod. Reg. Succisc nulla
eflèt, mutabatur in baptifino , ut de Eudbcia Theodofii
junioris conjuge referc Theophanes lib. 14. ad annum
n7 7 - Q u am ciun Im p e ra tor d u Slurus ejfet u x o r em , C h r i f
tia n am A t t i c u s f e c i t E p if co p u s ; & in b a p t ifin a t e , cum
p r iu s v o ca r e tu r A t h e n d i s , E u d o c ia n om tn impôfuit.
N o t a 3 2 2 . C r e d i s i n deum p a t r e m ,
S c c . ;
Hæc Sc fimiles interrogatîones ftint juxta prifeum Ec-
clefiæ morem, quem tangit Dionyfius Alexandrinus epift.
ad Xiftum Papam apud Eufebium lib. 7. hift. Eccl. cap.
8. agens de quodam, qui ab hæteticis baptizatus, S c in
Ecclefia receptus , impoiymav, >(54 XmKf iotav inmouottf.
id eft, cùm interrogatîones & reiponfipnes audiilèt, vo-
luit iterum'baptizari : & S. Cyrillus teftatur Cacech. 2.
myftag. xsy. *Tpam-n txsiws > ti mstvn eig oi/o/ut n ILaafog,
Se e. id eft, Sc interrogatus eft unufquifque, fi credit iit
5 nomen Patris, &: Filii, Sc Spiritus fandti, Sc confeffi eftis
falutarem confeffionem Sc ter merfi eftis. S. Cyprianus
epift. 70. S ed - & ip fa interrogatio q u a f i t in baptifmo ,
te ftis e fl v e r ita t is . N a m cum d ic im u s , c r ed is in v itam
a t e r n am , & remijfionern p e ccatorum p e r E c c le f iam , Sc c .
Sc epift. 75. B a p t i z a r e t q u o que multos u fita ta & lé g itim
a v e rb a in ter ro g a tio n s u fu r p a n s , u t n ih i l d ife r e -
pare a b E c c le f ia f lic a régula v id e r e tu r . .. . m a x im e c u i nee
S ym bolum T r in ita t is , n ec interrogatio lé g it im a , & E c c
le fia flica d e fu it . Optatus Milevitanus lib. j. adversùs
Parmenianum : Q u o que enim interrogante q u i c r e d id it,
D e o c r e d id it : & p o f l unum illiu s C r e d o , tu e x ig is a lte -
rum C r ed o . Ita loquitur : quia cùm Donatiftæ refugas iterum
baptizarent, eos ante baptifînum rurfus de Symbolo
interrogabant, Sc ab eis alterum Credo exigebant, cùm
antea illud in Ecclefia Catholica refpondilïçnr. S. Ambro-
fius lib. 4. de Sactamentis cap. 7. infra citandus. S. Hie-
^ ronymus Dialogo adversùs Luciferianos : P ra te r ea cum
fo lem n e f i t , & in L a v a c r o p o fl T r in ita t is confeffionem
interrogare, c redis fa n f tam E c c le f iam ? c redis remijfionem
peccatorum ? S t Auguftinus libv 5. contra Donatiftas cap.
20. E t u biq u e cum b a p t iza tu r e tiam d e fa n b la E c c le f ia
in ter ro g a tu r : lib. de anima Sc ejus origine cap. l o .E t ideo
cum b a p t iza n tu r , etiam S ym bolum r e d d u n t , & ip f i p r o
f e a d inter rog a ta rejpondent.
Si veroparvuli rationisufîim nondum adepti baptiza-
rentur, pro rllis fufeeptores interrogati refpondebant.
S. Auguftinus epift. 23. ad Bonifacium : Interrogamus eos
à quib u s offeruntur, & d ic im u s , c r ed it in D e um ; d e ilia
a ta te ; q u a utrum f i t D e u s , ig n o r â t , re jp o n d en t, cred
i t . Tertullianus lib. de baptifmo , etfi morem vellicare
videatur : I ta q u e p r o cu ju fq u e perfona c o n d it io n s , a c d if-
p o f it io n e , etiam a ta te cunblatio b aptifm i u t i l i s , p ra c i-
D p u e tamen cir ca p a r v u lo s . Q u id enim ntcejfe Jponfores
etiam periculo in g e ri ? q u ia & ip f i p e r m ortalitatem d ef-
titu e r e promiffiones fu a s p o f iu n t , & p r o v e n tu m a la in do
lis f a l l i . Àûdor de dogmatibus Ecclefiæ inter opera S.
Auguftini. S i ve rb p a r v u li f u n t , v e l h e b e tes , q u i doblri-
nam non fa p iu n t , refpondeant p ro il li s , q u i eos offerunt
j u x t a morem b a p t iza n d i.
N o t a 3 2 3 . E t e g.o' b a p t i z o t e , Scc.
Ita in editis, in Ordine Romano, cod. Ratoldi, S c
âpud Pamclium. Particula & , additur propter empha-
fim : quæ defideratur in cod. Remenfi , ut fequens prbno-
men ego. Hîc autem S c in editis eft unica merfiô. A tin
âliis codicibus noftris mfs. Remenfi, & Ratoldi ; in Ordine
Romano turn editis, turn mf. Biblothecæ Corbeien-
fis, Sc apud Pamelium , quemadmodum & apud Alcui-
num lib. de divinis Officiis cap. de Sabbato ftméto, Thco-
dulphum Aurelianenfem cap. 13. libri de Ordine baptifmi,
& Jeflè Ambianenfem Epifcopum epiftola fupra citata eft,
a trina immerfio juxta prilcum Ecclefix morem, quem videre
eft in can. 50. Apoftolorum, &apud antiquos Patres
S. Dionyiium lib. de Hierarchia Eccl. cap. 2. Ter-
tullianum lib. de corona militis, cap. 3. qui ritum refert
aut unie* ain trinae mcifionis fit raentio. Mf, Calenfis cum editis
convertit.
inter
inter veteres Ecclefix traditlbnes : d e in té r m e rgitam ur,
amplius a liq u id re jp o n d en te s , q u am D om in u s in E v a n g t -
Ho d e term in av it. S . Cyrilium Hierofolymitanum Ca-
tech. 2. myftag. xstf anufotn term• eig v<hup, x<ym?jv wuSbvn.
id eft, ter merfi eftis in aqua, Sc rurfus emerfiftis. S. Gre-
gorium Nyflenum oraitione catechetica, cap. 35. H S i eig
vJikip KsL&Sbg, t i <teig •» ixntS 'j/jtätq r ctlfyumv t/t'ofettpd
fjMwv-w- id eft , delcenfus vero in aquam , Sc quod ter in
cam fit homo deraiflus, habet myfterium. S. Bafilium lib.
de Spiritu iantfto ad Amphilocliium cap. 27. qui hunc ri-
rum inter traditiones Apoftolicas receniet: 7» S i teig ß x -
r cuSpomv mSev; id eft, jam ter immergi hominem
unde? EtapudS. Leonem epift. 4. qui cum SS. Cyrillo
S c Gregorio Nyflèno fupra citatis icribit hac triduana im-
merfione Sc ab aquis elevatione fignificari triduanam Chri-
lèi ièpulturam, Sc poft triduum refurrebtionem. Alia eft
etiam hujus ritus ratio, nempe Trinitatis perfonarum memoria,
ut vult S. Gregorius Papa epift. 41.a lib. 1. Re-
gefti. Unde Eunomium, quod lanbtam Triniratem non
crederet, unicam immerfionern invexiflè ferant.
Aliis tamen placet unicx hujus merfionis autftores fuif-
lè Theophronium Cappadocem & Eutychium prius Eu-
nomii Sebtatores, ut videre eft apud Sozomenum lib.tf.hift.
Ecclefi cap. 26. Et Eunomianos unica merfione bapeizatos
jubet iterum baptizari Concil. Conftantinopolita-num pri-
mum can. 7. quia falfi baptifmi forma utebantur, quam
videre eft apud S. Epiphanium lib. 3. hxrefi 56". Quare
prxdibfi Concilii decretum non involvit Catholicos, qui
reblè deTrinitate fèntientes, Sc rebla baptifini forma u-
tentes, unica merfione baptizati flint. Quam in Hifpanis
Catholicis probävit S. Gregorius Papa epift. fupra citata
ad S. Leandrum : quamvis huic unicx merfioni mul-
tüm adverfètur Alcuinus. Siquidem ille epift. 6q. ad Lug-
dunenfès, damnat Hifpanos, quod unica dumtaxat merfione
in baptifmo uterentur. Et epift. feq. & 81. in eam-
dem unicam merfionem invehitur : Sc quia fe urgeri vi-
det epiftola S. Gregorii , illam in dubium revocat. Sic
enim ait epift. 10. E p if to lam ve rb q uam d B . Gregorio
d e f im p la merfione d icu n t e fie con fc r ip tam , in ep iflolar i
fu o libro , q u i d e Rom a nobis a lla tu s e f l , non in v e n im u s :
a lia s ve rb omnes p e r jp e x im u s in eo lib r o , quem a d Occid
en ta lium p a r t ium E c c le f ia s , P o n t if ic e s , v e l reges f c r i -
p f e r a t ; ideo d u b ii fum u s a n illiu s f i t , a n a b a l iq u o hu ju s
f e l l a auBor e fu b illiu s nomine fe r ip ta f i t . Hxc ille; fed
immerito. Nam hujus epiftolx ftilus idem eft cum aliis
S. Gregorii epiftolis. Et quamvis exemplar epiftolarum
S. Gregorii Roma ipfi Alcuino allatum hanc epiftolam
non habuerit, id emcerenon poteft utdeea dubitemus.
Nam Johannes Diaconus aublor vitx S. Gregorii, qui
Romx hanc vitam fcripfit tempore Caroli Calvi; ac proinde
non adeo remotus ab Alcuini xtate, cap. 53. vitx
ejufdem, hanc eamdem epiftolam agnofeit tamquam verum
S c germanum S. Gregorii factum: qui fanè cum Romx
fcriberet hanc yitam, non habebat exemplar ab Hifpania
avebtum. Sed& Concilium Tolet. IV. can. 5. cuiprx-
fuit S. Ifidorus Hifjpalenfis Epifcopus frater S. Leandri,
cui miflä fuit hxc epiftola, idem teftatur : B e a t a erg
o memoria Gregorius Romana E c c le f ia P o n t i f e x , q u i
non fo lum pa r tes I ta lia U lu f lr a v it , f e d & lo n g e tx i( len tes
E c c l t f ia s fu a d o S lr in a p e rd o c u it , e ffla g ita n te fa n f t i f -
fim o L ea n d r o E p ifcopo de ha c H ijp a n ia d iv e r f i t a te , q u id
p o tiu s ejfet fe q u e n d um , in te r ce te ra referiben s f i e a i t : d e
tr in a v e rb merfione b aptijm atis n ih il r e jp o n d e r iv e riu s p o t
e ft , q uam ip f i f e n t i t t s , Sc c .
Porroin trina merfione femel dumtaxat forma profc-
rèbatur: Sc Alcuinus epift. 81. redarguit eos, qui ter earn
repetebant: fed ad fingulas merfiones fingulx perfonte no-
minabantur, ut patet ex codice Ratoldi Abbatis: D e in d
e b a p t i z a t fa ce rd o s f u b tr in a merfione tantum fa n f tam
T r in i t a t em fem e l inv o ca n s , (jr d ic e n s : & ego b a p t izo
Tf in nomine P a tr is ( & m ergat fem e l) & P i l i i ( & mer-
* Kune eft 43.
- k f ortè legcndum Everate quo- cognomine 'Johannes Mofchus
Tom. III.
A g a t iterum ) & S p ir itu s fa n S l 't. ( m e rg a t t e r t io . ) Ita etiam
habetur in veteri Ordine mf. Bibliotfi. Corb. His aftipu-
lantur Ordo Romanus Sc Alcuinus lib. de divinis Officiis
cap. de Sabbato fanblo. Nec abhorret Eucbologium Græ-
corum in fequentia ^fanbli baptifmatis : 0 IbSug
« i%'! ó Silva, eig 70 ovo/Mt ■ ümt'Tçog, d/AMv. i&j n X io i, d/mr
m ™ djiou VvÜJ/ML-ng, d/Av. ïtiw ygy dfi w j dg nig ÿcSvctg
agovoev, ci/AMY. End™ aa&spvioi m/myoiv canty, ^ a id^ v . id eft
baptizatur fervus Dei III. in nomine Patris, Amen. S c
Filii, Amen. Sc Spiritus fanbli, Amen. Nunc 8c fcmP
per, & in fècula feculorum, Amen ; ad fingulas appcl-
lationes, perfonarum videlicet, demergens eum Sc attol-
lens. Hunc ritum dare fatis videmus apud Tertullianum
lib. adversùs Praxeam : E t n o v ijfim e mandans u t t in g u e-
ren t in P a tr em , & F i l iu m , & S p ir itum fa n c lu m , non
in u n um , nam nec f e m e l , f e d t e r a d f in g u la nomina in
a f in g u la s perfonas t in g u im u r . Tamen fuie aliquando ufi-
tatum apud Grxcos, ut ter ipfa forma repeteretur, quod
videtur apud Cedrenum in corapendio hiftorix flib M.
Antonino , t& tbv 7iw tu/pa^Lu, I&iitv hiyoy, (IcL-
■ ftltjiTog QiôJùpog , See. id eft, ter infundit fliper caput ter
dicens, baptizatur Theodorus, Se e. Apud S. Ambro-
fium lib. 4. de Sacramentis cap. 17. his merfionibus inter-
ponuntur interrogationes in hunc modum : In te r ro ga tu s
e s , cr ed is in D e um P a tr em omnipotentem ? d i x i f l i , credo
: m e r fifti. In te r ro ga tu s e s , c redis in D om in um noflrum
J e fum C h r i f lu m , & in Cruc em e ju s : d i x i f l i , credo : &
m e r f if t i, S e e. T e r t io & interrogatus es , c redis d r in
S p ir itum fa nE lum ? d i x i f l i , credo : te rtio m e r fifti. Hxc
ille i qui quamvis nullam formx mentionem facie, earn1
tamen fatis innuit lib. 3. de Spiritu fanblo cap. i8. Quomo-
do ig itu r non omnia h a b e t , q u a D e i f u n t , q u i cum P a tr e
£ & F ilio a fa c e rd o t ib u s in baptifino nominatur.
An'verö hxc vocabula, ego b a p t iz o te , fpeblent ad nc-
ccffiratcm formx hujus Sacramenti, an invocatio fola per-
fonarum fànbliffimx Trinitatis ad validitatem hujus Sacramenti
fliffici at, dicendo tanrùm, I n nomine P a tr is , &
F i l i i , & S p i r i tu s fa n B i , difputat Stephanus Tornacen-
fis epift. j. Cùm enim quidam vir dioecefis Claromonta-
nx inopia Sacerdotis filium fuum u n d e ja fie t ( ut ipfe loquitur
) eumque immergendo his verbis omiffis, ego bap
t i z o te , dixiflèt tantùm, in nomine P a t r i s , & F i l i i ,
& S p ir itu s f a n B i , hxc refeiens Petrus Claromontanus
Epifcopus confuluit venerabilem Mauricium Parifiorum
Epifcopum -, qui ut refpondit, nullum eflè ejufmodi baptifmum,
non contenais Petrus fcripfit Sttphano Tor-
nacenfi Epifcopo, qui referipfit ejufmodi rormam eflè
•fufficientem, Sc ejufmodi verba , ego b a p t izo t e , non
fpeblare ad eflèntiam formx baptifmalis ; ac prôindc ejuf*
^ modi baptifma validum fiiiflè j hoeque nervis omnibus
probare nititur. Hxc tamen opinio Tncologorum Scholx
adverfatur.
Grxci nominacioni trium perfonarum fânbliffimx T ria-
dis prxmittunt hxc verba, ó <hS\tg « 0totT. id
eft, baptizatur fervus D ei, & nomen illius qui bapriza-
tur, ut clarum eft ex eorum Euchologio fupra citato, for-
maque eft indicativa , ut liquet etiam bex Severo Johan.
Mofcho cap. 176 . Prati (piritalis : (!xcfti{vm QtóJhpog tig rb
ovofxa. n Ua-Tfog, id eft , baptizatur Theodorus in nomine
Patris, S cc. Theodoro Leblore Ecloga 2. P>a.z\i-
ftra* BxpCag tig tro/m « UaTfog, Se e. id eft, baptizatur
Barbas in nomine Patris, Sc c . Cedreno loco fupra citato
, /Salirai &iéJhpog, Se e. Sc fub Anaftafio Imperato-
re : B<tp(*apos, lege, B xpCag.
. Ex quibus locis nota confènfiim prifeorum S c recentio-
' rum Grxcotum in hac forma baptifmi indicativa. Unde
miror, cur quidam Scholaftici feripferint Grxcos profer-
re folitos , b a p t iz e tu r . Nora prxterea ex locis citatis
prifeos Grxcos non protuliflèhxc vocabula in forma baptifmi
, 0 <AiJkof w ©focT. id eft, fervus Dei, fèd à recen-
tioribus addita fuiflè.
apud Grxcos notus.
Z