
a $ 7 Notx & obferv. in Librutn Sacramentonim 288
facere dignetur. Quidam incerpretantur, Cum ratio- A Petri, Jacobi, & Marei •, redè quidem. Nam Chriftus gran
t & d ife r etion e oblatam . Florus exponit plenam videlicet
rationis, plenam myfterii. Haec autem omnia vocabula ita
interprecatur Pafchafius libro de corpore & fenguine Chrifti
cap. n . R ogamus ba n c oblation cm (inquit) bcn cd iB am ,
p e r ejuam nos b e n ed ieam u r ; a d fe r ip tam , p e r cjiiam nos om-
nes in calo co n f c r lb am n r ; r a tam , p e r q u am in v ifc c r ib u s
C h r i f i i cenfeamur ; ra tion a b ilem , p e r q u am d b e ft ia lifen -
f u tx ttam u r s acceptabilemque fa c e r e d ig n e tu r : q u a ttn u s
■ & nos p e r q u o d in nobis d ifp lic u im u s , a cceptabiles in e ju s
unico j i l io fim u s . Porro in hoc cod. S. Eligii, in his ver-
bis-& aliis hujus Canonis nulla: limtcruccs depingi foli-
tae. Nonnullas tamen repofui prouc reperi in editis. Extant
tamen in codicibus Remenfi , & Rodradi, 8 atque etiam
in aliis Canonibus hujus codicis S. Eligii, qui in quibuf-
dam feftis reperiuntur, in eifdem locis videlicet quibus in
Miflali Romano depidx Tunc & affignantur apud Micro- m e u m.
logum, & nonnullos alios audores, qui de Mifla feripfe- ^ Hxc particula enirn
runt: & rede quidem; nam vetus eft Ecclefia: confuetudo,
ut oblata per fignum crucis benedicantur, quemadmodum
videre eft apud S. Auguftinum ferm. 19. de Sandis: C ru c is
ch a raB e r e B a f i li c a a ed ican tu r , a lt ar ia co n fec ran tur, a lta -
r is Sac ram en t a cum in t e r p o ft io n e D om in ico rum verborum
co n fic iu n tu r . Et ferm. 18. de tempore: H o c enim f ig n o cru-
eis co nfec ratur Corp u s D om in i cum. Tradatun8. inTo-
hannem : Q u o d fig n um n i f i a d h ib ea tu r , f i v e fr o n t ib u s
credent h im , & paulo poft, f i v e fa c r ific io q u o a lu n tu r
n ih i l eorum r ite p e r fic itu r . Hinc capiendum illud Fortu- fecrificium.
tias adurus Patri , oculos in cxlum tollere folebat,
dere eft Matth. 14. Luc. 9. Marc. 6. & Johan. 11. Quare
non eft dubium, quin idem in hac fecra tifiima fecerit a-
dione j etfi in novo Teftamento id non reperiatur fcri-
ptum.
N o t a f3. D e d i t .
Ita in editis & in aliis codicibus noftris mfe. & in Midi
S. Petri. At in Miflali Rom. 6c Matth. 16. legitur, de-
ditque. Et in verfione Codini interferitur conjundio co-
pulativa.
Not a ƒ f . E x HOC OPINES.
Ita apud S. Ambrofium. Non extant in Liturgia Jan-
d i Perri, neque in verfione Codini, neque in novo Teftamento.
N o t a ƒ ƒ . b H o c E S T EN IM C O R P US b
.pud fendum Ambrofium
cap. citato, & in Liturgia fandi Marci. Abeft tamen ab
aliis Liturgiis, fecra Scriptura & verfione Codini.
N o t a s 6 . H u n c.
Hoc vocabulum non extat in fecra Scriptura , nec apud
fendum Ambrofium, neque in Liturgiis : fed extat in ver-
fione Codini. Additur vero ad fignificandum Sacerdotem
idem fecrificium facere qued fecit Chriftus, juxta illud
Pauli 1. ad Cor. 10. D e uno p a n e , & d e uno ca lice p a r t i-
cipamus. Eft namque in Ecclefia unum altare, & unum
nati lib. 3. de vita fendi Martini:
Cum holocaufta fa c r a m a n ibu s b enediceret a r t .
Id videre eft in Epift. Epifcoporum e fynodo apudCa-
rifiacum, mifla ad Ludovicum Germania; regem cap. iy.
M a n u s enim C h r ifm a te fa c r t r p e r u n B a , q u a d e p a n e &
v in o a q u a m ix to p e r orationem & cru c is f ig n um co n fic it Q
corpus , (dr C h r i f i i fa n g u in is Sa c ram en tum , a b om inab ilt e fi
( q u id q u id a nte ordinationem f e c e r i t ) u t 'poft o rdinatio-
n em E p if co p a tu s fe c u la r e ta n g a t u llo modo S a cramentum.
Et Ivo^Carnotenfis Epift. 233. meminit cruciumpoft con-
fecrationcm: Cum ve rb cum ho ftia ja m confec rata in tra
v e l fu p r a calicem f ig n um cru c is im p r im itu r d la te r e ca lic is
N o t a s 7 . P R iE C l ARUM.
In verfione Codini h.cmQipóiwnv. Non extat apud fendum
Ambrofium, nec in Liturgiis, nec in novo Teftamento.
Sumtum tarnen epitheton eft ex Pfelm. 22. C a l i x
meus in ebr ian s , q u am p r t c la r u s eft.
N o t a s 8 . D E d I Tv
Ita in editis & in aliis codicibus noftris mfe. & in Mife
fe fendi Petri. In Miflali Rom. habetur, d ed itq u e . Matth.
26 . & d e d i t , ut in verfione Codini.
N o t a s 9 ' H i c e s t e n i m C a i i x S a n g u i ni
s m e i , &c. *
Particula enim extat Matth, z é . Ha:c autem verborum
ien ta it u fq u e a d o c a d e n ta lem , & fep ten tr io n a li u p formula qua calix benedicitur, non eft in fecra Scriptu-
qu ea d . a u jtr a lem , h oc fig n ific a r i in tellig im u s q u o d a n te ra, nec in Liturgiis. Extat in verfione Codini : eftque opp
ajfion em D om in u s difc ip u lts f u i s p r a d ix i t in commenda- tima ; quia..conduct fenfum aliarum formularum , quæ
tionem f u t p a jjiom s : cum e x a lta tu s fu e r o d te r ra , omn ia funt apud Evangeiiftas & fendum Paulum. Apud fendum
tra h am a d meipfum . H o f t ia q u o q u e o u t j u x t a calicem Ambrofium cap. citato hæc habetur forma confecrationis
co n fig n a tu r , f i e d é b e t e jfe p o f ita , u t fu a & c a lic is p o f it io - calicis : H i e e ft enim fa n g u is m eu s , ex Matth. 16 . & Marne
d e x trum C h n f t i la tu s r eprafentet. Qua ratione fiant ci 14.
ejufmodicnices, doceturin antiqua Synodo, quævulgà N o t a 6 0 . M y s t e r i -um f i d e i .
rribmtur S. Uldarico Auguttano Epifcopo, inventa in co- Hæc verba non extant in Ordine Romano. Habentur
dice ml. Monalteru Neresheimenfis exarato, anno Chnfti in verfione Codini, 7« 7»f mçidç.
& D N o t * 6 i . U n d e , et me mo k .es s u s s .
t c irculo & v a r ia t io n e d ig it or u rn , u t p lu r im i
Apud fandhim Ambrofium lib. 4. de Saciamentis cap. c.
deeft particula & . cum verbo fum a s . Quod tamen verbum
extat in codicibus Remenfi & Tiliano, Sc in tratäam fuper
Miflam Biblioth. Corb. Sc in expofitione Magiftri Flori :
& ilia v e ib z ,g lo r io f s ^ f t en f iam s . pundo circumfcribenda
funt. Hæc autem.commemoratio Palfionis, Rcfurrcdionis
Chrifii j See. habetur in omnibus Liturgiis t eamque tangic
S. Ambrofius cap. citato ; E t S m r d t s d i c h s tr g o mtma-
r es g lo r io fijfsm t ejus Tu ffien ss , & u b in feris R e furreSlios tit,
d r in calos jife en fio n is .
.. N o t a 6 2 . D e t üi s d o n i s Ac d a t i s .
In Liturgiis S S. Bafilii Sc Chryfoft. m bù As W m i m
n f ’Wip/A ' , id eft tua ex tuis tibi offbrimus. Ad quod al-
luderevidetur Juftinianus Imperator in inferiptione men-
& quam fècic^ ex omnibus pretiofis, quæ in terri mari-'
^ que lune : m am à t <mv mu « JiJVii Xerri,
v e f t r i f a c i u n t : f e d J h iE lis duobus d ig it is , & p ollice intus
r e c lu fo , p e r qu o s T r in ita s in n u itu r . H o c f ig n um r eB e f a -
ce r e ftu d e te , non enim a lit e r quidquarn pot eft is bene-
dice r e.
N o t a s 0 . Qu I P R I D I E QJl AM PATER E-
t u r . Ita S. Ambrofius cap. citato. ’
N o t a s f A c c e p i t p a n e m i n s a n c t a s
AC VENERA BILES MANUS SUAS.
| S- Ambrofius cap. citato, I n fa n t t i s manibus fu s s a ccep
i t panem.
N o t a s t . E l e v a t i s o c u x i s , &c.
S. Ambrofius cap. citato : R e fp e x it in c t lum a d t e , E a te
r om n ip o ten t,tte rn e D e n s . In Miflali Rom. in ihterpreta-
tione Codini, & In codice . Rodradi prxmittitur conjun-
dio copulativa: fed in Mifla qua: S. Perri nomine ciror
| j B f c lL ^ ^ c ib u sn o f t r i sm f s . minimè. Hic E w j e ^ g g e . U H H ribiofirimûsfovi
aurem mus 3 Chriftoobferratus habetur in. Liturgiis S S . rui, Chrifte, Juftinianus Sc Theodora i ut feribir Cedrenus.
g i n A S i * ‘° 6 m t ^TWeric. Defaut ia eodjee Re- .erb i.. Use .fi min, nnjüs * iffis . Uc ^
cany.rüoncm in corpus & finguinem Cbrifti, clarâ aifcribcrc Lis ■ ‘
Nota 63.
r
2 8 9
Sandi Gregorii Papsb, 290
N o t a 63. H o s t i a m p u r à m , Ôcc.
- , . - . A fomno pads, non quia exertiræ fint cruciaru purgator i i i
In citato fendt Ambrofii capite fie habetur : H a n c im - fed quia nulla jam animi perturbatione vexantur, nullis yitiorum
ftimulis lancinantur, vicam æternamomni cum fe-
curitate expedantes.
Nota 72 . E t o mn i b u s ^n C h r i s t o q j iimaculatam
hoftiam, rationabilem hoftiam, momentum
hoftiarn , hune panem fantlum, & calicem vita at erna.
Ibid. H o St i a m pu r a m .
S. lrenæus lib. 4. adversùs hærefes cap. 34. & hanc 0-
blationern Ecclefia fola pur am offert.
Nota 6 4 . H o s t i a m i m m a c u l a t a m .
Fortunatus lib. 4. de vita fendi Martini hue reipiepre
videtur.
Immaculata Dei cum dona impontret ara.
Nota 6 s . S i c u T i a c c e p t a H a b e R e d I-
g n a t u s e s . S. Ambrofius cap. citato : Sicut fufeipt-
re dig n a tu s es.
Nota 66. S u m m u s S a c e r d o s t uu s.
Apud fendum Ambrofium cap. citaco deeft pronomen
tuus.
■ Nota-6 7 . J ube hjec p e r f e r r l
Non ipfum Chrifti corpus, fed memoriam palfionis ;
preces, & vota fidclium. Aliter Pafchafius lib. dé
ESCENTIBUS.
Superior memoria eft eorum, quorum nomina de di-
ptychis recicata funt : hæc autem eorum eft, quorum nulla
eft apud homines recordario, parentum, aut amiebrum de-
fedu : de qua fendus Auguftinus lib. de cura pro mortuis
habenda cap. 4. Non funt pratermittenda fupplicationtt
pro fpiritibus mortuorum, quas faciendas pro omnibus in
Chriftiana Catholica focietate defnnSlis, etiam tacit is no.
minibus quorumcumque , fub generali commemorationi
fufqepit Ecclefia : ut quibus ad ifla défunt parentes aut
f il i i , aut quicumque cognati, v t l amici, ab una eis exhi-
beantur matre communi.
B Nota 7 3 . J o h a n n e .
Hîc vidccuc intelligendus S. Johannes Bàptifta, cujus
etiam mentio fit in Liturgiis SS. Bafilii & Chryfoftomi
poft confecrationem.
Nota 7 4 . S t e p h a n o i
S. Stephanus præponitur hîc S. Matthiæ, quia ante ilium
paflùs, qui etiam reputatur par Apoftoli'.
Nota 7 s • A l e x a n d R 0. Hic eft Alexander primus
, Papa & Martyr.
^ Nota 7 6 . A g a t h e , L u c i a . Hue fpedat illud
S. Aldelmi Schirbumenfis Epife. cap.ij. lib.de Virginita-
te : Mihi quoque operapretium videtur, ut fan cl a Agatha
rumore s, cafiijfima f^irginü Lueia praconia jubfequan-
tur , quas praceptor & padagogus nofier Gregorius in
Canonequotidiano, quando Miffarum folemnia celebranfidei
corpore & fenguinc Chrifti cap. 12. XJ t quid perferenda
illuc ea depofeit, nifi ut intelligatur, quod in ejus Sacer-
dotio ifta fiant ?
Nota 6 S. I n s u b l i m e a l t a r e t u u m.
S. Ambrofius cap. citato fie habet, Sufcipias in fublimi
altari tuo. Altare hoc loco fumitur meraphoricè.
Nota 69. S u p e r d i p t y c h a .
H.vc vocabula a quæ hîc dcfîdcrabantur, repofiii ex editis.
Diptycha Gloflæ veteres mis. Bibliothecæ Corbeienfis
tabulas explicant : Diptica ( leg. dypticha) tabula,propriè
fünt rabulæ dùas pli cas haben’tes, Aufonio epigr. 137. Bi-
patens pugi/lar. Diptycha fecra rabellæ fiint » in quibus
feripta erant nomîna vivorum & defundorum fidelium ,
quorum commemoratio in Milfe-ficbat. Videobfcrvatio- q many,
. nés noftras ad Concordiam Regularum cap. 4. §. 4.
Nota 70. M e m e n't o.
Neque hæc defundorum commemoratio extàt in hoc
cod. fendi Eligii, fed repolùi ex editis : extac tamen in hoc
codice mfi fendi Eligii, in alio Canone, qui- habetur fe-
riâ quintâ de Coena Domini. Hæc autem defundorum
commemoratio habetur in omnibus Liturgiis, juxta antiquum
morem Ecclefiæ , cui femper oratio pro fidelibus
aefundis in hoc Liturgico fecrificio curæ fiiit, ut videre
cft Catechefi S. Cyrilli tories cita ta : Sm ksi] ®€j-
KMoi/AMftipuv ctftut Tlanpw yft] Emsxomr jytf nwnuv dW
H/A$>v •xpotuKU/Mt/Speev [JMysw ovnny mçivomç taâry tojî
ùv » Jinttç etiaiptpiTzq n; d}tccf,Ksy ç&xpJlçunf ■ jr^oui/Jpuf
Svsn'cK. id eft , deinde pro defundis SS. Patribus & Epif-
copis, deinde pro omnibus'oramus, qui inter nos vira hind
i filrit', maximum eflè credçntes animarum juvàmen, pro
quibus ofïèrtur precatio fendi illius ac tremendi, quod in Dbus confecrantur, ait Florus.
altari propofirum eft, fecrificii. Et apud fendum Auguf- Nota 81. S a n c t i f i c
tinum libro de cura pro mortuis gerenda cap. 1. In Mae-
chabaorum libris legirnus oblatum pro mortuis facrificium.
Bed etfi nufquam in Scripturis z et tribus ornnino legere-
tur, non parva eft univtrfa Ecclefia, qua in hae confiut-
tudine claret, auBoritas, ubi in precibus Sacerdotis, qua
ad altare Domino Deo funduntur, locum fitum habet dr
commendatio mortuorumi & lib. 9. Confelfi cap. 11.S. Monica
dicit : tantum illud rogo, ut ad altare Domini me-
mineritis mei, ubi fueritis
N o t a 7 1 . E t d o r m i u n t i n s o m n o p a -
cis.
Dicuntur animæ pro quibus hîc oratur , dormirc iri
, p a r it e r copulaffe co g n o fc itu r , h oc modo in catalogo
'ty rum p o n e n s , F e li c ita t e , A n a f ta f ia , A g a th a , L u -
, & c . Nofter autem codex dicendo c A g a t h e , fequi-
tur flexionem Græcam.
N o t a 7 7- A g n e. Ita in codice Remenfi, de quo vo-
cabulo infra dicerur.
N o t a 78. A n a s t a s i a .
In cod. Tiliano additur, E u p h em ia . In Liturgia quam
fendi Pétri eflè ferunt, adduntur , Ba r b a ra , fu l ia n a d.
N o t a 79. M e r i t i.
Id eft, demeriti, peccati. Nam ftatim fequitur, S e d
v e n ia la rgito r . Huic interpretation! aftipulatur vetus expo-
fitio mf Præfationis & Canonis Miflæ Bibl. Corb. N o n
r e tr ib u t ionem peccatorum a flim t t ; f e d ip fe f i t v en ia la r g
ito r . Et quandoque meritum lûmitur pro peccato. S. Auguftinus'
lib. de cura pro mortuis gerenda cap. 1. Q u o rum
t am m ala f u n t m érita.
N o t a s 0 , H æ c o m n i a b o n a . Quæ his altari-
Ex terrena fiibftantia fendam facis. Sic Firmilianus E-
pifeopus in Epift. ad Cyprianum dixic, S a n B ific a r e p a n
em , & ipfe fendusCyprianus Epift.6$. dixit, S a n B i f i care
calicem.
N o t a 8 2 . V i v i f i c a s .
Id eft, panem inanimatum convertis in corpus Chrifti
viyum, inquit Odo Cameracenfis in Canonem Miflæ,
N o t a 8 3 . P r æ c e p t i s s a l u t a r i b u s m o-
N I T I , &CC.
Hanc formulam ad Orationem Dominicain præambu-
lam tangit fendus Hieronymus lib. 3. contra Pelagianos ;
S i c dpeuit A p o fto lo s fu o s , u t q u o tid ie in corporis illiu s fa c r i*
• Hæc defiderantur quoque in dùobus Theod. In «troque, & in
Gemet. ante, Memento etiam &c._ legitur hæc oratio : Memento mei,
qutfo, Domine, miferere ; licit, hic fanüa thdigni tibi,fan£te Pater
omnipotent,i erne Deus, mets manibus ojferaritur facrificia, qui nec invo-
tare fanclum ac venerabile nomen tuum dignus fum : fed quoniam in
honore tandis & memoria gloriofiffimi dileclique filii tui Domini Dei
nojlri JefitChrifli ojfcrunturftcut ineen fum in confteclu divin t majeflafis
tut cum 0storefUavitatis accendantur. Per Chrijlum Dominum nofirum.
h Adderc liceat infignem hune Cypriani locum Ep. if! in edit, nova
, olim 66 Ep fcopi anteceftores nojlri. . . . . cenfuerunt ne quis fra-
ter excédent, ad tutelam vel curam clericum nominaret : ac fi quit hoc
fecijfet, non offertetur pro to, nev'facr ficium pro dormitione ejus etlebrarttur.
Neque enim apud altare Dti meretur nominari , in fa-
■ cerdotum prece, qui ab altari ficerdotes dr minijhos voluit avocart. 3cci
• Vides morem Cypriano longè antiquiorem. Et fane illius meminit
Tcrtull. lib. dc Coton. mil. cap. 3. hb. deexhortat. caftit cap. 1 . lib.
de Monogamia cap. io.
, c In vet. Sacrament. Gallic, legitur quoque Agathe, Agne, ordine
tamen inverlo ; nam Agnes Agatham pratcedit hoc in cod. In anti-
quo Kalendario Carthag. edito ad caicem A£t. Mast, a noftxo Thcod,
Ruinart legitur: Nonas febr S. Mart. Agar*.
J In cod. Gemet. poft Anafiafia ieguntur nomina SS. J£.theldry-
thi dr Gertrudis. Vcr. SacrajQ- Gallic, poft S. J-uciam meminit Cfh
iius Eugeni*.