N o ta t o i 6 . A nte c o n s p e c t u m d.i v i n æ
M a j e s t a t i s tuæ, &c.
Habetur fupra in Miflà Illyrici quarta inter Apologias
feu orariones, qux ibi à Sacerdote recitantur, cùmorna-
tum fuerit altare, antequam oblationcs accipiat.
N o ta 1 0 1 7 . T unc puro c o r d e qffe-
r a t D o m i n o , &c.
In Miflà Illyrici fie habetur : Ifia orationes, cum obla-
tiones offeruntur ad altare, dicenda fu nt ; dr efi bac
frima quotidiana generalis : Sufcipe,fànâ:a Trinitas,hanc
oblationem quam tibi offero in memoriam incarnationis,
nativitatis, bec.
N o t a i o t S . S us c I P E SAN c t a T r i n i t a s ,
ôcc.H
xc oblationis oratto quinta eft in Miflà Illyrici.
N o ta 1 0 1 9 . Susci te s a n c t a T r i n i t a s ,
&c. Secunda hxc oblationis oratio prima eft in Miflà Illyrici.
N o ta 10 20. Suscipe, s a n c t a T r i n i t a s ,
Ôcc.
Tertia hxc oblationis oratio o&ava eft Miflx Illyri-
' cianre.
Nota 1 0 2 1. A n i m a .
In Miflà Illyrici legitur , falute.
N o ta 10 2 2 . S uscipe, san cta T r i n i t a s ,
ÔCC.
Quarta hæc oblationis oratio décima eft Miflx Illyrici,
qux tamen eft pro unico defunâo.
Nota 1 0 2 3 . A djungi .
In Miflà Illyiiciana legitur, coadunari. Tandem in
Miflà Illyrici poft qua ream oblationis orationem, feu of-
ferendam fequitur Apologia Sacerdotis : Sufcipe confefi-
fionem meam, unica fpes falutis meæ , &c. ut fiipra in (
Miflà Tiliana. Sequitur in eadem Miflà Illyrici : Tunc
imponat oblatam altari, d r dicat : Sandtifica , Domine,
banc oblationem, ut nobis Unigeniti Filii tui Domini
noftri Jefu Chrifti corpus fiat. Deindc Diaconus accipiat
a Suodiacono vinum cum aqua in calice dicens : Deus
qui humanx lubftantix dignitatem , &c.
N o ta 1 0 2 4 . T unc D i a c o n u s c a l i c em
O f f e r a t , Ôcc.
In Miflà Illyrici : Tunc Diaconus offerat calicem fuper
altare, dr Epifcopo dicat : Immola Domino, ôcc.
No ta 1 0 2 f . É p i s c o p u s / c a l i c em offe-
r en s D o m i no d i c a t .
In Miflà Illyrici : E t Sacerdos calicem offerens dicat
OJfertorium i/iud: OfFerimus tibi, Domine, calicem Sa-
lutaris, ôc deprecamur clementiam tuam, dre. ut in M i f -
fal't Romano.
N o ta 1 0 2 6 . D o m i n e J esu C h r i s t e , t
ÔCC.
In Miflà illyriciana : Domine J e fu Ch r ifie , qui in
cruce paffionis tu a , &c. In qua fequitur : pofito calice
fu p er altare dicat Sacerdos : Oblatum tibi, Domine,
calicem fandhfica, ut nobis Unigeniti tui Domini noftri
Jefu Chrifti fiat lànguis. Qui tecum, ôcc.
N o ta 1 0 2 7 . Ad m is ç e n d u m vi num cum
a q u a . D eus qji 1, ôcc.
In Miflà Illyrici : Deindc Diaconus accipiat a Sub-
diacono, ôcc. Deus qui humanæ fùbftantix, ôcc.
N o ta I f f l f/DlGNATUS e s , ôcc.
In Miflà Illyrici, legitur : Dignatus efi fieri particeps
Jefus Chriftus. Porro de mixtione aqux cum vino confe-
crando fupra egimus. Grxci, inftante communione, in fà-
crum fanguinem aquam ferventem infùndunt, ut videre
eft in Liturgiis SS. Bafilii & Chryfbftomi, turn quia aqua
calida exivit è latere Chrifti, turn quia per ejufmodi aqux î
fervorem intelligi volunt fervorem S. Spiritus, ut docent
Germanus Conftantinopolitanus Patriarcha in Theoria
myftica, & Theodoras Balfàmon ad canonem 31. fcxtx
Synodi.
N o ta 1 0 2 9 . T unc e l e v a t a ma nu bene
d i c a t UTRUMQJUE.
In Mifla Illyrici : T u n c b enedicat utrofque e leva ta
m a n u , & dica t. Sed habetur alia benedidtio in hunc
modum: I n nomine P a t r i s , & F i l i i , & S p ir itu s fa n B i
f i t f ig n a t u rn , ordinatum , fa n B i f i c a t u m , & benediBum
h oc fa c r ific ium novum. Sequitur : a d ju n g a t , fiipple fe-
quentem benedidtionem : V t n i , S a n B t fica to r omnipotent,
a terne D e u s , benedic hoc fa c r ific ium t ib i praparatum.
Q ü i v iv i s d r regn as in fe c u la fe cu lo rum .
N o t a 1 0 3 0 . P o s t e a i n c e n s u m a c c i -
p i e n s p o n a t i n t h u r i b u l u m , et d i c a t :
P e r i n t e r c e s s i o n e m S. G a b r i e l i s
A r c h a n g e l i , & c.
In Mifla Illyrici : P o ftea a c cipiens E p ifco p u s th u s a
D ia c o n o , p o n a t in th u r ib u lum dicens : Per intercefllo-
nem S. Gabrielis Archangeli, &c. In Miflali Romano
habetur 7», M i c h a e l is . In eadem Mifla Illyrici fequitur :
H a c oratio dicenda e f i , d um incenfo m ifio in th u r ib u -
® lum , ip fum th u r ib u lum fu p e r panem & calicem cir cum -
d u c itu r . Memores fumus, xterne Deus, Pater omnipo-
tens, gloriofiflimx paffionis Filii tui, refurredtionis etiam
ejus, 6c afeenfionis ejus in coslum, &c.
N o t a 1 0 3 1 . T u n c p o n a t i n c e n s u m sup
e r S A C R I F I C I U M , &C.
In Mifla Illyrici proxime fadte eft mentio thurificatio-
nis oblatorum ,• turn fequitur: C ircum iens a utem alta r s
cum in c e n fi E p ifco p u s a u t P r e f iy t e r d ic a t : Incenfum
iftud, &c. S e q u i tu r , Dirigatur oratio mea ficut incenfum
in confpedtu tuo, Domine.
N o t a 1 0 3 2 . Q u a n d o o d o r e j u s d e m i n -
CENS. I , &C.
In Mifla Illyrici: Q u a n d o odor in cen fi p or r ig itu r S a -
c e r d o t i, d ic a t u n u fq u ifq u e : Accendat in nobis, &c.
N o t a 1 0 3 3 . T u n c S a c e r d o s h u m i l l i -
- .ME C O N V E R T A T SE, &C.
"* In Mifla Illyrici: T u n c S acerdos h um illim e f i t co n v e r -
ta t a d circum fiantes d ic e n s : Orate pro me, fratres & fb-
rores, ut meum ac veftrum facrificium acceptum fiat Deo
omnipotenti ante confpedtum flium.
N o t a 1 0 3 4 . T unc d i c a t u r a s i n g u l i s ,
O R E N T P R O T E , &C.
In Mifla Illyrici: T u n c reffiondeatur a f in g u l i s : Sufi-
cipiat omnipotens Deus de manibus tuis facrificium, &
orationes tux afeendant in memoriam ante Dominum,
ipfeque te exaudiat, qui te conftituit interceflorem pro
peccatis noftris. Orentprote Sandh & EledH Dei, Se e.
Immola Domino facrificium laudis & redde Altiffimo Vota
tua. Exaudiat te Dominus orantem, mifereatur tui,
S e c . T u n c converfus S acerdos a d a lta r e fu n d a t p ro f e -
metipfo h a n c orationem a n te S e c r e ta : Domine Jefu Chri-
ftc, fides & fiducia noftra, &c. T u n c in c ip ia t S e c r e ta
) q u ib u s f in i t i s & P ra fa tio n e d iB a , quando a l i i , Sandhis,
Sandhis, Sandhis, d ecant a n t , ha c oratio cu r Jim
d icenda e fi a S a c e rd o te : Domine Deus, qui non mortem,
fed ptEnitentiam defideras peccatorum, &c. ut fupra
in Apologiis. H a c oratione f in i t a antequam Sacram en ta
in c ip ia n tu r , iterum f e commendst D om in o d icen s : Fadhi-
ras memoriam falutaris hoftix totius mundi. Hie w Se c r e ta
, in plurali, eft oratio quam vulgb fe c r e tam vocamus,
olim, fu p e r oblata ; ex quo vocabulo etiam colligitur
non adeo efle antiquum codicem mf unde hunc Miflx
ordinem exferipfit Ulyricus.
N o t a 1 0 3 s . P o s t q u A m S a c e r d o s , t i
I G I T U R I N C I P I T , D l A C O N I , ET S U B D I A-
C O N I , &C.
In Mifla Illyrici : D e in d e cum fum m a r e v tr e n t ia in c
ip ia t : T E i g i t u r , d r m in ifir i fia n t e s in g ra d ib u s
ca n ten t iftos P fa lm o s , ufque d um , T e i g i t u r f in ia -
■ tu r . Exaudiat te Dominus, &c. D e in d e p r e ce s : Salvura
faefervumtuum, &c. O ra tio p ro S a ce rd o te : Gaudear,
quxfumus Domine,famulus tuus. A l i a communis: Pre-
cibus noftris, quxfumus Domine, &c. Sequimr, in f ix
a B io n em : Inprimis unä cum famulo tuo Papa rioftro N.
S e e . Memento, Domine, famuloram famularumque warum,
cundtorum fcilicet confanguinitate mihimet, &c.
Hanc
Hanc igtar oblationem lumiliatismcaj & devotionis, A In Midi Illyrici ; Q ÿ m J , c . r p m D om in ick ,» in m * .
quamtlbi offero pro peccatis mets, &c. Qnam oblatio- m u n c c i p h . d i e t : Panem codeftem &c
H H j | - Deus. in omnibus, ooatfumUs, Domine. & t . N a t .t i c+o. W a c t t i t o C o V p ó n i s t i i i
/ fiu d p r e fe r in eodern c a n o n e , quando co n c ilium , v e l
confilium a liq u o d a g itu r , p ofiq u am d i x e r i s , a tem o D o mino
v iv o dr ve ro. Hanc igitur oblationem, quam tibi
offerimus, pro hujus negotii qualitate, de quo in prxfênti
difputationis adione ventilatur, Ôcc. Communicantes Ôc
memoriam venerantes. P r o fem e t ip fo : Memento mei,
Domine, & mifèreremei : multi enim &malifunt lan-
guores mei, ô c c . Nobis quoque peccatoribus.- P r o fa lu t e
v iv o rum dr mortuorum : Memento etiam, Domine, fa-
mulorum famularumque tuarum, ô c c . H i c recites n omina
q uorum v e lis . Iftis & omnibus in fide Caiholiea
quiefeendbus locum pacis & quietis indulgeas deprecamur.
Per Chriftum Dominum noftrum. Nobis quoque
peccatoribus; Memento etiam, Domine, famuloram fà- j
mularamque tuarum N. qui nos prxeeflerunt cum figno
fidei, ô c c . Nobis quoque peccatoribus. Hie ordo Miflx
Illyricianx, in quibus recitatio nominis' Papx notanda eft,
quemadmodum etiam extat in omnibus Sacramentariis
noftris tam mfs. quam excufis, juxta decretum Concilii
Vafenfis 1 . can. 4. E t h oc n obis v ifum ju f iu rn e f i , u t
nomen D om in i P a p a , qu icum q u e S e d i a p o fiolica p ra fu e -
r i t , in noftris E c c le f ii s rec itetu r .
N o t a 1 0 3 6 . E x p l e t a s e c r e t a .
Per fecretam hoc loco intelligitur Oratio myftica : T e
ig i t u r , ô c c . Ita loquimr ordo Miflx Illyricianx, e x p le ta -
fe c r e ta . Qux quidem oratio cum verbis confecratoriis
olim in quibufdam lotis alta & clara voce profereba-
tur, ut teftawr Johannes Mofchus cap. 396. Prati fpi-
ritalis , im iJ i J i tv Ht! -nmiç Mtpu-.ttv /Mydwç eiu'htàiv o!
‘optoflvnpoi, to omiJia 7ùo rhç ófias
iifMvSÓyovm, id eft, Quoniam in quibufdam lotis clara vo- <
ce pronuntiare fblent orationem oblationis Prefbyteri, fa-
dum eft ut earn pueri didicerint. Id patet etiam ex Liturgiis
SS. Jacobi & Marei ; SS. Bafilii & Jöhannis
Chryfbftomi, in quibus verba confecratoria elata voce
pronuntiantur : & in his chorus, in illis populus refpon-
det, A m e n . Quod etiam fiebat olim in Ecclefia Ambro-
fiana, fiquidem ejufdem refponfionis, A m e n , ad verba
confecratoria meminit S. Ambrofius libri de his qui
myfteriis initiantur cap. 9, A n t e b enediBionem verborum
casleftium a lia Jpecies nom inatur , p o ft confecrationem
C o rp u s C h r if t i fig n ific a tu r . Ip fe d ie tt fa n g u in em fu um .
A n t e confecrationem a liu d d ic itu r : p o ft confecrationem
fa n g u is n u n cupatur. E t tu d i c i s , Amen, h oc e f t , v e -
rurn e f t , ôcc.
N o t a t o 3 7 . O r a t i o n e D o m i n i c a , ôcc.
In Miflà Illyrici : E t oratione D om in i c a , citm d i x e - j
r i t : Pax Domini fit fèmper vobifcum, m ifc ea tu rC o rp u s
D om in ico fa n g u in i , & d i c a tu r : Hxc fàcrofandtacom-
mixtio corporis & fanguinis, &c. S e q u i tu r : Fiat com-
mixtio & confècratio corporis ôc fanguinis Domini noftri
Jefu Chrifti omnibus actipientibus nobis in vitam
xternam.
N o t a 1 0 3 8 . P o s t q _u a m a u t e m b e n e d i -
c t i o E p i s c o p a l i s e x p l e t a e s t , & c.
In Miflà Illyriciana : N o n m it ta t E p if co p u s in calicem
V a r tm u t P r tf ln t ttr i f i l m t , f i d t x f t ü t t d am e
J im ta benedtBione E p ifco p u s communicare debeat : &
tu n c a c cipiens p a r tem , qu am antea fire g e r a t , tenen fque
fn p e r calicem, im m it ta t dicens : Sacri Sanguinis commix-
tio, &c. Sequitur, O ra tio : Concede, Domine Jefu
Chrifte, ut ficut hxc Sacramenta Corporis & Sanguinis
tui fidelibus tuis ad remedium cpnwlifti, &c. P o f t h a c
d iB a ofcule tur a lta r e dicens : Domine Jefu Chrifte, qui 1
dixifti Apoftolis tuis pacem relinquo vobis, &c. D e in d e
co n v e r ta t f e a d cir cum fia n tes , pacemq ue f e r a t d icen do:
Habete vinculum pacis ôc caritatis, ut apti fitis facro-
landis myfteriis. E t ip f i in v icem f e pac ifican d o d ica n t:
Pax Chrifti & Ecclefix abundet in cordibus noftris.
N o t a 1 0 3 9 . Q u a n d o C o r p u s D o m i n i
XN MANUS A C C I P I T , &C.
Tom. III.
&C.
In Miflà Illyrici, fe q u i tu r oratio Perceptio corporis
tui, Domine Jefu Chrifte, Se e. A l i a : Fiat mihi o b fac
t o , hoc Sacramentum tuum. Cum Corpus fum itu r ,:
Corpus Domini noftri Jefu Chrifti fit mihi remedium
fêmpiternum in vitam xternam.
Nota 1 0 4 1 . Q u a n d o c a l i c e m a c c i p i t
ôcc. .
In Miflà Illyrici : Q u a n d o ca licem in manus accipit
Sa ce rd os , d ica t : Quid rétribuant Domino, ôc c . S e q u itu r
o r a t io , cornm unicatio, dr confirmâtio co rp o r is , See.
N o t a 4 2 . D o m i n e J e s u C h r i s t i ,
ôc c . ,
{ In Miflà Illyrici: P o f t p e r cep t am commitnionem : Domine,
Jefu Chrifte, Fili Dei vivi, &c. ut in Miflali Romano
, uno aut altero vocabulo mutato. A l i a : Corpus
tuum, Domine, quod accepi, Sa calix quem potavi, ad-
hxreant in vifeeribus meis î ôc prxfta üc nulla ibi rema-
neat peccati macula, ubi wa fanda introierunt Sacramenta.
D e in d e P refby teris & D ja co n ib u s corpus in m a nus
a c c ip ien t ib u s , & communicantibus d ic itu r fin g u lis !
Pax tecum, ç*. Et dum Spiritu tuo. A l i a : Verbum tara
fadum eft, & habitavit in nobis. Calicem ve rb cum fa c ro -
fa n B a communione d a n d o , u n icu iq u e d ica t : Perceptio
Corporis & Sanguinis Domini noftri Jefu Chrifti fandfi
fleet corpus & anipam tuam in vitam xternam. Amen;
In his autem, primo nota dari Corpus Dominiçum
Presbyteris & Diaconis communicaturis in manus, juxta
morem Ecclefix antiquum, quem videre eft in Ordine
Romano, in ordine prodeflionis, quando Epifcopus fe-
-* ftivis diebus Miflàm celebrare voluerit ; P r e jb y te r i v e rb ,
& D ia c o n i ofculando E p ifco p um corpus C h r i f t i a b eo
manibus a c c ip ia n t , in f in i f t r a p a r te a lfa r is communiea -
tu r i. Su b d ia co n i ve rb ofculando manum E p if c o p i, ore aa-
c ip ia n t corpus C h r ift i a b eo. Sed prifeis Ecclefix" tempo-
ribus omnes fideles ebrpus Chrifti acceptum manu ori in-
ferebant, ut darum eft ex Eufebio lib. 7. hift. Eccl. cap. 8.
à 'tfavn^ /a^iSttyTO, % i& i( fiç n i dyîcu;
<sxsmvcum, id eft, Qui menfx aftitiflèt, & manus ad
fufceptionem facri alimenti porrexiflèt i S . Cyrillo Hiero-
folyimtano mox citando ; S. Bafilio Epift. 289. ad Cxfa-
riana Patriciam, xstj y tfn iy iv f i äka««« 0 UpsQ ’GkiStJton
■ dw fM e fJ k , ÿ xscntf fum i^unat dm n ç
è °"7® eo&odyi V çt/M-n f i iJ ix id eft Nam ôc in
ipfà Ecclefia Sacerdos particulam tradit, &illam appre-
hendit qui percipit, cum omni libera poteftate, & fie
J manu fua eam ori ingerit. Ex S. Auguftino lib. 2. adver-
sùs litteras Petiliani cap. 23. C u i p a d s ofculum in te r S a cramenta
c o p u la b a t is , in cu ju s manibus Eu c h a r iftiam po-
n e b a t is , c u i v i c i f fm d a n ti p or r igeb atis . Ex Codino libro
de officiis Conftantinopolis : « Si mrtSAifiynç pum nonuiboof
« Voo odfAA-nç, JiJùitj tsT ßctmw tiç % i&.ç /xtelJtc n Siamv
u o tmfAM-nç, id eft : Patriarcha pbftquam communicavit
dat Imperatori in manus particulam Dominici corporis.
Modum accipiendi tradit S. Cyrillus Hierofolymita»
nusCateçhefi 5. myftagogica : A c c e d e n s autem a d comm
u a i oncm non e xp a n fis manuum v o lis accede, ne que cum
d is ju n B is d ig it is s «Met Tiw d&tçiçfiv Spovov mnloaf f i
u ç puMovffri ßanxtet XzetSljÇafrq £ uihaiat iüo toa fidw St-^nj
7» ozùfM w x e iw f , id eft : Sed finiftram veluti fèdem quam-
dam fubjicias dextefix, qux Regem fufeeptura eft , ÔC
concava manu fufeipe corpus Chrifti. Mulieres non nuda
, manu, fed fùppofito linteo accipiebant. Santius Augufti-
1 nus fèrm. 25. Om ne s mulieres e x h ib en t n it id a lin team i-
n a , u b i corpus C h r if t i a c c ip ia n t. Quod quidem corpus
Chrifti, aut ftatim on inferebant -, aut domum, ib i c om -
municaturi, deferebant, ut planum eft ex Terwlliano lib.
de oratione fub finem : A c c e p to corpore D om in i dr re -
f e r v a t o , utrum qu e fa lv u m e f t , & par tic ip a tio fa c r i f i c i i
& e x e cu tio o ffic ii.. Sandhis Bafilius Epift. citatadicit morem
communicandi in fuis xdibus viguiflè tantùm tem-
O O