ßivinxadfcri-
binir injuria*,
cjuitlquid contra
Paftores
optimosfit.
Lue. io. 16,
Dem quxdam
temporal ia
J . t . . . ! . .
Aiiquando mi-
Icricors punir.
Ex malis quse
fieri permittit,
bona provider.
CJiriflus, Ada-
• Quo in loco nocandum eft, quiaabjedionem A velut indignatione, non voluntate Dei : fubfe-
ProphetJE Dominus fuam facie. Non enim fimpli-
oiter dicic : Abjecenmt me, ne regnem ßtper eas : fed
non te abjeccruntfed me,ne regnemßtper eos. Ut pro-
fedö oftendac, quia in perfona electi prxfulis ipfe
fuis fubj.edis pra:emincat j Sc cum ad fpiritale oilmen
eledorum carnalis Redor afliimicur, ipfe ab-
jici videtur, cujus prascepta diftipantur. Ergo quam
reverendi fine opcimi Paftores landa: Ecclefia: liquet.
Ecce enira dum fidelicer Deo ferviunt,tan-
Suatur ergo rex juxta cor Dei; ut ex judieji ejus.
iftridione vindida: malum procedat inreprobos;
&c bonum, quod ex malo fadurus erat, per largi-
tatem divina: gratia: redundet in pios,, dum illi in
malo, quod cupiunt, cadere permittuntur. Sed unde
fe illi precipitant, agitur, ut alii nequaquam
cadant. Sed quia his verbis judicium divina: diftri-
dionis afleritur, videamus jam, quanta difpenfa-
tione utitur, ne id male deliberates agant, unde
puniatur. Namfequitur:
Nunc ergo audi vocem eorum : verum tarnen con-
teßare eos, & prxdic eis ju s regis, qui regnaturus
to ei amoris vinculo conjunguntur, ut quidquid
eis ingeritur, divina: injuria: adferibatur. Unde
Sc in Evangelio primis Ecclefia: Paftoribus dicit:
£>ui vos fpernit, me f f emit. Ubi eciam aliquid gra- B efi ßtper eos.
vius cernitur : quia cùm abjedum Paftorem con-
queritur, abjicientium peccata omnia, Sc parentum
etiam mala memorantur. Juxta omnia, inquit, opera
ßua , qua fecerunt à die, qua edttxi eos de terra
Mgypti. Summum namque crimen agriofeicur, ad
cujus difeuflionem in Dei memoria præterita cun-
da peccata reducuntur. Et abjedum ergo fe Do-
minus conqueritur, Sc tarnen ordinäre, in quo abji-
citur, concedit : quia cùm diftridæ æquitatis fuæ
virtutem exequitur, ab eo carnalium defideria im-
pleri per ejus mifericordiam nequaquam prohi-
bentur. Sed &: qua: concedi dignitas pro vindida
potuit, non tranquilla majeftate divinitatis concedi
debuit, fed velut indignata. Indignatam vero
8. Quafi apertaoftenfione dementia: dicat : Sic
audi voces eorum, ut tamen ipfi priùs de jure regis,
quem petunt, audiant quodexpavefcant ; Sc ,
velut tunc male coepta déférant, cum, quàm fit
res onerofa, cognofdcur, quam petebant. Sequi-
tur :
D ixit itaque omnia verba Domini ad populum,
qui petierat a f e regent, & ait : Hoc erit ju s regis, qui
imperaturus ejl vobis. Filios vejbros toilet, & ponct
in curribus fuis,facietque f b i équités, b dr prxeurfo-
res quadrigarumfuarum : dr conjtituet fibi tribu nos,
dr centuriones, dr aratores agrorum fuorum, dr mejfo-
resfegetum, drfabros armor urn, dr curruum fuorum :
JUiaa quoque vejtrasfaciet fibi unguent arias, drfocamajeftatem
Dei § non in feipfam aflerimus, quæ Ç rias, & panifie as. Agros quoque vefiros, dr vineas, dr
palfioni non fubjacetr,-t fed - quia .............dum culpas 1 dilcu-j .
oliveta optima toilet, dr dabit fervis fuis. Seddrfegetes
t it , indignationis verba per Scripmras dicit. Item
quia in typum carnalium prælatorum affumitur,
r-eprobandus rex eligimr, non eledtus. Vel fortaf-
fe idcirco reprobus rex eligimr, ut ele&us fuccef-
Ibr ejus rex David in eo cognofceret, quid cave-
re debuilfet. Sic nimirum Sc de ilia Angelorum
Guria legimus, quia de apoftata primo Angelo feri-
bitur : Ipfe efiprincipium viarum Dei : fed qui ante
omnia conditus eft, per fuperbiam cecidit, Sc in
ejus ruina fan&i Angcli didicerunt, qua virtute
ftare pomiftent. Quod nimirum, qui apertis re6tæ
fidei ooulîs, inmeri poterit, pariter attendit : quia
omnipotens Deus etiam tunemagnæ mifericordiæ
dona tribuit, cùm vindi&am irrogat ; quia dumD vellent, facilfimc permliflent. Videamus ergo ftulreprobos
vefiros, & vinearum reditus addecimabit, ut det
eunuchis dr famulis fitis. Servos etiam vefiros, dr
ancillas,juvenes optimos, dr ajtnos auferet, dr ponct in
opere fuo. Greges quoque vefiros addecimabit, vofque
eritis ei fervi.
9. Cum à carnalibus fubjedio quæritur, pröfe- '
do quidqyid præcipitur eis, grave eft, etfi non fit 1
difficile :quia cùm ex fuperbiæ tumore habeant,ut •
propriæ voluntatis arbitrium fcquantur, quidquid
corum deliberationi obviât, graviffimum penfant.
Jam verb cùm dura Sc contraria jubentur, quæ ei
eft moles oneris ? qui tumor cordis î Cùm ferre
etiam blanda Sc levia vix nolentes poflent, quæ fi
punit, fandos erudit: ut unde illi defi.
ciunt, ifti in fuis profedibus adjuventur.
7. Diftridio fiquidem judicio permittit mala fieri
, fed mifericorditer providet de his malis, quæ
per judicium irrogat, quæ bona facere difponat.
Nam quæ major culpa, quàm ilia, qua omnes mo-
rimur ? Et quæ major bonitas, quàm ilia, per quam
à morte liberamur ? Et quidem, nifi Adam pecca-
re t, Redemtorem noftrum carnem fufeipere no-
ftram non oporteret. Non enim venitvocare jufios,
fedpeccatores adpoenitentiam. Si ergo pro peccato-
ribus venir, fi peccata deeftent, eum venire non
oporteret. Si peccata, ad quæ delenda veniftecretæ
audaciæ hominis, quàm digne refpondeat pia
difperifatio, Conditoris. Jura hominum proponun-
tur contemnentibus jura Deî -,Sc his, qui mitia SC
falubria divinitatis confilia fpreverant, dura&im-
portabilia humanæ fervimtis onera prædicuntur :
ut ex his fecum rationem facerent, quàm intole- i
rabilia elfent imperia hominis eis, qui non tam im- •
perantis, quàm monentis Dei, ne id peterent, con-
filiis obedire noluiflent. Sed habent corda carnalium
temeritatem ex incremento audaciæ, habent
duritiam ex fimulationis ratione. Ex temeritate
quidem facile agenda délibérant ; fed quia, quod
male proponunt, non intclligunt, meliorum confiditur,
per juftitiam Dei permilfa elfe fentiunrur : E Jüs adjuvari non poflunt. Quare Sc hxc quoque
dum pro peccatoribus Deus homo nafeiturus erat, fubditur :
ex illo malo, quo morituri erant, bonum, quod
malum illud vinceret, omnipotens Deusfefe fa-
fhirum providerat. Cujus profe&b boni magnitu-
d o , quis fidelis non videat quàm mirabiliter excellât
? Magna quippe funt mala, quæ per prima: cul-
pæ meritum patimur, fed quis eleâùs nollet pejo-
ra perpeti, quàm tantum Redemtorem non habere
? Eligatur ergo rex ; fed reprobandüs : eligatur
a GuJTanv. non feipfam aßerimsts.
* Cüot. Sc Yatic. perfeattores -, Iegcndum prtswßres, uc Jjqact c i
Noluit populus audire vocem Samuelis. E t dixe-
runt : Nequaquam : Rex enim erit ßtper nos, dr eri-
rimus nos quoque, ficut omnes gentes, dr judicabit nos
rex noJter,& cgredietur ante nos,dr pugnabit bella
nojbra pro nobis.
10. Magnæ quidem temeritatis exticit, contra
Dei voluntatem regem peterej magnæ duriciæ,
confiliis Prophecæ vinei non pofte. Magnæ temecap.
i . nunv4- etfi indc ^yoquo difçamuj mulûç i,Q codiçilMi* OÜ1?
IcÙiun, perfections. *
ferf, /JS
rantibtfj
inuspt
UW«;
riratis fult, ei rationes proponere| quem feiebant A omnipotentis incurrit. Hie verb cum jus regis pra:-
cun£la, qua: adlurus erar, revelante Domino, prius dicitur, agri, vine£e, Sc optima oliveta tollenda efte
feire. Magnx duritia:, illi non acquiefcere, quem memorantur. Cum ergo llic prxdicitur,quod com-
noverant ea tantum , qua Domino revelante di- miffiim illic punicum eft * oftendic, quod divino H P
diccrat, imperare; Nam quid eft, quod refponden- judicio non jubeturk Quare Sc clcclus rex David v-z-faces,
ria Achab proqui,
dicunt: Nequaquam,fedrex eritfuper nos ? Sed cum ad aidificandum altare Domino Ornam Je- j jPar'21-;
Nequaquam, dicunt, profedo id negant quod
audiunt. Apertè ergo iri hoc verbo oftenditur^
quia ad hoc Propheta grave jus regis expofuic, ut
nequaquam peterétur. Jus vero regis audiunt, SC
id propter quod exponitur, deteftantur j ut reprobufæi
arêam peteret, regio illo tyrannorum jure cxcmpio.
non uti voluit : cum earn' accipcre nullatcnus ac-
quiefceretjiiifi ante pro ea dignum pretium dc-
diftet.
, - - ^ î. * r a ' • ,Sltür ea S B 3 )lire rc§16 cohtinen- Hoc i üfi)rborum
cordium profeftus expnmatur, ti1 quibuS tur, vitanda potiùs, quàm imitanda prædicuntur pan?Iffi
rnali propofiti confummatio eft, Sc inconvertibiii- eô fubtiliùs confideranda funt,quo vitari nequeunt’ Pr*latitas
voluntatis. Sed nos antiqua tempora teprehen- • fi nefeiantur. Ait ergo : Filios vefiros tollet, dr po-
dimus, qui noftra videremon cüramus. Quæ nimi- ß net in curribus fuis. Filii eleftorum ii funt qui eo^
rum tempora> quo fenefeente mundo, vetuftiora rum virtutes imitantur. Currus etiam, carnalium QUifintcorum
prælatorum funt faftus mundanæ elationis. Nam SJuT'01“™
dum ceteris fe fublimiores elfe glorianmr, quafi
curribus ve£ti, per alta gradiuntur. In curribus ergo
fidelium filii ponuntur, quando Paftores repro-
bos per appetitum mundanæ gloriæ fequuntur :
cùm reliais fpiritualibus ftudiis, carnalis vitæ com-
moda expetunt : Sc depofita ilia fublimi intendone
cæleftium, alta fecüli aflequi conantur. Bene itaque
non in curru,fed in curribus ponendi Ifraelica-
rum filii dicüntur : quia ex omni, quod præcellit in
carnalium prælatorum culmine, proficiunt in ela-
tione : Sc quafi rot fublimibus curribus in alta fe
elevant, quot alta confpiciunr, quibus aliis fe fu-
periores putant. Bonorum ergo filios rex in curri-
. . bus ponic, quando carnalis Re&or ele&orum imimalo
quoque propofito reprehenfi refiftimus, Sç fa- Ctatôres exemplo fuæ praVicatis ad elationis Vitia
lubria majorum confilia infuperabili malo pervica- pertrahit ; ut cæleftia poftponantjterrena appetant
ciæ vincere conamur. Videmus quanti mali incre- & in hoc folo gaüdeant, fi ex eo quod temporaliter
mentum fit, pereuntes afpicere, Sc fequi ad perdi- altüm volvitür, ceteds præferantur.
tionem eorum veftigia non timere : poenales la- 3. Et quia contra minores non folùm erefti fed Qui equity
queos mortis iricurrentes cernere, Sc eifdem la*- etiam fortes funt, fequitur : Et faciet fibi équités “
queis irretin nequaquam metuere. Et illi quidem Velut enim in equis fæviunt, qui Sc fublimes funt
dignitâte, Sc potentiâ truces. Equités quoque
funt, quia dum féroces cordis fui mortis contra
impotentes dirigunt, ad omne, quod per tyranni-
dem exercere appetunt, veloces funt. Anhelant
flint, eo Sc in pluribus per temporis ac negligentijc
vitium remifliora. Tanco etenim audacius nunc
mala proponimus, quanto jam cuhi robufta juven-
tute feculi, robur exaruic humane conditionis:
canto difficilius quod male eft propofitum revo-
camus, quanto ex laxato vigore fpirituSj mens noftra
carnalis efficitur. Ira enim funt humani lapfuSj
ut quod in fpirituali virtute deficit, in carnali vita
roborefur. Omnia quidem hare juxta egregii do-
ftoris vocem \Infigura contingebant illis:feriptafunt
autem propter nos. Jam quidem aperte cognofci-
mus horum Ifraelicarum audaciam, qua: divina: indignationis
judicia fequuta funt: & tamen contra
voluntatem Dei, contra pradatorum fan&a: Ecclefia:
confilium agenda proponere non timemus. In
contra Domini voluntatem tegem petierunt; fed
a regia dignitate poftea a£him eft, uc populus, qui
Deum abjecerac, idola colerec, fimulacra adoraret.
Quam reverenda ergo fine majorum confilia cernimus,
fi hoc follicite cônfideramus : quia qui eaD quippe impetu, fpumant rabie, Sc quos curfu ty-
defpicere aufi funt, hoc fe non providerunt agere, rannidis impetunt, elidunt. Sed dum in Paftoribus
unde tam profundo erroris pelago demergi potuif- .......... ’ . . . - -
fent. Merito igitur fe abje&um Dominus in regis
petitione conqueritur, merito regiam dignitatem
concedit indignatus. Tanta quidem erat iniqui-
tas poftulantium, ut cùm illud peterent, per quod
à Deo recederent, ex Dei judicio permitci poflet,
prohiberi non poflfet. Quia verb hæc juxta litte-
ram diximus, quid etiamlpiritualiter defignent ea,
quæ continentur in jure regio, videamus.
'Mlcpro-
ut .fen.
" A
C a p u t II.
Bje£lo etenim Samuele, rex petitlir : quanreprobis
alii mundanæ elationis faftus æmulantur,
alii eorum exemplo, quos valent, opprimunr : non-
riulli eciam funt, qui ad exercenda mala, quæ per
feipfos bonis inferre nequeunt, nequiores fe alios „
introducunt. Unde & fequitur : Etpracurfores quadrigarum
fuarum.
4. Quæ funt enim quadrigæ regis, nifi perver- qUadr;_
fæ mentes malorum fubditorum, in quorum confi- g^quive qua-
liis prælams reprobus requiefeit? Quadrigæ ete- Pr*"
nim funt, quæ reges portant : dum per iniqùa
confilia pravorum a<fta Re&orum adjuvantür. In
eis quippe, quafi per fublime rex duciturj dum per
do reproba multitudo populi fpiritualem E cos, qui ad temporales honores eis faveht, quidilicereRcquidquid
Paftorem defpicit, Sc prjeefle fibi carnalem qua:rit.
Cum quibus fiepe divine zcquitatis diftriflione agitur,
ut eo ipfo, quod eleftum priedicatorem def-
piciunt, fubefle reprobo permitcantur : ex cujus
imiratione tanto deterius pereant, quanto majori
fuperbia id ex quo vivere in sternum poterarit,
audacius contemnebant. Cum ergo jus regis pra:-
dicitur, nirpirum in unius carnalis pr^pouti con-
verfatione oftenditur, quod carnales ceteri ex ty-
rannide a&uri funt, non quod ele£ti debeant imi-
tari. Nam in eadem Regum hiftoria legitur: quia
cum rex Achab Naboth vineam abftulit, iram Dei
Tom. 111.
quid carnales præpofiti de altitudinc fecüli in de-
fiderio volunt, exequüntur. Qui rede quadrigarum
nomine defignantur. Quadriga enim inde ftat,
unde volvitur : quia reproba mens finem fuæ in-
tentionis habet feculi Volubilicacem. Inde quidem
requiefeit, quo per innumeras curas mentis rotan-
tis mundi négocia ventilare non définit. Regum
ergb quadrigæ funt, dum per omne, quod altum
volvendo cogitant, in fe carnalium præpoûtorum
juifa portant. Sed qui locum familiaritatis juxta
carnales prælàtos habent, habent minores, quibus
imperent. Ipfi ergo, velut quadrigæ regis funt, illi
M ij