n poilu ne il'
Aid. y. v . .
& ip -
Jcjuniis miti
gari debent.
Ut vincantur,
I fimul
morarifi-
namus cogita-
tionem im-
mundam, &
bene Terpens atteritur, fi fic gula reftringitur, ut li- a
bidinofi mocus corporis omnis violentia niinuatur.
Nam motus,illicitus carni., quamdiu ipfa caro eft,
tollinon poteft,violentia movendi tolli poteft.Non
quidem tolli poteft carni, quod lex carnis membra
non moveat : led tarnen tolli poteft carni violentia
motionis, ut relinquatur ei motus ; fed eidem motui.
omnis dcle&ationis obfccenitas auferaturs& fimplex
motus ille fit, in quo a reliqua libidinis turpitudo
non fit. Bene ergo alii in fiigam verfi perhibentur,
■ quia cùm abftinentes quoique divina gratia perfe-
£tè rémunérât, à corporalibus eorum motibus omnium
obfcoenitatum aculeos tollit : fed eis ipfos ß
motus naturales deferit, ut tentari Temper polunt,
vinci numquam poffint : dum id deferit, quod eis
valdc difplicet, fed fie débilitât quod deferit, ut
praevalere viftoribus non permittat. Ammonitas
quippe perculferat, qui dicebat : Cafiigo corpus
tneum, dr fervitutifubjicio, ne aliisprxdicans, reprobus
ejficiar. Interfeffcis etiam aliis, fugitives intêr-
ficerc non poeerat : quia déplorât, dicens : Video
alum legem in membris mets repugnantem legi mentis
mex. Item quia debilitates videbat, qui reman-
ferant, dicit-: Nulla creatura potent nos feparare a ca-
ritate Chrifii. Quid eft ergo, quod déplorât legem ^
incite membris legi mentis repugnantem, fiextin-
€tis aliis, alii in fiigam verfi funt: nifi quia perfeâi
viri hoc ipfum, quod fimplices motus carnis contra
voluntatem fuftinent,vehementer dolent ? Vellent
qtrippe fiemanere in came, ut contra mentis voluntatem
de carne nulla fuftinerent. Quod quidem,
quia impoliibile eft, præmifit dicens : y elle adjacet'i
mihi, poffe autem non invenio. Non enim quod vob
bonum, hoc ago; fed quod odi malum, illudfacio. Qua-
fi dicat : Veilem elfe in carne, non ea perfe&ione,
qua perfedus in carne perfeâus eft, fed ficut An-
geli Dei in caelo. Sed hoc poffe non invenio, quia
quamdiu mors peccati abforpta in fiitura refurre-
âione non fiicrit, illud, quod in me peccatum inhabitat
, movet me contra me. Sed quod extingui j)
peccatum non poteft, eftugari poteft. Motus quippe
carnis quafi in fugam vertitur, dum ipfa bene
jejunando caftigatur. Tanto enim rariùs ac difficile
s fe contra fpiritum erigit, quanto fibi earn præ-
fidens fpirims per extenuationem fiibdit, cum fic
earn domat, ut tarde fuperbiat, cito conquiefcat,
14. Sed fubtiliter eft intuendum, quod dicitur :
XJt non relinquerentur duo pariter. Duo quidem remanent
, fed pariter non remanent. Duo quidem
funt, cogitatio immunda, & naturalis motus carnis.
Ad San&orum quidem confli£tum aliquando immunda
cogitatio prævenit, aliquando infurgentem
fibi fentiunt legem carnis contra legem mentis ; E
fed qui vi£tores jam funt, holies in fiigam verfos
non riment, fi iterum ad pugnam redeunt : quia
cum eis pariter pugnare non polfunt. Nam cum
prava cogitatio obviât, priùs earn abjiciunt, quam
de ejus fuggeftione caro moveatur. Et cùm carnis
lex membra commovet, lex mentis turpem mo-
tum, turpia cogitando nequaquam fovet; & dum
alterum abjicit, altérius pugnam nequaquam fen-
tit. Bene ergo de ele&orum perfe£la vi&oria dicitur,
quia : Difperfi funt alii, ut duo pariter ex eis non
fint relitti : quia per macerationem corporis in tantum
proficiunt culmen perfe&ionis, ut ab eis quid-
quid à carne, quidquid à mente ingeritur, leviter
fuperetur, dum conveni?c in pugnam non finitur.
* Aliter, a liqua lilt dims turpitudo non fit.
Hoc eft, adverk à proximis ilia ta. Eodem fenfu v : advtrfim
Et hæc quidem victoria de omnibus fenfibus cor-*
poris ele£li percipiunt, qui obfidentem Naas fibi
fubjicere per abftinentiæ virtutem polfunt. Nam
refe&a caro & impinguata, ad lapfum linguæ, oeù-
lorum, auditus, olfaSus, & taiftus facilis eft. Dum
ergo illiciti corporalium lènfuum motus a gulævi-
tio, ad mentis pugnam deducuntur, quali Ammon
populus Naas regem ad Ifraelitarum obfidionem
comitatur. Sed dum Naas perfeâè vincitur, Ammon
&: extinguitur ex parte, & ex parte fic in fugam
vertitur, ut ex eo duo pariter non invenian-
tur : quia dum per abftinentiam corpus atterimus,
innumeros noftrorum fenfuum illicitos motus ener-
vamus i & quos omnino eradicare non polfiimus,
quafi debiles cffiigamus. Ex quibus duo pariter nobis
in pugnam non remanent : quia in oble&ationc
alicujus fenfus corporei, non conjungimus fenfum
mentis. Nam fæpe oculis alpicimus, fæpe audimus
auribus, fæpe taclu, fæpe olfadlu percipimus, qua;
carnalem animum trahere ad illicitum amorem
polfunt, fed noftram perfeclc carnem macerando
vi&ores fumus : quia duos pariter dc vi&is adver-
fariis non videmus^ Concupifcenda quidem tunc
cêrnimus, fed oculorum motibus appetitum ani-
mæ conjungere devitamus. Sæpe etiam cordi cogitatio
illicita obviât, fed vi£tor ferpentis, fugiti-
vum motum fuum, quem attendit, folum invenit.
Ad ea enim, quæ corde accidenter cogitât, aliquem
de fenfibus corporis per motum illicitum nequaquam
levat.Tales quippe lunt,quos Propheta mira-
tur,dicens:,^»/ funt ifii, qui ut nubes volant>dt quafi
columbx adfenefiras fuas f Quafi enim columbæ ad
feneftras Tuas funt, qui concupilcenda recipiunt,
fedfimplicitatemmundi cordis concupifcendo non
perdunt c quia vident quæ appetant,fcd illicite
appetere quod cernunt, vitant. Ad hanc profe£lo
viîloriam, quia prædicatorum noftrorum exhorta-
tione proficimus, bene per Satil Ammonitarum populus
devi&us & cæliis elfe memoratur. Quorum
profe£lo bella non uniformia, fed diverfa fimt.
Nam aliquando occultos adverfarios potenter op-
primunt, aliquando fallos fratres fapienter ferunt.
Illos intus magna virtute domant, iftos foris mira
patientia tolerant. Intus per immenfa certamina
magnorum triumphorum gloria infignes funt, fed
foris incomparabilibus tantæ manfuetudinis lùæ ti-
tulis adornantur. Qui ergo internæ vi£toriæ nar-
rationem cognovimus, qualiter etiam foris vin*
cant, audiamus. Nam lèquitur :
Et ait populus ad Samuelem : £>uis e fi, qui dixit :
Satil num regnabit fuper nos ? Date viros, dr interfi-
ciemus eos. Et ait Saül : Non occidetur quifquam in
die hac : quia fecit Dominus falutem in Ijirael.
ly. Ad Samuelem quippe Dominus lùperiùs
dixerat : Non te abjecerunt, fe d me, ne regnem fu per
eos. De Saül autem paulo ante didum eft : fpuïa
defpexerunt eum, dr non attulcrunt ei munera. Sed ille
abjedus, ifte delpeclus, cæfis jam hoftibus confe-
cuta vidoria, vocirerantem populum audivit : Date
nobis virös, dr interficiemus eos. Polfet quidem
uterque, non interficiendo fed confentiendo, de
inimicis vindicari, fed etiam quia abjedus fuerat
Propheta loquitur, rex defpedus favet dicenri:
Non occidetur quifquam ; quia fandi prædicatores
noftri majori vidoria coronantur, çùm b adverfa
proximorum tolerant,quàm cùm foris holles expu-
gnant. Unde &c vera fapientia in Salomone loqui*
fumitur Hb. n. Moral, nun. 38. lib. \c. num. 45. Sc alibi.
Patieitw'
tituiline f
ßantioF.
tur, dicens : Melior efi * patiens v iro fm i. Sed no- A gna converfatione doftoris, ipfa fubditorum corda
..... - J ~a|jj ■ fplendorem 2. tandum, quod dicitur-: In die hac. In die quidem nova: devotionis aCcipiunt, & per ejüs
vidoriæ fuæ occidere appétit,qui eos,quos claritate
virtutum ad amorem Dei pertrahit, ad nocendum
aliis accendit.Vel in die vidoriæ occidit; quia ea luce
claritatis, qua in vencrationem prædicatoris ad-
ducitur, ad odia eidem dodori detrahentium excï-
tatur.Jï>ui enim odit fratrem fuum,bomicida efi. Quia
enim de dodrina boni Paltoris fic adjuyandi funt
boni, ut tolerentur mali ; caufa, qua nemo occi-
dendus fit, bene fiibjungitur: Jgtüa, inquit, hodie
fe c it Dominus falutem in ifrael. Sequitur :
D ix it autem Samuel ad populum : ÿenite, eamus in
Ualgala, dr innovemus. ibi regnum. E t perrexit
exemplum ad propofitum magna; virtutis excitan-
tur. Sed jam qui in uno internorum pradio trium-
phos afpeximus, in altero jam pacis tempora mi-
rabili arquitate decurfa videamus.
C a p u t II.
Dix i t autem Samuel ad univerfum Ifrael: Ec~ a.
ce audivi vocem vefiramjuxta omnia ,qux lo-
cuti efiis ad m e, dr confiitui fuper vos regem : dr
nunc rex gradiatur ante vos. Ego autem fenui, dr in-
carni. Porro filii met vobifeum funt. Itaque conver-
fatus coram vobis ab adolefcentia me a ufque ad diem
nispopulus in Galgala, dr fecere ibi re gem Saül có- ß hanc, ecce prxfio fum. Loquimini de me coram Do
ram Domino. _ mino} dr coram Chrifio ejus, utrum bovem cuiufquam
16. Si ergo omnia eo modo, quo fuperius in or- tulerim? aut afinum. Si quempiam calumniatus fum,
dinando regem, nunt, ad fandæ Ecclefiæ morem fi opprefi aliquem,fide manu cuiufquam munus ac-
deducimus , magna fubtilitate ejus Redores ordi- cepi, contemnam illud hodie, reftituamque vobis.
nantur. Priùs quippe Prophetæ rexeligendtis often-
jfus eft, deinde quælicus quafi incognitus : poftea
etiam forte inventus, domi abfeonditus, revelatus
à Domino, à populo fublatus, 6C in regiam dignitatem
ab omnibus receptus eft. Quid eft ergo, quod
adhuc in Galgala tenditur, utillic regnum inno-
vetur? Sed magna dilcretione rex quæritur & in-
venitur, quia altiflima fimt Ecclefiarum negotia,
quæ fi infirmi & imperiti fufeipiunt, ipfa rerum
1. Cum reprobi Pallores prxfunt, principale eis Malorum pa-
propofitum eft in rapina fubditorum. Quia enim
xternorum bonorum abundantiam afpicere nef- c v r ia‘
ciunt, quo prafentia ardentiijs concupifcunt, eo
avidius oblatarecipiunt,non oblata violenter tol-
lunt. Innocentibus infidiantur, debiles opprimunt,
munera accipiunt, juraque pervertunt. De his Pa-
ftoribus per Prophetam Dominus Judx.T imprope-
rat, dicens : pafiores tui lupi vefpere, non relinquen- Soph, 3. 3;
magnitudine deprimuntur. Attente ergo&lubti-C tes in mane. Calumniatores innocentium pariter &
lilfimajnveftigatione perquiritur, qui tanto culmi- opprelfores debilium item percutit, dicens : Si quis
ni præferatur. Qui profedö vâlde prædicandus eft.
non cùm quærentium judicio conftituitur, fed
quando in ipfa difpoficione fummi minifterii ftre-
nuus invenitur. Bene ergo jam triumphante con-
flituto rege dicitur : Perrexcrunt in Galgala, & fe-
. 'polnon
dederit in ore eorum quippiam, fanffificant fu - Mich.3.v.s. s.
per ilium helium. Js>mpropter nox eis pro vifione erity
dr tenehrx pro divinatione. Nam dum iniquita-
tem cognofcunt quam faciunt, peraudaciamne-
I ■ H H H quiffimi operis, cadunt in ca;citacem cordis, ut per
cerunt ibi regem Saul coram Domino: quia cum prar- amorem, lucem veritatis ultra non videant, per
dicatoris fortitudo cdgnolcitur, in auditorum liio- quam a pravitatc refipifeanc. Item munerum accerum
mentibus honoratur. In Galgala quidem, id ptionerh reprehendit Ifaias, dicens: Omnes diligunt jta. z. *3i
d l rotam, imus, quando per lacrum eloquium do- munera ,fequuntur retributiones. San£tus ergo vir
«oris noftri operationem dilcutimus, & eum illic dum innocentia; fux limplicitatem oftendit, qua
coram Domino regem facimus: quia, quem pro-D meritorum altitudine filer it, fublimis apparuit.
babilem cernimus, di^gnum efle tanto culmine ju- Quod quidem virtutis praxonium in eo uno often-
<Iitur, ut omnibus eledtis do£loribus eadem boni-
tatis conformitas oftendatur.
1. Vita: quidem innocentiam pro nobis habe- fraktionfs
mus, fed pr^lationis culmen pro aliis, non pro no- cuJmennonDifi
bis afeendimus. Per innocentia; bonum ad a;tei% cundmn!
nam patriam tendimus, per altitudinem pradatio-
nis in aliorum cuftodia vigilamus. In ilia virtute
fecuri fumus, iftam verb cellitudinem cum magno
metu poffidemus: quia qui noftrorum operum ra-
tioncm reddere vehementer expavefeimus, de eo
quod aliis prjefumus, Deo reddere rationem dedicamus.
Prius ergo dicitur Saül ä populo eledhis,
ad extremum rex in Galgala conllitutus coram Domino
: quia licet multa confilii gravitate in fandla
Ecclelia Paftor eligatur, utrum fit merito, quod
eft ordine, non cognofcitur, nifi cum operum for-
timdine declaratur. Dicatur ergo non de alio, fed
de eo * alio, qui magna vidloria damit: Perrexit
omnis populus in Galgala, dr fccerunt ibi regem Saül
coram Domino y ut aignitas fiimmi pontincis non
conftet in ambitione culminis, fed in fumma virtutis.
Et in Galgala quidem itur, ut judicare de fum
mo loco non audeat, cui Scripturæ facræ abfeon- E bemus.Si ergo eledli viri, volente Deo, etiam præ-
ddiittaa ffunnnrt pnrræ^rc^enpmta . ÉFrt crnormamm DFionmmiinnro, rex conftiktionis
culmen iiiviti confcendunt, volente Deo,
tuitur : quia tunc dodlor fubjeclorum fuorum de-
votione colitur, cùm ipfi acceptam ejus vitam om-
nipotenti Domino recognofcunt. Dc ipfa autem
cognitione vitæ, &: dodlrinæ Paftoris fui : quia fiepe
non fibi, fed melioribus creditur, bene dicitur
populus in Galgala regem coram Domino confti-
xuiffe : fed idem populus in Galgala, moncnce Samuele
perrexiffe. Eamus, inquit, in Galgala, dr innovemus
ibi regnum. Regnum quippe innovatur :
quia dum eledlus prædicator in magna virtute con-
fpicitur, ci nova Sc recenti devotione auditorum
corda fubmircuntur. Unde quafi oftenfa regis vidloria
regnum innovatur , quando cognita ma-.
t yitiosè in yatic. Gilot. Sc G\iOi»ay.fapiem.
idem culmen devotionis deferutit. Sandlus ergo rcradaicium u-
vir dicit: Ecce audivi vocem vefiram, dr confiitui bema-dcicr«^
fuper vos regem; dr nunc rex b graditur ante vos. d£m‘
Ego autem fenui, dr incanui. Porro filii mei vobifeumfunt.
Quafj aliis vocibus dicat: Quia non pro
me, fed pro vobis prafiii, dignitatem quam tenui,
libenter alii dedi. In eadem dignitate jam fenui,
& tarnen longus ufus pra;eminendi, quem tenui,
obligatum me in fui ambitione non tenuit. Quid
ergo eft quod ait: Filii mei vobifeum funt, nifi quia
in fandtis viris magna vis fpirituaiis ämoris eft,
qua filiis ad culmen nafeentibus, jus auferunt fuc-
ceflionis ? Sed qui fummam ordinis tarn quietus de,
k yatic. gradiatur ante vos.