» $an£ti m . . ■ H MG reMgo rRii —Expr o—fitSio S 3 3
f' lorum principem &\t\Tu es "Parut, & fuper hancA clefia: didi Tunc, quia Domïnus in eis prasfidet, m,
petram aaddiiffttccaabboo EEcccclleeffiiaamm mmeeaa mm.. IIpp(feè ccfftt eenniimm ppee-- dum per cos fua judicia excrcct. Ouibits namoue ?oh
ct qua Petrus nomen accepit, te fuper quam
fe ædificaturum Ecclefiam dixit. Terra autem di-
fta eft Ecclefia, turn quia in mefte fidclium popu-
lorum fpiritali fccunditatc exuberat, turn quia in
foliditate Fidei perpétua firmitate immobiliter per-
stc(h/.i. 4; feverat. Unde per Salomonem dicitur : Terra in
at er mm flat. Terra quippe in-æternum ftare dicitur
, quia fanda Ecclefia in hoe fêculo à catholica
Fide nequaquam deficiet, te in futuro cum Deo alterna
Habilitate permanebit. Namquöd in hac vita
dum per cos fua judicia excrcct. Quibus namque Johan. 29
regni cadorum claves tribuit, eis ligandi atque fol-
vendi poteftatem dedit. Per eos ergo judicat, quia
quodcumque ab eis ligatum fuerit, ligat. Scimus
autem quia federe judicantis eft, & ipfe Dominus
per Prophctam dicit: Calum mihi fedes eft. Si er- ifai. ss.
go fedes Dei caelum eft, te in Rcaoribus Ecclefia:
Dominus judicat, cüm federe judicantis fit, ne-
ceflariö Confcquitur quöd Ecclefia: Rcdores cx\\
dicuntur. Qm profedö cseli opera manuum funt
D e i; quia hoe ipfum quöd cseli funt, ex gratia vir-
tutis acceperunt, ficut fcriptum eft : Verbo Dei p^i J2 (
cali jirmati funt, dr fpiritu oris ejus omnis virtus
urn.
Ipjiferibunt, tu ttutern fermones, & omnesficut r.r[,.7,
veßimentum veter afcent.
37. Nemo jam fpem fuam ponac in homine. tos»sj -
nullis adverfitatibus frangenda fit,nullis perfecu-
tionibus fuperanda, ipfe fuper quem ædificata eft, eau jn
M4tth.if.it. evidenter oftenditcùm ait : Porta inferi non pra- ® eorum.
r.______ ... tn • . ___, r
Ffal. 101. 2 6.
Terra cft apo-
ftolicæ prardi-
cationis imbri
bus fccundita
tem confccuta
•v ale bunt adversiis earn. Porta: inferi hærefes funt,
quæ dum multos in fide infirmos fucata verborum
calliditate decipiunt, quafi infernorum eis aditum
pandunt. Sunt etiam portæ inferi quædam pote-
ftates hujus mundi. Quid enim Nero, qùid Dio-
cletianus, quid denique ifte, qui hoc tempore Ec-
clefiam perfequitur, numquid non omnes portæ inferi
? Quis cogitare fufficiat quanti promiflionibus
eorum devorati funtî Quanti eorum metu perter-
riti? Quanti afflidionibus eorum fuperati ? Quos
omnes perpétua: mortis profundum abforbuit, te tur,necemcatcs corporis évadant. In ipfa enim cor-
ad cruciatum damnationis æternæ infernus admi- poris eorum refumtione quodammodoperiflevide-
“ c* Scd^Ecclefia in illiüs , de qua didum cft, pe- buntur, cùm perêunte in eis corruptionc, deftrue-
tra: loliditate fundata, minarum ventis concutitur, tur quod animale eft, ut quod fpiritale eft vivat : te
nec perfecutionum fluminibus movetur, nec cor- v jam quafi non fint quod fùerant, dum in aliam mu-
poralium poenarum incommodis titubât, nec mor- tati naturam, in lumine claritatis Dei perenniter
tis îphus timoré vacillât. Illi verb qui inferni adi- exultant. Solus namque Deus verè immortalis eft
turn 1 equacibus fuis utpote portas aperiunt, cam quia folus æternus te incommutabilis eft. Unde di!
împugnarc t e perfequi modis omnibus non défi- a-----— t t . . * •
ftunt. In quo quid aliud faciunt, nifi quod verita-
tis verba evacuare contendunt ? Nonprævalebunt
advcrsùs earn porta: inferi, dicit Dominus ; te ta-
men ut ci prævaleant, conantur. Sed fidelis Dominus
in omnibus viis fuis, te fandus in operibus
fuis. I nitio enim terram fundavit, & opera manuum
ejus funt cali. Quid per cælos, nifi prædi
rarnres nnAnc 'i/rinimur » A,,; ------ :n_ J
Ipfi enim cæli etfi fint opéra manuum De i, peri-
bunt tamen. Quomodo autem peribunt, nifi fe- îatbneï
cundum corpus ? Quod fi lecundùm corpus péri- non suo<i cr
turi funt, ubi refurreftio ? Quam non folùm nega- Dco *iabcm
re feelus eft, fed etiam de ea dubitarc, fummum
nefas eft. Patet itaque quia non fie peribunt ut
non refusant : fed ut eas quas in hac vita patiun-
necefiitatcs corcitbeatus
Auguftinus : Veraa:tcrnitas te vera im-
mortalitas non cft nifi in Deitate Trinitatis, cui
quod eft efle pcrfe&um eft: quianatura initio ca-
rens, increment© non indigens, ficut nullum finem
ita nullam recipit mutabilitatem. Creatura: autem
ctiam i\\x quibus Deus xternitatem dedit, vel da-
turus eft, non penitus omnis finis aliens: funt, quja
------™ cÆiüs, nm præai- nnoonn lfuunntt eexxttrraa ccoommmmuuttaattiioonneemm.. IInntteerr hhax:cc ffeeiieenn-^-
; catores fandos accipimus ? Qui terram iftam, deD dum eft,quia hi ,de quibus agitur, cæli peribunt
i- qua dictum elt, verborum imbribus Drædicantes A'rinn rvriKnnr. :n„ ____
Cæli lunt
•Apoftoli,
I’fal.i
di£tum eft,pnedicantcs
■ inebriant, fubje£tis fideliumpopulis perpetuje damnationis
exitium comminantes intonant, ad af-
truendam verborum fidem miracula facicntes co-
rufeant. Nam quöd prjedicantis verba pluvix fint,
teftatur Dominus, cum per Prophetam dicit: Jpuo-
modo defeenditimber & nix de calo, & i/lucnonre-
vertitur, fe d inebriat terram & infundit earn, dr
germinate earn fa c it, dr dat femen ferenti dr panem
eomedenti :ftc erit verbum quod egredietur de ore meo.
Quid apertius ? Ecce ficut de cado defeendunt plu-
via:, ita de pra:dicatoribus verba emanant do&ri-
na:. Ifti funt nimirum qui enarrant gloriam Dei
te non peribunt: quia morictur in eis ilia, quam
ex carnali generatione contraxerunt, corruptio. Et
tamen in eis plenior erit, quam in hac vita pet
fpeculum te in amigmatc acceperunt, divina in^
habitatio. Cadi hoc modo efle non definent, dum
ad recipiendum, in femetipfis D eum, finum cordis
amplius laxent.Unde cum eos perituros Propheta
dixifiet, fubjecit atque ait : Tu autem permanes.
Ac fi patenter dicat : Pcribit quidem quidquid in
eis ex humana habetur corruptione, led permanebit
in illis quod ex tua acceperunt virtute.Tu enim
permanes. Liquet ergo, quia in eis non moritur
quidquid de divinitatis participation ha-
Et Ecclcfiac
do£torcs>
_ ----- giuuam i^ci. quiaquia ae aivimtatis participatione in ipfis ha^
Jc “f 1“ “ 5 e.t.laI? hlc dlc‘ l:ur. qula °PCTa manuum E beuir. Caro tamen in pulverem redigetur, ut poll- &>™m »=*-'
ejus iunt a l l . In præcedentibus dicic Propheta : modum per refurreffionem in melius reformemf H H WmSBm U ’ mm wÊBBfflÊÈ hic H ünde & fubdi'tur : ömnes H H Hvc"' a i t . Of er a manuum tuarumfimt cult. Quid eft quod mfeent. Veftimcnta Sandorum, funt corpora coni!;
ïcr0 Iîlanuum': rum- ünde de quibufdam fcriptum eft ; ■ r„„, H 1 H é
- r ^ î , V r j-1^1 Spiritus dodorum qui non inquinaveritnt veßiruenta fua. Ec iterum ■ 7‘ I'f‘
v i m s ™ * “ tell*guntur ! Hie verb ipfa LuveruntßeU f»M, & dedbuverunt ea* in fix au ii
p ra,ex cifdcm tamen donis in homi- ne Agni. Qux profedo veftimcnta tunc veteraf-
cunt, cum animabus eorum ad catlum tendenti-
bus, ipfa eorum corpora in terra: eflentiam dedu-
ciintur. Quja verb mortalitacem corporis immu-
tatio fequitur relurredionis, confequenter adjun-
xir, dicens :
Et ficut ofertorium mut ab ü eos, dr mutabuntur : fu
” ; i n*nrwmJune crui. v^uiu cu quou
ibi vocantur opera digitorum, hie verö manuum :
nifi quod diverfa ibi dona fanài Spiritus doâorun
infundenda cordibus intelliguntur ? Hie verö ipf
virtutum opera, ex eifdcm tamen donis in homi-
num prodeuntia notitiam vocantur. Quia enim per
manus omne opiis agicur, ipfæ virtutum operation
nes per manuuii) opera fignantur. Primùm namque
humanis mentibus gratia lpiricalis infunditur,
poftmodum verö in mente quid fpiritus egcrit, in
operibus demonftratur. Cæli etiam doólorcs Ecpuplex
futura
eft Sanftorum
commutatio.
S34 in fepcein Pfaimos poenitentiaîes.
autem idem if Je es, & anni tui non deficient. A latas Apoftolus ait : Filioli met, quoi iterum partuaX.
Non nrarterrnnmim nnhi«/»H- nnAJ J: t______ j i- n- sa r 1 .
Sanfli cur'Deî
veftimcnta di-
38. Non pra:tereundum nobis eft, quöd cüm di-
xilfct cos ficut opertorium mutandos, fubjunxit:
Et mutabuntur. Signavit enim his verbis duplicem
illam Sanctorum in futura vita commutationem:
in qua non folüm corpora corruptioni in hoc fccu-
lo te morti obnoxia perpetuam percipient incor-
ruptioncm, fed ctiam anima eorum te corda in x-
ternam tranfibunt ftabilitatem, ut ficut mori non
potcrunt, ita te peccare quidem non polfint: te ap-
pareat in eis multiplicis bonitatis Dei beneficium,
cüm te mortale induerit immortalitatem, te affc-
dus non fentiet tentationem. Notandum quöd
opertorium Dei, San&i dicuntur. Sicut enim horio.
In eo quöd dicit filios iliic te i?on fervos ha-
bitaturos, oftcndit,quod ad cxlctte regnum ali-
quis pervenirenon valeat, nifi priüs vetuftatcab-
je<fta, per novitatem vita: filius fiat. Nam te ipfi
quos fervos vocat, Apoftolorum filii fuerunt, veterem
videlicet converfationcm abdicantes, te in
novitate vita: per Chriftum ambulantcs. Fuerunt
igitur fervi, fuerunt te filii: fervi propter laborem
operis , filii propter murationem novitatis. Hinc^
eft quod ex filiis Ifiraël, qui cx Aigyptiaca fervi- *4*
tute liberati funt, te mare Rubrum pravio duftore
Kloyfe tranfierunt, nullus terram promiflionis, ex-
ceptis duobus, intravic: fed filii eorum poftcain-
;i.s9- is-
Ijtc.lxx.
Pfdl- ++• 9-
! explicacur.
Mem.
I Qui fint ii
;*crnitate £
“»wtawri.
mini nihil eft vicinius quam veftis, ita Deo nihil eft B traverunt, & patribus eorum reptomilTa (fivi'nx lat
vicimus Sanftis. Sicut enim veftimentis fuis homo gitatis beneficia acceperunt. Sienificabatur nam 1cjsii.5rsc.-1u.—m» datu--r , ita San&is fuis Deus veftitur. uH:i_nc’ 1 \ .
namque per Prophetam fcriptum eft: Vivo egoydicit
Dominus, quia in fublimatione tua omnibus his velut
veftimento vcftierü. Hinc rurfus Deo per alium
Prophetam dicitur : Myrrka dr gutta & cafta à veftimentis
tuis. Quia enim omnium virtutum odora-
menta à San&is prodeunt, rede dicitur quia à veftimentis
Dei myrrha te gutta te cafia procedunt.
Hinc namque Apoftolus ait : chrifti bonus odor fu -
mus Veftimcnta ergo Dei mutantur; quiaSan-
&i poft mortem corporis, in felieitatem tranfeunt
vitæ cæleftis. Sequitur :
que per hoc, quod ad promiftam nobis æternæ
hereditatis terram nemo poteft afcendcre, nifi qui
priùs per amorem fpiritus in novitate vitæ didice-
ritambularc. Duo,Caleb videlicet te Jofue,ca- Jofue
put defignant &: corpus, Chriftum fcilicct te Ec^
clefiam, qui foli ingrediuntur illam viventium terram.
41. Quod verb ait : Semen eorum in feculum dirt
getur t elc&orum voluit opera intelligi, quæ tunc
profedo diriguntur in feculum, cùm omnia {pedant
ad Deum. Semen quippe luum nequaquam
Q dirigit, qui ex operibus fuis aliquid tranfitorium
*-' aquuaærrnirt.. OOtpve*rraa aanuit-ei-mm nnnoffttrroa iiAdcr-irircmo femen„ Jd:ind.»a.
s 39. Tu autem ipfe es. Hæc eft vera Dei æterni-
tas, te vera ejufdem immortalitas, quöd non fo-
Jüm nullius finis limite fempiterna ejus virtus te di-
vinitas concluditur, fed quöd poteftas ac voluntas
ipfius nullatenus imperfedionis cujufque, aut in-
conftantiæ varietate permutatur. Unde ad Moy-
fen de feipfo ait : Ego fum qui fum. Et iterum :
Hac dices ftliis I f t aël : Jpui eftymiftt me ad vos.
Ideo hie dicitur : Tu autem idem ipfe es. Homo
namque ctfi ipfe fit, non tamen idem eft : quia hoc
ex fax mortalitatis corruptione accepit, ut in eo-
ftem ftatu diu permanere non poflit. Quod de Deo
fentirc nimis abfurdum cft. Sicut enim eft æternus,
ita incommutabilis, non diminutionem fentiens ;.
nec augmentis cxcrefcens, non mutans propofi-
tum, non improbans quod fcmcl cft approbatum.
Unde te fiibditur : Et anni tui non deftcient. Si per
annos D e i, æternitatem accipimus, qualiter anni
ejus non deficient, apertè vidçmus. Quöd fi per annos
ipfam Sandorum multitudinem intelligerc vo-
lumus, anni non deficient, quia cum illoqui nura-
quam deficiet, unum fient. Rcvolutioncm enim
quamdam dierum, annum vocamus. Quid autem
funt Sandi, nifi dies j te quid peccatorcs, nifi nox ?
Hinc ctenim fcriptum eft : Dies diei cruttat ver-
bum y dr nox noffi indicat feientiam. Anni ergo non
deficient -, quia Sandorum chori poftquam illam
funt; quia ficut cx feminefrudum colligimus,fic
cx operibus noftris mercedem expedamus. Hinc
namque Apoftolus ait : Jpuacumque feminaverit ho- g»1. s. !
moy hac dr metet. Qm enim in hac vica femen boni
feminaverit operis, in futura frudum æternæ con-
fequetur rcmuncrationis. Per feculum verb, illius
bcatæ vitæ intelligitur æternitas, quæ quia per varias
temporum mutationes nullatenus dividitur ,
unius feculi appellatione non inconvenienter fi-
gnatur. In illud ergo feculum dirigamus fernen
noftrum, te cibum operemur non qui périt, fed
qui permanctinætcrnamvitam. Dum tempusha-
^ bemus, operemur bonum : ut cùm ad indeficien-
tem vitæ illius beatitudinem pcrvencrimus, per-
petuos frudus in cælo colligamus. Ille enim verè
perpetuus cft frudus, per quem perpetuö vivimus
te perenni panis te vini fatietate gaudemus. Perpetuus
, inquam, quia te mandendo non minuitur,
te vetuftate non dctcrioratur.
P R O O E M I U M
in ß x tum Pfelmum panitentUlem.
Canticum graduwn.
XNter innumcras te rutilantium operum te cmi- 3- ReZ-6-
incomprehenfibilem femel in femetipfis acceperint ^ nentium ftrudurarum varictatcs, quibus templum
lueem, nullam amplius fentient ignorantia: vel
tentationis obfeuritatem. Tunc enim dies videtur
deficcrc, cum aut nubium, aut nodis tenebris obf.
curatus cceperit non lucerc. Quod ab ilia vita alic-
num erit ; quia verax lux, qua: obfeurari non poteft,
in Sandis fulgebit.
Filii fervorum tuorum habit a bunt, dr femen eorum
in feculum dirigetur.
40. Qui funt filii in annis, id cft in zternitate
Dei habitaturi, nifi Apoftolorum imitatores, cum
Deo in ca:lefti regno perenniter manfuri ? Omnes
enim fidclcs, Apoftolorum dicuntur filii quia ab
cis fiicrunt in fide generati. Hinc namque ad Ga-
Salomonicum adornatum fuit, hoc quoque fiiifle
deferibitur, quod quindecim ad illud gradibus af-
ccndebatur. Quod quidem non cafu vel fine cau-
fa fadum credendum eft. Salomon quippe ca:le-
ftium ferutator fccrctorum, te divina: rcceptacu-
lum fapicntia:,fic templum illud manufadum edi-
dit, ut cxindc templum aliud non manufadum fi-
gnarct ; quatenus ex corruptibili terrenie domus
a:dificio, incorrupta ca:leftis templi quodammodo
imaginarctur pulchritudo. Ad illud namque tem- plana tefp
plum quod ex vivis in ca:lo lapidibus conftruitur, cio& ,non.e
non plana aut fpatiosa pervenitur via,vel greflu a ft viaadcaf u
cenditur corporeo,fcd proceflu fidci te caricatis af