
gc benedidione : in forfiicatione, Sc adulterio-, & in A Bio n e e w e n d e t , ne e t f l i t a u v e l v o lu n ta te , lo ca v e l t
peccatis fodomiticis , & in omnibus modis quibufeum
potui , meipfum coïnquinavi infelix per cogitationem im-
mundam, per vifiim, per tadum, per ofeulum, per am-
plexum. Propriis manibus etiam frequenter memetipfum
jejunus, & ebrius pollui. Ipfo die quo accepi Eucnarife
tiam cecidi in fornicationem. Diebus Dominicis Sc felpora
difeernat. SCC.
Tandem in eodem Ordine Romano Sacerdos interro-
gat poenitentem de articulis fidei, an libenter inimicis fuis
parcat, Sc de quibufdam aliis, ut ibidem videre eft. Qui-
dus ira peradis poenitens récitât fupra memoratam for-
mulam confeffionis : C o n fit tor t i b i , D om in e , P a t e r cat
e præcipuis quadragefimis oblationem obtuli im- It & t e r r a , &c. Quod etiam liquet ex Burchardo, apud
mundarn, Sc communicavi ante confelfionem Sc pcen
tentiam per innumeros dies ; S c annos. In avaritia,
furto, in invidia, in ira, in mendacio, Sc perjurio,
triftitia , in rancore animi Sc delperatione , in txd
cordis, Sc fomnolentia, Sc pigritia boni operjs
quern non'eft ilia Confeffionis formula, led Sacerdos poe-
nitentem lua jam peccata confeflum interrogat de multis
aliis criminibus enucleate latis j quas omnes interrogario-
nes videre eft apud eumdem lib. 15. dccrctorum cap. j. ubi
lie a it: P 'idens autern Sacerdos earn v e recundantem , ru rgloria
, in hypocrili, in difeordia & detradione, f it s profeq u atu r . F o r ta f l is , C a r if lim e , non omnia qua
in dandó Sc accipiendo contra prxeeptum Regulx, Sc in g c j f if t i , * d memoriam modo v en iu n t. E c o te in ter ro g a -
cundis vitiorum generibus, vifu, auditu, guftu, odo- bo - .T u ca v e n e , diabolo fu a d e n t e , a li q u id ce la r t p ra -
ratu, Sc tadu ; cogitatione, five locutione atque adio- g fum a s . E t tu n c turn i ta p e r ordinem in ie rrog e t. F e c ift i
neperditus film infelix. Multaquidem Sc innumerabilia b om ic id ium v o lu n ta r ie f in e n e c e flita te , non in ho f i e , f e d
funt peccata mea, qua: recordari nequeo, in fadis R in p e r tu am c u p id ita tem , Se e. ubi 1» h o flis , five oft i s ,
didis , in cogitationibus : pro quibus omnibus mifera Gallicè, o f t , fignificat exercitum , ut infra in eodem ca-
mens mea compungitur , & acri • interdum poenitentia pire. Confide Gloflarium F rider ici Lindembrogii.
cruciatur. Ideoque confilium, immo judicium tuum, qui • Sanè viguit olim in Ecclefia confuetudo confitendi pecfequeftcr,
ac médius inter Deum & peccatorem hominem cata fua particulatim, Sc nonconfusè, quam videre eft
ordinatus cs, fiipplex deprecor, & ut pro eifdern pccca- apud Socratem lib. 5. hift. cap. 19. ubi agens de nobili
s intercefior exiftas humiliter impli
R e f f io n f io S a c e r d o t i s .
M i s e r e a t u r tui omnipotens Deus, Sc donet
tibi yeram indulgentiam, Sc emendationem, & veniam
de peccatis tuis, Sc remilfionem, Sc uleifeatur te de omnibus
inimicis tuis vifibilibus, Sc invifibilibus \ donet-
que tibi Deus verum confilium in ifto feculo, Sc per-
ducat te féliciter ad vitam æternam. Amen.
quadam muliete Conftantinopolitana fic feribit : agd»
fßifoc ify/MW/tiim oaf ifAttprutf, S e e. id eft , E t p e c ca ta
, qua poft b aptifm a commiferat , p a r ticu latim confi-
N o t a 6 6 2 . Ex D omi n e p r e c e s
N O S T R A S , SCC.
Ita in codicibus Remenfi Sc Rodradi, Sc in Ordine
Romano. In editis hxc 8c fequentes orationes defide-
rantur. , • , *
Hadenus codex mf. Monafterii S. Remigii. Hxc au- C N o t a 6 6 3 . P r e v e n i a t hvnc f a md l b m
rem Confelfio eft Monachorum j quod patet primo ex tuum, Sec. Ita in Ordine Romano.
his verbis : A n t e ho ram , & p o ft horam ( refedionis videlicet
) f in e licen tia & benediBione. Quia non licet
Monachis extra horam refedionis comedere, vel bibere,
ut liquet ex cap. 43. Regulx S. Benedidi: N e c qutfq uam
pra fum at a nte fta tu tam horam v e l poftea qu id q u am c ibi,
a u tp o t tu p rafum ere. Vide cap.52. Concordix Regularum.
Secundo hxc verba, I n dando & accipiendo contra p r a -
ceptum R c g u la , id etiam teftantur : nefas eft enim mo-
nacho dare aut accipere aliquid, nifi permiflus fuerit ab
Abbate, ut cautum eft cap. 33. Regulx S. Benedidi: N e
q u is p ra fum a t a l iq u id d a r e , a u t accipere f in e ju f lio n e
A b b a t i s . Vide cap. 4z. Concordix Regularum.
Poflem his addere nonnullas alias confeffionis formulas
, led quia nihil aut parum a fupra memoratis difcre-
Nota 6 6 4 . A desto D o m i n e , Sec.
Ita in codicibus Remenfi S c Rodradi, & in Ordine
Romano.
N o t a 6 6 s . D omine D eus n o s t e r , S e c .
Ita in cifiiem codicibus.
N o t a 6 6 6 . O p e e n s i o n b n o s t r a non
v i n c e r t s , Sec.
Ita in codicibus Remenfi, Sc Rodradi. In Online Romano
legitur : P e c ca t is noftris offenderis.
N o t a 6 6 7 . S bd . Hxc particula' deeft in Ordine
Romano.
N o t a 6 6 8 . U t t i b i P o e n i t e n t iæ e x -
In Ordine Romano legitur : U t fam u lu s t t P am -
pant, Sc brevitati ftudendum eft, ab earum relatione lu- j-j ten tia t ib i e x cubias .
perledeo. Notandum tamen eft has & fimiles confeffionis N o t a 6 6 9 . P r e c o r , D omi n e , &c.
formulas fuggillari ab audtore operis de vifitatione infir- Hxc oratio etiam extat apud Burchardum lib. 19. cap.
morura, lib. 1 . cap. 5. tom. 9. operum S. Auguftini: N e 7. nec apud Henricum Canifium tom. j. antiqux Ledfio-
q u id em , inquit,
lid ita t e a lio quarts P r efby terum : quoniam ta ils a llocu -
t io t u i ip fiu f fo r e t d e cep tio. A c c é d a n t fiq u id em deceptio-
f i a d Sace rdote s , i ta eis pra fen tibu s confitentes : E g o p e c -
sa to r , D om in e S acerdos , p e c cav i p e r jurando , a d u lte
r ando , fom ic a n d o , hominem occidendo , mentiendo /
fa c r ileg ium commit tendo , f u r a n d o , rapiendo. H a c omn
ia commifi mea c u lp a , v e l opere v e l v o lu n ta te . Hxc
ille. Quamvis fiiperiorcs formulx confitendi non efiènt cabula défunt,
deceptiofx, quia foerunt ab Ecclefia inftitutx, lane non N o t a 6 7 2 .
mihi multum probarentur , nifi alia confelfio prxeedere v i 1
quit, J icu t qu id am fa c iu n t , cum quadam ca l- nis nec lib. 6 . Halitgarii Epilcopi mf. Bibliothecx Cor-
beienfis , & in codice Ratoldi.
N o t a 6 7 0 . C l E M E N T I A M TUE M A ] EST
A T I S AC NOMINI S .
Apud Canifium Sc Burchardum Iocis citatis. In codice
Ratoldi, Sc in lib. 6. Halitgarii mf. legitur : Clem entia
& mifericordia tu a majeftatem.
N o ta 6 7 1 . A d c a u l a s . In citatis libris hxc vo-
conluevilïèt,
circumftantiis declaratur:
mano, cüm ait: D e in d e jub\
t r a f e , & colloqui 'curn eo d e fu p ra f c r ip t is 1
tx h o r ta t io n ib u s : n e fo r te p ra v e r e c u n d ia , a u t ig navsa,
f i v e oblivione a liq u id pu tr id um in corde remaneat, per
q u o d iterum diabolus a d p e c c a t i vomitum r e d u c a t , Sec.
Et paulö poft: D e q u a lita te etiam p e ccatorum, & ho-
rninum, in t e r co n tin en tem , & non coritinen tem, ut rum
v o lu n ta te , v e l cafu t v e l in a b fc o n d ito , q u a li compundefiderantur.
" " 1 qua numerus peccatorum cum neceffhriis Ita in codice Remenfi. In libro 6 . Halitgarii legitur :
n videre eft in Ordine Ro- Q u i pub licans p r e c ib u s ( lege, preces ) confieflio n e p laça-
» fe d e r e Sacerdos con- * tu s e x a u d if t i. Apud Henricum Canifium : P u b lica n i pre*
mfeflione p la ca tu s e xa u d ifti. In codice Ratoldi hxc
, f i v e
N o t a 6 7 3 . A d s i s t e .
In codice Remenfi Se Ratoldi, quetnadmodum Se a-
pud auótores citatos legitur, A fp i r a .
N o t a 6 7 4 . P e r m a n e n s c l e m e n t i a m
TU AM C E E E R I T E R E X O R E T.
Ita in codice Remenfi. In codice Ratoldi, Sc apud au-
ifcores citatos legitur, p e rmaneat f i e tu s e ju s , & p e t itio
perpetualn clementiam tuam c e le rite r tx o r e t .
N o t a 6 7 s . S a n c t i s a i t a r i b u s .
In codice Remenfi legitur : S a n c l is & fa c r is a itaribus .
In codice Ratoldi : Sa n£ lis a i ta r ib u s , & fa c r is . Lib. 6.
Halitgarii, S a n B ifq u e aita r ib u s , & fa c r ific iis . Apud
Canifium : S a n B ifq u e aita r ib u s & fa c r a r iis .
N o t a 6 7 6 . R e f o r m b t u r .
Ita in codice Remen. In codice Ratoldi, Sc in audo-
ribus citatis legitur : A ia n c ip e tu r . Reformare eft reftitue-
re ; de quo verbo confide obfervationes noftras ad ConcOr-
diam Regularum cap. 38. §. 3.
N o t a 6 7 7 . O r a t i o n e s A d r e c o n c i -
L IA N D U M T OE N I T E N T E M ,
In excufis codicibus orationes ad recotaciliandum poenitentem
reperire eft in quinta feria, in Coena Domini. Eft-
ue ille proprius earum locus. Nam verus olim fiiit Eccle-
x Romanx conluetudo , feria V. in Coena Domini
abfolvere, Sc reconciliarê poenitentes. Idque videtur in
Ordine Romano, Sc in codicibus Remenfi Sc Ratoldi,
in quibus ca qux ad poenitentium reconciliationem fp c -
dant, eadem feria delcribuntur. Et notum eft ex Epiftola
Innocentii I. Papx ad Decdntium Eugubinum Epilco-
pum : D e poenitentibus a u t em , q u i f i v e e x g ra v io r ib u s
comrniflis , f i v e e x lev io r ib u s pcenitentiam g e r u n t , ( f i
n u lla in te r v en it agritudo ) q u in ta fe r ia a n te P a fc h a eis
r emittendum Romans, E c c le f ia confuetudo demonftrat. Id
etiam videre eft in Canone 35. Ilaac Lingonenfis Epilcopi
tom. 3. Conciliorum Gallix: S ta t u t u m e f t , & in fa n t t i s
C an on ib us p rohibitum , u t n u llu t P r e fb y ter pcenitentiam
p u b lié e , inconfulto E p ifco p o , reconciliare pra fum at : f e d
omnes p u b lié e poenitentes q u in ta f e r ia a n te P a f c h a , q u a
e ft Coena D om in i ?| a d c iv ita tem in cinere & cilic io in
p ra fen tiam E p if c o p i proftrato v u ltu c o n v tn ia n t , & ib i
a b E p ifcop o canonice & o r d in a b ilite r , f i c u t in S a c ra -
mentario & Romano O rd in e c o n t in e tu r , r e co n e ilien tu r ,
S e e . Apud Alcuinum lib. de Divinis Officiis cap. de Coena
Domini, Sc in Homilia 4. S. Eligii de Coena Domini,
qui hac in ré morem Romanum lëcuti fii'nt, videmus poenitentes
eadem feria reconciliari : V t ig itu r a u d iv it v e ftra
d ile c lio , ha c omnis p edum lo t io , noftrorum peccatorum eft
p u rg a t io . V n d e non incongrue ha c iftfa d i e , f i c u t E c c le f
i a ten et con fu etu d o , poenitentium f i t reconciliatio.
- Hoc etiam confiât ex lèrmone de un&ione .Chrilmatis
inter opera S. Cypriani : H a c d ie ftrimitm commendata eft
nobis fr a f t io pa n is , S e e . Et paulo poft : H o d ie réconcilia
n t u r E c c le f ia p e c cato r e s , & e je ft i fo ra s a d matris u -
be ra r ed u cu n tu r , & e x c lu f i a coetu S a n B o rum a d com-
munionem, q u a caruerant, r ev er tu n tu r . Et ex cap. 71. Iibri
5. Capitularis Caroli Sc Ludovici Imperatorum : D u o b u s
e tiam annis oblationes modis omnibus non fin a n tu r offer-
r e : f e d populo tantummodo in oratione fo c ie n tu r , u t per-
f cB io n cm f e p t im o , in Coena D o m in i , confeq uantur ann
o . i d e ft p e r E p if c o p i , v e l e ju s ju f iu , f i ipfe a b e f t , a -
horum fa c e rd o tum manus impofitionem, a b fo lu tio n e fa ce r -
d ota lium precum communionis C a th o lica g ra tiam rece-
p tu r i. Idem teftatur Guillelmus Parifienfis lib. de Sacramento
poenitentix cap. y. Hadenus de die abfolutionis,
Sc reconciliationis ; emus totam rationem & modum hue
ex Ratoldi codice proferre non erit inutile.
L e B o E v a n g e lio , Ante diem feftum Palchx,&c. P o ftea
fe d e a tE p ifc o p u s in f e d e ju x t a a l t a r e ,& non d i c a t : D am ia
n s vob ifeum : f e d A r ch id ia c o n u s léga t coram eo & p o p u lo
A fu p p lic a tio n ib u s n o ft r is , Se e. Ut in Ordine Sc Pontifica'
li Romano.
rotulam, in q u a continentur quadam in d ita d e p u n i t en-
t ium reconciliatione. P o ft h oc oret Ep ifcop u s a n t e fa n B um
a l t ar e. H o c e xp le to p e rg a t a d ambonem & a feendat a d
eum ,fa c ia tq u e fe rmonem tarn p o p u lis , quàm poe n iten tibu s, ■
f i c u t O rd o p ra c ip it Romanus. T u n c red ea t ante a lta r e , &
p ro fte rn en s fe tarn ille ,q u am omnis populus , etiam poenitent
e s ,tarn illi q u i in tu s fu n t , q uam e x t r a ; & cantent fep tem
P fa lm o s . F in i t i s h is P fa lm is fu r g a t f o l u s , & d ica t has
fra tio n es tarn p ro f e , qu am p ro p op u lo : A d e f to , D om in e ,
A l i a : P raft a , qu a fum u t, D o m in i i S e e . ut in Ord*
& Pontif. Rom.
A b s o l u t i o : SicU t principals f e n t e n t ia c o n f iâ t ,
S e c , ut in Ordine Romano.
A l i a : D e u s h um ani gener is benigniflime C o n d ito r t
S e e. ut in Pontificali Romano, Sc in libro VI. Halitga-
I t e m a l i a : P r e c o r , D o m in e , clement iam tuam
S e c . ut in Pontificali Romano, fed in quibufdam variât.
I t e m a l i a : D e u s , q u i ju f t i t ia tu a legis
mifericordia fem p e r tnultip licationem moderaris , durn
d e lin quen tib us pcenitentiam , dum a b h is e tiam p r o v id en -
t ia tu a dona non fu b tr a h is , & v in d iB am miferando
3 fu f fe n d i s . P e r .
A l i a : D e u s m ife r ico r s , D e u s c lem e n t , q u i fe c u n -
dum m u ltitu d in em miferationum tua rum, Se e. qt in Pontificali
Romano. In Ordine quidem habetur i led in fine
variât.
A l i a : M a je fta t em tu a m , D om in e , fiupp lices d e -
p r e c am u r , See. ut in Pontificali Romano. In Ordine
quidem habetur s fed in medio, Sc in fine variât.
I t e m a l i a : A b fo lv im u s v o s v ic e B . P e tr i A p o f -
tolorum P r in c ip i s , cut D om in u s liga n d i atqu e fo lv e n d i
pote ftatem d e d i t , & quantum a d v o s p e r tin et accufa-
tio , & a d nos remiflio. S i t v o b is D e u s omnipotens v i ta
& fa lu s , & omnium peccatorum veftrorum in d u it o r :
& q u i v o b is compunBionem cordis d e d i t , d e t v eniam
p e c c a to rum , lo ngavam que v o b is a tq u e fe lie em v itam in
h oc fe cu lo la rg ia tu r , & in fu t u r 0 cum C h r i f t o & omn
ib u s S a n B is e ju s f in e f in e manentem. P e r eumdem D om i-
0 num noftrum. Hadenus codex Ratoldi de poenitentium
abfolutione. Circa hxc quxdam notanda lunt.
, Primo hanc abfölutionem fieri in Miffii proximè poft
Evangelii ledionem. Quod etiam videtur in codiçe Remenfi
, in quo , perfeda poenitentium reconciliation^ i
lùblèquitur oratio fiiper ObJata. Prifcis temporibus ab-
folvebantur etiam inter Milïàrum folemnia poenitentes,
led proximè ante orarionem Dominicam, ut conflit ex
Optato Milevitano lib. z. adversùs Parmenianum : E t e -
n im in ter v ic in a m om en ta, durn manus im p o n it is , & del
i B a d o n a t is , m o x a d alta r e con v e r fi D om in icam ora-
tionem pra term itte r e non ftoteftis : P a t e r n ofter q u i es
in coe lis , . d im itte nobis d é b ita & p eccata noftra.
Secundo, lèptem hîc efle orationes ad reconciliandurn
poenitentem, fi duabusorationibus prioribusomiffi$qux
dicuntur pro Epifcopo , & populo, numeraveris ab ilia
oratione, cui titulus eft , A b fo lu t io ; quod videtur efle
u lècundùm antiquum ritum, qui etiam tempore Ludoyici
Pii in Gallia vigebat, ut darum eft ex vita ejuldem Ludovici
: E t in te r A lif ia r t tm c t leb ra tio n em , fep tem A r -
ch iep ifto p i fe p t em reconciliationis E c c le fia ftica orationes
fu p e r eum cecinerunt.
Tertio notandum eft id quod leriptum eft ; A r c h id ia conus
lég a t coram populo r o tu lam , See. Et qux in eadem
rotula continentur, nempe : A d e f t , 0 v en e rab ilis P o n t if
e x , tempus acceptum , d ie s p rop itia tion is d iv in a , S e e . ut
in Ordine Romano.
Quarto notanda flint hxc verba : S i c u t Ordo. p r a c ip it
R om a n u s , & qux ibi feripta funt, cùm agitur de lermo«
ne, quem habet Epifcopus ad poenitentes : quia in Ordine
Romano, qui nunc extat, nulla fit fermonis hujus
mentio. Ex quo patet etfi hie Ordo Romanus, qui nunc
extat, fit antiquus, in eo tamen quxdam fuifle partim
detrada, partim immutata, partim addita, ut in Prx-
fationc oblervavimus. In codice Remenfi fit etiam mentio
fermonis hujus, feu exhortationis in hunc modum ;
P o f t h a c admonetur a b E p if co p o , f i v e a b a lio S a c trd o te ,
u t q u o d poenitendo d ilu it , . it e r ando non revoce t. Quem-
admodiun S c in Pontificali Romano : H i s d iB i s P o n -
t i f e x fu r g e n s a tc ed it cum m in iftr is a d oftium E c c l e f ia ,