Sandi Gregorii Liber tertius , 152.
Ï 3I
dit. Sed capta area, duo protinus Heli filii monun-
.tur : quia profeclo Si majoris ordinis facerdotes ,
atque minoris, in officio immolationis veteris nuf-
•quara vivunt. Mori namque perhibentur, qui offen'c
16 Tumultus eft vociferatio populi,intelligentie, mentis devotione comprehen- A fed confu- Éorum (om;
r.icra nmnino dciicrc. Sequitur :
Currens autem vir un us de Benjamin ex acte., ve-
l l l ' V j j nit in Silo in die iüo ,fcijfa vefie , & çonfperfm pub
'itéré caput. Cunique Ole venijfet, Heli fedebat Jùper
0 a ,Jpe£lans contra viam. Vir autem Ule, poftquam
ingreffus efi, nanti revit urbi, & ululavit omnis civitas.
*4 ‘ Quffi put virum iiium exprimitur, qui dç
jM p j jP acie fiigit, nifi ca pars Judaici populi,, quæ ad Re-
émitcs?ai demtorls cogmtionem veniendo , Judaicam perfi-
diam dereliquit ! Currete namque ei fuit,à pravi-
tate erroris fui, devotionis velocitate defiftere.
Quia verb fovtia agere in Redemtoris profeffione
diïÇofuit, vir fuit. Quinimirum eo die, quo viâus
c il, de prælio currit : quia.ca fidei illuminatione.,
quà perfidiæ tenebras déférait, ad prædicanduni
veritatem, quam noverat, acceflit. Ùnde Sc in Si-
lo venifle perhibetur, a quia ad prædicationem
‘ miteitur.. Qui veftem feidit, quia veteremfe Iro-
TChrifti
fuger
§ § j § | § i minemexuit: caput pulvere confperfit, quia de
coufpcrfo. fplendore novi hominis, quo fe induit, nequaquam
iuperbivit. Sciffa namque veilis ad decorem fan-
âæ çonverfationis pertinet : çonfperfio pulveris,
Pnfaoti- ad æilimationem humilitatis. Quia ergo fanSlis
fa , cum videlicet fine difeiplina audiendi, multis ratio
fimul loquentibus, magnitudo fit murmuris fine
oftenfione rationis. Heli ergo cum ululatum civitatis
audivit, dixit : J%ujs eftfonitus tumultus hujus ?
Quia videlicet magifterium Synagog#, fubje&is fi-
bi perfidis, de prjedicatione Jefu Chrifti dolenti-
bus, dum caufam doloris audire voluit, non per-
cepit refponfionem rationabilem, fed confufionem
querela:. Ut autem excufationem ignorantia: habere
non poffet, qui de circumcifione ad minifte-
rium Ecclefiaftica; pr#dicationis acceflerat, ei rei
veritatem aperuit. Unde Sc fubditur;
Atille feftinavit, & venit} & nuntiavit Heli. iba<m>
j, Sed quia idem Heli ftatim mortuus, annuntia-
tionem fufeepit viri venientis, qualis fit ipfe au-
diens, fubfequenter innotefeit:
Heli autem er at nonaginta dr offo annorum , dr Vtrf. i:
oculi ejus caligaverant, dr videre non poterat.
17. Perfe&a: namque fene&utis eflec, fi cente- Quid ;Fd
narium numerum annorum vivendo peregiffer.
Cui profedö numero, quia duö anni deefle conf- |
piciuntur: quid eft aliud, nifi quia perfect# matu-
ritatis exifteret, fi facramentum geminum in Re-
demtoris noftri incarnatione cognoviflet : videlicet
veram divinitatem in humanitate ejus, Sc ve-
ram humanitatem in divinitate ? Nunc autem,quia
multa de Lege veteri, plurima de mandatis c#le-
Pfal. X
P fJ. 29‘ ■
prædicatoribus, nec vitæ munditiafine humilita-C ftibus re£tè intelligit, nonaginta & o&o annorum
1 ce, nec humilitas fufficit fine fanfta çonverfatio- --- --------Ai* w
ne ; vir, qui in doâorum typo ad annuntiandum
Ifraelis interitum venir, & veftem feidit, &: caput
pulvere confperfit.. Hoc namque pulvere caput
confperfum portabat, qui Domino loquens, ait :
Loquar ad Dominum meum, chm fim pulvis & ci-
nis? Confperfo item capite loquebaturPropheta,
cùm fupplicaret, dicens : Memento Domine, quia
pulvisfumus. Veftem quoque feiderat, qui confi-
tens, dixit : Confcidifti faccum meum, & prxcineft.
Et dum Deum credit, &: ex virgine nafci potuif-
fe per carnem, & humanitatis ejus naturamfufeipi
abnegat in divinitate, centum annorum non eft.
Unde &: audita viri relatione, jufte moritur: quia
fine fide Redemtoris ei bona qu# cognofcit, &:
alia nequaquam profunt.ljix quia alto &: incomprc-
henfibili judicio Dei cxcitas ignoranti# ejus men- Judm
ti incutitur, caligafle, dc videre non potuifleme- Clt"- 1
moratur. Sequitur:
E t dixit ad H e li : Ego fum qui veni de pralio: ye,f2
xifii me Utitia. ewg o qui de acie ^f ugi hodie. i n
ij. Sed cùm ecclefiaftici prædicatoris humilitas D 18. Quafi in præho ie tuille memorabat îlle, qui Ms J
Doâommmfu- commendatur, pariter & fuperbia Judaici dodo- dicebat : Audifiis converfationem meam 3 ^
perbia. rjs exprimitur : quia videlicet Heli fuper' fella fe- -- a***» *,**n«o
dere perhibetur. In ifto quippe loco Heli non Pon-
tifices, fed Legifperitos Synagogæ infinuat. Quid
eft autem, quod fedet fuper fella, nifi quia fuper-
bè extollitur de doftrina ? Et quid eft, quod lpc-
£Iat contra viam, nifi quia dum fuperbe Scriptu-
ras accipit, e i, per quern ire ad æternam patriam
debuit, contradicit ? Via quippe falutis ilia 'eft,qua;
Johan. i+. a. femetipfam aflerit, dicens : Ego fum Via, Veritas,
dr Vita. Non itaque viam, fed contra viam refpi-
cit : quia Redemtorem non cognofcit, cui contrain
Judaifmo} quoniam fupra modum perfequebar Ec- 1
clefiamDei, dr expugnabam i/lam, dr profeiebam in '
Judaifmo fupra multos çoxtaneos meos, in genere meo,
abundantius emulator exiftens paternarum mearum
traditionum. Sed de prælio venit,qui dicit : ^ui
prius fui blafphemus & perfecuton fed mifericordiam
confecutus Jitm, quin ignorans feci. Fugere ergo de
acie Judaro quid eft aliud, quàm à perfidorum er-
rore feparari ? & de prælio venire , quid eft, nifi
reftæ fidei bonum aliis nuntiare ? Fugere namque
metuentis eft j venire, volentis. Quo in locOj quia
dicit. Et bene mortuis filiis, pater fuper fella fe- ^ priùs dicitur venire de prælio , quam ex actetugedere
dicitur : quia qui veteri more facrificent, Sy-
nagoga non habet, & tarnen qui veteri more do-
ceant, adhuc habet. Et quia per fapientes do£to-
res ad minifterium erudiebantur , dum ceflavic
qui facrificaret, &c adhuc qui doccat remancret,
aptè filii referuntur mortui, 6c pater fuper fella
federe : fed de ea, quam audivit, annuntiationc
Redemtoris, multitudo Synagogæ non gaudium,
fed moerorem habuit. Unde & poftquam vir de
prælio venit, 8c captionem arcæ annuntiavit, ulu-
lafte omnis civitas dicitur. Quæ nimirum triftitia,
quia ufque ad doctores pervenit, fequitur ;
Et audivit Heli fonitum clamoris, dixitquç : ^uts
eft hic fonitus tumultus hujus ?
a Aliter, qui.
r e : cum prius deferatur perfidia, quam veritas pr#-
dicetur, mirum non eft. Nam hoc, quod de acie
fe fugiftepofterius dicit, non ad ordinem, quofa-
£tum eft, dicitur, fed ad certitudinem verbi, quod
pr#mifit. Quod etiam {ecu.ndum hiftorije ordinem
demonftratur : quia nifi prius de acie fugiflet, venire
de prxliQ nequaquam potuiflet.
jcf. Nos autem, qui fecundum fpiritum fpirita-
lia, etiam in rebus Jutbeorum carnaliter geftis inr ”3 pJ
quirimus, ilium virum, quern loquentem paulo fu- m0nW
perifis introduximus, attendamus. Nam auditum
eft ab Ecclefia, quia is, qui quondam perfequeba-
tur, evangelizaret, ficut feriptum de eo jam evan-
gelizantc eft: autem venijfet Jerusalem, tent a-
133 in primam llegum. Cap. 11. 13^.
bat fe jungere difcifnlis, c f emnts timebant earn, À dkatis ; ùt So huoc fadiiùs pCr décêptioncm cape-
non credentes, quia effet difcipulktiMiiié item ad TCt, quo fe eum patetno affeSlu diligere demon-
Ananiam difcipulutn Qotninus Ddfliifd-appatMSS, ftraret. Eutti itaque filium vocat, à quo quid a£lum
ait: Surgens vade in'DiaMi .quianréetur KellUs filerit, fiSte appétit ; ut ptofeaô illepro impenfo
quart in donuo JusU Saittum mmint Tarjtnfcm, honore adulatiouis, ferietn perverteret veritatis.
tmponefbi manum, ut vifum red fust. Qm nimirurfi Honor igitur appellationis non ad amorem refer-
confeftimDomino tefpondit, diemsiBomineaudi- tu t , fed ad Caliiditateta. Sed qui prælatæ laudk
v i a mnltûrquantd mala fanSHs tuisfetirit in f erupt- favorem refpuit, conftauter ve'ra patefccit Unde
lent, & pot i f stem habet a principibtrs Jactrdotitm St fubditur
alligandi omîtes qui invoeant nomett tmtm. Cùtt eb- j lejjtondtns autem qui nutitiabat : Bugit, inquit I f e S
gotllumjudais pt*dicabat, quern itopugnare mit -tfrael main PhilijHsiim', dr ruina magna’faHa eti
nis foiebat Sc catdibUS , nimitum dë prælio veniez in populo, tnftpcr & dm filii tui mortuifunt, ophni
bat. Sed dum ei pEfedicanti difeipUJi ottines lb & fbinets. Ët arcà B n ffapta efi. ‘ ’ -
jungere timerent,de acie eum fogifle dubita -j ZI. Hoe namque vit'fugitois nuntiavit;, quod y
bant.De prtelio quippe veniebat, cùtn à vocauté experieatiâ didicit. Quid eft igitur, quod fueiffe «è&twlw,
Domino in terram profttato diâulh ftiSrat : surge, Iftaelemaflerit, nift qir'iâi'Cbhftanter affirmât, quàd
& ingrèdere civitatem, <#• diccmr tibi quid te opor- dûm Judaictts populus LégiS feûfum carnaliter re-
teat facere. Sed fugiffe eum dé acie, Ananias non tittet, fpiritalibiis fan£lÿ fiçdefla: dofloribus refi-
credidit, qui ea mala, quæ fanâis in Jemfalem ft- Here difputando non potëft ; Et quid eft, quôd macérât
, Sc poteftatem, quam accéperat ,_Domino gnam ruittam fiâam fuifle in populo prædicat, ninquia
omnes, qui de Judaiço populo verbum fidei
repuletunt, ætètna morte periifle confirmât Et
quid ell quod duo Heir filii mortui reftruntur,
nifi quia uterque Ordô Veèêtis facerdotii defecifle
aflèritur ? Et quid eft, quod arcam Dei captam
miflè dicit, nifi quiàcognitionem divinorum (acrapr^
cipienti intimavit. Ut ergo eum venifie de prat-
lio , Sc fitgifle de acie veraciter dêmonftraret, ei-
dem Anania: Dominus prxcipit, dicens : Va de,
quia lias cleïïionis efi mihi ifie, ui pdrtet nomen meum
toram Gentibus, & Regibtts, & filiis ïfrael. Et no-
tandum, quia eo die, quo hatc nüntiabat, fe yeniflè
de prælio, Sc fiigifle de acie aflerebat. In die q mentoram à Judæis ablatam, arque à Gentibus' fi-
quippe fugiunt : quia attellante Veritate : in deliter apprehenfam aflèrit ! quia à Gentibus jam,
tteennpenbYriKs ep[frt , nvtep ffreiti-t / qitusab nvt/at/dinai-t . HHiinnrc P eftiiiamm ifrerriinpntuimm r r o - r u _- J" .1_____ n -
eft : Jpui dormiunt, in nottc dormiunt : dr qui ebrii
fu n t , in nottc ebrii funt. Et quia in exemplo. bca-
ti Apoftoli Pauli, virum de acie fiigientem videre
coepimus, hoc quöd in die fugiat, attendamus.
Nam nox erat quando aciem contra fan&am Ec-
clefiam conftruebat, quando âcceptis epiftolis à
principibus facerdotum ad Damafcum, minarum
Sc cæais fpirans in difeipulos , feftinabat. Sed qui
in nofte bellum paravit, in die fugit : quia in iti-
nere lux de cælo eum fubito circumfulfit in ter
Dei gratia vocânte, fidelibus divina myfteria co-
gnofeuntur. Sequitur :
Cumquc ille nominajfet arcam D e i, cecidit Heli de Verf. nr,
fella retrorfum juxta oftmm, dr fratfù cervicibus,
triprtuuS à ft.
iz. Quid eft, quèd Hfeli àiiditâ Ifrâelis fug.î, /pprd.cnfa à
relata fibi nîinâ populi, irttimata filiorufn morte Chri/Hanis
de félla nequaquam cadît : coghita autein arcæ ^ud’ facra'*
câptioneJ&: de fella cadit,& vitam perdföSed quia fcientia.'dcji-
ifï Heli fapientes Judæorum, Sc legifperitos défi- emmur & cor.
gnari diximus,aiiditâ ïfraeîis fugâ, de fella non.ce- Iuunt'
ramque proftravit, ineffabili .pàvore terruit, ut te- _ cidit: quia quod fimphees Synagogæ filii, à fan-
nebras immenfi erroris agnofcerec, ôc pro ea, quam u âæ Ecclefiæ dodoribus in prædicatione fuperen-
expugnabac node Ecclefia, in diei lumine dimica- tu r , pro parvo ducit. Non cadit relata fibi ruina
ret. In die igitur fugit, quern ut perfidiæ nodem
delereret, de cxlo oftenfa Redemtoris claritas circumfulfit.
Quid eft: ergo qiiod eo die fe fatetur
venire de pradio, quo de acie fugerit, nifi quia re-
ftx priedicationis intentio defignatur > Quidam
namque eo die de acie fugiunt, fed alio veniunt
uucit.in o i i caait uni ruinâ
populi : quia dum perire audit eos, qui in judaif*
mo moriuntur, nequaqiiam expavefeit. Intimata
filiorum morte non cadit : quia Sc objeda fibi facerdotii
utriufque ceflatione, fuperbire non définit.
Illata autem fibi arcæ captione cadit : quia
dum facramenta Scripturæ fuæprofundè Sc fpir’
de pradio : quia errores piftinos amore #tern^ vi- tualiter fdti a fand^ Ecclefia pr#dicatoribus Sc
ta: derelinquunt: fed cum ad predicationis mini- fidelibus videt, de ea, quatn carnaliter tantum iit-
fterium afliimuntur, de fua prxdicationis facun- telligit,facri eloquii eruditiorte fuperbire non au-
dia, temporales retributiones appecunt. Alio igi- det. De fella igitur cadit: quia fpiritali edgnito,
tur die, qu^m eo quo fugerant, veniunt: quia ni- £ fuperbire de cafiiali magifterio non priefumit. Sed
mirumredifunt converfacione, fedpredicationis quia vera pr#dicari fublimiter audit, Sc llequa-
intentioneperverfi. Sandi ergo pizedicatores, qui quam ^redit, dum confunditltr, Sc non falvatur,
per Redemtoris noftri gratiam de circumcifione cadit Sc morittir. Cadit quippe de fella, quia ex-
crediderunc, noli alio die, fed eo qtio de aciefii- tolli definit de do'drina. Sed eadens morittir quia
gerant, de preelio venerunt: quia profedb utrum-
que donum in fuperni amoris fplendore confeeu^
ti funt, veritatem fcilicct converfatioms, cum pra>
dicatione verbi. Et quia Judaicum magifterium,
etfi non inrentione cognofcenda: vericatis, curio
fi ratione virtcittir,ejufdem tarnen rationis judicio,-
pervenire ad.æterna gaudia ftöfi meretur.
i j . Qua in re notandum eft, quia qui cadens corruentes
moritur, juxta oftium cadit. Quid eft enim quod jn ciuiftum
cadit juxta oftium, nifi quia dum cæcus ertac, im- imP‘nSunc>
fitacis tarnen follicitudine fanfloram prædicato- pingjt in Redeoecorem ? Qui nimitum de feineti'loftotet
l°onofearum
affertiones audire voluit, fequitur:
Cui ille ait: ,J>uid atfum eft, fili mi ?
zo. Sub unius quippe deferiptione, omnibus loquitur,
quia Geneis fua: homines vidit, quos ali-
quando dodrinaLegis inftruxit.Vel fortafte filium
vocavit, non affedu amöris, fed adulatione calli-
Tom. III .
ipfo anéric, dicens : £>ui céeider it fuper lapidem iftum, Matt. 2r .
confringetur :fuper quern verb cecidcrit, conter et eum.
Ipfe quoque de femetipfo air: Ego fum oftium ; per j 0j,an l0 j
me f i quis introicrit, falvabitur, & egredietur, dr
regredietur, dr pafcua inveniet. Jiixta oftium ergo
mortuus eft Heli, quia Sy'nagôgæ magifteriùm id-
I ij