Wan. is. z :
pfal. 87. a:
Philip, i. 8.
*88 San£ti G re go rii E xp o fîtio 489
phetas, fed fe locùtum effe denuntiat; profe&oA corruunt, exquifita per fludium peccâta tranfeen-
quia ipfe in eis loqueretur, affirmât. Non autem dunt, ficut in eadem paffione fua Veritas ait : Pro- 0 hw >}.
ûdmirandum eft, fi de feipfo aliquando loquitur, pterea qui me tradidit tibi, majus pe centum h abet.
qui intus prxfidct : quandoquidem ipfe eft qui os 8c Et alibi : S,i non venijfem, & loquutus eis fuijfic
animam per officium obfequentis adimplet. Sic ergo
J û d a t i ad Chri-
flura acçcde-
bant, non vo-
luncatc fcqucn-
di, fed inccn-
tionc noccndi.
Matth. 22. za.
Johan, y. s.
Matth. 2<S:
Marc. is. 13.
Verf. ix.
Matt. 26. St.
Luc. 23.49.
A fuis reliftus
cft, inimicis
vim iuferenti-
Johan. 19. i i .
Johan. z8. r 8.
ibidem.
Ver/. 13*
Eornm doli &
ficlx crimina-
Mare. 14. 59.
Matt; 26. til.
peccatum non haberent : nunc autem ext
~ ' imn si 0
8c in hoc loco, enumeratis aliquibus human a:
infirmitatis mifetiis, paffionem fuam commémorât
, ut capiti congruere quod. convenit membris
oftendat : 8c fiat nobis magnum confolationis remedium,
fi ilium etiam paffionis noftræ fieri partici-
pem cognofcimus,quemlaborum quos patimur,futurum
remuneratörem fperamus î ficut etiam alias
loquitur : Si me perfecuti fu n t, & vos ferfequentur.
Ait ergo : Amici mei dr proximi mei, adversùm me ^ x 4 , A
appropinquaverunt & Jleterunt. Quafi dicat : N on fo- B diccbat : J/hù prias fu i blafphemus dr perfecutor
Johan, is. u
excujationem non
habent de peccato ß o . Et iteruWci’/' opera non fe e iß Ibtd-2*-
fern in eis y qua nemo alius fecit , peccatum non haberent
: nunc autem dr viderunt dr oderunt , & me ,&
Patrem meum. Tribus namque modis peccatum ad- Tribusmodb
mittitur : aut ignorantiâ incurritur, aut infirmi- Pcccatur-
täte committitur, aut ftudio perpetratur. Sed ficut
gravius eft infirmitatc, quàm ignorantiâ delin-
quere,ita pejus eft ftudio, quàm infirmitatc pec-
care. Ignoranter quidem Paulus peccaverat, qui
lum membra meaillis, quibus prædi&um eft, modis
conturbantur-, fed etiam ego, ut virtutemin primo
parente perditam eis reftituam, conturbationem
auFeram, lumen nihilominus amiffum reddam, fo-
lus inter mortuos liber, faftus fum obediens Patri
ufque ad mortem. In qua mortz,amici mei dr proximi
mei y adversùm me appropinquaverunt dr Jleterunt.
Multi ex Judxis amicos fe Chrifti dicebant, multi
eum miracula facientem fequebantur : multi eum
Dominum, multi vocabant magiftrum ; ficut legis
do£tor, qui aim vellet eum capere in fermone, di-
cebat : Ma gifler ,fcimus quia verax es, dr viam Dei
fed mifericordiam conjecutus Jùm, quia ignorans feci.
Per infirmitatem verb Petrus cccidit,quando mentis
fiux ædificium,fidei fundamento titubante con-
euffit. Et quia fubire mortem pertimuit, ad oftia-
rix voeem, vitam negavit. Unde poft fletum ama- Luc. a
ritudinis à Domino refpicitur : quia ele&i quique
co citiùs miferationis divinx divitias inveniunt,
quo fe, fi quando per carnis infirmitatem delique-
runtjduriùs 8c amariùs affligunt. Ex induftria autem
Judxi peccaverunt, qui éum quem inaudita
miracula facientem videbant, execrabilis invidix
facibus accenfi, ut morti traderent, confilium quxinveritate
doces. Proximos quoque eofdem appel-^ rebant. Unde exeufationem de peccato fuo non
lat Judxos, fecundùm carnis fibi cognationem prb- lu.
pinquos. Neque enimfratres ejus credebant in eum.
Qui omnes appropinquaverunt Chrifto, non mente
, fed corpore : non paffibus fidei, fed proceifu
nequitix : non voluntate fequendi, fed intentione
nocendi. Quod faftum eft, quando congregati in
atrio principis facerdotum, qui dicebatur Caïphas,
confilium fecerunc ut eum dolo caperent, 8c occi-
derent. Adversùs eum fteterunt, quando conftan-
ter accufabant eum, 8c quando clamantes dicebant :
Crucifigey crucifige eum.
Et qui juxta me eranty de longe Jleterunt : & vim
facie bant qui quarebant animam me am.
habent : quia etfi malum fit bona non agere, tarnen
nequius eft bonorum à&a ôdiffe.
Ego autem tamquam fur dus non audiebam3 dr ficut Ter/. >4- <
mut us non aperiens os fuum. *
15. Difee qui maledifta 8c irrifiones pateris, in raP|||||
omnibus fervare patientiam, 8c obtrc&antium lin- mus.
guas audire. Diflimula, ne fi tu contumeliis con-
vicia retuleris, à doârina Chrifti extorris invenia-
ris.Mediator namque Dei &: hominum homo Chri- u Tm- 2-u-
ftus Jefixs, qui ad hoc venerat, ut humilitatis & pa-
tientiæ pra:beret exemplum, non folùm injurias fu-
ftulit,fed nec conviciantibus refpondit : nos in
hoc inftruens, ut cùm perfidorum injuriis impeti-
13. Scriptum eft enim: Tune difeipuli omnesre~ ^mur,etiam fi vera dicere poffumus, ad contume
liclo co fugerunt. Et iterum : Stabant autem noti ejus
de longe. E T vim faciebanty qui quare bant animam
meam. Volente Pilato Chriftum dimittere, Judæi
clamabant : Si hune dimittis, non es amicus Cafard.
Omnis enim qui f e regem facit, contradicit Cafari.
• Vim ergo faciebant, quijudicem injuftè judicare
minis & clamoribus urgebant. Animam Chrifti Ju-
dæi quxrebant, non ut in eum crederent, fed ut ilium
perderent. V el aliter : Vim faciebant, quia fua
vi & poteftate Chrifto mortem inferre putabant.
Sed ipfe eis dicebat : Nemo to Uit à me animam meam,
fe d ego pono earn, dr iterum fumo earn. Et iterum :
Poteftatem habeo ponendi animam.
lias reddendas non erumpamus, ne minifterium
correptionis in arma vertamus furoris.
Et fallu t fum ficut homo non.audiens, & non ha- Verl iy
bens in ore fuo redargutiones. fi
16. Sicut homo non audiens erat, cui nihil ad ££uatDS '
objecta refpondenti, Pilatus dicebat : Non audis Mat
quanta adversùm te dicunt teflimonia î Qui cogita-,
tiones iniquorum noverat, blafphemantium voces
non audiebat. Nulla enim blafphemia eum move-
re poterat,qui penitus omnem mutabilitatem ignorât
, & qui poffet eis vera pro falfis refponderc ; ut
adimpleretur quod de eo per Prophetam feriptum
eft : Tamquam ovis ad occifionem duttus eft ,d r ficut tfaî.
Et qui inquire bant mala mihi, loquuti ß n tv a n i- p agnus cor am tondentefe fine voce ,fic non aperuit os
tates, cr dolos toto. die meditabantur.
14. Mala Chrifto principes facerdotum inqui-
rebant, quando falfum teftimonium contra eum,
ficut Evangelica le&io teftatur, quærebant.Et omnibus
inquifitis, locuti funt vanitates. Dicit enim
Evangelifta, quia non erat conveniens teftimonium
ipforum, ficut illorum qui dicebant : Hie dixit : P o f
fum dejhruere temp lum Dei,dr in tribus diebus readi-
ficare illud. E t dolos tot a die meditabantur. Non enim
cafu aut ignorantiâ peccaverunt, a qui fcienter
mendacia confinxerunt. .Graviori ergo pcena ple-
Ftuntur, quia eorum deli&a qui ex præcipitatione
-* Rcmbol. qui confcienter.
’ fuum. Redargutiones enim in ore fuo Chriftus non
habebat, qui unde eos reprehenderet, nihil in cor-
dibus, nihil in a&ibus eorum laudabile videbat. In
ore redargutiones non habebat, qui unde eos reprehenderet,
in promtu habebat, & in ore fuo habebat
unde poffet eos redarguere, ex quo nullus
umquam potuit mendackim audire.
jpuoniam in te Domine fperavi : tu exaudics me. l6‘
Domine Deus meus.
17. Quafi dicat : Ideo omnia patienter fuftinui „ Dc?ü^ j
ideo ad eorum contumelias non refpondi, quoniam confid^““1,1
inte Domine fperavi. T i b i enim Domine revelavi Jewn.r-ll,\
":pofioli.
49D in feptem Pfalmos poenitentiales. 491
c-aufam mam : in te Domine ïperavi ; non in fapien-A co promoveri ; vel fi cognoverint invifibiles h
tia feculi, non in divitiis mundi, non in viribus corporis
, non in nobilitatc ca'rnis, non in tutamento
principum, non in praefidiis amieorum.Verba funt
ha:c Chrifti fecundum humanam naturam. Sic ergo
& membrum Chrifti, fi quando pcrfecutionibus
affligitur, fi flagellis attcritur,fi conviciis provo-
catur, ilium qui propofitus eft nobis forma juftitiar,
in omnibus imitetur : non deficiat fi caufa fua non
auditur apud terrenum judicem, feiens quoniam
confcium habet in excelfis regem cæleftcm. Spc-
ret, quia fi in hoc feculo immeritö accipit damnaftes
praviscam fuggeftionibus delcdari, tanto gra-
viores tentationes irigerunt, quanto magis de Victoria
confidentes, quafi unum ingrediendi adimm
invenerunt, Difficile eniminimico refiftitur*fi per-
fuafionibus illius anima dcicCtatur. Ideo ut non
fiipergaudeant mihi inimici mei, confido.
Jpuoniam ego in ftagcUa paratus fum : & dolor Verf. >*•
meus in confpellu meo femper.
2,0. M a lo enini o c c id i ,q u am v inei. F la g e lla li- Perftcutio-
b en ter p a t io r , p er fccu tion es ampleCtor , vifitatio^
nes defiderOjCorreptiones concupifeo. SanCti v ir i in
tionis fententiam,a Deo accipiet in carlo coronam. g hac vita flagellari defiderant ; ut flagellis correCti -,
Sciât quia rctributionis æternæ gaudium nequa-
quam in carlo colligitur, nifi priùs in terra cum fle-
tu & gemitu & amaritudine feminctur, ficut feriptum
eft : Euntes ibant& flebant, mittentes femina
fua : venientes autem ventent cum exultatione, portantes
manipulos fuos. Sicut enim carne quiefeente
fpiritus déficit, ita ca laborante convalefcit. Et
quemadmodum carnem mollia nutriunt, ita animam
dura ad alta fuftollunt. Ilia namque dele&a-
tionibus pafeitur, harc amaritudinibus vegetamr.
Dcnique illam lenia refovent, iftam verô afpera
exercent. Et rurfiim, ficut carnem dura convulne-
rant , ita fpiritum mollia nccant. Et ficut carnem
Sc imminentes culpas videajit, & commifTas ante
oculos ponant.Sarpe enim delinquentes oculos flagella
aperiunt,quos inter vitia infolentiæ & fecuri-
tatis tenebræ concludunt. Sarpe torpentis animus
pcrfecutionibus tangitur ut excitetur:quatenus qui
ftatum fua: reCfitudmis per fècuritatcm perdidit,
in affliCtionc confidcret quo pervenit. Scquitur : Et
dolor meus in confpetlu meo femper. Sicut caufam
reddidit quare vifibiles inimicos non timeat, quafi
imputet beneficio quod ipfi inferunt pro tormen-
to : ita etiam quare verfutias diaboli non timeat,
fubdendo manifeftat : E t dolor meus in confpeltu
meo femper. Scriptum cft enim : Cor quod cognovit Prox
laboriofa atténuant, ita fpiritum dcle&abiliaangu-ç amaritudinem anima fu a , in gaudio illius non mifeeftant.
Nos ergo quanto graviora in hoc mundo ten*
tamenta perferimus, tanto fpei noftra: anchoram in
Deo immobiliùs figimus ; ut dicere vcraciter cum
çapite noftro poflimus : Jü>t/oniam in te Domine fpe ravi
, tu exaudies me Domine Deus meus.
£)uia d ixi, Ne quando fupergaudeant mihi inimici
mei : dr dum commoventur pedes met, fuper me
magna locuti funt.
18. Gavifi funt Judari occifo Chrifto ; fed non
funt ci fupcrgavifi, quia in caufa mortis ejus ipfo
funt inferiores inventif Qui enim ut à morte redi-
merct homincm, mortis legibus fubjacuit, tertia
mox die viCloriofiffimc à mortuis furrexit. Hoc cft
bitur extraneus. Nam qui omnes vitæ prarfentis x -
rumnas frequenter cogitât , quàm funt tranquil-
la qua: perdidit, quàm confùfa in quibus incidit,
penfat : quia qui fupernie patrix defideriis accen-
fùs> mundo nequam & concupifcentiis ejus mori-
tur, nullis vanitatis mundanx deleâationibus oc-
cupatur.
gùoniam iniquitatem meam ego annuntiabo, dr ytrf. 19.
cogitabo pro peccato meo.
ii. Qui peccatum fu'um confitendo annuntiat -, optima: con-’
& pro ejufdem peccati fatisfadione cogitare non fWHonisac
cefiat ; quia nullam in mundo invenit requiem -, |“ nucntl* 61
in confpe£tu fuo femper habet dolorem. Unde cum
quod ante omnia fccula clcmentiffimx difpenfatio-j^ dixiffet : Dolor meus in confpettu meo femper ; quafi
nis moderamine fapien tia Dei ftatuerat : hoc eft
quod caro fine contagione peccati affumta evidenter
rogabat, cum diceret: Pater, clarifica F ilium
tuum. Hoc ctiam multo ante tempore per Prophetam
manifeftaverat, dicens : N on dabis fanlium
tuum videre corruptionem. Ipfe enim d ix it, dr f alia
funt. Sequitur : Et dum commoventurptdes mei, fuper
me magna locuti funt. Pedes di&i funt Apo-
ftoli: quia ficut pedes corpus deferunt, ita Apofto-
li Chriftum in omnium gentium notitiam detulc-
runt, juxta quod feriptum eft : In omnem terram
quomodo hoc fieri poffit quxreremus, fubjecic dicens
: EpfiOniam iniquitatem meam annuntiabo. Ha*c
funt hamquc verx humilitatis teftimonia,& iniquitatem
fuam quemque cognofcerc, & cognitam
voce confeffionis nuntiare, &: nuntiatam pcfcniten-
tix fatisfaftione delere. At contra * omne pravo-
rum hominum vitium eft-, & peccatum labendo
committere ^ 8c commifliim negando abfeondere,
& vulgatum defendendo multiplicare. Sciendum
tamen eft, quia peccata fua fxpe 8c reprobi eonfi-
tendo aperiunt : fed quia novx vitx habitum imexivit
fonus eorum. Qui nimirum commoti funt, mutare defpiciuntsea ipfa qux confitentur, flere
quando eum quem pati viderunt, effe filium Dei obftinati contemnunt. Ele<fti verb culpas fuas
dubitaverunt ; ficut ille qui diccbat : Nos fpera- non folùm voce confeffionis denuntiaht, fed etiam
bamus quod ipfe effet redemturus Ifiail. Pedibus cr- B diftridx animadvcvfionis eas fletibus abolere pro-
go commotis , fuper Chriftum inimici ejus ma- curant. Ad pccnitentiæ namque fe lamenta inci-
‘!is anitnz
ts interio-
k exterio'
gna locuti funt} quia Apoftolis conturbatis & fu-
gientibus, Judæi ilium reum elfe morcis judica-
verunt.
19. Poffunt quoque hæc verba fideli animæ
Convenire. Habet namque fidelis anima inimicos
fuos in hac vita ; habet qui contra earn interiùs di-
micent ; habet ctiam qui earn- cxtrinfecùs impu-
gnent. Sed fiiper earn inimici gaudere non valent :
quia confilii fpiritu & fortitudinis replcta, 8c fug-
geftiones diabolicas abdicat, 8c rabiem perfequen-
tium calcat. Cujus affe&us, fi timoré aliquofenfetantes,
occulta fe ii^rCpatione dilaniant, 8c futu-
ri judicii timoré pereuffi, fi qua in eis adhuc malè
gefta lateant, diligenter inveftigant. Sxpe enim.
quod torpentes latuit, flentibus innotefeit. Et qui
reatum fuum feciiri nefciunt, hune in fe contra
fe erc&i deprehendunt. Cogitemus ergo 8c nos
pro peccato noftro, & amara illud pcenitcntix in-
ve£tione perfequamur: ne dum culpas noftras pen-
fare negligimus, peccati pondus per negligentiam
augeamus. Sequitur:
Inimici autem mei vivant, dr confirmati funtfit- Ter/. *
rint qui perfequuntur arcem intentionis, propofi- per me : & multiplicati funt qui oderunt me inique.
Tom. I ll, l i