liaient.-
ïn carne abf-
•conditus Deus,
velue poft parietem
latuic.
At pet fene-
flras & cancellos
quandoque
profpcxit.
Verf. i•;
Anima per n-
dem arnica fit,
per fimplicita-
tem columba,
formofa per
operationem.
tît operetur,
furgat & properer.
Verf. xi;
■ Hyems ad venin
Chrifti fuga
».
Inftantique x-
ternre fclicica-
tis atftate.
Kerf. i2.
Sanftar animx
à corpore folu-
tæ carlo fruun-
tur.
4 19 S an& i G re go rii fuper Canticâ cattt. 4 10
Et quia ex antiquorum Sandorum ftirpe progeni- A congregatur, co ccleriùs reprobi ab Ecclefia tamtus
eft, quafi hinnulus cervorum redè elfe perhi-
betur. Sequitur:
En ipfe fiat pofi parietem noftrum, afpiciens pcrfe-
neftras, a pro (pi tiens per cancellos.
10. Quafi poft parietem noftrum Chriftüs iiicar-
natus ftetit ; quia in humanitate aftumta divinitas
latuit. Et quia cjus immenfitatem fi oftenderet, in-
firmitas humana ferre non poflet, carnis obftacu-
Kim objccit ; Sc quidquid magni inter homines ope-
ratus eft,quafi poft parietem latitans fecic.Per fene-
ftras autem &c cancellos qui afpicit, partim vidc-
tur, partim vero fe abfcondit. Sic Sc Dominus Je-
fus Chriftüs dum Sc miracula per divinitatis poten
quam fermenta inutilia amputantur, ut mundus
citius finiatur. Sequitur :
Vox turturù audita efi in terra nojbra : f i eut protu-
lit grojfosfuos,vineafiorentes dederunt odor cm Juum.
14. Quid per turturem , nifi Ecdefia ; quid per
terram Sponfi , nifi vita ilia beata defignatur ? Sed
vox turturis in terra Sponfi audita elfe dicitur : quia
dum pro defiderio fuo fanda Ecclefia deprecatur,
à Chrifto incxlo clementiflimè exauditur. De qua
redè fubditur: Ficus protulit grojfos fuos, vinea fiorentes
dederunt odoremfttum. Ficus qu i ppe groflos
fuos protulit j quia fanda Ecclefia Martyres fuos
ad xternam patriam prxmifit. Poft quos vineæ floibilfy
r e r f .,,.
Ecc,cfi* gtj
tus cxaudiui'.. I
Art »terni®
patriam qJ
tyres pnrtiiJ
tiam fecit, Sc abjeda per carnis infirmitatem per- B rentes odorem fuum dederunt >• quia per univertulit,
quafi per feneftram &: cancellos profpexit:
quia in alio latens , in alio quis eflec apparuit. In-
carnatus itaque Ecclefix fux, vcl unicuique perfe-
d x animx loquitur, Sc ad xternam exhortatur patriam
, dicens:
Surge, prop era arnica me a , columba me a , form o f a
mea, & vent.
11. Propter fidem Chriftus fponfam fiiam ami-
cam vocat, columbam propter fimplicitatem, for-
mofem propter opcrationcm. Quia enim fine fide
Deo placere non poffumus, bene per fidem amici
vocamur; quia dum fide cxleftia appetimus, abje-
dis terrenis Deo adhxremus. Columba verb bene
film mundum exempla bonorum operum cxcrcve-
runt. Vinex utique flores producunt, cùm fingu-
\x Ecclefix animas priùs infidèles ad fidei novita-
tem per Baptifmum educunt. Sed flores ipfi odorem
proferunt, cùm credentes animx exempla bona
per fiiavem opinionem fibi invicem &: aliis af-
pergunt. Sed quia Chriftus utroque modo exhortations
anima propter fimplicitatem dicitur ; quia dum C dicens :
nos trahit, ut videlicet Sc prxceptis nos
admoneat, Sc exemplis Sandorum nos erigat, id-
circo fponfx fux priùs ut furgeret admonendo prx-
cepit, Sc deinde exempla Sandorum ad cognitio-
nem adduxit, Sc poft excmplorum exhibitionem
iterum fe ad præcepti comnaonitioncm convertit,
VincïEccltJ
odor, bona I
fun t cicari I
fimplicem Deum cordis fimplicitate perferutatur,
nequaquam mundi ineptam Ixtitiam difloluta fe-
datur , fed femper ad xterna feftinans, columbx
gemitum diligendo imitatur. Propter operatio-
-nem, anima formofa redè appellatur : quia dum
prxteritx vitx peccata per bona opera redimit, quafi
antiquam turpitudinem aftumta ferma meliori
ante Sponfi oculos abfcondit. Hanc itaque horta*
tur Sponfus ut fiirgat & veniat -, quia dignum eft ut
quicumque ad amorem Chrifti properat, carnis tor-
porem quantum poteft abjiciat, Sc fe ad xterna
confequenda celeritcr accingat. Sed quia ut ad cxleftia
feftinemus,per exhibitionem novi Teftamen-
Surge arnica mea, for or mea, dr •vent, columba
mea in foraminibus petra, in caverna maceria.
15. Surgit anima, cùm à pcccati perpetratione fe
erigit : venir, cùm per bona opera defiderii làn&ï
pallibus fan&is ad cxleftia tendit. Santta etenim
mens cùm prxteritx vitx turpitudinem confpicit,
cùm peccata fiia enumerat qux fecit, mox fecum
in confcientia erubefeit, & quxeumque in mundo
dilexerat, ad odium fibi transferens fletibus fe punit
; & ipfâ poenitentiâ fatta robuftior, ab omni in-
quinatione etiam b exilit,& ab omni torpore ne-
gligentix fe excutit ; ut jam in infimis cogitationi-
bus non jaceat,fed ad appetenda invifibilià per fan-
Jbid. fa.
Kerf n.
ci à Dco accepimus, ideo reftè fcquitur : D defideiia fc excendat. Hæc itaque mens furgit
Jam enim hyems tranfiit, imber abiit & recelfit.
iz. Quid per hyemem, nifi Legis aufteritas intel-
ligendum eft? Qux dum in carnalibus facrificiis
populum antiquum detinuit, ad appetenda fpirita-
lia & cxleftia obfervatores fuos non adjuvit. Poflu-
mus etiam per hyemem vitam prxlentem intelli-
gcrc,quxdumnos afliduistentationibus impetit,
quafi imbribus importunis ad fequendum Chriftum
torpere compellit. Sed jam fponfa furgat, quia
hyems tranfiit: quoniam quanto magis dies ultimus
inftat, prxfens vita recedit; & quo amplius tempus
ad terniinum ducitur, eo citius currendum eft, ne
elefta anima oblatis fibi muneribus xternis prive-
& venitjquia & a torporis infirmitate per compun-
dionem feetigit, & in fandlis ftudiis feexercens,
ad xterna pedibus amoris currit. Per foramina autem
petrx, vulnera manuum &: pedum Chrifti in
crucc pendentis libenter intcllexerim. Cavernam
verb macerix, vulnus lateris quod lancea fa&um
eft, codem fenfu dixerim. Et bene columba in foraminibus
petrx & in caverna macerix eftfe dicitur
: quia dum in crucis recordationc patientiam
Chrifti imitatur, dum ipfa vulnera propter exem-
plum ad memoriam reducit, quafi columba in foraminibus
, fic fimplex anima in vulneribus nutri-
mentum quo convalefcat, invenit. Poffunttamen
Fomin:
trx lirai üi,
ftivi
tur. Tranfiit enim dicitur, qtiia in proximo tran- E per foramina petrx,incarnationis Chrifti facramenta
Et c|'os 1^
fleria.
fignari, & per cavernam macerix, ipfa prote&io
angelicx cuftodix figurari. In qua cuftodia cum
anima ponitur, bene ei a Sponfo dicitur :
Ofiende mibifaciem tuam,fonet vox tua in auri- 1
bus me is: vox enim tua dulcis, & facies tua decora. ' j
r6. Quid enim per faciem, nifi fidem qua a Deo d
cognofcimur, accipimus ? Et quid per voeem, nifi b
prxdicationem intelligimus ? Sed prxeipit Sponfus °
ut ci fponfa faciem fuam oftendat: quia quicum-.
que fc fidem dicit habere, neceflfe eft ut in bonis
* In czcufis, etiam cogitationis exilit.
fitura efle non dubitatur. Sequitur :
Flores apparuerunt in terra >• tempus putationis advenif.
13. Flores apparuiftfe in terra dicuntur ; quiafan-
iftx animx cùm à corporibusrccedunt,in cxlorc-
cipiuntur. Et quia in haevira quamvis hyems fue-
rit, à bono opere non torpuerunt, mox ut reccftTc-
runt, in terra viventium gloriosè florucrunt. Bene
ergo fequitur quod dick: Tempus putationis advenif
; quia quo ampliùs in cxlo clcctorum numerus
• Val-cl. per fenejlrtu (jyfer cancelles. Rotom. ferfenejlriu & ear*
operibus fe exerccat 5 ut in ©peribus exterioribus.
fides interior innotcfcat. Sed & opera nece/fe eft
ut vox prxdicationis fequatur : quia quicumque in
Tandis operibus fe dilatat, confequcns eft ut ad ea-
dem facienda proximos quofque cxhortetur. Ideo
fequitur : Vox enim tua dulcis & facies tua decora.
Tunc enim & vox placet,&: facies decoratur,quan-
do & opera prxdicatio fequitur, & rurfum prxdicationem
bona opera comitantur. Hujufmodi prx-
dicatoribus confequenter dicitur :
a Capite nobis a vu/pe atlas, qua demo Huntur vineas :
f. ss. . nam vinea nofir a floruit.
Ipccul*h*- Per vulpes hxretici, per vineas fingulx Ecti.
maximè clefix defignantur. Sed vulpes vineas demoliuntur ;
'tint. Per h^redcos Ecclcfix à rectx fidei viriditate ]
exficcantur. Qux bene parvulx dicuntur î quia
quamvis contra veritatem intus ftqferbiant, exte-
i riùs tarnen in verbis humilitatem per fimulationem
fedantur. Qux tunc à fandis prxdicatoribus ca-
piuntur, quando inftante altercatione, fententiis
izdicatori- veritatis convincuntur. Prxdicatores quippe fancli
jtamquam aliquando canes per fimilitudinem dicuntur : quia
îfuisfunt prxdicationibus afliduis, quafi latratibus importu-
;iundi. nis, adverfarios quofque à grege ovium arcere ni-
tuntur. Ifti canes vulpes Chrifto capiunt ; quia du-
cem fuum dum fideliter diligunt, pro ejus amore
laborantes, tergiverfantes hxreticos ab involutio-
nibus quxftionum, quafi a tenebrofis caveis ad lu-
cem veritatis cducunt.Quare verb vulpium demo-
litio timeatur, manifeftatur cùm dicitur : Nam v i ms
quan- nea noftra floruit. Vinea quippe floruit ; quia fanda *
1 infirmis ^ £^clcfia per Baptifmum filios ad fidei novam con-
i. ‘ verfationem perduxit. Quibus timendum eft, ne
ab hxreticis depraventurjquia dum quique credences
in novitatem Chrifti regenerantur, quo quif-
que tenerior eft, eo citiùs ad pravitatem feducitur.
Floribus omnino timendum eft, ne pereant : quia
dum adhuc quifque ad perfedionem per exerci-
tium diuturnum non convaluit, facilè fi à dent©
venenofo mordetur, ab hoc quod nadus fuerat,
evanefeit. Perfeda enim quxque anima in quo fe
jam diu excrcuit, facilè non amittit: quia quo fre-
qucntiùs. palato intimo quarn dulcis fit Dominus'
guftavit, co conftantiùs Sponfi reditudinem tenet,
& diftorta faftidit. Qux profequitur convenienter, ]
& dicit :
% 1S.&17. Dilcffus meus m ihi, fjr ego illi, qui pafeitur inter
lilia, donee afpiret dies, & inclinentur umbra.
jifcdli veto : 18. Acfidiceret : Diledi mei amicitiam con-
Cnon iu" ^antcr ceneo, quia ejus conftantem bcncvolentiam
‘iciitancur. erga me fentio. Quia dum ejus familiaritatem be-
nignam habeo, durum mihi eft quidquid ei adver-
sùm inimicos latrantes audio. Et dum in ejus afli-
duitate qualis fit video, fi quid erroris proferunt
adverfarii, a veritate quam in ejus vifione cogno-
vi, non recedo. De quo bene fequicur : J>)ui pafeitur
inter lilia, donee afpiret dies, dr inclinentur um-
t> bra. Quid per lilia, b nifi animx defignantur ? Qux
ii'quitms *' dum caftitatis candorem retinent, per bonx famx
hriitus dele- opinionem proximis quibufque fuaviter oient. In-
ltur- ter lilia Sponfus ergo pafeitur ; quia proculdubio
animarum caftitate aelcdatur, qux Sc in fe mundi-
‘luotum • . r „ • I . «e muice- tiam carnis conlervant, Sc per nicidas cogitanones
tE«fcfia, coram eo placent , Sc exempla proximis quafi odo-
\ ris fuavitatem donant. Dies verb tuftc afplrabit, Sc
umbrx inclinabuntur^ quando vita xterna appare-
bit, Sc prxfens vita finietur. Quippe dies ©rit i hie
verb c nox : quia hie in vifione daligamus, ibi dies c
ipfa tota veritas mentibus clucebit; Ad hanc diem ^unc"0*.^'
prorfus animx cniruntur ut perVcniant : propter enri" °d C*
hanc, juftitiam illibatam in quantum poflunt con-*
fervant : Sc quia fine Chrifto nihil pofliint, ejus au-i
xilium ihvoqant, ejus familiaritatem defiderant:
Quarum dum mentem confiderat, probe eft beni-
gnus &: adjuvat ; Sc quo ampliùs profieiünt j co fa-
miliariùs femper amat,donee finitis tenebris muhdi;
ad vitx xternx lucem perfedias educat. Qiiam lu-
cem quia valde defiderant, eamque cùm Dominus
i ad judicium venerit, videndam efle putantj idcirco
cum fummo defiderio dicunt :
Rcvertere, fimïlisefto, diletfe mi,ta f tea h innu loque ibidem,
cervorum fuper montes Bethel. :
19‘ A nobis dile£his corporalïter t'unc abiit,qiiah-; Quatido &
do poft refurre£tionem in cxlum afeendit. Tune quahsChri-
autem revertetur, quandöin fine mundi refufeita- J^’nTl'onem
tis corporibus hominum, omnibus in judicio mani-.abcft, ad noj
feftabitur. Qui verè fimilis caprex &-hinnulo cer- rcv,cr^“ru^^i,•
vorum apparebit: quia in carne noftra venions ad judicium,
omnibus fe monftrabit. Per capream enim
qux mundum eft animal, Ecclefia defignatur ; qux
dum in cxleftibus mente habitat * quafi in monti-
bus pafeitur. Per cervos autem quid aliud quàm
patres antiqui defignantur, ex quorum carne Chriftus
natus, quafi hinnulus cervorum mundo eft:
3 prxfentatus ? Bediel autem domus Dei interpréta-
tur. Qux bene Ecclefia Dei dicitur 5 quia in ea Do-
minus habitat, dum per fidem corda noftra mun-
dantur. Super montes ergo Bethel fimilis caprex
hinnuloquè cervorum apparebit j quia in ea huma-
nitatis forma ad judicium veniet, quam ab Ecclefia
fumfit, quando in hoc mundo ex partum pro-
genie quafi hinnulus ex cervis humilis natus fuit.
Qui verè Sc fimilis caprcx, Sc fuper montes Bethel
apparebit: quia ex humanitatis forma fimilis Eccle-
fix erit Sc tarnen fuper ipfos fummos, qui quafi
montes excellunt, in Ecclefia fublimior cminebit.
Qm dum venire moratur, quia eum femper fanda
anima perquirerc nititur, ideo fequitur jl ,
C a p u t I I I .
SN letfulo meo per nodes quafivi quem diligii ani- cant.
ma mea : quafivi ilium, & non invent. ' Kerf /.
i. Le&ulum fibi fanda anima per nodes facit, Animælcôu-
dum omnes perturbationes mundi fiigiens, fecre- lus,omniuitt
turn comparât, in quo requiefeit. In hoc ledulo „um fuea°*«c
quern diligit quxrit ; quia dum ab omnibus föllicU fecretum.
tudinibus.mundi vacat, in ejus inquifitione quomo-
do ad ilium perveniat,non quiefeit. Notandum eft
autem quia per nodes quxrit, qui modo in hoc
mundo vivit, Sc perfede tenebras temporalitatis j
£ d à fe excutit. Quas quo graviores patitur, eo fer-
ventiùs quxrit eum ; quo invento, ténebras amplius
non patictur. Sed quia quern quxrit , numquam
perfedè in hoc mundo invenit, ideo fiibjungit:
Quafivi ilium dr non invent. Quia vero maximo defiderio
xftuat, Sc quidquid t-^net, ei non fufficit,
donee diledum inveniat, ideo conftantiam inqui-
fitionis fubjungit, dicens :
* Sic legimus in omnibus m(T. ubi editi habenc, vulpesparvulat, for-
le quia pouca legitur : parvula die'.
* Addunt vulgati, nifi mundi animafilentibus mff
* I ta legicur in omnibus mfT. Ac in czcufis : hie quippe nox eft, ibi verb
dies erit : quia hie in vifione veritatis cahgamus,ibi faeusipfe tota veritM
mentibus elucebit.
. * Vulgati, rcluflantibus omnibus mfT à fe non excutit. Leftio noftra,
ctfi prima fronte, veritatecarcre yidcatur, eft tarnen verior, juxta S.Gre,
gorii mentem : anima enim qua omnes mundi perturbationes fugiens le-
flulum fibi facit, tenebras temporalitatis pcrfcftè, quantum in ipfa eft.
P d iij