gaudent, Deo magnos operum labôres exhibent| A que nullius eflfc ponderis penfant. Peccata fua fuis
,-'L— -----gojÉ|f| praepofitis abfeondunt, '8c ut vix jnyeriiri poftint8è
argui, qiiäntum poflimt, èadem peccata levigant ]
ne qui,eis præfunt, eorum grandimdinem arten*
dänr. Ad peccatum ctiam fortes funt, ad flenda
peccata debiles : voluntquidem peccati dele&atio-*
liibus refolvi, fed p'oenitentiæ nolunt acerbitatc
purgari. Quid eft ergo, quod dicit : Porta peccatum
meum : nifi quia 8c peccatorum dulcedinem in fer
c r f .2 4 -
Simulata fii- •
perboruni hu-
militas & pee-
mtentia.
laborum præmia nulla habent : ifti dum fe defe-
•runt, dum aliéna: voluntatis arbitrium fequuntur,
ttc in x fublimitatis gloriam promerentur : undc 8c
per beatiflimam Mariam Domini Redemtoris nö-
lb i genitricem, dicitur :.Depofuit potentes de fe d e ,
& exaltavit humiles. Potentes quidem de fede Dominus
deponit, cùm inobedientes fuperbös abjicic,
8c humiles exaltat : quia ’æterna gloria obedientes
^lorificat, fuperbös autem verba non corrigunt,
■ fed tantum, dum amittere honores trepidant, hu-
militatem , quam non habent, fimulant, ne gloriæ
culmen perdant ; undc 8c fubditur :
D ix it que S aü l a d Samuelem : Peccavi, quia pra-
varicatus fum ferm ones Domini, d r verba tua.
16. Quid eft, quod Saül à Propheta vocem Domini
non audifle, & malum in oculis ejus fecifle re-
prehenditur, 8c fe peccalTe minime fatetür : fed
cùm fe abjici de regno confpicit, fe peccafle 8c
prævaricafle Domini fermonem, 8c ejus verba fa-
tetur ? nifi quia fuperbi ad contemnenda verba hu-
milium audaces funt,fed elc&orum more honores
, quos ambiunt, contemnere non pofliinr. Audaces
quidem funt, ut majorum contemnant impe-
Pccnitcnti*
epnfeflionÜT
îpfis excipiunt, fed onerare prælatos ônere eorum-
dem peccâtbfùm volunt î Quidam ctiam fponte ad
confiténdum veniunt, fedproquibus le accufant,
B non ipfi lugent, fed poenitere alios obfecrant, fide
fola falvari æftimant, per poenitentiam revertere
abje&i non curant. Unde 5c Saül fubdit, diceris :
E t revertere mecum ut adorent Dominum. Qùafi enim
recedens clt prædicator, cùm impudentes abji-
cit : dicit ergo : Revertere mecum ut adoirem Domi-
itum. Cùm eo tantum a commünionc eledtorum
non dividi putat, quod fidem comrnunern fervat :
vel certè Dominum adorare eft fubdi religioni fi-
dei, 8c euftodiæ bonæ operationis. Quia verô fi&os
hypocritas Saül infinuat, fequitur :
A it Samuel ad S au l: Non revertar tecum, quia pror-
ria, fed parati non funt, ut alta relinquant. Econtra £ je c ifii fermonem Domïni, & projecit te Dominas, ne
autem humiles ad majorum imperia promti funt, f is rex.
8c ad alta perdenda fecuri. Quia enim non terrena,
fed cxleftia appetunt, terrena: iiiblimitatis alta def-
piciunt, laborare pro cadeftibus conantur : fubdi
libenter volunt, prseferri refugiunt. Saül ergo obe-
dirc Deo refugiens, perdere regnum timens, quid
aliud nobis, quam fiiperborum mores infinuat, qui
cum prevalent, videri parvi, aut peccatores vitant;
cum coguntur, humilitatis virtutem fimulant. Scd
cum compulfi confitentur, peccatum, quod accufant,
Ioquendo minuunt. Quia etfi peccalTe fermonem
Domini prevaricando perhibuit, eamdem
prevaricationem difpenfatione potiüs,quam vo-
luntate fe incurrilfc memoravit, dicens : Timens
28. Quid eft ergo, quod Propheta portarc peccatum
poenitentis regis renuit, nifi quia hunc non
verè poenitentem vient ?Cui ea quæ priùsabjc&ionis
verba refpondit,quia eum immutandum a minime
cognovit. Qua nimirum Prophetæ cónftantia
quidam nimis clementes hujus temporis facerdo-
tes arguuntur, qui converfatione innrmi funt, te-
meritatc fortes. Se fe vix fuftinent, 8c portandà
fiifcipere aliorum onera au dent : levia fua non fe-
runt, 8c importabilibus fe fubjiciunt. Ecce fortis
Prophetarefugit fufeipere onus rcgalispeccati,ut
facerdos Ecclefiæ timeat, 8c peccatorum importa-
bilium pondera fubire pertimefcat. Plerumquc au-
Saccrdoica!
tjui alifnsft.
peccatis, nf
debiles os
populum, & 0 be die ns voci eorum. Quafi dicat : Pec- tern fie aliéna peccata fufeipiat, ut tarnen ea quæ
Sacerdoces ora-
tionibus &
oblationibus
peccata dclent,
led non omnia.
catum quod fecifle reprehendor, tanto leviori pce-
na feriri debet, quanto commifliim non conftat per
malitiam, fed per infirmitatem. Studio autem 8c
vokmtatc peccare magna prævaricatio eft : infirmi-
tate verb peccare, tanto tolerabilius eft, quanto is,
qui peccato liibjacet, ejulUem peccati viribus im-
par eft. Et quia cadem cordis fui verfutia fe præva-
lere fimplicium doâorum humilitati æftimant, quafi
jam lixafim fubjunxit, dicens :
Sed nunc porta,quafoy peccatum meum, dr revertere
mecum, ut adorem Dominum.
27. Corrigibilia equidem peccata portann.tr,quia
expianda fufeipit, Here eum, à quo fint commifla ^
permittat. Unde& Samuel portare peccatum régis
minime promifit, 8c tarnen eum, quem retulit,
abjectum planxit. Nam de eo poft pauca feriptmn
eft : Lugebat Samuel S a u l, quoniam Dominum poeni-
tebat, quod conßituiffet eum regem fuper ifrael. Non
quidem promifit ei portare peccatum régis, ut rex
illud flere ftuderet. Scd tarnen quem retulerat fle-
bat, ut Dominum ei propitium faceret. Ad litte-
ram verö,dum fententiam Propheta ingeminat,.ir-
revocabilem divinæ æquitatis fententiam monftrat,
qua fic pcccator projicitur, ut redire ad divinæ mi-
Subditenun
peccata K
facerdos,»
Runout
poftquam à delinquents voluntate difeedunt, pur- E fericordiæ manum numquam permittatur. Poteft
gari fatisfaiftione falubriter poflimt. Non autem
portantur peccata eorum, in quorum mentibusper
impeenitudinem invilcerata fimt.Unde 8c Johannes
ait: Efi peccatum'ad mortemtne pro illo oret quù. Peccatum
quippe ad mortem eft, quod ab eo commit-
titur, qui refipifeere numquam poteft. Quod nimirum
peccatum à præpoûtis non portatur, quia fa-
cerdotum orationibus aut oblationibus non dele-
tur. Saül autem per omnia luperbos obftinatolque
.defignans, 8c tumere non ccflat, 8c peccatum fuum
portari obfecrat ; importabile onus congerit, 8c
quafi leve portari petit. Hoc quidem totics in Ec-
çlefia agitûr, quoties hi, qui magna fcelera libenter
committunt, eorum magnitudinem non attendant.
Importabilia congregant, &: hæc levia, at-
- V4HC- fc CulT. nomint cognovit. Error eft, quem ex Gilot. crnca-
8c aliter intelligi, quodreverti fccumProphctam ,
ut adoret Dominum, rogat. Nam fan&i viri, qui
Dominum peccando non dclcrunt, ad eum neccf-
fe non habent ut pcenitendo revertantur. Reverti
enim abeuntis eft. Quod nimirum pecca>toribus per
peccatum à Domino rccedentibus convenir, juftis
permanentibus non convenir. Quid eft ergo, quod
reverti cum peccante Saül juftus Samuel peritur,
nifi quia ele£ti prædicatores pro lapfis fiibditis ve-
lut pcenitcntesaffliguntur,&: quafi recedentes veniunt
; dum lapfos fiibditos paterna affli&ione co-
mitantur ? Cum eis ergo revertuntur, cum peccata
fubditorum 8c ipfi fubditi, qui peccaverunt, 8C
prælati qui fteterunt, pariter plangunt. Talc eft
igitur, ac fi dicat : Jam te paternis vifeeribus adhar-i
«javimur.
ytfî boni,
,-àebcnt ai
(badibus
l«neri 8c
1ère per increpationem prxdicationis mihi agnovi, A cultatur. Ipfum veto parum, quod feitur, cùm ap-
quem ncc longiùs peccare reliquifti. Quia ergo, te prehenditur, feinditur ; quia juiK fuis Iaudibus non
objurgante, refipui, mecum redire te rogo: quia tenentur. Quia enim cas in momento contemnunr,
propriis viribus ad tantat pravitatis magnitudinem quafi feiffura pallii teneri nequeunt. Tenetur qui-
delendam nequaquam fufficio. Sed tanti affeâus dem pars feiffa veftimenti, Propheta non tenetur :
preces recipiendx effent, fi ex cordis veritate pro- quia vertun eft,quod de jufti laude dicitur & tarnen
codèrent: apte ergo hypocrita: refponfilmeft : Non jufti, dum contemnunt, quod audiunt, quafi feif-
reverttr tecum. Quafi dicat : Pro te facrificare Deo furam in tenentis manibus relinquunt! Majorum
nefcio, quern veritate humilitatis Deo fubditum
non attendu : quæ priora ingeminans, ait : £>ttia
frojeciftifermonem Domini, projecit te Dominus, ne
f s rex : Sc quiaverfiiti Sc abjiciendi, Sc deferendi
funt, fequitur :
Mt converßts eß Samuel, ut ably et
ergo quia quaidam feiri poflimt, quad pars appte-
henditur. Cum vero totum feitur a parvulis quod
agetur,filaudatur, nihilominus abjiciendunt efl:
quia aliquid bonorum operum per vanicatem tenendum
non eft. Hinc namquc eft, quod dum Jo- cure.
hannes adhuc adolefcens comprchenfum jam Do-
In qua profeâo majomm deceflione magis hy- B minum fequitur, Sc per pallium tenetur Sc relifto
pocritæ amiflionem temporalis honoris timenr, pallio nudus fugiffe deferibitur. Per veftimentum
quàm ærernæ hæreditatis. Unde Sc quiefeere etiam namque adolefcens capitur, quando de bon* con-
derelifti non poflimt, fed ea quæ agere per fe non verfationis initio collaudatur : fed relifta findone
audent, impetrare aliis intervenientibus ftudent. nudus profuglt, qui laudes quas audit, vilipendit.
Bene torero fiihinnaimr ? Nndnm ergo fubjungitur: nimnup «fl L .. ___i. -
Nudum namque fugere, eft laudabilem vitam habere,
Ille autem apprebendit fummitatem pallii ejus, qua
29. Qu« 'funt veftimenta do&oris, nifi docere
fibi adhferentium fubditorum qualitates ? De qui-
bus profe&o veftibus magno Paftori per Prophe-
tam repromittitur: Vivit Dominus,quia hü omnibus
velut veftimento veftirü. Et per Pfalmiftam canitur
fed clcâ:æ vitæ laudem defpicere. Quafi enim
nudus fugit,qui de ornatu virtutum fibxperva-
nam gloriam nihil adferibit. Poteft ctiam idcirco
nudus fugifle intelligi, quia qui per partes findonis
captus afleritur, reliquilfe findoncm perhibetur :
quia plerumque in cle&orum confcientia agitur,ut
per hoc, quod ex parte laudantur, non pars mcri-
Dominus regnavit,decorem induit,induit Dominusfo r - q torum,fed omne bonæ vitæ meritum pcrdidilïc
titudinem. Induit quippe decorem, qui ad feipium
fplendidas fidelium mentes, quafi veftimenta con-
junxit. Saül ergo Samuelis pallium apprehendit,
cùm fuperbus quifque 8c abjeâus honorem culmi-
nis fibi aeferri à fummis viris per cohærentes fibi
dilectos 8c familiares quærit : 8c quia pro reprobo
fufpicentur. Samuelis ergo pallium feinditur, quia
laudes fuas ele<fti do&ores vilipendunt. Et quia
laudibus non fle&untur, feveritatem prioris fenten-
tiæ replicat, dicens :
Scindit Dominus regnum ifr a e l de manu tua hodie. virf. zt,
31. Perfc&i etenim viri, quia à rigore juftitiæ iifqUCâ Wgo«
perfe«ftorum auditorum nullus obfecrat, non pal- nulla laude mollefcunt : tales ante, quales poft lau- B ä abdu.
lilluimm , fCe/*dA pnualllliiii fnuimmnmuittiaMtemm , fidnpefflt- extremitatem nie fivvrAn-îmnnj.in. J1_______ DOQ DltlUllur
apprehendifle perhibetur : fed ea extremitas feinditur,
quia qui inutilia fuggerit, reprobatur. Cum
enim minor indifereta rogans repellitur, velut veftimenti
fummitas feindi perhibetur. Velut enim
pars pallii fiimmi Prophetæ feifla eft, quando male
dis fiia: teftimonium funt, 8c qua: prius dixerant, ea- non patia
dem poft repetendo confirmant. Sed quierendum
eft,quid fignificet hoc,quod dicitur: Hodie. Si enim
reproborum vita nox eft, quid eft quod in die Saul
regnum feinditur ? Sed fi nox eft vita Paftoris re-
probi, cumejus regnum feinditur, diem facit. Dies
fuggerenti Petro refpondit, dicens : Vaderetro meJ) quippe non fit, nifi cum noxrecedit: Dicit ergo,
Satana, non enim f a p ü ea, qua Dei fu n t , f e d qua ho- Hodie : quia caligo inobedientis damnari perhibeminum.
Hinc item pfæcipit, dicens : S i manus tu a, tur. Unde ÔC cxeunte Juda Dominus dicit -, Nunc
v e l pes tuns fcandali&at te , abfeinde eum, drprojice clarificatus eßjilius hominü : quia noiftem vitæ illius
abs te : i t tm ,ß oculus tuus fc an d a l'fa t te , erne eum, vidit difceclere, 8c puram lucem juftitiæ in aliis difdr
projice abs te. Quibus nimirum verbis non folùm cipulis permanere. Dicitur etiam : Hodie. Quia.
fiimmitaspallii,feaetiammediaabfeindendadefi- ------ r— 1 — 1 ’ '
gnantur : quia cùm male fuggerunt, perfecli etiam
auditores contemnendi funt. Hinc namque e ft,
quod Zebedæi filii fimul cum matre unus ad dex-
tcram, alter verb ad finiftram Redemtoris federe
petunt : fed quafi bonæ petitionis ignari, repellun-
tur. Velut enim partem chlamydis Dominus fei-
d it, cùm ea membra, quæ movebant fcandalum,
increpando confiitavit. Et notandum, quia non
totum pallium, fed pars pallii feinditur : quia dum
bonus mala fuggerit, in eo, quod male fiiggerit,
rcpelli débet ; 8c in e o , quod aliter bonus eft, ex
dile&ione retineri.
30. Per veftimentum etiam Rc&oris converfa-
tio defignatur, Pfalmifta atteftantc, qui ait : Sacer-
dotes tut induantur jußitiam. Summitas ergo pallii
apprehenditur, quando doctor de magna fan&ita-
te laudatur, cùm illud in ejus laudem dicitur, quod
decorum foris oftendit. Sed quia juftorum plura
funt bona, quæ latent, pallii tantum fiimmitas ap-
prehendi poteft : quia parum eft, quôd de ele&i
do&oris juftitia ccrnitur , nxultumYçro, quodoc-*
Johan, zj. $ii
amoto fuper b o, regi humili regnum trade batur.
Unde 8c fubditur :
E t tradidit illud proximo tuo meliori te. I iiidtm.
Cùm ergo dies dicitur, non abje&i régis luci-
r dum aliquid ccrnitur,fed fubftituti gloria prædi-
catur, qui de regni culmine magnæ virmtis debe-
bat fplendore radiare. Et divinæ fententiæ incom-
mutabilitatem afferens fubdit, diccns :
, Porro triumph at or in ifr a e l non parcet, dr pce ni- y tr^
u tudine non flehetur.
32. Quis enim hujus triumphatoris nomine, nifi Dei judicia
Conditor humani generis intelligendus eft ? Nam mutari nor»
occultos adverfarios quicumque fuperat, ejus vir-
tute vincit, qui ei gratiam fupcrandæ. tentationis
impendit. Quid eft quod triumphator non parce-
re dicitur, cùm Samuel rogatur ? quia cùm prædi-
catorcs peccantibus fiibditis irafeuntur, cum fuper-
bos aut lubricos divina fententia feriunt, non im-
petu .furoris fiii, fed divinæ voluntatis judicium
cxequuntur. Quafi certè dicat : Ego quidem non
mcam, fed illius fententiam protuli, qüi quod de-
çernendo profert, revocari non poteft. Non ergo