3 1 1
8c c . Incodcm cod. Rem. fcquitur x r v . K a le n d . M a r t . A
N a t . S a n ü * J u l ia n * . Hæc eft Juliana Virgo & Martyr,
quæ Nicomcdiæ pafla eft, de qua Martyrologium fanai
Hieronymi eodem die : N i c m e d i a , P a jfio f a n a * J u l ia n *
V i r f in i s & M a r t y r is . Apud Ufuardum, & in Martyrol.
mf. rôties citato : Cum is S . J u l ia n * V i r g in i s , q u a p o j l v a r
ia torment a, 8c c . Sed locum nominant cranflationis, non
pafiionis, ut ex Marcyrologiis Notkeri 8c Rabani notum
eft his : q u a p a f a eft quidem in N ic om c d ia , f e d p o f t p a u -
eum temp us, D t o d ijponente,in C am paniam tra n fla ta . M it
fa autem eft ejufmodi. Oratio : Om n ip o ten t fem p it em e
D e u s , q u i e ligis in firm a rn u n d i, u t f o r t ia q u * q u e confond
u s ; & c . Super oblata: I n f a n a * M a r ty r i s tu * Ju lia n *
■ paffione p r t t io fa , &c. Poftcomm. L i s a n t e s , .D om in e ,
&c. )v ,- i'i
N o x u b i tr a n fie r it fo l i t o ce le b r e tu r ho n o r e ,
S e p a ra t in d ic io q u i D e u s a r v a fu o :
T e rm in e f i v e la p i s , f i v e es d t fo ffu s in agro
S t ip e s , a b a n t iq u is tu qu oq u e nom tn h a b e t.
De eo etiam agit Vârro libro ci tara.Quarc cùm in hoc Con*
.cilio, &incodicibus mis. lùpra citatis nominetur Cathedra
S. Petri fine adjunâro, puto olim hoc 22. die Februarii
fblemnitatem utriufque Cathedra: celebratam fui fie, ôe do-
curfu temporis Cathedra: Ibli Antiochenx devolutum fui (le.
Prætcrea notandum in noftris codicibus mlE nullum eile
feftum Cathedra: S. Petri Romæ, ut ncque in editis, neque
apud Pamelium.
Nota 1 8 0 . P o n t i f i c i u m .
Pontificium hoc loco eft poteftas , audoritas. Legis
Burgundiönum tit. 15. §. 6 . quod f i in tra très menfes fo lu to
N o t a 1 7 9 • “ C a t h e d r a S. P b t r i . ,
Sine adjunèto, ut apud Pamelium, in cod. Rodradi, — b—-------- .... .7 . ynv„ Jt
parte , & in cod. Rem. & in parvulo Martyrol. mf. ü d e b ito p ig n o ra f u a non p e r c e p e r it , poft modum
p o ft modum e a r e q u i-
r en d i p on tific ium non h a b eb it. & tit. 40. §. 1. h u ju s ve rb
a a to n is p o n tific ium cir ca manumijfores ta n tum d e lib e r tis
f u i s pràcipimus eu fto d ir i. Ita apud Marculphum formula
23. & a lic u b i ip fom a lienare p o n tific ium non habens ; 8c
formula 27. ea f c i l i c e t ra t io n c , u t n ih i l e x in d e pent tus de
qu a lib e t r e a lien a n d i a u t m in uen di p o n tific ium non ha b ea -
mus ; 8c apud Arnobium in Pfalm. 68. a c c ip iu n t Pontifia
cium ju d i c a n d i & co r r ip itn d i.
N o t a 1 8 1 . In P a t r i a r c h i s f u n d a s t i ,
Ita in omnibus codicibus noftris mis. & in editis atque
apud Pamelium, ac prôinde hæc leétio m u n d a f t i, quam
quidam adftruere volunt, eft explodenda. Rede enim diei
poteft Ecclefiam fundatam cflè in Patriarchis, quia primis
illis Chriftus revelatus eft, & fides eorum eft noftræ præ-
ambula. Deinde C m u n d afti , nullum retftum lènlum effi-
qtttrn- q cere poteft j cùm dici non polïit Ecclefiam , quæ nondum
er a t , in Patriarchis fuiflè mundatam.
N o t a i s 2. U t qoæ s t a t u i s s e t i n t e r r
i s .
Explicat id quod olim Chriftus Petro allegoricè dixerar :
& dabo t ib i c la v e s r egn i ca lo rum , 8c c . v
N o t a 1 8 3 . S .. M a T T h 1 æ. Hæc feftivitas non ex-
tat in aliis codicibus noftris ni fs b.
N o t a 1 8 4 . N ü M È R O S! S A G R A T V 5.
Duodcnarius videlicet Apoftolici Collègii olim fignifica-
tus ner duodecim Patriarchas, per duodecim fonteüquarum
& duodecim portas cæléftis Jerulâlem. Porto in cod. Rem.
lèquitur : N o n , M a r t i i N a t a l e fa n a * r um P e rp e tu a d r F é lic
itâ t i s : dequibus eodem die agit Martyrol. mf. Biblioth.
Corbeicnfis : I n M a u r ita n ia c iv ita le T u b u r tan orum P a jfio
fo n f ta r um M a r t y r um P e rp etu a & F e lic it a t i s , & cum eis
D R e v o ca t i, S a tu rn in i & S e cundoli. In Martyrologio Ufuar-
di : In M a u r i ta n ia c iv ita teT u b u r b ita n o rum , N a t a l i s f a n -
Harum M a r ty r um P e rp e tu a & F e lic it atis , & cum e is Rev
o c a t i , S a tu rn in i d r S e cu n d o li : quorum ultirnus in c a n c r
e q u i e v i t , r e liq u i omnes a d beftias f u n t t ra d it i f o b S e v t -
ro P r in c ip e } & in Martyrologio mf. S. Hietonymi ; In
M a u r i ta n ia c iv ita te T u rb ita n o rum , P a jfio fo n f ta r um
P e rp e tu a & F 'e licita t is -, & ibidem fupra eodem die fit men-
tio S a tu r n in i, R e v o c a t i, S e cu n d ili ( leg. S e cu n d o li) poft
alios San&os , qui affignantur Anriochiæ. Sed puto omif-
lùm éflè 1» in A f r i c a , laltem ante £' S a tu rn in i. Plufa
vide apud Baronium hoc die. Miïlà eft ejufinodi. Oratio:
D a nobis, D om in e D e u s nofter, fa n S la rum M a r ty r um p a l -
mas in ce fia b ili v en trât ion e v e n t r a n , &c. Super oblata :
In t e n d s , D om in e ,m u n e r a , quafumus a lta r ib u s tu is i &c.
Poftcommunio : P ra fta n o b is , D om in e , quafumus interqui
eft ad ealeem ejuldem libri. In editis additur , in Roma.
In cod. Ratoldi habetur , in A n t io c h ia C a th ed ra S . P e tr i.
Apud fan&um Auguftinum inter lêrmones de Sandlis extat
fermo i?. de cathedra fanéti Petri, in quo in Paganorum
fuperftitionem ita invehitur : Cum fo lem m ta tem h a n c E c c le -
f i i s merito r e ligiofa obfervatio in tr o d u x e r it ; rniror , cu r
a p u d quofdam in fid è les ( lege, fideles ) h odie tarn p trn ic io-
f o s error in c r e v e r it , u t fu p e r tum u lo s defonSlorum cibos &
v in a co n fé ra n t , q u a f t egre fft d e corporibus anima ca rn a -
le s cibos r eq u ira n t. Et in Concil. Turon. i . can. 22. fit
mentio ejuldem feftivitatis 8c fimilium fuperftitionum :
S u n t etiam q u i in fe f t iv i ta t e C a th ed ra domni P e t r i A p o f to -
l i , cibos mortuis pfferun t. R edeuntes a d domes p rop r ia s a d
G en t ilium r ev e r tu n tu r tr r o r e s , d r p o f t Corp u s D om in i fa -
cr'a tas damoni a c c ip iu n t efcas. Con teftatnuriUam fo llic itu -
dinem tarn p a fto r e s , q u am prefbyteros g e re r e ; u t q u tn
cum que in h a c fa tu i ta t e p e r fifte r e v i d e r in t , v e l a d n efc
quas p e t r a s , a u t a r b o r e s , a u t a d fo n t e s , d é fi g n a t a loca
G en tilium perp e irar e , qua a d E c d lt f i* rationern non p e r tin
en t , eos ab E c c le f ia , fa n f ta auEloritate r ep e lla n t. In
his locis de die fèfti, 8c menlè tacetur 3 ex verbis tarnen ci-
tatis latis conjicere datur agi de Cathedra S. Petri,quæ
menlè Februario celebratur. Primo enim mentio fit eorum
qui paganotum ritu mortuis parentabant , eorumque* le-
pulcris dapes inferebant, quod olim fiebat in Feralibus,
quæ in prilco Kalcndario Romano incipiunt die 2o.Februa-
rii, 8c durant fête ufque ad finem ejuldem menfis, in qui-
bus Manes placabantur, eorum tumulis, cibo quo y e lc e-
rentur, appofito, ut conftat ex Ovidio lib. 2. Falt, qui eft
de menlè Februario.
N u n c anim a ten u es , & corpora fu n f t a f t p u lc r is
E r r a n t , n un c p o fite p a fe itu r umbra cibo.
N o n tarnen h oc u l t r a , q u am qu ot d e menfe fo p e r fo n t
L u c i f e r i , qu ot h a b en t carmina n oftra pedes.
H a n e q u ia ju f ta fe r u n t d ix e r t F e r a lia lucem.
De hac fiipetftitione Ictibit Vatro lib. 5. o'1 lingua Latina ;
F e r a lia a b in feriis & f e r e n d o , q u b d fe r u n t tum epulas a d
fe p u l c r u m , quib us ju s i b i p a r en ta re . Secundo in citato
Concilio arguuntur ii qui ad nelcio quas petras aguiit ea
quæ ad Ècclefiam non pertinent : quæ lanèpetræ nihil aliud
«int-, quam termini agrorum quas olim lub Dei Termini
nomine colebant : 8c feftum appellabant tetminalia Pagani,
quod, ut Cathedra S. Petri Antiochiæ, incidir in 22. Feorüarii,
ut darum eft ex antiquo Kalendario Romano, hoc .. ___... .. ____ j ............,
modo : T e r. n\ de quo etiam canit Ovidius libro fiipra E cedentibus S a n ü i s , u t q u a ore co n t io im u s , 8c c c.
citato, eodem menic. . tw- N O ta t f j . P R E S T ENT N O B IS D O MINB,&C.
a On,1[nnir in cod. Cal. In Sacramentario Gallic, qtiod edidit
D . J. Mabill. cx cod. antemille ann. exar.ito mufei Ital. Tom. 1. parle
2. extat tjuaidam Mifia , Jtomenfis difta, cujus prima oratio ea-
dem cftac fefti Cathedr* S. Petri: Deus qui B. Petr. Apoft. collatis
tlaviius &c. ctfi in tota Miffa nulla amplids S. Petri mentio fiat, ln
tr/r\^’C” 'Önano ^,UIOV• Pr*Fcribuntur legenda hoc in fcfto , & in
Mifiali Gothico aiEgnatur Mifla in Cathedra S. Pcui Apoftoli.
Peftum hujus Cathedrae in Januatio apud Gallos olim celebràtùm
fùillc optimd probat Mabil. Jib. 2. de Licutgia Gallic, pag. 110.
b Ncque in mff. Keg. Succ. & Calenfi. Continetur in Gemet. ae
Thcoderic.
* Eadem Mifla a/Cgnatur in Gemet. ac Theod. hoc ipfb die, fcüicet
Nonis Mart ii.
313 5an£ti Gregorii Papæ.
In Rodr. & R»t. diÄis Codicibus : D e u s q u i B . G r e - A t , quam interna.
g o r iu m , 8 c c . Porro in cod. Ratoldi lèquitur feftum S .
• C u tb e r t i E p if c o p i * •• is fuit Epilcopus Lindisfarnenfis, cuius
vitam Icriplit Beda, profil, metroque : de quo etiam
agit lib. 4. bift. Anglorum. Vita S. Cutberti, quæ à Beda
verlu icripta eft, extat apud Henricum. Canifium coma
b j . antiqaæ leâionis. b Mifia eft hujulmodi : Oratio : S a n -
Hus & g lor iofu s C u tb e r tu s M a r ty r . Super oblata : H o c
fa c r o C h r i f t i corpore , & omnium fo n ftorum M a r ty r um
ô c c . Præfatio : I n h a c d ie m ig ra tio n is a d C h r iftum fa n -
t lif f im i S a ce rd o tis C u t b e r t i , &c. Benedi&io : D om in e
D e u s omnium g r a t ia r um , rejpice omnem hunc p o p u lum
tu um , q u i in honore tuo d iv in is fam u la tu r offic iis : &
q u id q u id fa n Ho M a r t y r i tuo C u tb e r to hod ie rn a d ie p r o f
u i t a d b e a t itu d in em , p r o fit h u ic E c c le f ia a d e x emplum.
A m e n . 8c c . Ad complendum. S a t ia t i s , D o m in e , mun e- bundanr.
rum tuorum donis , & c. In hac Mifia cur. S. Cutbertus N o t a 1 ç 6 . P
Martyr appelletur rationern non video, cùm nihil talc de
eo lcriplèrit Beda, nec Uluardus hoc die. Huic codici Ra-
toldi favet Martyrologium mf. Bibliothecas Corbeienfis,
ubi eodem die lie habetur : I n B r ita n n iis n a ta le S . C u tb e r -
; t i M a r ty r i s : In f eodem codice Ratoldi lèquitur, x i i . Kalend.
April. N a t a l e S . B e n c d it t i A b b a t i s . Cujus Mifia eft
hujufmodi '. Om n ip o ten t fem p ite rn e D e u s , q u i g lo r io f i B e -
n e d i t li e x empta ( leg. exemplar ) & humi lit a t is tr ium -
p h a le nobis o ft e n d ift i, 8c c . Præfatio : H o n o ra n d i P a tr is
B e n e d i c tg lo r io fom cé lébrantes d iem , 8c c . Beneditftio, ut
in Mifia S. Cutberti. Ad complendum : P e rc ep t is , D om in e
no f i e r , fo ln ta r ib u s S a c ram en tis , 8c c . Super populum :
Plebern nominis tu i fo b d ita m , 8cc.
N o t a 1 8 6 . A n n u n t i A t i o A n g e l i a d
S a n c t a m M
Ira
3 1 4
N o t a 1 9 2 . D i v i n j r IÆ. Quam Angelus
Luca: 1. appellat virtutem AlriflimL
N o t a i q s . I n S e p t u a g e s i m a .
De Septuagefima conlule nous 8c oblervationes noftrai
ad Concordiam Regularum S. Benedi&i Abbatis AnianaJ
cap. 5 ^ § .y .
N o t a . 1 9 4 . U t t e r r e n i s s u s t e n t a t i o *
NIBUS EXPEDITI .
Quia tunc olim Ecclefiafticomm hominum jejunia ihcipiebanc.
N o t a 1 9 j . E t p e r e u m c i b u m , &c.
Quia juxta temporum diverfitatem a Deo cibus terrenus
& Ipiritalis datur : terrenus extra jejunium j fpiritalis in jc-
junioj id eft, cum jejunant homines, Ipiritali cibo magis a-
; R v e n t 1% n e. Ad vitam xter-
N o t a 1 9 7 . I n S e x a g e s i m a .
■ Concilium Aurelianenlè 4. can. 2. prohibet PrclbyterlS
indicerc Sexagefimam & Quinquagefimam : H o c etiam de-
cernimus ob fe r v a n d um , u t Q u a d r a g t fim a a b omnibus E c ole
f i i s a q u a l i t e r ten ea tu r ; nequ e Q u in q u a g e f im am a u t
S e x a g e fim am a n te P a fc h a q u ilib e t Sa ce rd os p r a fom a t in -
dicere. Sed Concilium non interdicit officio ejufmodi die-
rum, led jejunio dumtaxat : quia iiqui in Scxagefima, 8C
Quinquagcfima jejunabanr, jejunium Sabbati in Quadra-
gefima minimè fervabanr : & in fupplcmentum dicrum
Sabbatinorum, 8c Dominicorum in Sexagcfima, 8c Quin-
quagefima jejunabanr. Unde Concilium fubjungit : S e d n eque
p e r S a b b a t a a b fq u e in firm ita te q u ifq u am jo lv a t Q u a -
. . . . . . . . , , I . d rawge-f im a je ju n ium , nifit tantumI d ie D om i) f prande,
:cufis ex Vaticano : led in aliis codicibus noftris ^ Qjiod quidem Sabbati jejunium in Quadragclima, in Conmis.
legitur : d A n n u n t ia t io fa n t t * M a r ia . Hoc feftum
Concifio Trullenfi can. 52. appellatur » à-fto. n HwyfiMopoS
«'/ **&' id eft, Sancfta Annuntiationis dies. In Novella Ma-
nuelis Gomneni Iraperatoris apud Theodorum Ballàmo-
nem in caput primum titùli lèptimi Nomocanonis Pho-,
tii : r»{ fytfAMTipoc ’d/a.yfi\ioy-l(. id eft , Dei matris Annuntiatio.
In Cbronico Alexandrino , Olympiade c c c i i .
v n'/ulçy. « Hct'yfts.ioyoS n ç Aamimc n e dioTttou. id eft ,
diçs Annuntiationis Dominæ noftræ Dei genitricis. A Co-
dino Curopalate in libro de officiis ablöluiè dicitur Hayft-
Mopóf. id eft, Annuntiatio.
N o t a 1 8 7 . I n B e a t æ V i r g i n i s u t e r o .
Ita in codice Rodradi Prcfbyteri, 8c apud Pamelium.
Re&è. Nam Matihæi il 20. legitur, q u o d in ea n atum eft.
In Mifiàli Romano legitur, de b e a ta , 8c c . Hæc autem
Oratio videtur efiè ad Procelfionem lèu Colledtam, &c.
ctenim alia nqtatur ad Mifiara.
N o t a 1 8 8 . I n B. V i r g i n i s a l v o ,
Ita in codice Rodradi. Reótè. In codice. Ratoldi, in
editis, 8c apud Pamelium deeft præpofitio, in.
N o t a 1 8 9 . I n c a r n a r i .
Ita in codice Rodradi. Optimè. In codice Ratoldi, in.
: editis, & apud Pamelium legitur, c C oadunare . Quam le-
étionem fi quis probare vefit, neccflè eft præpofitionem
in , quæ excidit ex prænominatis codicibus, reftitui, legen-
d o , i In B y i r g in i s a lv o co a d u n a r e , ut fenlhs fit : Deus,
qui in beatæ Virginis alvo Verbum tuum humanæ noftræ
naturæ vidclicec coadunare voluifti : alioqui fenlùs hîc lè-
queremr Deum voluiflè coadunare Verbum fuum B. Virginis
alvo, qui eft ablurdiffimus.
N o t a 1 9 0 . P r æ s b n t e m s o l e m n i t a -
cilio. Agathenli olim præceptum fucrat can. iz. P la c u i t
e tiam , u t omnes E c c le f ia f i l i i , e x c ep t is D ominicis , in Q u a -
d ra g efim a , etiam d ie S a b b a t0 , S a ce rd o ta li ordinatione, &
d iflr iH io n is committal tone je ju n tn t . Sed cùm hoc decretum
nullo loco poneretur , in Cone. Aurelianenfi. 4. renova-
tum eft, propter Gotthos maximè, qui cùm fidem ab O-
rientalibus acccpiflcnr, Sabbati jejunium ex eorum more
minimè lèrvab^nt, 8c in hanc confuetudinem cohabitato-
res Gallos trahebanr.
N o t a 1 9 8 . A d ejus p l e n i t u d i n e m .
Plenitudo facri muneris eft gratia , quam Euchariftia
plenè 5c abundanter confère.
N o t a 1 9 9 . QjlI a t e n u s t r i c e n i .
Juxta Evangelii verba Matth. 13. quæ ita exponic S.
Hieronymus lib. r. contra Jovinianum circa principium:
T r ig in ta r eferuntur a d n u ptias. N a m & ip fo d igitorum con-
D1ju t i t l i0 quafe m olli com p lexa n t ojeulo , & foeaerans m ari-
turn p in g i t , & conjugem. S c x a g in ta v e rb a d v id u a s , eo
q u b d in an g u fiia & tr ib u latio n e f o n t p o f ita ; u n d e & f it -
pe r io r i d ig ito depr im un tur : q uan toq ue major e ft d ifficu lt
toe e x p e r t* quondam v o lu p ta tis ille cebris a b ft in e r e , ta n to
ma ju s e ft pramium. Po r ro centefiimus numéros ( d ilig en t
e r , q uajo , le S lo r , a tten d e ) de ftn iftra transfertu r a d
d e x t tr am , & eifdem q uidem d ig it i s , f e d non eadem man
u , q u ib u s in l a v a , nup ta fig n i f i c a n tu r , & v id u a , c ir -
culum fo c ie n s e xp r im it v ir g in ita t is coronam. Et Ipccialiùs
à Beda libro de numerandi rationc exprimuntur. Tricefi-
mus numerus de digitorum conjunûionc ita explicatur :
C um diets t r ig in ta , ungues in d ic is & po llic is blando con-
ju n g e s a m p le x u . . Scxagefimus in hunc modum : P o llic em ,
u t fu p r a cu r v a tum indice c ir cum fiex o d ilig en te r a fr o n t e
pracinges. Centcfimus itaa :: cceennttuumm vveerrbo i1,n d e x t e r a , q u o -
In codice Rodradi legitur 8 prafentem ce lebr ita tem . In E modo in la v a decern, fa c ie s . At decern ita fiunc audlore e>
editis 5c in codice Ratoldi legitur: F a c nos ita p e ragere . dem Beda fupra: cum d ic is d e cern, unguem in d ic is in me-
Mate. d io f ig e s a r tu pollic is . Dicit autem S. Hieronymus cente-
N o t a 1 9 1 . P a c e c o n c b s s a . Non tam exter- fimum de finiftra transfer« ad dexteram: quia prima com*
* Confcntit cod. Gemet.
* Mifla omnino eft diver la in cod. Gemet. nec in orationibus aut
in Prxfàtione vocatur umquam martyr.
c Ex Gemet. Sc Theod. hoc feftum celebratur cum YijiUa fo-
lcmni.
* Sic habet codex Calenfis, confentiuntque Gemet. ac Theod.
* Ita quoque legitur in Gemet.
* Particula in aeeft in cod. Gemet.
* Ita in priori Theod. At in Gemet. legitur ifacnos i u hunt dttm