395" Notæ & obferv. in Librum Sacramentorum 39Ó
cjus codicibus non cxtat, nec illius ftilum fapit : fed eft.A Sandle * Elari
S. Cæferii Arelatenfis : habeturque inter ejus Sermones Sandle Martine
rrigefimus. feprimus. Imo Rogationes hujufmodi S. Au-
guftini dodrinæ adverfentur i quod patet ex illius epift.
119. ad Januarium , ibi enim abundè ac diferre agit de
vacatione à jejunio, qua: contingit inter Pafcha & Pcn-
tecoften , rationemque dierum illorum quinquaginta enu-
cleatius explicat, quam triduanum illua jejunium inter-
cidcns prorfus labefadaret. Sic enim ait : Q u i dies q u in -
qua g e fim u s h a b e t a liu d S acramentum, qu od fe p t ie s f t p tern
q u a d ra g in ta novem f ia n t ; & cum r ed itu r a d in it ium ,
q u o d eft o B a v u s , q u i & p r im u s d i e s , quin q u a gin ta com-
p len tu r p o f l D om in i refurreBionem ja m in fig u r a non
la bor is , f e d q u ie tis : p ropter q u o d & je ju n ia r e la x a n -
t u r , & flam e s orarnus , q u o d e fl f ig n um r e furreBionis.
Quare Amalarius Fortunams in ledione S. Auguftini ap-
prime verfatus lib. 1. de Offic. Eccl. cap. 37. præclarè di-
cit : S e q u itu r u na v a r ia as in te r oBa v a s P a fch a & v i -
g ilia s P e n te c o f te s , h oc e fl je ju n ium triduan um in vigi~
l ia A fc e n fio n is D om in i. M i r o r quomodo in o le v it con-
fu e tu d o pra fen tis jejun i's in noftra E p c le f ia , q u a tamen
non ten etu r p e r omnes O r ien ta le s E c c le f ia s ; cum fa n B i
P a tr e s , quos m em o ra v im u s , A m b r o [sus , H ieronymus
& A u g u f t in u s d ica n t r e la x a n d a je ju n ia tempore P e n tecoftes
, necnon e tiam ven e rab ilis P r e jb y te r B e d a . Pof-
Sandle Caffiane
Sandle Remegi
Sandle Medarde
Sandle Vxdaftc
Sandle Germane
Sandle Gaurice
Sandle Amande
Sandle Eligi
Sandle ßenedidc
Sanda Felicitas
Sandra Perpetua
Sandla Agatha
Sandla Lucia
Sandla Agnes
Sandla Cecilia
Sandla Anaftafia
Sandla Eufemia
Sandla Columba
Sandla Genofeva
Sandla Aldegundis
Sandla Gertrudis
Omnes Sandli, orate pro nobis.
Pröpicius efto, parce nobis, Dominc.
Propitius efto, libera nos, Domine.
Ab omni malo, libera nos, Domine.
Ab omni tentatione diabolica, libera nos Domine«
Ab omni cogitatione mala, libera nos Domine.
Ab omni iniquitate ,' libera.
tea refert infticutionem ad S. Mamcrtum , quemadmo-
dum & Ordo Romanus, qui inluper addit earn à Gal-
lis ad Romanos fluxiffe.
Quoniam aucem hxc agitur de Litania majore, non eric
abfùrdum bis fubjicerc veterem Litaniæ formulam > quæ
extat in codice inf Bibliotheca: Corbcienfis odingentis ab- c Ab omni immundicia, libera,
bine annis circiter feripto, cujus tituluseft : In c ip it o r - Per Crucem tuam , libera.
do orationum.
Incipit Litania.
K Yrie cleifbn. tr ib u s .
Chrifte eleilon. trib us.
•Chrifte audi nos. trib us.
Chrifte miferere nobis.
Sandle Sandlorum Deus, miferere nobis.
Sandla Virgo Virginum, intercede pro nobis,
Sanda Deigenitrix, intercede pro nobis. /
Sandla Maria
Sandle Pctre
Sandle Paule
Sandle Andrea
Sandle Jacobe
Sandle Johannes
Sandle Thoma
Sandle Jacobe
Sandle Philippe
Sanfte BartholomaÄ
Sanfte Mattha:e
Sanfte Simon
Sanfte Taddaje
Sanfte Mathia
Sandle Barnabä
Sanfte Luca
Sanfte Marce
Sende Stephane
Sanfte Clemens
Sanfte "Sixte
Sanfte Laurenti
Sanfte Dionyfi
Sanfte Ruftice
Sandle Eleutheri
Sanfte Quintine
Sanfte Luciane
Sanfte Firmine
Sanfte Crifpine
Sanfte Crifpiniane
Sande Maurici cum Cociis tuis
Sanfte Silveftcr
Peccatores , te rogamus audi.
U t pacem nobis donare digneris, Domine Jefij, te rogamus.
Ut tranquillitatem pacis Ecclefiæ tuæ largiri digneris,
Domine, te rogamus.
De iram tuam à populo Chriftiano amovere digneris,
te rogamus.
Ut ab hoftium periculis nos defendere digneris, te rogamus.
Ut indulgcntiam delidlorum noftromm nobis donàre
digneris, te rogamus.
Uc remilEonem peccatorum noftrôrum nobis donare
digneris, Domine Jefu , te rogamus.
0 Ut gratiam jfânfti Spiritus cordibus noflris clementer
infundere digneris, Domine Jefu, te rogamus.
Ut interceflionem Sandlorum tuorum nobis donare digneris,
Domine Jefu, te rogamus.
Ut fidem redlam nobis donare digneris, Domine Je-
fu, te rogamus.
Ut fpem firmam in tua bonitate nobis donare digneris.
Domine Jefu, te rogamus.
Ut vitam æternam nobis donare digneris, Domine Jc-
fù, te rogamus.
Ut lumen perpetuum nobis donare digneris, Domine
Jefii, «rogamus..
Ut nobis laudem Sandlorum nomini tuo donare, Fil»
Dei, te rogamus, audi nos.
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, miferere. Chrifte
audi nos. III. Kyrie eleifon. III. Chrifte eleifon. III.
^ Kyrie eleifon. III. Pater nofter.
Oratio poft Litaniam.
Deusexercituum, Deus Abraham, Deus Ifeac, Deus
Jacob, Deus Patriarcharum, Deus Prophetarum, Deus
Apoftolorum , Deus Martyrum, Deus Confeflbrum,
Deus Virginum, Deus omnium Sanftori
, quem t
num in perfbnis, unum in fubftantia confitemur*
t quo
omnia, per quem omnia, in quo omnia, &c.
Circa hanc Litaniam obfervandum eft ad 7» tr ib u s , fub-
audiendum efle 7» v ic ib u s , Sc ad 7» m iferere, fupplendum
effe, ■»' n o b is , Sc i d % p ro nobis ; Sc in precibus ,
.ubi non eft yj D om in e Je fit t illud eile fubintclligcndum.
397 Sânfti Gregorii Papæ.
Tandem « his notandum eft olim non did A l t a i A t e n elTe verum Dei filium , hön ïdóptivuit) : t u m in
a u d i nos, ad illud te ro g am u s , nifi in his duabus fuppli-
catio'nibus, F i l i D e i , & , P e c ca to r es . Quod videre eft
etiam in Litania Ratperti, etfi verfibus feripta, apud Cani-
fium tom. j. antiq. left. p. 2.
Nos peccatores audi, te., Chrifte, rogamus.
Uc pacem nobis dones, te, Chrifte, rogamus.
Crimen ut omne tuis folvas, te, Chrifte, rogamus^
Aura temperiem dones, te, Chrifte, rogamus.
Utfruges cerr*dones, te, Chrifte, rogamus.
Uc populum cunftum falves, te, Chrifte , rogamus.
Ecclehamque tuam firmes, te, Chrifte, rogamus.
Fili celfithroni, nos audi, te te rogamus.
Ubr vides ad illas precationes, P e c ca to r es , & , F i l i
D e i , -tantum interferi verbum, a u d i , quodpoterat fieri
etiam in aliis precationibus , fublatis quibufdam voca-
A fc e n fio n e D om in i. Co n cede,quafiimus , omnipotens D e u s t
u t q u i hod ie rn a d ie V n ig e n itum tuum a d ca lo s a f e e n d i f
f e credimus.
N m a i t , : D o n a , id eft, Spiritum CrnOam.
N o t o 3 9 o . S m s p a r t i c p i b u s . Id c ft, A-
poftolis.
N o t a 3 9 1 . A n t e d e s c e n s u m f o n -
Id eft, ante defeenfum in fontem, baptifini cclebrandt
gratia videlicet, juxta vetus Ecclefiiinftitutum, quo in
folemnitatibus Pentecoftes Sc Pafch® baptifmus confete-
batur, ut docet Tcrtullianus lib. de baptifmo : D iem bn-
p tifm ofolc tnm or tm P a f c h n f n f l a t . Etpaulbpoft : E x i n -
a e Pen te c fifti ordinandis la v a c r is U t i jfum m Jb a tium e fi.
Id etiam notum eft ex epift. 4. & 8. S. Leonis, hiftoiia
bulis, falva fenfus Sc catminum integtitate, vetbi gra- B Socratis, Sc Conciliis mox citandis. De baptifino Pafcha-
Ila : li luculentum'habemus teftimoniumapucrFortunammlib.
Ut pacem dones, audi, t t , Chrifte, rogamus. ;i Carm. 7. ubi agens de fofemnitate Pafchali h x c fub cap
Ut crimen lolvas, andi, te , Chrifte, rogamus. minis finem icribit :
Et fic de ceteris. Et fane clarior fenfus eft, cum ab his
Erecibus abeft t» a u d i nos. Apud Arnoldum Wionem
b. 4. ligni vita: cap. 12. habetur Litania, quam teftatur
ille eflè S. Gregorii Magni, feque in codice mf. Cafinen-
fis monafterii reperiffe. Sed nemo eft vel leviter antiqui-
tatis Ecclefiaftica: ftudiis imbutus, qui eiufmodi Litaniam
illius eflè arbitretur j ut omittam de invocatione
ejufdem S. Gregorii, & quorumdam Sanâorum adhuc
cum habita eft , viventium, quæ in ilia continetur.
N o t a 3 S i . M e n t e m p a m i l iæ tuj e,
S e c .
Hjec Sc fimiles orationes ante MifTam dicuntur äd col-
le£lam feu proceffionem, id eft in loco ad quem Clerus &
populus pervenere. <
N o t a 3 8 2 . F a t i g a r i .
Id eft, percuti. Nonius Marcellus cap. 4. F a t ig a r e ,
pe r cu te r e. V ir g s liu s lib . p .
————— V t r fa q u e ju v tn c um .
T e r g a fa t ig am u s h a ft a . — ___—
Et ita non femel ufurpatur in hoc Sacramentorum libro,
ut infra feria 3. N o f lr i s fa t ig am u r offenfis. Id eft, ob noftra
delidla percutimur.
N o t a 3 8 3 . P ræ s t a qj jæsumus om n i p o t
e n s D e u s , &c.
In excufis fequuntur orationes in campo, quæ non
extant in codicibus noflris mfs. nec apud Pamelium.
N o t a 3 8 a-. j E j u N r i v i s t r i e t p r e c um
VOTA.
Id eft, devotas oblationes jejunii veftri & precum.
N o t a 3 8 s . N o s t r x s f a t i g a m u r *0f- t
FEN S T S.
Id eft, ob deli&a noftra corripimur , & percuti-
- mur. r
N o t a . 3 8 6 . V e r m c r e d u e i t a t i s i n -
STRUMENTIS.
Id eft , veræ fidei feripturis , libris, id eft dodrinis.
Eflque metonymia continens pro contento. Inftrumentum
autem ahquando pro libro ufurpatur. Tertullianus lib. <.
adversus Marcionem : Q u a n to s a utem fo v e a s in i f l a v e l
™ * x i™ epiftola M a r d o n fe c e r it , auferendo q u a v o lu it
d e n o f tn sn jlrumenti in teg r ita te p a te b it. In Apologeti-
co -. Prim am in ftrumentis if t is auBor itatem f u m m a a n -
t iq u ita s in d ica t. Et infra : f e d quoniam ed id im u s a n t i-
q u ijfim is Ju d a o rum inftrumentis fe B am iflam e ß e fu f -
fu l ta m : J J J~
N o t a 3 8 7 . I n a s c e n s a D om i n i .
Afcenfa, id eft afeenfio. Magifter in régula mf. cap. 28.
afcenfa D om in i ipjb d ie omni tempore occurrit,
Hæc autem ledio habetur in codicibus Rem. & Rol
dradi.
N o ta 3 8 8 . C o n c e d e q uæ sumus , Se e.
Alcujnus lib. 2. adversùs Elipantum Archiepifcopum
loictanum hancorationem citât, ut probet Jefum Chri-
R e x fa c e r ecce tu i ra d ia t pars magna t r ium p h s ,
C um pu ra s animat fa c r a la v a c ra beant.
C a n d id a s eg r ed itu r n it id is e x e r c itu s undis.
A t q u e v e tu s v it ium p u r g a t in amrie n ovo '.
F u lg em e s a nim as v e flis qu oq u e Candida f ig n a t ,
E t g r eg e d e n iv eo g a u d ia p a fio r h a b e t.
De baptifmo Pentecoftes ha:c habet idem Fortunatus Iibj
5. ^arm. 4. agens de Judzisa S. AvitoArvern* Epifco-
, po xpfo die baptizatis: r
E c c e d ie s a d e r a t , quo S p ir itu s almsts a b a lto
M i f i u s A p o f to lic is f i u x i t in ora vir is .
R e s fa c r a ru r ico la s , urbanos e x c i ta t omn es,
C e r ta tim q u e a d itu s a d p ia f e fta fe r u n t .
A b lu i tu r Ju d a u s odor b a ptifinate d iv o ,
E t n o v a p rogenies r ed d ita f e r tu r aquis .
Idem videre eft apud S. Hieronymum epift. ad Pamma-
chium adversus errorcs Johannis Hierofolymirani: N o s
fe sn d im u s E c c le f ia m , q u i a n te paucos menfes c ir ca die s
P e n te c o f te s , cum o b f eu r a to fo ie , omnis mundus ja m jam -
q u e ven tu rum ju d i c em fo rm id a r e t , q u a d ra g in ta d iv e r -
f a a ta n s & f e x u s P r efb y ter is titis obtulimus b a p t iza n -
dos. Et paulo port mentionem fecit baptifmi Pafchalis.
> Conftantinus Magnus Imperator ipfe Pentecoftes bapti-
zatus eft die , ut teftatur Eufebius in ejus vita cap. 6 a .
Quia verb in ipfofolis occubitu fblemnitas Pafehatis in-
cipiebat olim, hoc eft vcfpere Sabbati, S c ipfe node ba-
ptifma celebrabatur, ut conftat ex Officio Sabbati fend/,
Sc epiftola Pafehafini Lilybctani ad S. Leonem Papam j
hinc fit, ut juxta vulgarem loquendi modum dicatur ba-
ptifma in ipfo Sabbato P a f c h x celebrari : & ita loquitur '
S . Gregorius lib. 4. dial. cap. 32. Q u i dam C u r ia lis f a -
c ratiffimo 'P a f c h a li Sa bba to ju v e n c u lam cu ju fd am f i -
liam in b a p t ifin a it fu f e e p i t . Idemque de Sabbato Pentecoftes
dicendum eft.
Poftea verb quidam baptizaverunt in folemnitatibus
Martyrum; quod tandem prohibitum eft a S . Leone Papa
epift. 80. Sc a Concilio Marifeonenfi 2. can. 3. Qui-
dam etiam baptizaverunt in folemnitate Epiphaniz; quem
, morem, cum in Sicilia inoleviflet, fuftulit S. Leo Papa
epift 4. Qui etiam cum in Gallia obrepfiflet, feltem in
Neuftria, feu Normania, fublatus eft in Concilio Rotho-
magenfi celebrato , Anno Domini 1072. V ig i l ia , v e l
d ie E p ip h a n U ^ u t n u llu s , n i f i infirm ita tis n c c e jfita tc
b a p t iz .e tu r , omnino interdicimus.
Hzc tamen confuetudo port S. Leonem Papam perfe-
ycravit in Africa, ut notum eft ex Vidore Uticenfi, fib. 2.