Ex
ïpEs qui-
dam iî prscdica-
prx<
tores clcétr
funt, Sc ad
a poft olie« a
_>öoi '
19. Ut Cede at cum principibus, dr folium gloria, te- A Quid eft ergo, quod dicitur : Pedes $ antforum fuo-
neat. Qui, verè principes hoc in loco, nifi fandi rum fervabit : nifiquia debilis^eft omnis virtus lio-
Apoftoli defignantur ? De quibus nimirum princi- minis, fine auxilio Conditions ? Infirma quippe hu-
pibus, Deo per Pfalmiftam dicitur : Confiitues eos militas noftra, dum profperitatis favore mulcetur,
mus cm- principes fuper omnem ten am, memores erunt nomi- ab ineptæ lætitiæ impulfu profternitur.Infirmafor-
I pr° ^ 1' nis tut Domine. Quid e ft, quod pauper cum prin- titudonoftra, dum adverlitate impingitur, leviter
4+1 ** *7' cipibus fedet, nifi quia ordo prædicatorum,de Gen- fuperatur. Sed triftibus elidimur, lætis enervamur :
tibus eledus , in fanda Ecclefia culmen Apoftoli- cùm nos nobis omnipotens Deus deferit, non aim
cæ audoritatis obtinef ? Cum principibus quippe auxiliumfuæ protedionis impendit.Dicit ergo:/V-
fedet : quia de throno cæleftis magifterii dodrinam des Sanftorum fuorum fervabit : quia omnipotens
falutis exhibet. Et folium gloriæ tenet : quia bona: Deus infirmitatem noftram in ferendis fubdicorum
famæ odorem fpargit, quibus dignitate præeminet. noftrorum oneribus adjuvat : ut nos nec adverfa at-
Vel certè folium gloriæ tenet, &: cum principibus -g terant, nec læta feducant. Tunc quidem à Domi-
fedet:quia Sc fublimitatis honore radiat,& miracu- no pedes noftri fervantur, cum divino auxilio rolls
corufcat.Sed qui tarn fublimi dignitate fuftolli-
tur,qualiter uti ea debeat, indicat, cùmfubjungit :
Domini enim funt car dines terra, dr pofuit fuper
f tr*' *' eos orbem.
20. Cardines terræ funt extrema terræ. Nomiiïc
!npoffun* ne autem cardinum, ipfos prædicatores eledos de
* * Gentibus voluit defignari. Extrema quidem terræ
dicuntur, quia de vili quodammodo &: abjeda gen-
tilitate producuntur. Qui profedo cardines Domini
eue dicuntur pro mortificatione propriæ voluntatis.
Domini quidem funt, quia non fua quæ-
rimt, fed quæ JefuChrifti.Sed dumDomini efle dicuntur,
fingularis quædam in eis fanditas defigna- ç quia dum ejus b claritatis radiisilluftratur, cunda
^Mill's;
nw horn
virtus fi,
borati obviantia niundi la:ta contemnimus, adverfa
nulla formidamus: cum ftabili patientia gratan-
ter mala ferimus, Sc inconcufsa humilitate fubli-
mem animum a vana deledatione refrenamus.
22. Polfunt autem pedes Sandorum , fides, Sc
amor Redemtoris intelligi. Quibus profedo pedi-
bus gradiuntur, cum eum, quern per fidem fideles _
credunt, amore confequuntur. Hos profedo pedes
fervari fibi a Domino poftulabat, qui precaba-
tur, dicens: * Super excelfafiatue me, ut vincam in
claritate ipfius. Super excelfa ftatuitur, cui Redemtoris
divinitasrevelatur. Et in claritate ejus vincit:
tur.Qm verb Domini funt,videant : quia fuper eos
orbis ponitur, nonfub eis. Quid enim omis nomine
, nifi fandæ Ecclefia: fubjeda defignatur ple-
nitudo fidelium ? Super cardines quidem terræ
Deus orbem pofuit : quia prædicatores ad hoc fan-
a dæ Ecclefiæ a præponuntur, ut eorum infirmita-
tem relevent, Sc debiles quoque ad cæleftem pa-
tnam, velut fuperimpofitum onus, portent. Non
igitur fe femper prælatos debent afpicere,fed quan-
Pizhti fcfub- doque fubjedos : ut difeiplina cohibendis vitiis
jeftos aiiquao- præfint, fed æftimatione, Sc obedientia minifterii
do cogitcut. £xpc fubfint eis, quibus præeminent cura prælatio-
nis. Et quia magna funt onera, quæ prædicatores
fuftinent, fubdit, atque ait :
yerf. 9. Pedes Sanctorum fuorum fervabit.
21. Q ^ fi dicat : Inter onera tam immenfa cor-
2 s sanaorum merent, fi eorum pedes Dominus non fervaret.Pc-
fervec. des quidem Sandorum fuorum funt afFedus meru-
tium. Q d profedo a Domino fervantunquia ab ip-
fis gratia miræ devotionis infunditur, qua onus tantum
gratanter feriint. Servare quidem pedes San-
dorumDominus dicitur:quiatantiponderis molem
fugerent, fi hoc intolerabiliter grave, non eis in-
fufa defuper caritas Ievigaret. PolFunt etiam Sc flatus
fortitudinis pedum appellationefignari. Pedes
verb Sandorum fuorum Dominus fervat, quando
maligni fpiritus tentamenta deftruuntur. Statutos ,
quidem in monte pedes tenet, qui veritatis con- 1
templatione arduus eft, & ejus, quern credit fum- ;
mi Patris unigenitum, amore fuccenfus. Super excelfa
quidem Petrus ftatutus erat, qui cùm Domino
confiteretur,dicens :Tues Chrifius Tilius Dei vi-
v i , protinus audivit : Beams es Simon Barjona, quia
caro, drfanguis non revelavit tib i, fe d Pater meus, •
qui efi in calls. Fundatus enim fide, accenfus cari-
tate, eum, quern amabat, etiam prædicabat. Bene
ergo de reprobis fubjundum eft :
Et impii in tenebris conticefcent. -,
23. Qui enim impii hoc in loco, nifi Judæi in-
telliguntur, qui à pietate veræ fidei funt extranei, !
Sc Redemtoris morte cruenti ? De quibus rede di- 1
citur : In tenebris conticefcent .-quiz Sandi fuper excelfa
ftatuti, Redemtorem mundi, quern in divinse
majeftatis claritate confpiciunt, æternis laudibus
confitentur. In tenebris ergo tacent impii : quia Judæi
ideo Redemtorem non prædicant, quod inefFa-
bilis eos ilia, claritas divinitatis non illuftrat. Scriptum
quippe eft : ToUatur impius ,nevideat gloriam \
Domini. His quippe tenebris damnatos eos intuens,
Johannes ait : Lux in tenebris lucet, dr tenebra earn 3
non comprehenderunt. Hinc David non optans, fed
prophetans, dicit.- obfeurentur oculi eorum, ne vi- 1
eos mira fortitudine roborat, ut inter tarn immen- E deant, & dorfum eorum femper incurva. In tenebris
fa onera nequaquam cadant. Et quia non pedem,
fed pedes fervare dicitur, quid in utroque pede
Sandorum intelligimus, nifi fortitudinem, Sc hu-
sanftorumpe- militatem ? Ne enim ruamus, in utroque pede con-
des humiiitas fiftimus. .Quicumque enim fidelibus gregibus præ-
&fortitudo. Amt, in via, qua ad fupernam patriam tendunt,
modo prolpera, modb adverfa inveniunt. Ipfa e-
nim profpera, quia elationem menti excitant, earn
ad cafum valde impugnant : verumtamen ne ele-
£la mens cadat, hinc fubfiftere nititur pede fortitu-
jdinis, inde confiftit pede humilitatis. Firmum quippe
ftatum inter utramque tentationem retineret,
fi tarn folida humilitate confifteret : ut nulla hanc
profperitas elevaret, advçrfitas nulla dejiceret.
-* puif, frcfo»untnr.
ergo tacent impii: quia etfi Judjei divine Scripture
verba in Dei laudibus proferunt, dum Filium
negant, Deo Patri nulla vocum obfequia confe-
crant. Deo enim filet, qui Patrem laudans, unige-
nitilaudemtacet.Sedquem crucifixum defpiciunt,
quando judex venerit, expavefeent. Unde etiam
fubditur:
Jipuia non in fortitudineJua roborabitur vir, Do- j
minum formidabunt adverfarii ejus. , 1
24. Nunc autem durus in infidelitate, forris in j
errore eft: Sc quern credere Deum contemnit, au- <
da&er blafphemare non metuit. Velut vir fiqui- ]
dem nunc vinci non poteft: fed tunc ficut vir ne- ,
quaquam roborabitur, cum is, qui eorum infidiis
y Vatic. & Gilot. caritalis radiii Hlußratur.
’J" Ju j tnaj.e% t® “ nfpiciemr. T une A ceifitudine fua refpicietur fubfimitas Redemtoris.
formidabunt ejus adverfarii,quando crucifixi vir-
tute omnia moveri confpexerint, cùm ejus judicio
univerfa fummitti, cùm per excelfos cælos tonan-
tia judicia audierint æternæ fuæ damnationis. Unde
Sc fubditur i
Et fuper ipfos in calls tonabit.
Dehac fublimitateper Johannem dicitur: Videbi-
mus eum, ficuti efi. Nam poteftas, five regnum Domini
noftri Jefu Chrifti femper äquale efl.-fed tune
fublimari dicitur, quando tales erimus, ut ejus fu-
blimitatem intueri valeamus: quidquid enim nunc
de illa iublimitate humana mens fibi poteft fingere,
r I ^ ® “ “ > ^ loramn° P iPc . hoclo™,nift ömninonihileftinilliüsgloriie comp*aracione.Nam
fanai Apoftoh defignantur î Qmbus profeftö cæ- fenptum eft de illa : guodimlus non vidit nec auhs
lublimitatfs fuæ gloriam Dominus repromit- ris andivit, nec in cor hominis afeendit, qua prapa-
. tens, ait : Se de bit is fuper fcdesjudicantes duodecim ravit Deus diligentibus fe . Priùs ergo Chrilto da-
tribus mmm Horum profeftb cælorum tonitrua tur imperium, deinde cornu ejus fublimabitur"*
Judæis Dominus infinuans, ait : Ipfi judiccs vefiri quiatunc fublimitatis ejus celfîtudorefpicitur cùm
erunt.Super Judæos igitur impios tune in cælis to- noftra quoque natura à corruptionis fuæ imo fuble-
nabitrquia à famftis Apoftolis tune terribilia judi- vatur , cùm renovationis fuæ iûtegritatem refur-
cm fuæ damnationis audient : ut eorum examine * gendo fufeipit, qua præcelfum lumen contempla-
lententiam æternæ mortis accipiant, quos prædi- ri valeat Redemtoris.
28. Si verb in cornu aliquis vult regnum intel-
ligi, per regnum Chrifti fanfta Ecclefia defignatur.
Quod profedtb cornu fublimabitur,quia ima noftra
ad Angelorum æqualitatem perducentur. Quare
Sc de elcdis in Evangelio Dominus dicit: Erunt f i cut
Angeli Del in calo. De ifta cornu fui fublimitate
iterum dicit : EulgebuntjuJH,ficutfol in regno Patris
eorum. Sublimabitur ergo cornu Chrifti : quia fan-
&a Ecclefia in æterna contemplatione fui Redem-
cantes humiliter vitzea:terna: bona, perfeoitioni-
bus affligebant. Quiavero de extremo judiciö ifta
intelligi debeant, fequitur:
Dominus judicabit fines terra.
26. Qui funt fines terr^, nifi ultima hujus mun-
• di ? Fines-verb terra: Dominus judicat, ut a:quitatis
q toris extolletur : Sc quæ nunc in hac valle miferiæ
ejus fententiä, impunita, aut irremunerata nulla
derelinquat: quiadumin judicio extrema con-
cludit, aliqua difeutienda non deferit.
Tunc fublimabit cornu Chrifii fu i.
27. Quando ömnes ele&os in a:terna contem-
templatione fui unigeniti recipiet, ut eis Sterna illa,&:
inefFabili majeftate pra:fiaeat, qui dum in pne-
fentis vit^ peregrinatione viverent, fecum a non
erant. Tune fublimabit cornu Chrifii f u i : quando in
.* Gilot & Vatic, non erat.
Et Ecclefia ad
«terni gaudit
depofitionis fuæ poena deprimitur, abforpta tune
morte, renovata æterni gaudii culmine, fubleva-
bitur. Sed hæc jam typica explanatione protuli-
mus ; reftat i ut in fequenti volumine moraliter ex-
primamus.
l i b e r s e c u n d u s .
C a p u t P r i m u m .
■ l- O^Uperiori libro, dum facræ hiftoriæ textüm
O moraliter difeuteremus, Annæ fecunditatein ^
in fummæ Contemplationis perfedione pofuimus:
quia concipere menti, eft de fumma Dei omnipo-
tentis contemplatione ineffabiliter gaudêré : parère
autem, in mente conceptæ caritatis infignia'oc-
cultare non pofte. Nunc autem parienti canticum
dicere quid eft, nifiCbnditorem, quem inefFabi-
liter diligir, veris præconiis prædicare i Dicit ergo :
Exultavit cor meum in Domino.
! 2. Sed ea, quæ manducavit, Sc bibit, quæ amais
rum animum habuit, quæflevit Iargiter, quæ voh
tum vovit : quia illa mens Omnipotentem Deum
digne lau dare poteft, quæ dignis agonibus ad ca-
ricatis ejus fumma pervenit : hæc quidem diuturno
ufu contemner e omnia di d ic i td um cuntta-crea- v
ta ab intentioneabjicitjtantoampliùs in vifione æ- ^
ternæ majeftatis gaudet, quanto alicujus creaturæ
fpecies in fui amore haue retinere non prævalet.
Hæc ergo dicit : Exultavit cor meum in Domino j
quæ eum , contemtis omnibus , folum amat. In
hunc profedo afFedum venerat, qui dicebat : J>)uid
mihi refiat in calo ,d r d te quid volui fuper terram.
Hinc in Deo exultans, dicit : Vultum tuum, Vul-
tum tuum Domine requiram. Hinc fponfa in Canti-
cis petit, dicens : ofculetur me ofeulo orù fui. Dum
ergo dicit : Exultavit cor meum in Domino, quid
.* Ira proculdubio legendum, non oculis, m liabent alii editi.
Tom. 1II.
aliud, quam in ejus fe a ofeulis inhæfifte, quem ar- a
denter diligit, gloriatur ? Et idcirco illa fola hæc
dicit, quæ experta novit, quæ vis amoris fit in tha-
lamo Sponfi, Cundis quippe palfionum vidoriis
illiiftrata ,&prælata virtu tum culmine adillamfu-
blimitatem pervenitex qua per gaildium miræ devotionis
exultationifque corfuum inDeo pofuit.
Et quia cor fuüm dicit, quid aliud, quàm mentis Hincanim*
fuæ libertatemafleruit ? Reprobiquidem corda fua Menas,
non habent, quia ea diabolus poftidet. Unde Sc de
proditore dicitur : C um diabolus jam mifijfet in*cor, uban.13. 2.
ut traderet eum Judas b Simonis ifcariotes. Si enim b
Judas cor fulim, Sc non diabolus poflideret, ipfe RcProbi cor
potiùs in eo bonum, quam diabolus malum pone- f“duc„cnon p0 "
ret. Quo contra eledus vir loquitur, dicens : A ni- tob 13.14.
mam me am porto in manibus meis. Quid enim aliud *
manus eledi eft, quàm poteftas internæ libertatis ?
Quid ergo ei eft , animam in manibus portare, nifi
internæ libertatis gloriam in poteftate retinere ?
Quptiefcumque ergo graviter delinquimus, cor
noftrum nos non habemus. Quare Sc jeremias Ju-
daico populo graviter delinquenti improperans,
ait : Audi popule-fiulte, & qui non habes cor. Hinc fyrem.s.u.
item converfus alter Propneta Deo confitetur, dicens
: Irivenit firvus tuus cor fuum. Dicit ergo ; 2. Rev, 7. 2?.
Exultavit cor meum in Domino, ut libertatem mentis
aflereret, fine qua Deum digne laudare non pof-
fet. Sequitur:
Exaltatum efi cornu meum in Deo meo. ibidem.
* Gilot; & Vatic. Stariotet.
D ij