
4 76 San£ti G re go rii Expo fitio 4 7 7
ma. Quia cnim Sc in advcrfis fuccubui, Sc in prof- A Non folùm pcccatum remififti, fed etiam ipfam im- #*•.
peris me nimis erexi, iram tux potentiæ foper me
provocavi. Converfus fum in arumna mea,dumconfi-
giturfpina : quoniam manus tua, quæ fuperbos humiliât
, humiles exaltat, gravata eft fuper me .Me
enim fuperbum depreflic ; quia non folùm pecca-
tum mihi dominari permifit,fed etiam de qua nimis
gloriabar, juftitiam mihi difficilem fecit. Ideo converfus
fum in arumna mca. Qui enim de me prx-
fumens,quafi divitem me priùs Sc nullius egentem
credidi ; poftea ad me rediens, quam lim mifer Sc
infelix agnovi. Et hoc feci, dum configiturfpina.
Per fpinam, Qmnc peccatum ideo accipitur ; quia
dum confert dele&ationem, quafl pungendo lacepietatem,
pravx feilicet operationis intentioncm;
ut jam nulla in corde meo malitix radix remanear,
ex qua peftiferæ aâionis de cctero germen fuc-
crcfcat.
Pro hac orabit ad te omnü fanttus in tempore op- 7-
portuno.
7 . Scriptum eft, quia nemo fine peccato, neque in- Job. r4. +f.
fans cujus efi unitts diet vita fuper t err am. Et iterum f‘c-lxx-
Job teftatur, quia call non funt mundi in confpettu ls '
ejus, & in Angelis fuis reperitfravitatem. Quanto & c. 4. ,s.
ergo clcctus quifque majori fancHtatc prxeminet, ° rat
tanto magis de his, fine quibus hac vita non du ci- s a n S j 1*
tur, venialibus peccatis dolet. Quis autem fan£tior nu,I“s«flptc-
_: __t t-v _■ r rat mentem. Tune autem peenitentis anima ad la- B Paulo, qui cum dele&aretur Legi De. i. fe. ciuvn ducamti expen.
mentum ducitur,cum perpetrata nequitia in memoria
fixe rctinetur.- In alia tranflatione non configi,
fed confringi fpina dicitur : quia nimirum mens ad
lu£him vertitur, ut peccati compundlio peenitendo
frangatur. Quomodo autem fit converfus, often-
ditjdum fobalt:
DeliCium meum cognitum tibi feci, & injufiitiam
meamnon abfeondi.
ntbr. 4. 13. ^ Quamvis omnia fint nuda Sc aperta oculis
Ad perfcaain tuis 5 tarnen quia ore confeflio fit ad fälutem, fed
contcffionem tibi cognitum deliftum, dicens illud efle meum.
”mn” dp«ca°' Mihi enim> ^ q u i imputo, me folum in ope-
circumftaatiar. rum rncorum pravitate culpabilem clamo. Plus eft
deliftum cognitum facere, quam deli&um mani-
Verf. s
interiorem hominem, Sc aliam Legem in membris
fuis, Legi mentis fuæ videret repugnantem, mife-
rum fe exclamâns commémorât,Sc de fe diffidens,
de corpore mortis illius per Dci gratiam liberari
expc&at > Idem nihil fibi confcius fuerat, fed ne- cer.fç
quaquam in hoc fe juftificatum crcdebat.San&i ct-
enim viri licet magnis jam virtutibus polleant, ha-
bent tarnen adhuc de culpæ obfeuritate quod fe.
riant. Et licet magna jam vitx claritateluceant,
aliquas tarnen peccati nebulas, velut quafdam no-
£lis reliquias, nolentes trahunt. Quod divinx pro-
fe£tö pietatis difpenfatione agitur, ut qui afcenfio- Pfai S3i(.
nes in corde foo difpofuit, ad humilitatis celfitudi-
nem fua meliùs infirmitate fublevetur : quatenus
feftare. Ille enim delidum cognitum facit, qui^ unde parva reprehenfibilia humiliter pari tur,*inde
nTionnn fol1u1«mrrv quodf ifaencirint nannunnu(-nî/t\ifa- t, fed— e -tIi.a..—n fo mn---e-m-- ’ ‘ /ISS* ...1 A
peccati caufam Sc originem narrat. Qui nonfuper-
ficic tenus pcccatum loquitur, fed &:quando,&
ubi, Sc quomodo -. Sc fi vel ignorantia, vel cafu, vel
ftudio dcliquerit, confitetur. Et injufiitiam meam
non abfeondi. Nullum in corde meo dolofitatis feru-
pulum retinui: injuftum efle quidquid ä me habeo
intimavi. Omne enim datum optimum, Sc omne
donum perfedum defiirfum eft. DeliCtum meum cognitum
tibi fe c i, & injußtiam meam non abfeondi.
Non folum quod deliqui, qua: mihi facienda
fuerant bona prxtcreundo aperui; fed quidquid
commifi, qux prxtereunda fuerant mala faciendo
narravi.
in juftieix yirtute roboretur -, Sc eo fe in
virtutis culmine ere&us minimum fentiat, qiio
fiiis viribus etiam parva qua: cum impediunt, non
expugnat. Orat ergo pro remiflione peccati omnis
Sandus : quia fine peccati macula folus invenitur
homo Jefus Chiiftus. Denique de ipfo folo legi-
mus, quod non haberet quotidie neceflitatem,
quemadmodum facerdötes, priùs pro fuis delidis Heb. 7.:;
hoftiam offerre, deinde a pro populi. a
8. Verùm ne aliquid intclligas tranfitorium ap- Sanöi in(
peti in öratione Sandorum,adjungitur, A d te. Eie- tione nihil
d i etenim Dei orantes ut ad Deum perveniant, in- ““ fi10™"1
firmitatis fiia: inccflanter exccfliis déplorant : quia ua<1
Sc inde refedionis intimx dulcedinem fontiunt,
D ix i , Confitcbor adversum me injufiitiam meam unde vim fuaviflimi amoris per lacrymas emittunt.
Domino : & tu remififii impietatem péccati mei.
Nonalteri 6. Quod delidum meum cognitum tibi feci,
«timlmr fojuftùias meas non abfeondi,non fiiit ex
taudum. neceflitate, vel alicujus levitatis occafione, fed ex
poenitendi Sc confitendi præmcditatione. Nam Di-
x i f ià. eft in corde meo ftatui : Confitcbor adversum
me injufiitiam meam Domino. Adversùm fe confitetur,
qui omnino confitetur quod aperit. Qui in
peccati confeflione fibi non parcit ; quidquid pec-
cavit, non Deo imputât, non Deoannotât, non
fortunæ attribuit, non diabolo, non conftella-
tioni adfcribit. In eo autem evafurum fe crédit,
fi fibi iratus fe fine moderatione accufac. Et tur
In tempore opportuno. Ecce nunc tempus acceptable,
ecce nunc dies falutis, dicit Apoftolus. Tempus op- 3- Cor.s.t
portunum, tempus gratix, dies remiflionis, pleni- zphcf:.i
tudo temporis: inquopropternimiam caritatemfuam Gal.+s.
qua dilexit nos Deus, mifit filium fuum faSium ex
muliere ,faclum fub Lege: ut eos qui fub Lege er ant, ponuaum.
tedimerct, ut adoptionem filiorum reciperemus. Scd
quid eft, quod dicit: In tempore opportuno ? Num-
quid Sc ante adventum Chrifti non extitcrunt San-
d i , qui orarent pro hac fua Sc populi ignorantia ?
Fucrunt plane: fed quia ipfum m carne venturum
expedabant, eumque folum Salvatorem fuum efle
feiebant, per ejus nimirum fidem falvati font Jam-
que illud tempus opportunum in cordc fufeepe-
mififii impietatem peccati mei. Attcnde quanta: fit ----- ----- r_
ajtix indulgcntix vitalis velocitas, quanta mifericordix £ rant; quia ad ipfum totocordis defiderio nihil hx-
vcloa- Dei commendatio, ut confitentis defiderium co- fitantes fufpirabant.
Verumtamen in diluvio aquarum mult arum, ad cum yerf t.
mitetur venia, antequam ad cruciatum perveniat
peenitentia; ante remiflio ad cor perveniat, quam
confeflio in vocem erumpat. Tu remififii impieta-
tem peccati mei. Tu qui folus parcis, qui folus pec-
cata dimittß, quis enim poteft dimittere peccata,
21 • nifi folus Deus ? remififii impietatem peccati mei:
7• projecifti poft tergum mum omnia peccata mca.
9 . Aqua profunda, verba ex ore viri. Et de hx- prov. n
reticorum adinventionibus feriptum eft: Aqua fur- Prov‘9 '?J
tiva dulciores funt. V e t aquarum ergo diluvium, mmrfup^
multiplicitatem intelligimus dodrinarum. A qui- h*recici.
bus nimirum Paulus nos prohibet, diccns : Dotfri' nebr.n-1- ■
* fn Rembol. Vatic. & Gifot. pro populo.
4?8 in feptem Pfalmos poénitenriales.' a i q
n Quifqui* «lim A cretarium corfis a c c e d ü w » . « ^ M r i S
Iiarreticas & profinas novitates fufeeperit* lonec a dex ruriirn? mu n -n. _1 . '
vcricacc abducimr. Et eo ad littus mifcricordi*
Dei non approximat, quo inanium garrulitanim
fluftbus raptus, in procellofam fe difputatiohum
caliginem omnes recipiens ineprias jaftat. Jllis ergo
tempus opportunum non eft,qui de fua ftul ta fa-
pientia inflati, unde Deum placare debucrant, inde
cum magis per vanarum aflertionum blafphe-
miam irritant. Et excufando excufationes in pec.
catis , ut ad Deum veniant non inveniunt reme-
dium, quern per compendium confeflionis poflent
habere placatum.
dex foturus fit, qui nunc eft patiens & ionganim’is
confideramus ■, cum ad intuenda Sandorum pr*-
mia, Sc lmquorum damnationem oculos mentis ac-
tollirnus I edm de futuris incerti, nc labamur me-
tuimus ; Sc ea qua male egimus, flendo punimus:
tunc nimirum falutari a Deo intellcftu accepto
de cordis noftri habitaculo ignorantia: tenebras ef-
higamus. Sed quia minds eft refti intclligere nifi
ftudeat quis rede intelleda momm honeftate complete,
ad,Ungitur: Non tepermittam
perfundone voluntatis mca arcana cognofee-
re J fed Sc hoc ubi conferamjut etiam bonum quod
Iiltciligciitii
lumen infuw
dendo.
T u an frp u n , mom à trHuLtiöne tfUA dramde- B intellexeris, peragas : & qualiter id agendum fit
dit me : exult at jo mea, erue me à circumdantibus me.
! I,°*. Q iî^ ^ cat : lib in diluvio aquarum,id eft in
multiplicitate dodrinarum Sc excufationum,ad te
non approximabunt : fed ego, qui delidum meum
cognitum tibi feci, qui injuftitias meas non ab-
lcondi, qui à fidei unitate non exorbito,qui de me
difndcns, de multitudine miferationum tuarum
præf umo,ad te per humilitatem confeflionis appro-
ximo. Nam tu es refugium meum. M a l e d i c t u s
homo qui fpem fuam ponit in homine : Sc benedidus
homo qui confidit in Domino. Impugnantme car-
nis llleccbrx, circumveniunt ignominiofx paflio-
nes, perturbant inordinati defideriorum tumultus :
led eo tutius omnia defpicio, quo de me vilia fen-
tiens. in Inin virmrie i-nn. BHs h E__ . r 1 _
- * o - - -I-------ammuin lie,
cauta confidcranone difeernas. Sunt namque non-
nulh,qui rede quidem offerunt, fed rede divide,
re non fciiint : quia bonum quodlibet reda inten-
uone mcipiunt. fed habere in eodem bono ope-
re difcrecionis virtutem poftponunt. Hi nimirum
quod bene mchoant, malo plcrumque fine confum-
mahr: quia inde reatum incurrunt criminis, un je
tructum. habere potuerunt virtutis.
. Q “ ia v" 0 nihil eft bonum quod iîicipimüs,
nifi perieveranti illud fine complçamus, rectè fub-
dirur : In vU h*c tjun gradicru ,firm*bo fhper te
oculos mros. QuamdiU hie vivimus,in via fumus -
<jua ad patriam tendimus. Maligni autem fpiritus
iternoftrum quafi quidam latrunculi cUftoaiunr,
Et per/cvçrah-
tix donum
conferendo,
. , ---- 1---- 0 '1 “ " ttiv f lU a lC l l -
tiens, m folo virtutis tu* munimine confido. MXul- C tc opeti noftto k f i & ^ d e « ■ uuo meo, erue me. In divin* contemplationis cla-
* -------- 3 ---- iUiC uuiquc
^ ^ u ^ u e
ritate deflorum mentes quanto graviores return
temporahum tumultus tolerant, tanto in medita-
tione fecutur* in perpemum felicitatis fuaviùs
exultant. Et cùm coeperint eis mundanx petvetfi-
tatis mxqualitates amarefeere, tunc primùm pof-
lunt intern* quietis fuavitatem fendre. Et quia ni-
h! de feculo, nifi triftiti* frudus colligunt, Deum
lolummodo fuum elfe gaudium ducunt. Cetemm
quoniam fecundùm Apoftolum, omnes tsui volunt
fievivere in chrifio, ferfecutionem fotiuntur : ideo
iubjungitur : Erue me o circumdentibus me. Samfta
etenim anima divini amorisfpiculis vulnerata, cùm
anhelare in Deum coeperit, cùm ad fupernam fe
laqueos tendunt. Facile ergo inter laqueos ambulantes
labimur, nifi fapientix Dei ducatu guber-
nemur. In hac verb via ille non graditur, qui tern-
poralium rerum vel copiam cupiens, vel inopiam
memens, a reft* operationis ftudio revocatur, Sed
quoniam is qui fpiritu Dei operatur, non defidiâ
cotrumpitur, non timoré repellitur, non Iaborê
laflatur, non incongrue fubjungitur guegrodic- ■
ns t quia nimirum femper de virtute in virtutem
graditur, qui à fanftx operationis ftudio nulla an-
tiqui hoftis calliditate fuperatur. Super cum ergo
qui m hac via graditur, Deus oculos luos firmao
quia quicumque à^boni propofiti intentionc non
----1---- 3 - “ ax* «V* 1UUU1UU1 1C deficit, refpeàus ab eo divin* mifcricordix nümparriam
per defidenum extendit, ad renrationemD quam recedir, quatenus eum femper in omnibus
ei vertitur quidquid in hoc feculo amicum antea
blandumque putabatur: quia qui pcccantem ama-
re confueverant, refte viventem crudeliter impu-
gnant. Voluptares nihilominus priftin* admemo-
nam redeunr, Sc refiftentem fibi gravi aperti certa-
mims perturbatioheaffligunt. Orat ergo, ut in his
omnibus Iiberationis prxfidium a Deo habeat, me-
tuens ne ipfo fatigationis fu* txdio devifta fuc-
cumbat.
Intelletfum tibi dabo, & injhuam te : in via hoc
qua grodieru, firmabo fuper te oculos meos.
n. Pendent inferiora ex fuperioribus. Dixerac
enim Propheta fuperjfis; RemifiJH impietatem peccaba
us non fo-
prætetita
- dimit- . I X .. .
W â fcm. « mei : nunc verb ipfius propitiatioiiis divin i v e r E a x c. ------I T i quam prote-
■ ba interferit in — quibus fignificat,M non folum M
de
prxteritis adeptum yeniam, fed etiam de futuris
peccatis divinitus fibi provifam efle cautelam, dicens
: 1nteUeOum tibi dabo, & injhuam te. H om o
cum in honore ejfet, non intellexit; comparand efiiu-
mentis infspiemibtts, & fimilis falitss eJliUis. Qui na.
tur* rationalis dignitatem contra auiSoris noftri
prxeepta fuperbiendo perdidimus, per infiifam cor.
dibus noftns Spiritus fanfti gratiam, quam in nobis
peccatum obfeuraverat, intelligent!* Iucemcon-
teflionis humiliatione revocamus.Cumenimadfe-
Tom. HI.
1 111 UUlliUIUb
adjurarem habeat , ad quem indchcicntis amoris
deiiderio inceflanter anhelat. Unde Sc alibi per
cumdem Prophctam feriptum eft : oculi Domini
Juper jufios.
A elite fieri ftem eqtsus & mulus : quibus non td
tntcäettus. , . .
x5- 'Sanbti viri cùui mala fua luperant, cùm ad
luperna intuenda bonorum operum perfeftionibus
volant, nihil efle quod faciunt députant, nifi etiam
alios ab erröte compefcant. Scriptum enim eft : Cantos
non quarit qua fua funt. Sollicitx ergo diicre-
tioms mfpeaione in fecretis cordium ipfam matron
virtutum caritatem exquirunt ; quam profe-
SanA'viri non
de fua tantiim,
ied etiam de
aliéna làlute
lôllici ti fur.r.
x.Cor. n .s.
inimicis eadem velint tribui, qu* fibi optanc i
pendi. Unde fanfta anima qu* per confeflionis vo-
cem peccata fibi dimiflanon du birat, & iniius pro-
miflionis. divin* oraculo roborata, in eo quod fu-
pereft vi* hoftium infidias iiicurrerenonformidat,
ad proxunos alloquendos convertitur, Sc ne ipfi ab
hac immenfitate pieraris Dei inveniantur exortes
hortatur, dicens : Nelite fieri f,cut equus & mulm.
A c li meat: Quoniam quidem ad natur* veftr*
ftatum pietas divma vos revocat, Sc fimilitudinis
(u* imaginem quam inobediencia deftruxerar be-
H h ij