2.99 San£ti G re g o r ii L ib e r quintus 300
præparetur. Divitias haitique concemncnces, pau- A capiuntur. Sed & fob malo granato rex refidet ;
pertatem Chrifti ampledentes, fpernentes conju
gia, amorem pudicitise Temper ampledi debent.
Habent continuo ifti infurgentia graviffima prariia
carnis, illi ifnpugnationcm cordis : quia nee paupertas
leviter rertur, nee fine magnis agonibus pu-
dicitia; corpora fobjugantur. Unde bene per quondam
fapientem dicitur : Pilt, accedens ad fervitutem
Deifia in timore,d* pr¶ animam tuam ad tentatio-
/«•w. Quafi dicat: Quia egredi voluifti de locomu-
niminis, neceffe eft,ut jam patenti bello contra
fortiflïma hoftium caftra muniaris. Dum ergo trans
locum ilium, non ijlum dicit, dodorum Jonathas
virtutem infinuat, qui per fingulare propofitum re
quia in umbra Redemtoris przedicator requiem ha-
bet. Magno quidem labore fatigatur, Ted verbo-
rum Domini confolatione reficitur. Unde &: ea-
dem malus arbor in eo loco, qui dc fauce dicitur, j
morari perhibetur. Quid cnim hoc loco iftud de
fauce dicitur aptius, quam fandi Evangelii dulce-’
do defignatur ; Sic cnim nunc morari in umbra Re*.
demtoris poffomus, fi videlicet verba ejus ad con-
folationem de Evangeliorum meditatione capia-
mus. Sed in hoc refidere quictius praidicatores pof-
Tunt, qui quo altius>.& propius illud divina: faucis>
verbum fufeipiunt, dulcius faginantur. H x c etiam;
caufa eft, qua rex Saiil non ftare, neque federe
ligionis, Temper font in aperto campo certaminis. B led morari Tub malo granato in Magron dicitur ;
ibidem-
Qua diferetio-
nebona qux
taccnda, modo
tevclanda.
Et quia de omni, quod ftrenuè dimicant, de omni
quod nobiliter triumphant, jadantiæ 8c clationis
vitium fugiunt, Tequitur :
Patri autemfuo hoc ipfum non indicavit.
3. Tacendæ quidem font eledorum virtutes.,
ne per jadantiam dicantur : Ted aliquando ad Dei
gloriam cas manifeftare culpa non. eft. Quia verb
nos in Saiil magnos prædicatores expreflimus, hoc
profedo, quod patrem Jonathas pugnæ initium celât,
illud infinuat : quia magna, quæ agimus, quan-
doque propter humilitatem laudabiliter celamus.
Tales quidem jam fadi per corruptionem Tumus,
ut boni videri etiam ab illis, qui præTunt nobis, fine
quia perfedus doctor Dei docibilis eft:& dum pafo.
cere cibo alios nititur, ipfe multiformium delicia-;
rum Tpiritualium dulcedine Tatiatur. Nam dum Re-:
demtoris amcena fingulariter aTpicit,in miram con--,
templationem virtutum Turgit: &: quafi de uno cortice
plurima grana colligit, dum per ea omnia, qua:
in Redemtorem recolit, deliciofam mentem gra-
tanter ducit. In hac quidem Redemtoris amceni-
tate SponTa Te requievifle gloriatur, qua: dicit: Sub
umbra ejus, quern defideraveram, fedi. In umbra:
quippe ejus federe, eft in ejus contemplatione re-
quiefeere. Ejus certe contemplatio umbra eft!: quia-
in ejus vifione protegimur, ne diabolica tentatione.
Cælcfli 4
pafeant,^
elatione numquam valemus. .Cùm ergo de mani- C velut Tolis ardore denigremur. Qui ergo tam Tublifefto
latens malum naTcitur, Tapienter bonum abf-
conditur, ne malo Tuperveniente maculetur. Sed
inter hæc Tciendum eft : quia illi virtutes celare
prælatis fois ifta necefïitate poffont, qui béne co-
gnoTcere bonum, quod agunt, Tciunt. Si enim ni-
mis font fimplices, fæpe non eft bonum, quod efle
bonum arbitrantur : 8c diim vitium quafi virtutem
non indicant, in fo abTconditum hoftem portant.
Unde 8c Jonathas, qui patri belli propofitum texit,
tantus afferitur : ut Tub ejus ducatu pars exercitus
produira referatur. Franc, inquit, duo millia viro-
rum cum Saiil in Magmas, dr in monte Bèthel, mille
autem cum Jonatha in Gabaa Benjamin.. Dicatur
miter rcquieTcunt, ferre fè confolentibus auxilia.
utiliter poffont. Sed tarnen nonnulli eledi Tubditi
dum infirmitatem propriam metuunt; dumTolum
Deumagonis foi teftemrequirunt, tantorum ho-':
minum judicia fogiunt, ut a Tólo Deo in bona Tua.
adione videantur. Bene ergo 8c Saiil in extrema
parte Gabaa fob malo granato morari dicitur,& Jo-.
nathas belli propofitum ei non indi caffe rquia dum
perfedè cavere elationem non pofliimus, bonum,
de quo naTci poteft, omnibus abfcondi debet. Sequitur
:
E r a t populus cum eo quafi fexccntorum virorum.
j. Hoe numero fortes viros in bpno opere fopeergo
de Jonätha : Patri autem fuo hoc ipfum non in -& rius defignari diximus, qui cum rege efie referun-
'Prxdicatores
remplacions
pr.citaiu.
dicavit : quia eruditi viri, dum elationis vitium in-
currere de magnis operibus fois metuunt, ea nimi- j
rum ipfis abTcondunt, à quibus adjuvari potuerunt.
Quæ nimirum prædicatoris auxilia melius difei-
mus, fi ipfos in loco fuæ perfedionis videamus.
Nam Tequitur :
Porto Saiil morabatur in extrema parte Gabaa a fu b
malo granato, qua erat in Magron.
4. Gabaa, ut diximus, coll is interpretatur ; Magron
, de fauce dicitur. Prædicatores autem fandi
foblimes valde Tunt, non foliun opere, Ted etiam
contemplatione. Extrema ergo pars ifta, Tublimi-
tas eft operis : intima verb ilia, contemplationis.
tur : quia per ftudium boni operis, concordes Tunt
vitæ do&oris Tui.Sed habent prædicatores Ecclefiæ
fob Te , non fblùm qui magna agant, fod 8c verbi
comminiftros, qui Tumma doceant; Habent duces,
qui ad bella ferventes roborent, habent qui auda-
der currant, habent qui potenter protegant. Bene
ergo Tubjungitur : .
A chias JiLius Achitob fra tr is I chabot, f il ii Phinees,
qui or tus fuerat ex Heli fçcerdote Domini in Silo.
Jpui portabat Ephod.
6 . Achias namque umbraculum noftro fermone,
dicitur. Quid verb per umbraculum hoc in loco ,
nifi protedio defignatur ; Qui ergo in fànda Ecihidtm'.
Verbi »:
ni Arose?
habe«
Per hanc quidem extremam partem Tuæ celfitudi- E clefia minores quoflibet ab occultis adverfariis pronis,
ad exemplum a nobis confpiciuntur; per illam
verb intimam, in magno amore Conditori conjun-,
d i font. Hos quidem nobis extrema parte fublimi-
tatis fux Propheta mirandos oftendit, quando ait:
Jjput funt ifii,qui ut nubes volant,dr qua.fi columba ad
fenefhrasfuas?Nolant quippe ut nubes : quia a gra-
vedine culpa: font leves, 8c gratia Tandi Spiritusin
bono opere veloces. Quafi columba: verb flint ad
feneftras: quia ad exemplum per bona opera Te
• nobis, quafi per foramina porrigunt, Ted de of-
tenTa vita: munditia, Iaudis appetitu nequaquam
* Male luc & infra in aliis cditii-legitur malo granata Sc malus gr*-
tegunt, per umbraculum redè defignantur. Qui
autem umbraculo refidet, ardorem folis Tentire non
poteft. Cur verb in Tacro eloquio umbracula præ-
dicantur, nifi quia etiam Tolem reprobum often-
dunt, quo viror mentis exuritur ? De quo nimirum
Tole Veritas in divifione Teminum dicit : Ortofole,
aruerunt. Fervens quippe ardor concupifcentiæ Toi
eft, qui velut luce candeat, Ted qui mentem,cui
lucet,exurat.Dum ergo majorum exhortationibus.
omnium concupiTcentiarum blandimenta reTpui-.
mus, quo alibi, quàm in umbraculo amoeno fob-.
Umbrt®
nobis fool,;
abaflocOj
pifccniii
adhor«
bus par
fteriiimur, ubi tentationum incendia declinemus ? ^ Sed & populus ignorabat quo iffet jonathas. Ibidm
7. Quid eft, Sed diminutive umbraculum Ecclefia: minifter di quod populus > qub eat-Jonathas,
citur, ut Redemtori nemo comparetur. De illius
hamquc protedione SponTa in CanEicis gloriatur,
dicens : Sub umbra illius, quern defideraveram, fedi.
Ec PTalmifta deprecans, a it: Sub umbra alarum tua-.
rum protege me. Sed unde Cantus Achias ifte pro*
(pedit, exponitur, quiafilius Achitob efTe memora-»
tur. Achitob, frater meus honus dicitur. Quis igi
pefeit: nifi quia eledus dodor ea, qqje intendit age- celandaf
re, ftudec per humilitatetn celare > Unde & in E-
var.gelio Dominus dicit: Nefeiat fmifim tua, quid M*uh. s.3.
faciat dexter a tua- Si enjm per dexteram a:terna, per
finiftram verb prxTens vita figuratur : homines in
finiftra, Angelos ad dexteram habemus. Quando
gutem per bona opera ad conTortium fopernbmm
tur ifte frater bonus incelligitur, nifi Rcdemtor no-, civium tendimus,dextera manus noftra operari per-
fter ? Frater quippe, quia naturæ noftræ partieeps ; hjbetur. Siniftra verb manus noftra opera neTcit
fed bonus, qui naturam noitram, quam TuTcepic * dexteræ, fi cooperatores noftros, fideles videlicet
ab æterna morte liberate. Vel bonus, quia onines Tandæ Ecclefiæ, adjutöres habemus in opere 8c
nos mali Tumus, dicente ipTo : S i vos malt, cumfitis, . laudatores habere nolumus ad elationem. Bene cr-
noftis bona data daref il iû vefirà. Achias ergo filius 5 gQ dicitur : Populus ignorabat, qub ijfet Jonathas :
Achitob dicitur: ut qui in Ecclefia potentes font, quia tunefolüm bene agere magna nitimur cùm
eorum potentia ex Tola Redemtoris imitatione eis
ineffe Tentiatur. Idem verb Achitob frater Ichabot
afferitur, quia à tranflatione gioriæ nuncupatur*
NamRedemtor nofter Tecundùm carnem de Judço*
rum gente eft natus. A quo nimirum populo, quia
omnis ornatus templi, omnes facrificiorum ritus,
omnia Scripturarum myfteria ad gentilepi populum
tranfierunt, tranflatio gioriæ in Achitob fratre redè
memoratur.Ipfè quoque Achitob Phinees foif-
ea, qua: agimus, pandere ad oftenfionem vitamus,
Sed quia ad exemplum eledorum ifta proferimus,
non folum quo eat, Ted etiam qua eat, explorare
attentius debemus. Sequitur:
Erant inter afeenfus per quos nitebatur Jonathas Verf- +.
tranfire ad ftationem Philifthiim, eminentes petra ex
Utraque parte, quafi in modum dentium ,fcopuli hinc
inde prarupti : a nomen uni Bores, nomen altcri a
fe Sene. b
8. Cum eledorum vita alta fit meritis, ima'verb ut demones
conditio malignorumfpirituum, quid eft quodaf- 'uanfumnobi
eenfos effe dicitur, unde ad Philifthinorum ftatio- S S u m '3
Te filius dicitur : quia Judaicus populus in erroris
foi perfidia, quaTemerfit, ejuTdem gentisfuæ do-
dores Te valde nequiores habuit. Unde 8c idem
Phinees,os mutum, five, ori pareens interpréta- C nem Jonathas tendere conatur
tur. Os quippe dicitur, quia per eumdem populum
Dominus locutus eft. Sed mutum os nunc effe co-
gnoTcimr : quia dum Redemtórem repulic, lo-
quentem in fè olim Spiritual pariter amifit. Qui
etiam ori pareens rede dicitur : quia fic femel in
reatu tanti Tanguinis cecidit, ut per pcenitentiam ,
8c confeffionem ad eum converti nequaquam pof-
fit. Ori igi tur pareens dicitur, quia confitendo piè
erubefeere deaignatur. Quo contra beams Job ex
perfbna converforum promittit, dicens : Non par-
cam ori meo, loquar in tribulatione fpiritus met. Sed
quia item religionis dignitatem in Patriarchis 8c
Prophetis habuit, idem Phinees ex Heli facer dote
Domini natus afferitur. Heli quippe, Deus meus ;
conatur; Nam de eifdem ^ & en'tciH
Philifthaeis in typo d^monum non longè Tuperius dum’
didnm eft : Afcendentes caftrametati fu n t in Mag- supr. 13. s,
mas. Sed Taper hos effe dicuntur, quo minores for-
timdine videamur. Super nos etiam effe cognofci-
tur, quod penetrarc per inteiligentiam non valemus.
Quoties ergo cum fpiritibus reprobis pertare
proponimus, robur parare debemus ad afeenfom,
quia homines cum Angelis pugnare contendimus.
Unde 8c ille athleta ftrenuus confortans vehemen-
ter commiiitones fuos, ait: Non eftnpbis colluHatio tyh. &
adversus carnem & fanguinem, f e d adversus principes
d? potefiates, adversus fpiritualia nequitia ince-
leftibus. Quia enim contra principatuum 8c potefta-
mm fpirituales nequitias Te pugnaturum prienove-
Silo, miffos interpretatur. Dii verb aliquando in j ) rat, nimirum robur mentis ad altitudinis afeenfom
fanda Scriptura eledi prædicatores intelliguntur.
Unde 8c adMoyfen à Domino dicitur : Poftti te
Deum Pharaonis. Et in Lege præcepit,dicens : Dits
non detrahes. Pater ergo Phinees, Deus meus dicitur
: quia nimirum Judaicus populus eorum, fecun-
dùm iitteram, Scripturas imitatur, qui verbum
Dei, 8c revelata mente meruerunt cernere, 8c theca
iitteræ, ne videretur, occultare. Hos nimirum
per femetipfam Veritas oftendit, cum verba Pfal-
miftæ expofoit, dicens : illos d ix it Deos, a d quosfa-
ftus efi fermo Dei. In Silo autem natus afteritur :
quia Judaicus populus, licet carnaliter, adhuc tarnen
in Scripturis fpiritualibus eruditur. Quia ergo
parabat. Peccatorum corda dum nequam Tpiritus
fibi Tubjiciunt, eis utiqueper multiformia vitia do-
minantur. Si ergo illuc quoque eos expugnare contendimus
, valde nos oportet afeendere, ut eorum
poflimus agmina potenter ferire. Aliter enim lu-
brici, aliter falvandi font acçdiofi : aliter vaneglo-
r ii, aliter foperbi. Ut verb ad hæc omnia eledus
dodor poffit fofticerc , quia per affiduæ meditatio-
nis acuta confilia mentem levât, quafi ad afeenfom
Philifthinorum Te roborat.
9 - Bene autem non unus afleritur, Ted pluresdi- p B B rrf/i
d i font afeenfos i quia innumeris hoftibus multis
kineribus occurrendum eft. Quod tunc benè agi- bcn£, 1
eledus quifque & Tapiens in fanda Ecclefia natum E tur, quando vitiis fingulis congruentes, 8c propriæ
Dominumex Judaicopopulo per dodrinamTequi- ----- -• u '' *• • •
tur, Achias, qui umbraculum dicitur, filius Achitob
fratris Ichabot, filii Phinees, filii Heli effe perhibetur.
Qui etiam ephod portare deferibitur -, ut
aperte monftremr : quia protegere alios nequaquam
poteft, qui pulchritudine bonæ converfatio-
nis, lueeque non ruiger. Sequitur :
•. In tpxtu Hebr. &in Vetfiohibus omnibus legitur Bofes, per du-
plicem TJade. Gregorium tamcn legilfe Bores, confiât ex fignifieatiorie
ouam liuic voci affingit infra num. 9. Bores quippe, in primatu dicitur,
dedufta nimirum à Ütn ros, vcl J—l’ü 'in refith ; qu* figuificant princicurationes
adhibentur. Nam, ut aliquaex cis bre-
viter perftringamus, fbrnieationis fpiritus conti-
nenti« vircute depellitur: fed tamenlevius fupera-
tur, fi caro impetum foum per abftinentiam mi-
nuat, ne Te mundanse concupifcentix vidaTubfteri
•nat. Guja per abftinentiam frangitur: Ted abftinentiam
cibormn corporalium habere non poteft, qui
pium, caput Sc fimilia. .
b Ciim h *c v ox. ut infra docet Gregorius num. 9. fignificet folem
vel auditionem, legendum luc potids videtur S#f»»/Nam Stmts Hebr,
eft fol, Semt vel Sama auditio.