
Y*?!- /-
t. Cor. it. 9
Verf. il
Verf. Si
AB. 9. is.
Verf. 1».
Verf. 33.
z.Cor. 9,
rcrf. 3.
Verf. 31.
Sancti Gregorii Concordia. O
1 1
fcctjje i magnis t^Apoßolis.
1. Corinth. xv. Ego fum minimus Apoßolorum, qui
non fum dignus vocari Apoßolus.
A R
I n t e r r o g a t i o XVI I I .
D U m minimum Apoftolorum Paulus fc eile
confitetur, quid nihil minus fcciflc a magnis Apo-
ftolis fe teftatur ?
57*
S P O N1 $ Ï Ö.
Omnipotcns Deus omnium naturarum Creator
e ft; Sc omnis natura, in co quod natura eft,bona cft.
Mps namque confirmatus longo tempore,vim quo-
dammodo obtinct natura:. Hinc Paulus ait: Eramus
natura filii ire; ac fi aperte dicerct: Cum eramus
fani, devenimus a:groti, Sc ex ipfa peflimacon-
fuetudinc, eramus quafi ex natura filii ira:.
R E s p o N s ,1 0.
Sciendum eft quod crimina przfenria Paulus
non habuit, 8C idcirco peccatajam dimiffa humili-
tatis gratia ad memoriam reduxit: Ego fum minimus
Apoftolorum, qtti non fum dignus vocari Apojlo-
lus. - qttoniam perjècufus Jinn Ectleftain lit:. Habens
autem fermonem dc hsereticis 8c pfeudo-apofto-
lis, profitetur fc nihil minus à magnis Apoftolis fe-
ciife. Bene agencium ergo Apoftolus per humilita-
tem erat minimus,fed contra delinquentium pfeu-
do-apoftolorum vitia per zelum juftiti* ereftus*
Ad Galat. 1. Paulas Apoftolus non ab bominibus,
ne que per hominem, fed perjefum Cbriftum, &
Deum Putrem, qui Jùftitavit eum i mortals. ,
I , Ad Timoth. ij. Mediator Dei, & hominum homo
Jefis-Chrijius.
I S T EM O G A I I O X IX .
. N ÜMQupa non per hominem Jefiim Chriftum
Paulus vocatus eft in Apoftolatum, qui fc non ab
hominibus neque per hominem vocat Apoftolum ?
R e s p o n s i o .
Hoc eft, non per prxfcntiam humanitatis ante
paflionem, fed ex vocante Apoftolus ele&us cft
poft refurredionem, Domino ad Ananiam dicen-
te : Noli timere eum, qui a vas eleftionis eftmihu
Ad Galat. i. Si adhuc hominibus placer cm, Chrijli\
Jèrvus non ejfem.
i. Corinth. x. Sicut per omnia omnibus placeo.
I n t e r r o g a t i o XX.
S I Paulus per omnia omnibus placet, quomodo
1 placendo hominibus, Chrifti fervus b non eflec ?
Ad Eplicf. ii). Mihi minima omnium Sanctorum da-
ta eß gratia h#c inter Gentes, evangelizsore inve-
ßigabiles divitias Chrißi.
ln Pfalm. ix. Conßtebor tibi, Domine, in toto corde
meo, narrabo omnia mirabilia tua.
I n t e r r o g a t i o X X J I .
v ) U i D eft hoc ? Numquid omnia mirabilia Dei
potcrant ab ipfo etiam Propheta narrari, cum Paulus
Apoftolus feripferit inveftigabilcs effe divitias
Chrifti ? Sed Sc ipfe Paulus quomodo non cft fibi-
mctipfi contrarius in eo quod ait, evangelizare
inveftigabilcs divitias Chrifti ï
R e s p o n s i o .
, Et narrantur ergo omnia mirabilia Domini, SC
' inveftigabilcs funt divicia: Chrifti: quia Sc narran-
do omnia, in brevi funul comple&untur, & tarnen
in amigmate videntibus ex parte cognofcuntur.
Namciimde Deo aut de prarfenti fcculo, vel de
futuro aliquid narratur, omnia in brevi fimul fer-
monc compleduntur, Sc hxc quia funt, ab audito-
ribus audiuntur. Quomodo autem aut qualia fint,
etiam a predicatoribus non intclliguntur. Hinc
predicator egregius ait: 0 altitudo divitiarum fa-
pientia dr feientid Dei ! quam inferdtabilia funt ju dicia
ejus, dr inveßigabiles via illius. Pfalmifta autem
ut omnia fimul narraret, dc Domino ait: Omnia
qujtcumque voluit fecit : non folüm dc Creatore,
fed etiam de ipfis creaturis qualcs funt, narravit.
Ad Philip, iij. JJnum autem qua quidem retro funt
oblivifeens, c & in futurum convalefcens.
z. Ad Timoth. iyj. Certamen bonum certavi, curfum
confummavi, fidem Jervavi.
I n t e r r o g a t i o X X I I L
R e s p o n s i o .
Placet Paulus, & non placet: placet namque in
rebus non prohibits, fed in prohibitis minime pla-
cuit: fatfus ejt enim omnia, omnibus, ut omnes lu-
crifiiceret.
Ad Ephef. ij. Et eramus natura f lit ird, ficut dr ce-
teri.
In Genef. i. E tv id it Deus omnia qua fecit, &
erant valde bona.
I n t e r r o g a t i o XX I .
C U m fint benedi&a & omnia valde bona, qua:
Dcus creavit, quomodo homines fiiios ira: ex natura
Paulus fcripfic ?
T^T-dum ifta preterita Apoftolus ad memoriam
reduxit, quomodo ea qua: retro funt oblivilci fe
dixit ?
R e s p o n s i o .
Quo magis temporibus & rationi congruunt,
qu£ proferuntur, eo celcriüs ab auditoribus intel-
liguntur. Nam Paulus Apoftolus caufa confirma-
tionis fax ifta enumcravir, quia tempus d refolucio-
nis fua: propiüs inftabat. Scriptum quippe eft : In
die bonorum lie immemor ßs malorum; dr in die
malorum ne immemor fis bonorum. Paulus ergo
preterita oblivifeens, non crat immemor malorum,
quando dixit: Non fum dignus vocari Apoßo-
lus, quoniam perßeutus fum Eccleßam Dei. Itcrum,
appropinquante die refolutionis fua:, immemor non
a Gil Numquid per. & in refponf hoc eft per fnf. ubi omifla in
ytroque loco negatione, fenfus mutilus erat.
;b Ezpungenda videnir particula negativa, quz tarnen legitur tarn
j/i xnf. <}uam in edit.
£ In y ulgata, ad ea qm funt priori exitndens meipfum Grarcc, rote J
tfcnr(oä-r , ad ea qm a fronte funt enitens, quibus correspondent
qua: hîc legimus : nam fiitura dicit quæ funt à front-, qute-
que opponuntur prxteritis jam retro pofitis. Ec pro enitens, pofuit quod
xquipollet convalefcens.
d Mf. refolutionis ipfius.
Verf. s.
Vtrf u
Pfalm. ii}.
Kerf. 13:
Verf 7:
d Ecdi. zi. 17•
j . San£U Gregorii iC^oonn ccoorrda iiaa .. r - , a
c r a t b o n o rum , a i c e n s : Certamen bomm certavi rar a , aa t ù ir ^ - , . . - / T
- - • - ■ rnum certavi, cur- A i . Ad ThriT. q . Ego qutdem Paulus & W M Ä Wm
0 st- *3-
ycrf.B. & 9 .
I rpf ■
fum cmfummsv.f fidem,(ervavi. Solent quippe fan-
a * vm hoc proprium habere * feprofperain adverbs,
8c m profperis adverfi coinmemorari. Hinc
beams Job in profperis cum erat, hc timuiffe fe
dixit: Semper enim quafi tumentes fiuper me fluctus
timutDeim. Item cum erat in adverbs, bona prie-
terita, qua: egerat, ad memoriam reyocavit, di-
cens: Oculus fu i caco, & pes claudo : ater er am pau-
pcrum,& caufam, quam neßiebam, diligentißime in-
■ veßigabam. San® ergo viri utrumque aiternatim
dicunr, quatenusnec cxtollantur in profperis, nec
dclpcratione frangantur inadverfis.
Ad. Philip, iv. Si qua virtus,ß qua laus difciplina,
hdc cogitate, quadr didicißis, draccepißis, dr au-
diflis, dr vidißis in me.
In Parabolis Salomonis xxvij. Laudet te alienns, dr
non ostuum: extraneus, & non labia tua.
. / o 1 ------- - J ‘-friet, c_y
iterum volui venire ad vos, fed impedivit nos fa-
tanas. . 1 . .
Secundiim Lucam xxij. simon, cue fatanas expeti-
v it vos ut cribraret Jicut triticum i ego autem ro-
gavi pro te ut non dfjiciat fd es tua.
Verf.31. ér i
I N T E R R O G A T I O X X V I .
I n t e r r o g a t i o X X I V .
S I nulli laudare fcipfum ore proprio licuit, cur
Paulus bona enumerans de fcipfo dixit: Qux &
Vviidniifftriisc iinn mm e ? ^ '
R E S P O N S I O .
Aliter cft loqui de corde proprio, aliccr in Spirifii
AnA/\ n __t__: i <■ ■ . *
j Johan. 7. if.
. -----------iunct m opintu
lanCTo. Nam Paulus in adverfis carceris bona
fe cgine in fpiritn meminic, &t idcirco non orc
proprio dixit: quia profpera in adverbs comme.
morari debent. De femetipfo autem loqui lau-
danti, 8c propriam gloriam quærenti Veritas ait:
Jjlqi a fiemetipfi loquitur, gloriam propriam quoerit :
qui autem quant gloriam ejus.qui mifit eum, kic veu
x eft. Scd idem Paulus : Non, inquit, qui femet-
ipfum commer.dat, illeprobatus eft. Ille ergo nimi-
rum commendatut, quinec in Spiritu fanao,mec
m adverbs prolpeta de fe narrat.
Q Uom'odo ifdem fatanas cribrare fanftum Petrum,
ficut voluit,nonpermittitur:& quabperle
potutfle impedire,à Paulo feribitur > Et fi Paulus
Apoftolus Dei voluntati in hoc çongruic, « cur *
ïi itcrum ulum fatanas impedivit ?
R e s p o n s i o .
Indubitanrer nobis feiendum cft quöd diabolus
voluntatem tentandi femper habet': quomodo
autem 8c quantum ,8c quando faciat, poteftate
caret. In tantum enim eum Creator aliquid in fcculo
agere permittit, quantum ante fecula fine
tcrmrno in prædcftinatione habuit ; 8c quia Sanâos
luos Dommus plerumque per fatanom probat, id-
arco quafi îpfe J fatanas impediat, Paulus indi- J
cat. Sed inter ha:c feiendum eft, quia plerumque
omnipotent Deus facit voluntatem confilü fui
etiam per malevolam voluntatem e fervi fui. Ali- =■
e quando autem boni fervi ea defiderareconcêduntur,
qux ita, ut defiderant, a Domino non permit-
tuntur. Abraham quippe prxceptq Dei obedire
yoluit, fed decollari Ifaac idem Dominus non '
permifit, & hanc Voluntatem omnino perfcaam
temuncravit dicendo: guianon pepercififilio tuo ame2t
umgemto, benedicam tibi, & mulHplicabo fernen ' *
tuum. Et David de voluntate conftruendi ternpli ■ « ’S-r-
faudatus fuit, licet ad hoc conftruendum inearc
non pervenerit. Et dum ifta fpccialitet Iocuti fu-
mus, quomodo Hunt generaliter videamus. Plag*
namque generis humani ^ Jufto judice difpenfa- f
M M — —
iI INf TT E R K o g ATT a W ^ fu0. patri, quern, quia pius r R o g a T I Q , X X V, eft, non vult etiam mori. Sed 8c cüm zgrofos
C t tM v^ tu ra tis Dominum dixiflb Evange- S l r d S r a m S f t l ^ m v o ^
lifta narraveru, cur Paulus Apoftolus faturati fe fi difeordando Dei voluntat^difcordamus Itlm
e fu r ir fc bm T qU‘d n?agm M ’ farC fttH.rari & c“m Dominus humane generi bona fieri jubet nC
etc com m ie > I I I VldeaCUr W S m D° n COntra" aI fcd Ü ™ ™
debeifquatenus eft perfefta, fed idcirco pii Do- .
R E js p o n s i o. mini 8c juftitia Judicis laudanda fit.
Omnipotens 8c verax !> Deus vx faturatis di- i. Ad Theif iv Ft in tub. t„ : j r j j ,
Rom. r+, ,
1—-----------gtaiaaj agvllLbS
eos incemperatos vidic. Magnæ namque difcrccio-
nis eft faturari feire, hoc cft cum moderadonc
& gratiarum adionc alimenta perciperc. Jpui enim,
inquit Paulus, manducat, Domino manducat, gratias
enim agit Deo. Ipficrgo faturari ncfciunt, qui tune
folùm manducare definunt, quando*carne impe-
rante, manducare nolunt. Et ifti econcrario Domino
manducant, qui femper temperati, largicori
gratias agunt.
a Corniptum Gîloticum textumex mf cmendavimus : priàs enim-
tledgvcebrajktu pr icrtoinmtreafe manetn. tenj au&oris : ut pr' o'f pera in adverfis,& in cp roJClheris
b Mf. Judex.
1 T rn . I I J .
tedClU. r urj. ,
In Apoca). vnj. Etfiptem Angeli qui babebantfeptem n r
tubas, pnparaverunt fe, ut tuba canerent. * ' ‘
I n t e r r o g a t i o X X V I I .
E t dum in tuba Dei de cælo deicendet Chri-
ftus, in qua défis feptem creditur defeenfurus> Si
m ieptima, quomodo præcefl'erunt cecerxî Si in
prima, quomodo fecutura: funt ali* >.
c MC cur her ïllius.,
d Mf Satanas impedire Paulus ind
C Mf. malt fervi.
f HC jufto judice difpenfante,funt.
O o ii